उप्रेन्द्र यादव र सीके राउतको राजनीतिक विवाद मधेश कृषि विश्वविद्यालय छिर्‍यो‍, राजविराज तनावग्रस्त

उप्रेन्द्र यादव र सीके राउतको राजनीतिक विवाद मधेश कृषि विश्वविद्यालय छिर्‍यो‍, राजविराज तनावग्रस्त

A+ A A-

तराई मधेशका पुरानो राजनीतिक शक्ति जनता समाजवादी पार्टी (जसपा) र उदीयमान राजनीतिक शक्ति जनमत पार्टीबीचको राजनीतिक विवाद प्राज्ञिक क्षेत्रमा प्रवेश गरेको छ । यी दुई राजनीतिक दलको विवादको तारो मधेश प्रदेश सरकारमातहत रहेको मधेश कृषि विश्वविद्याल भएको छ । पछिल्लोपटक यी दुई पार्टी सो विश्वविद्यालयको भवन शिलान्यासलाई लिएर विवादमा उत्रिएका छन् ।

विश्वविद्यालयको भवन शिलान्यासका लागि जसपाका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवलाई प्रमुख अतिथि बनाएपछि जनमतले त्यसको विरोध गर्दै विश्वविद्यालयमा तालाबन्दी गरेको छ । जनमतले तालाबन्दी गरेपछि जसपाका कार्यकर्ता त्यसको विरोधमा उत्रेपछि सप्तरीको सदुरमुकाम राजविराजको अवस्था अहिले तानवग्रस्त छ । जनमतका कार्यकर्ताहरूले विश्वविद्यालयमा राजनीतीकरण रोक्नुपर्ने, डीपीआरमा भ्रष्टाचार भएकाले छानबिन गर्नुपर्ने, परीक्षा बोर्डबिनै लिइएको परीक्षाको छानबिन गर्नुपर्नेलगायत सातबुँदे मागसमेत अघि सार्दै विश्वविद्यालयअगाडि विरोध प्रदर्शन गरेका थिए ।

दुई पार्टीका कार्यकर्ताबीच झडप हुन सक्ने सम्भावना देखेर जिल्ला प्रशासन कार्यालय सप्तरीले सुरक्षाका लागि राजविराजको चोकचोकमा ठूलो संख्यामा प्रहरी परिचालन गरेको छ । तनाव साम्य पार्न अहिले दलहरूबीच छलफल भइरहेको जिल्ला प्रशासन कार्यालय सप्तरीले जनाएको छ ।

किन भयो विवाद ?

मधेश प्रदेशका प्रथम मुख्यमन्त्री तथा जसपाका नेता मोहम्मद लालबाबु राउत नेतृत्वको सरकारले वीरगञ्जका मधेश विश्वविद्यालय र राजविराजमा मधेश कृषि विश्वविद्यालयको स्थापना गर्ने घोषणा गरेको थियो । तर, गत आमचुनावलाई मध्यनजर गर्दै ती विश्वविद्यालय हतारमा स्थापना गरियो । राउत नेतृत्वकै सरकारले सो विश्वविद्यालयको उपकुलपतिमा डा. विद्यानाथ महतो र राजिस्ट्रार भगवान ठाकुरलाई नियुक्त गरेको थियो । स्थापना भएको झण्डै दुई वर्ष पुग्न लागेको मधेश कृषि विश्वविद्यालय पनि भौतिक पूर्वाधारको हिसाबले दयनीय अवस्थामै छ ।

राजविराज नगरपालिकाले उपलब्ध गराएको २६ बिघा जग्गामा सोमबारका लागि विश्वविद्यालयको भवन शिलान्यास कार्यक्रम राखिएको थियो । र, सो कार्यक्रमको प्रमुख अतिथि विश्वविद्यालयले जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादवलाई बनाएको थियो । तर, मधेश प्रदेश सरकारका शिक्षा तथा संस्कृतिमन्त्री तथा जनमतका मधेश प्रदेशका संसदीय दलका नेता महेशप्रसाद यादवसँग कुनै सल्लाह भएको थिएन । विश्वविद्यालयका पदाधिकारीहरूले उनीसँग कुनै समन्वय पनि गरेनन् ।

आफ्नोमातहत रहेका विश्वविद्यालयले आफूसँग कुनै समन्वय नगरी कार्यक्रमको प्रमुख अतिथि उपेन्द्र यादवलाई बनाएपछि मन्त्री यादव आक्रोशित भए । सोही आक्रोशका कारण जनमतका कार्यकर्ताहरूले विश्वविद्यालयमा तालाबन्दी गरेका हुन् । संघीय वा प्रदेश सरकारको कुनै पदमा नरहेका, सप्तरीबाट जनप्रतिनिधसमेत नरहेका व्यक्तिलाई किन प्रमुख अतिथि बनाएको भन्दै जनमतका कार्यकर्ताहरूले विरोध गरेका हुन् ।

प्रदेशका शिक्षामन्त्री यादवले आइतबार साँझ प्रेस विज्ञप्ति निकालेर सोमबार हुने शिलान्यास कार्यक्रम नगर्न विश्वविद्यालयका पदाधिकारीहरूलाई निर्देशन दिएका छन् । उनले विज्ञप्तिमा भनेका छन्, ‘म सो विश्वविद्यालयको सिनेटको अध्यक्ष हुँ तर मलाई कार्यक्रमबारे कुनै जानकारी गराइएन ।'

आफूलाई जानकारी नै नगराई कार्यक्रम आयोजना गरेकाले विवाद उत्पन्न भएको बताउँदै उनले भनेका छन्, ‘दुईपक्षीय विवादबीच कार्यक्रम गरेको खण्डमा कुनै अप्रिय घटना हुन सक्ने भएकाले त्यो कार्यक्रम तत्काल रोक्न आग्रह गर्दछु । अन्यथा कार्यक्रम गरिएको खण्डमा त्यसको सम्पूर्ण जिम्मेवारी उपकुलपति र रजिस्ट्रारले लिनुपर्छ । यो मन्त्रालयले कुनै जिम्मेवारी लिँदैन ।’ जनमत पार्टीले पनि विज्ञप्ति जारी गरी उक्त घटनालाई विरोध गरेको छ ।

यता, जसपाका प्रवक्ता तथा सो जिल्लाका प्रदेश सांसद मनिष सुमनले जनमतले विकासविरोधी मानसिकताले सो कार्यक्रमको विरोध गरेको टिप्पणी गरे । सो विश्वविद्यालयको संस्थापक अध्यक्ष उपेन्द्र यादव रहेको बताउँदै उनले भने, ‘उहाँको सो विद्यालयमा धेरै योगदान छ, त्यसलाई कदर गर्दै विश्वविद्यालयले उहाँलाई प्रमुख अतिथि बनायो । यो कुन ठूलो कुरा हो र ? भवनको शिलान्यास मात्रै न हो । विश्वविद्यालयको सिनेट बैठक वा कुनै महत्त्वपूर्ण कार्यक्रम भएको भए कुलपति, सहकुलपतिलाई आमन्त्रण गरिन्छ । यो त विश्वविद्यालयका उपकुलपतिले गर्ने कार्य हो । त्यस कारण यसमा कसलाई बोलाउने नबोलाउने उहाँहरूको अधिकारको कुरा हो ।’

सो विश्वविद्यालयको कुलपति मुख्यमन्त्री र सहकुलपति शिक्षामन्त्री रहने व्यस्था ऐनमा छ । विकास निर्माणका काममा जनमतका कार्यकर्ताहरूले सहयोग गर्नुको साटो विरोध गरेर विकासविरोधी मानसिकता प्रदर्शन गरेको उनले टिप्पणी गरे । चालु शैक्षिकसत्रदेखि यो विश्वविद्यालयले कृषि विज्ञानतर्फ पठनपाठन सञ्चालन गरे पनि विद्यार्थीको संख्या न्यून छ । मधेश कृषि विश्वविद्यालयले कृषि, पशु, माछा र खाद्य विज्ञानमध्ये कृषि विज्ञानको पठनपाठन गर्ने भनिएको छ । विश्वविद्यालयका रजिस्ट्रार भगवान ठाकुरका अनुसार चारवर्षे बीएस्सीएजीको पठनपाठन सुरु हुँदा अहिले ४९ जना विद्यार्थी मात्रै छन् ।

मधेश कृषि विश्वविद्यालयको आफ्नो भवन नहुँदा अहिले एक शैक्षिक तालिम केन्द्रको भाडाको भवनमा सञ्चालन हुँदै आएको छ । हाल विश्वविद्यालय रहेको भवनको भाडा वार्षिक ३ लाख र कक्षा सञ्चालनका लागि लिएको शैक्षिक तालिम केन्द्रको भाडा वार्षिक २ लाख ६२ हजार रुपैयाँ छ । विश्वविद्यालयको भवन निर्माणका लागि जग्गा रहेकाले अब भवन निर्माण प्रक्रिया सुरु गरिने रजिस्ट्रार ठाकुरले बताए । उनले भने, ‘प्राध्यापक, कर्मचारी तथा भौतिक पूर्वाधारको अभावमा थप पाठयक्रम तयार नभएको हो ।’

शृङ्खला‍- १ः दलीयकरणको चक्रव्यूहमा फसेकाे त्रिवि, प्राज्ञिक संकट

शृङ्खला- २ः तीनपटक त्रिविबाट निकालिएका माथेमाको विश्वविद्यालय सुधार्ने ‘मास्टर प्लान’