बाँस्काेटा प्रकरण : सुई प्रधानमन्त्री ओलीतिरै

A+ A A-

सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री भएका बेला सेक्युरिटी प्रिन्टिङ मेसिन खरिद गर्दा राज्यकोषको करोडौं रुपैयाँ झ्वाम पार्ने गोकुल बाँस्कोटाको योजना त करिब असफल भएको छ । तर, अझै कति बाँस्कोटा र घोटाला होलान् जो लुकाइएका छन्, उतिकै ज्यादा प्रश्नहरू जीवित छन् ।

लोक सन्देह पनि कायम छ, कतै प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली नै यस्ता घोटालामा संलग्न त छैनन् ? यो संशय जायज पनि हो । किनकि, प्रधानमन्त्री ओलीमाथि शंका गर्नुपर्ने केही कारण देखिन्छन् ।

प्रधानमन्त्री ओलीका सबैभन्दा निकट पात्र हुन्, गोकुल बाँस्कोटा । सिंहदरबारदेखि बालकोटसम्म ओलीकै शरणमा छन् उनी ।

सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)का अध्यक्षसमेत रहेका ओलीले पार्टीमा विरोध हुन्छ भनेर बाँस्कोटालाई सुरूमा राज्यमन्त्रीका रूपमा सिंहदरबार छिराए । तर, पछि सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयको पूर्ण जिम्मेवारी सुम्पिए ।

यति मात्रै होइन, समाजवादी पार्टी नेपालले सरकार छाडेपछि सहरी विकास मन्त्रालय पनि बाँस्कोटाकै जिम्मा लगाए । यसअघिका प्रधानमन्त्रीले प्रायः कुनै मन्त्रालय खाली रहेमा अर्को मन्त्री नियुक्त नहुँदासम्म खाली मन्त्रालय आफूमातहत राख्ने गरेका थिए । बाँस्काेटाकाे अडियाे सुनिसकेपछि पनि प्रधानमन्त्रीले मन्त्रालय उनैकाे जिम्मा लगाए ।

बाँस्कोटाले ‘गोयबल्स’ शैलीमा ओली नेतृत्वको पार्टी र सरकारको बचाउ गर्दै आएका थिए । धेरैलाई लागेको थियो– बाँस्कोटाको यही खुबी ओलीका लागि प्रिय हुनुपर्छ । तर, पछिल्लो प्रकरणले बाँस्कोटा ओलीका ‘बिजनेस एजेन्ट’ हुन् कि भन्ने शंकालाई बलियो पारेको छ ।

झण्डै डेढ वर्षअघि रेकर्ड गरिएको उक्त अडियोमा मन्त्रीका हैसियतमा बाँस्कोटाले करोडौं रुपैयाँ झ्वाम पार्ने योजना बनाइरहेको सुन्न सकिन्छ । पछि त्योभन्दा ज्यादा अन्तैबाट पाउने देखेपछि बाँस्कोटाले स्वीस कम्पनीलाई छाडेर फ्रेन्च कम्पनीमार्फत काम अघि बढाएको देखिन्छ ।

‘७४ करोडको ३० प्रतिशत मलाई’ भन्दै हौसिएका मिश्रले जब आफ्नो प्रयास असफल हुने देखे तब मात्रै अडियो सार्वजनिक गरे । कुरा मिलेको भए राज्यको अर्बौँ रकम बाँस्कोटाले झ्वाम पार्ने थिए र त्यसको केही हिस्सा मिश्रले पनि पाउने थिए ।

ढिलै भए पनि मिश्रले अडियो सार्वजनिक गरिदिए । नभए राज्यकोषको रकममा बाँस्कोटाले थप चलखेल गर्थे, सहजै अनुमान लाउन सकिन्छ । उनको हातमा खर्बभन्दा बढीका सात प्रोजेक्ट थिए ।

मिश्रका अनुसार उनले नेकपा महासचिव विष्णु पौडेलमार्फत प्रधानमन्त्री ओलीलाई अडियो सुनाएका थिए । गत पुसमै प्रधानमन्त्री ओलीले अडियो सुनेको मिश्रको दाबी छ । तर, ओलीले यो कुरालाई बेवास्ता गरिदिए ।

बरु उल्टै गोकुल बाँस्कोटालाई राजनीतिका सबैभन्दा अब्बल पात्रका रूपमा उभ्याए । ५ फागुनमा काभ्रेको धुलिखेल नगरपालिकामा ३४औं स्थापना दिवसको अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा ओलीले भनेका थिए, ‘काभ्रे प्रतिभा जन्माउने ठाउँ हो । प्रतिभा जन्माउने जिल्ला हो । यो कुरा क्रमशः प्रकट हुँदै गएको छ । आज देशमा राजनीतिक तुलो राख्ने हो भने तुलाको एकातिर गोकुल बाँस्कोटा अर्कोतिर अरू सबैजस्तो भएको छ । सरकारको विरोध गर्नुपर्‍यो भने गोकुल बाँस्कोटातिर हेर्नेबित्तिकै चुप लाग्ने स्थिति छ ।’

गत पुसमै समाजवादी पार्टी नेपालले सरकार छाड्यो, सहरी विकास मन्त्रालय खाली भयो । त्यो मन्त्रालय ओलीले बाँस्कोटालाई नै सुम्पिए ।

जब अडियो सार्वजनिक भयो त्यसपछि मात्रै ओलीले बाँस्कोटाको राजीनामा मागे । यो उनको बाध्यता थियो ।

बाँस्कोटामाथि यसअघि पनि आर्थिक अनियमितताको आरोप लागेको थियो । तर, बाँस्कोटाको विरोधमा आउने कुनै पनि कुरालाई प्रधानमन्त्री ओलीले ‘सुनेको नसुनै’ गरी बस्ने गरेका थिए । एक पूर्वमन्त्री भन्छन्, ‘प्रधानमन्त्रीले भन्नुपर्ने कुरा बाँस्कोटाले भन्थे । बाँस्कोटासँग चित्त नबुझेको कुरा गर्दा प्रधानमन्त्री चुपचाप बस्नुहुन्थ्यो । खासगरी पूर्वमाओवादी कोटामा मन्त्री भएकाहरूसँग बाँस्कोटाको टर्म राम्रो थिएन र छैन ।’

बाँस्कोटामाथि लागेका आरोपमा अहिले पनि प्रधानमन्त्री ओलीले केही बोलेका छैनन् । ‘जबकि, कृष्णबहादुर महरा पक्राउ पर्दा महराले गल्ती गरेको भनेर सबैभन्दा पहिला टिप्पणी गर्ने उहाँ (ओली) नै हुनुहुन्थ्यो,’ नेकपाकै एक केन्द्रीय सदस्य भन्छन् ।

बाँस्कोटामाथिको छानबिनलाई प्रभावित पार्न ओलीले एक प्रयास गर्ने अनुमान लगाउन सकिन्छ । ‘बाँस्कोटा प्रकरणपछि प्रधानमन्त्री खड्ग ओलीजीमाथि नै शंका गर्नुपर्ने स्थिति बनेको छ,’ पूर्व सहरी विकास मन्त्री एवम् नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य डा. नारायण खड्का भन्छन्, ‘बाँस्कोटाका गतिविधिबारे थाहा पाएर पनि प्रधानमन्त्रीले थाहा नपाएजस्तै गरेर बस्नु आफैंमा रहस्यमय छ, यो प्रकरणमा ओलीजी नै तानिने सम्भावना छ ।’

काभ्रेमा प्रधानमन्त्रीले गोकुल बाँस्कोटाको प्रशंसा गरेकोतर्फ व्यंग्य गर्दै डा. खड्का भन्छन्, ‘प्रधानमन्त्रीले ठीकै भन्नुभएको रहेछ, गोकुल बाँस्कोटासँगै ७० करोड पनि तुलोमा राखिने रहेछ । ७० करोड भनेको केही बोरा पक्कै हो । अनि तुलो गोकुलकै भारी हुँदैन त ?’

प्रधानमन्त्री ओलीले जस्तै बाँस्कोटाले पनि भन्ने गरेका थिए, ‘आफू पनि भ्रष्टाचार गर्दिनँ, गर्नेलाई पनि देखी सहन्नँ ।’

सामाजिक सञ्जालमा कतिपयले लेखेका छन्, ‘भ्रष्टाचारी देखी सहन्नँ भन्ने प्रधानमन्त्री ओलीले गोकुल बाँस्कोटामार्फत डिल गर्ने गरेका रहेछन्, पार्टी पनि चलाउनै पर्‍यो, गुट पनि बचाउनै पर्‍यो ।’

प्रधानमन्त्रीका सबैभन्दा निकट पात्र यत्रो ठूलो विवादमा फस्नु, थाहा पाएर प्रधानमन्त्री मौन बस्नु, बरु उल्टै प्रशंसा गर्नु, जिम्मेवारी थपिदिनुले सरकारको नेतृत्वकर्तामाथि नै गम्भीर प्रश्न चिन्ह खडा गरेको छ ।

यति मात्रै होइन, ‘बाँस्कोटा प्रकरण’ले फेरि एकपटक नेपाली राजनीति र राजनीतिज्ञप्रति जन मानसमा वितृष्णा बढाएको छ । राजनीतिज्ञलाई भ्रष्टाचारीको उपनाम दिनेहरूलाई एक अर्थमा सही साबित गरेको छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, फागुन १०, २०७६ १०:३१