डेढ महिनामै प्रचण्डले भन्न थाले- उता अप्ठेरो भयो भनेर यता आइयाे, यता झन् टाल्नकै हैरान

डेढ महिनामै प्रचण्डले भन्न थाले- उता अप्ठेरो भयो भनेर यता आइयाे, यता झन् टाल्नकै हैरान

A+ A A-

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले अहिलेकाे सत्ता गठबन्धनप्रति दिक्दारी व्यक्त गर्न थालेका छन् । नयाँ गठबन्धन बनेकाे डेढ महिना नपुग्दै प्रचण्ड हैरान भएका हुन् । खासगरी सत्ता सहयात्री नेकपा एमाले र एकीकृत समाजवादीकाे बेमेल र उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री रवि लामिछाने सहकारी प्रकरणमा जाेडिएका कारण प्रचण्डमा सरकार ढाल्नेसम्मकाे चिन्ता देखिएकाे बालुवाटार स्राेतले बताएकाे छ ।

बालुवाटारमा आफूलाई भेट्न आउने निकट नेताहरूसँग प्रचण्डले अहिलेकाे गठबन्धनका कारण भाेग्नुपरेका हैरानीबारे कुराकानी गर्ने गरेका छन् । विशेष गरी सहयात्री दलहरूले गरिरहेकाे बार्गेनिङले प्रचण्डलाई सबैभन्दा धेरै हैरान बनाएकाे हाे । ‘उता अप्ठेरो भयो भनेर यता आइयाे । यता झन् टाल्नकै हैरान भइयो’, प्रधानमन्त्री प्रचण्डले निकट नेताहरूलाई भन्ने गरेकाे बालुवाटार स्राेतले बताएकाे छ ।

आफ्नै कारण गठबन्धन अप्ठेराेमा

सत्ता गठबन्धन अरुका कारण होइन, आफ्नै सहयात्रीका कारण अप्ठेरोमा रहेकाे विषय लुकेकाे छैन । गठबन्धन बनेको छोटो समयमा नै त्यसको आयुको अड्कल सुरु हुन थालेको छ । लगभग १४ महिना चलेको कांग्रेस माओवादी, जनता समाजवादी पार्टी र नेकपा एकीकृत समाजवादीलगायतको गठबन्धन अन्ततः २१ फागुनमा भत्क्यो ।

माओवादी, जसपा, नेकपा एस, एमाले र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीलाई साथमा लिएर नयाँ गठबन्धन अगाडि बढ्यो । हतारमा गठबन्धन भत्काएर अर्को गठबन्धनमा आएका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई छोड्न जति सहज थियो, नयाँ गठबन्धन बनाउन त्यति नै अप्ठेरो थियो । उनले बल्लतल्ल विश्वासको मत लिए । तर, गठबन्धनले अहिलेसम्म गति लिन सकेको छैन । सबै प्रदेशमा सरकार बन्न सकेका छैनन् । भागवण्डा नमिल्दा कर्णाली, सुदूरपश्चिममा मन्त्रिपरिषद्ले पूर्णता पाएको छैन ।

ठगी प्रकरणमा जोडिएका रवि

गठबन्धन बनेपछि सबैभन्दा बढी चर्चामा रहेका छन् उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछाने । धेरै ठाउँका सहकारीमा नाम जोडिएका लामिछाने अहिले सरकारमा उपप्रधान तथा गृहमन्त्री छन् । तर, उनैका कारण गठबन्धन नै धरापमा परेको छ । संसदमा प्रधानमन्त्रीले गृहमन्त्री लामिछानेको बचाउ गरे पनि सडक तातेको छ । सडकदेखि सदनसम्म बचाउ गर्दा गठबन्धनका नेताहरू नै अब हैरान हुने अवस्थामा पुगेका छन् ।

उता प्रमुख प्रतिपक्ष नेपाली कांग्रेस संसदमा छानबिन हुनुपर्ने माग राख्दै आएको छ । सहकारीपीडितले बुटवलमा गृहमन्त्री लामिछाने र उनका साझेदार जीबी राईविरुद्ध नारा जुलुस गरेका छन् । कांग्रेसले उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री लामिछानेको ठगी प्रकरणबारे संसदीय छानबिन समिति बनाउनुपर्ने माग गर्दै आएको छ । कांग्रेसले लगातार प्रतिनिधिसभा बैठक पनि अवरोध गरेको थियो ।

यदि सहकारी प्रकरणमा संसदीय छानबिन समिति बनाएमा लामिछानेले छानबिन नसकिँदासम्म गृहमन्त्री पदबाट राजीनामा दिनुपर्ने हुन्छ । उनले छानबिन समिति बनाएमा सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिने धम्की गठबन्धनमा दिएका छन् । रविले सरकार छोड्दा प्रचण्ड सरकार ढल्छ, छानबिन समिति नबनाए नागरिकदेखि संसदसम्म कुरा उठेको छ । पीडितहरू सडकमा नै आएर नाराजुलुस गरिरहेका छन् । यही कुराले प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई सत्ता गुम्ने चिन्ता बढाएकाे हाे ।

गृहमन्त्री लामिछानेले बुटवलको सुप्रिम सहकारीबाट गैरकानुनी रूपमा ऋण लिएर अपचलन गरेको देखिएको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा मुछिएका नै गृहमन्त्री भएपछि अनुसन्धान प्रभावित हुने भन्दै कांग्रेस लामिछानेको राजीनामासँगै संसदीय छानबिन समिति बनाउनुपर्ने मागमा अडिग छ । लामिछानेले बुटवलमा मात्र होइन, चितवन र कास्कीको सूर्यदर्शन सहकारीमा पनि रकम अपचलन गरेको आरोप लागेको छ । यदि लामिछानेलाई छानबिनको दायरामा ल्याउन सके रास्वपा सत्ता गठबन्धनबाट बाहिर आउने कांग्रेसले बुझेको छ । लामिछाने सरकारबाट बाहिर आएपछि सरकार स्वत: ढल्नेछ ।

एमाले–एसबीच नमिलेको रसायन

नयाँ गठबन्धनमा अन्तिम समयमा नेकपा एकीकृत समाजवादी सहभागी भएकाे हाे । एसका अध्यक्ष माधवकुमार नेपाल सातबुँदे लिखित गरेर गठबन्धनमा सामेल भएका हुन् । अहिले उनै नेपाल गठबन्धनका लागि समस्या बनेका छन् । एमाले र नेकपा एस एउटै गठबन्धनमा आएपछि हिजो विभाजनको तुस कम हुने आकलन गरिएको थियो । तर, अहिले गठबन्धनभित्र एमाले र एस अथवा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र नेकपा एसका माधवकुमार नेपालबीच द्वन्द्व चर्केको छ, जसका कारण केन्द्र र प्रदेशमा समस्या आएको छ ।

गठबन्धनमा हुँदा नै एमाले अध्यक्ष ओलीले नेपाललाई साइनबोर्ड कम्युनिस्टको राखेर कांग्रेसलाई र दक्षिणपन्थीलाई खुसी बनाउने काम गरेको भन्दै नेपालको आलोचना गरेका थिए । एमाले र एस लड्दा चेपुवामा प्रचण्ड परेका छन् ।

अर्को, यो गठबन्धनमा नेपालले आफूलाई प्रधानमन्त्री बनाउन लिखित सहमति माग्दै आएका छन् । तर, ओली नेपाललाई प्रधानमन्त्री दिने पक्षमा छैनन् । नेपालले पनि प्रचण्डपछि आफू प्रधानमन्त्री हुनुपर्ने माग राख्दै आएका छन् ।

यो सबै बुझेको कांग्रेसले नेपाललाई प्रधानमन्त्री बनाउन तयार रहेको बुझिन्छ । तर, एससहित कांग्रेस र साना दल मिल्दा पनि बहुमत नपुग्दा नेपाल अहिले यही गठबन्धनमा छन् । राप्रपाले पनि कांग्रेससहितको गठबन्धनमा सहभागी हुने निर्णय गरेमा नेपाल वामपन्थी फ्लेबरको गठबन्धन छोड्न तयार रहेको बताइन्छ ।

पहिलाको गठबन्धनमा अख्तियारले बयान लिएकालाई मन्त्री बनाएको भन्दै संसद अवरोध गर्न थालेको एमाले अहिले रविको भने बचाउ गर्दै आएको छ । तर, अहिले गठबन्धन धरापमा रवि लामिछाने र माधवकुमार नेपालका कारण रहेको गठबन्धनभित्रका नेताहरू बताउँछन् । गठबन्धनका एक नेताले भने, ‘वामपन्थी फ्लेबरको गठबन्धन बन्यो भनेर खुसी त भइयो, अहिले गठबन्धन बदनाम रविका कारण र धरापमा माधव नेपालका कारण परेको छ ।’

अहिले प्रधानमन्त्री प्रचण्ड पनि दुवैका कारण गठबन्धन कति समयसम्म रहने हो भन्नेमा चिन्तित रहेको बालुवाटार स्रोत बताउँछ । गठबन्धन जसरी पनि भत्काउने भन्दै कांग्रेस कहिले एमालेसँग मिल्न प्रस्ताव गरिरहेको छ भने कहिले माधव नेपालाई प्रधानमन्त्रीको अफर गर्दै आएको छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, वैशाख ७, २०८१ १८:१७