त्रिवि मानवशास्त्र विभाग प्रमुख डम्बर चेम्जोङमाथि लाग्यो यौन दुर्व्यवहारको आक्षेप, प्रहरीमा उजुरी

त्रिवि मानवशास्त्र विभाग प्रमुख डम्बर चेम्जोङमाथि लाग्यो यौन दुर्व्यवहारको आक्षेप, प्रहरीमा उजुरी

तस्वीर चेम्जाेङकाे फेसबुकवालबाट ।

A+ A A-

त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षा संकाय डिन कार्यालयकी कर्मचारी गीता कुँवर (नाम परिवर्तन) २३ चैत २०७७ मा दिउँसो १ बजेतिर कार्यालय परिसर छिरिन् । शिक्षा संकाय भएको भवनमै छ, मानविकी तथा सामाजिक संकाय डिनको कार्यालय ।

कार्यालयको प्रांगणमा मानवशास्त्र केन्द्रीय विभाग प्रमुख डम्बरध्वज चेम्जोङ स्कुटरबाट बाहिरिँदै थिए । गीताका अनुसार त्यही बेला चेम्जोङले आफूमाथि असामान्य व्यवहार देखाए । चेम्जोङले आफ्ना संवेदनशील अंग छोएपछि कुँवरले प्रतिकार गरेको बताइन् ।

‘विश्वविद्यालयको गुरुजस्तो व्यक्तिबाट त्यस्तो व्यवहार भएपछि मैले आफूलाई बचाउन चप्पल खोलेर हिर्काएँ,’ कुँवरको दाबी छ । ‘विभागीय प्रमुखजस्तो मान्छेले के गर्न खोजेको यस्तो ? किन मेरो पछि लाग्नुभएको’ भनेर आफू कराएपछि वरिपरिका केही व्यक्ति भेला भएको कुँवर दाबीका साथ बताउँछिन् ।

चेम्जोङले चाहिँ आफू स्कुटर चढेर डिन कार्यालयबाट बाहिरिन खोज्दा बालुवामा चिप्लेर लडेकाे, त्यही बेला महिलालाई छोइएको हुन सक्ने बताए । ‘बाटोमा बालुवा थुपारिएको थियो । बीच बाटोमा मास्क लगाएकी महिला उभिएकी थिइन्,’ चेम्जोङले शिलापत्रसँग भने, ‘म स्कुटरसहित लडेँ । त्यही बेला छोइयो भने अर्को कुरा । नत्र मैले ती महिला को हुन् भनेर चिन्दा पनि चिनिनँ ।’

गीताका अनुसार चेम्जोङद्वारा गरिएको दुर्व्यवहारको याे पछिल्लो प्रकरण मात्र हो । आफूमाथि लामो समयदेखि चेम्जोङले यौन हिंसा गर्दै आएको गीताले आरोप लगाएकी छिन् । यो घटनापछि चाहिँ गीताले असह्य भएकाे भन्दै प्रहरीमा उजुरी दिएकी छिन् ।

सार्वजनिकस्थलदेखि एकान्तमा समेत चेम्जोङले आफूमाथि बारम्बार यौन दुर्व्यवहार गरेको भन्दै पीडित महिलाले उजुरी दिएको महानगरीय प्रहरी वृत्त कालीमाटी महिला सेलकी प्रमुख प्रहरी निरीक्षक (इन्स्पेक्टर) अनु लामाले शिलापत्रलाई बताइन् । महिला सेलमा ७ वैशाखमा उजुरी दर्ता भएको प्रहरी अभिलेखबाट देखिन्छ ।

‘हामीले दुवै पक्षलाई सोधपुछका लागि अस्ति (१२ वैशाखमा) बोलाएका थियौं । तर, दुवै पक्ष फरक-फरक समयमा मात्र आएकाले एकसाथ राखेर छलफल गराउन सकिएन,’ लामाले भनिन् ।

उपप्राध्यापक चेम्जोङ भने आफूले ती महिलालाई मानवशास्त्र विभागबाट सरुवा गरिदिएको र त्यही विषयमा प्रतिशोध साँध्न आफ्नो चरित्र हत्या गर्ने गरी मिथ्या आरोप लगाएको दाबी गर्छन् । विभागबाट गीतालाई २२ महिनाअघि शिक्षा डिन कार्यालय सरुवा गरेको चेम्जोङले बताए ।

विभागले चलाएका परियाेजनाहरूमा आर्थिक अनियमितता भएकाे भनिएका फाइल लिक गरेपछि गीतालाई कारबाहीस्वरुप सरुवा गरेको चेम्जोङको जिकिर छ । लयप्रसाद उप्रेती ०७२ को महाभूकम्पपछि अमेरिकी दातृ निकाय यूएसएडको सहयोगमा सञ्चालित एक परियोजनाको अनियमिततामा मुछिएपछि चेम्जोङले साढे दुई वर्षअघि विभागीय प्रमुखको जिम्मेवारी पाएका थिए । त्यही परियोजनासम्बन्धी फाइल बाहिर लिक गरेपछि आफूले गीतालाई सरुवा गर्नुपरेको चेम्जोङले बताए ।

तर, गीताको भनाइचाहिँ फरक छ । विभागीय प्रमुख बनेपछि चेम्जोङले गीतालाई बेलाबेला स्कुटरमा घरसम्म छोडिदिन्थे । ‘सरजस्तो मान्छेले पुर्‍याइदिन्छु भनेपछि दायाँबायाँ सोच्ने कुरै भएन,’ गीताको दलिल छ, ‘तर पछि गएर उनले ममाथि कुदृष्टि राख्न थाले ।’

चेम्जोङले स्कुटरमा घर पुर्‍याइदिने बहानामा आफ्नो संवेदनशील अंग छुने र यौन सम्पर्कको आग्रह गरेको गीताको आरोप छ । चेम्जोङको प्रस्ताव अस्वीकार गरेपछि उनले आफ्नो अनधिकृत सरुवा गरिदिएको गीताले बताइन् । आफूमाथि भएकाे दुर्व्यवहारबारे छानबिन गर्न गीताले मानविकी संकायको डिन कार्यालयमा गत १८ असोजमै निवेदन दिएकी थिइन् । त्यस निवेदनउपर कुनै कारबाही नभएकाे उनकाे गुनासाे छ ।

चेम्जोङले आफू उल्टै ती महिलाबाट पीडित बनेको बताए । ‘उनले ममाथि नचाहिँदो आरोप लगाएर मेरो मान प्रतिष्ठामा आँच लगाउने काम गरेकी छिन्, ६० वर्षीय चेम्जोङको तर्क छ, ‘म स्कुटरमा हिँड्दा कसरी उनको संवेदनशील अंग छोएँ हुँला । उनले मलाई एक्कासि चप्पल प्रहार गरेकी हुन्, पीडित त म हुँ ।’

गीताले प्रहरीमा दिएकाे निवेदन शिलापत्रले प्राप्त गरेकाे छ । हामीले विश्वविद्यालका केही प्राध्यापक तथा कर्मचारीसँग याे प्रकरणबारे बुझ्न खाेज्दा उनीहरूले चेम्जाेङलाई गीताले प्रतिकारस्वरूप चप्पल हिर्काएकाे प्रत्यक्ष देखेकाे जानकारी दिए । कर्मचारीबाटै आक्रमण हुँदा उजुरी वा विभागीय कारबाहीका लागि चेम्जाेङबाट तत्परता नदेखिनु सन्देहपूर्ण रहेकाे उनीहरूले बताए । गीताले उजुरीमा समेत घटनाका प्रत्यक्षदर्शीलाई आवश्यक परे उपस्थित गराउने प्रतिवद्धता जनाएकी छिन् ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, वैशाख १५, २०७८ १९:१२