विदेशबाट फर्केर लागे सुन्तलाखेतीमा, एकै सिजनमा ४० लाख हातमा

A+ A A-

मिहिनेत गर्ने हो भने स्वदेशमा पनि अवसरको कमी छैन भन्ने उदाहरण बनेका छन् तनहुँका कमल महत । उनले गाउँमा सुन्तला खेतीबाटै लोभलाग्दो आम्दानी गरिरहेका छन् ।

शुक्लागण्डकी नगरपालिका-११ नाम्सीकोटका महतले यस वर्ष सुन्तला बेचेरै ४० लाख रुपैयाँ आम्दानी गरे । वैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएर उनी सुन्तलाखेतीमा लागेका हुन् ।

२०६४ सालदेखि सुन्तला खेतीमा रमाइरहेका महतको सुन्तला बगैँचा ३५ रोपनी क्षेत्रफलमा फैलिएको छ । त्यहाँ एक हजार पाँच सय सुन्तलाका बोट छन् । उनी भन्छन्, 'रोजगारीका लागि विभिन्न देश पुगेँ, त्यहाँ आत्मसन्तुष्ट हुन सकिन, स्वदेशमै फर्किएर केही गर्छु भनेर आएपछि सुन्तलाखेतीमा लागेको हुँ ।'

उनले २०७६ मा कृषि महत फार्म दर्ता गरी व्यवस्थित रूपमा सुन्तलाखेती थालेका थिए ।

उनका अनुसार, सुन्तला बगैँचामा एक हजार पाँच सय उत्पादन दिने तथा सात सय उत्पादन नदिने बिरुवा छन् । आफ्नो बगैंचामा फलेको सुन्तला त बेच्छन् नै, उनले वरपरका किसानले फलाएका सुन्तला पनि किनेर काठमाडौं ल्याएर बेच्ने गरेका छन् ।

उत्पादित सुन्तला काठमाडौंस्थित कालीमाटीमा बिक्री हुँदै आएको छ । उनले यस वर्ष कालीमाटीमा प्रतिकिलो एक सय २० रुपैयाँसम्ममा सुन्तला बेचेको बताए । महतले भने, 'गत वर्ष ६० लाख रुपैयाँको सुन्तला बगैँचाबाटै बिक्री भएको थियो तर यस वर्ष उत्पादनमा ह्रास आउँदा कम आम्दानी भयो ।'

नाम्सीकोट सुन्तला पकेट क्षेत्रका रूपमा परिचित छ । महतले नाम्सीकोटका करिब दुई सय घरधुरीलाई समूहमा विभाजन गरी गत वर्ष कृषि ज्ञान केन्द्र तनहुँले करिब ४० लाख रुपैयाँबराबरको कार्यक्रम सहयोग गरेको जानकारी दिए ।

उनका अनुसार, शुक्लागण्डकी नगरपालिकाले किसानलाई सुन्तलाखेतीका लागि ड्रम, घाँस काट्ने मेसिनलगायत सामग्री अनुदान दिएको छ ।

महतले यस वर्ष चार करोड रुपैयाँबराबरको सुन्तला खरिद गरी बिक्री गरेको जानकारी दिए । म्याग्दे गाउँपालिकाका किसानबाट एक करोड ५० लाख रुपैयाँ र शुक्लागण्डकीका अलैँचे, नाम्सीकोटलगायत टोलबाट दुई करोड ५० लाख रुपैयाँको सुन्तला खरिद गरी बिक्री गरेको उनले बताए । उनले सुन्तला बगानबाट प्रतिकिलो ७० देखि ७५ रुपैयाँमा खरिद गरी एक सय २० रुपैयाँसम्ममा बिक्री गर्ने गरेको सुनाए ।

तनहुँबासीले सुन्तला बेचेर भित्र्याए ३० कराेड

तनहुँमा यस वर्ष कृषकले सुन्तला बिक्री गरेर ३० करोड भित्र्याएका छन् । जिल्लामा गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष सुन्तला उत्पादनमा वृद्धि भएको कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ । ज्ञान केन्द्रका बागवानी विकास अधिकृत वीरेन्द्र धितालले यो वर्ष करिब ३० करोड रुपैयाँबराबरको सुन्तला उत्पादन भएको जानकारी दिए । जिल्लामा यस वर्ष तीन हजार सात सय ५० मेट्रिकटन सुन्तला उत्पादन भएको प्रारम्भिक अनुमान छ ।

कार्यालयका अनुसार, गत वर्ष २९ करोड रुपैयाँबराबरको सुन्तला उत्पादन भएको थियो । उक्त अवधिमा तीन हजार ६ सय २५ मेट्रिकटन सुन्तला फलेको थियो । प्रत्येक वर्ष जिल्लामा सुन्तला उत्पादन बढेको छ । सुन्तलाखेतीबाट मनग्य आम्दानी हुन थालेपछि कृषक यसतर्फ आकर्षित हुँदै गएका छन् । जिल्लाका आठ हजार पाँच सय ७० हेक्टर क्षेत्रफलमा सुन्तला खेती विस्तारको सम्भावना छ ।

कार्यालयले सुन्तलाखेती गर्ने कृषकलाई बगैँचा व्यवस्थापनमा सहयोग गर्दै आएको छ । धितालले भने, 'कृषकलाई सुन्तला बगैँचामै पुगेर पनि आवश्यक परामर्श दिइरहेका छौँ ।'

तनहुँमा उत्पादित अधिकांश सुन्तला काठमाडौंका व्यापारीले लैजाने गरेका छन् । सुन्तला खरिदका लागि व्यापारी बगैँचासम्म पुग्ने गरेका छन् । काठमाडौंका अलवा पोखरा, नारायणगढलगायत ठाउँमा यहाँको सुन्तला बिक्री हुने गरेको छ । यसका साथै जिल्लाकै दमौली, दुलेगौडा, खैरेनीटार, भिमादलगायत ठाउँमा यहाँको सुन्तला बिक्री हुने गरेको किसान बताउँछन् ।

(राससको सहयोगमा)

प्रकाशित मिति: शनिबार, फागुन ५, २०८० ०६:१८