फेवाताल जोगाउन बनाइएको ड्याम खोलाले बगायो, जोखिममा तटीय क्षेत्रका बस्ती

A+ A A-

फेवाताल जोगाउन भनेर तालको मुहान हर्पन खोलामा बनाइएको ड्याम बाढीले बगाएको छ । निरन्तर पानी पर्दा गएराति पोखरा-२३ स्थित खोलामा बनाइएको सिल्टेसन ड्याम र सिल्ट पोखरी बगाएको हो ।

तालमा आउने ग्रेग्य्रान मुहानमै रोक्न गण्डकी प्रदेश सरकार र पोखरा महानगरपालिकाको २८ करोड ९६ लाख रुपैयाँमा गत वर्ष फेवातालमा चारवटा सिल्टेसन ड्याम बनाइएको थियो । त्योमध्ये हर्पन खोलामा बनाइएको ड्याम बुधबार राति अत्यधिक पानी परेपछि खोलाले नै बगाएको हो ।

ड्याम भत्किँदा तटीय क्षेत्रका बस्ती जोखिममा परेका छन् । ड्याम भत्किएपछि खोलामा बढेको बहाबले ककरे नौबिसे झोलुंगे पुल तलपट्टिका घर डुबानमा पर्न थालेका छन् । ‘खोला बढेको छ । त्यहाँ १० वटा घर छन् । दिनभरमा केही गरेर पानी रोकिएन भने ती घर लैजान्छ,’ पोखरा २३ का कार्यवाहक वडाध्यक्ष भरतराज भण्डारीले शिलापत्रसँग भने ।

२०७५ भदौ अन्तिममा सम्झौता भएर २०७६ साल असारमा ड्यामको गण्डकीका तत्कालीन मुख्यमन्त्री पृथ्वीसुब्बा गुरुङ र पोखराका मेयर मानबहादुर जिसीले शिलान्यास गरेका थिए । गत वर्ष असारमा बेत्यानी खोला, अँधेरी खोला, हर्पन खोला र लौरुक खोलामा ड्याम बनाइएको थियो ।

बेत्यानीबाहेक तीनवटा खोलाको ड्याम र सिल्ट पोखरी खड्का-कृष्ण-पिके जेभी, दाङले बनाएको हो । सो निर्माण कम्पनीले नै अँधेरीखोलामा बनाएको ड्यामको केही भाग निर्माण सकिएको दुई महिनामै गत साउनमा भत्किएको थियो । पछि त्यसलाई मर्मत गरियो ।

निर्माण हुँदाकै बेलादेखि नै हर्पनखोलाको ड्यामको गुणस्तरमा जनप्रतिनिधिसहित स्थानीयले प्रश्न उठाउँदै आएका थिए । ‘जहाँजहाँ पाँगो माटो थुपारेको थियो त्यहाँबाट ल्याउँदै बनाउँदै गरेका थिए । त्यतिबेला नै गुणस्तर छैन भन्दाभन्दै पनि सुनुवाइ भएन,’ काबा वडाध्यक्ष भण्डारीले भने, ‘माटो सेतो खालको भएकाले सिमेन्टजस्तै देखिन्थ्यो । त्यही भएर अहिल्यै भत्कियो ।’

प्रकाशित मिति: बिहीबार, असार २४, २०७८ ११:३५