केयू–गेटको नयाँ कार्यक्रम ‘बीपीएच’ : पढ्दै सिक्दै, सिक्दै कमाउँदै

A+ A A-

काम गर्दागर्दै सिक्ने । सिक्दासिक्दै काम गर्ने । पढ्दै पैसा कमाइने । पैसा कमाउँदै सिक्न पाइने । यस्तो कोर्स पनि पढ्न पाइन्छ र ? काठमाडौं विश्वविद्यालयले स्नातक तहको ब्याचलर इन प्रोफेसनल हस्पिटालिटी (बीपीएच) कार्यक्रम ल्याएको छ, जसमा एकै पटक पढ्न, सिक्न, काम गर्न र कमाउन सकिन्छ ।

केयूले ग्लोबल एकेडेमी अफ टुरिज्म एन्ड हस्पिटालिटी एजुकेसन (गेट) सँग सहकार्य गरेर नयाँ कार्यक्रम चलाउन लागेको हो । यो केयूको आंगिक कार्यक्रम हो । व्यावहारिक शिक्षामा जोड दिने उद्देश्यले केयू–गेटले यो कार्यक्रम ल्याएको हो । गेट कलेज तालिमप्रदायक हो ।

‘हस्पिटालिटी इन्ड्रस्टीले हामीले चाहेको प्रोफेसनल मान्छे पाएनौँ भन्ने गरेको छ । चाहिने जनशक्ति नै छैन’, केयूका बीपीच कार्यक्रम संयोजक रूपेश श्रेष्ठले भने, ‘जनशक्ति उत्पादन पनि भएको तर काम भएको छैन । काम गर्ने जनशक्ति उत्पादनका लागि यो कार्यक्रम ल्याएका हौँ ।’

कस्ता विद्यार्थीले पढ्न पाउँछन् ?

५० प्रतिशत व्यावहारिक र ५० प्रतिशत सैद्धान्तिक समेटेर बीबीएच कार्यक्रम तयार पारिएको छ । प्राक्टिकल बेसको स्नातक तहको चारवर्षे कार्यक्रम हो । जसमा आठवटा सेमेस्टर छन् ।

३० जनाको कोटा

१२ कक्षामा जुनसुकै विषयमा उत्तीर्ण गरेकाले पनि पढ्न पाउँछन् । ४५ प्रतिशतमाथि वा २ जीपीए ल्याएकाले यो कोर्स पढ्न पाउँछन् । ३० जनाको कोटा निर्धारण गरिएको छ । बजारको मागअनुसारको वर्षेनि कोटा बढाउँदै लैजाने केयूको योजना छ । पहिले सेमेस्टरमा विद्यार्थीलाई बेसिक कुरा सिकाइन्छ । त्यसपछि होटल रेष्टुरेन्टमै काम गर्दै पढ्न र सिक्न पाइन्छ ।

विद्यार्थी छनोट कसरी गर्ने ?

३० जनाको मात्र कोटा भएकाले केयूले विद्यार्थी छनोटका लागि मापदण्ड बनाएको छ । विद्यार्थीको स्वभाव, उद्देश्य र प्यासन कस्तो छ, त्यो हेरेर विद्यार्थी छनोट गरिनेछ ।

होटल रेष्टुरेन्टमा काम गरिरहेकाले पनि पढ्न पाउने

अहिले पनि होटल रेष्टुरेन्टमा काम गर्ने जनशक्ति प्रशस्त छन् । उनीहरूको हातमा सीप त छ तर डिग्री छैन । त्यसैले काम गरिरहेकाहरूले पनि यो कोर्स पढ्न सक्नेछन् । काम गरिरहेका जनशक्तिलाई पनि लक्षित गरेर कार्यक्रम बनाइएको हो । यो कोर्स पूरा गरेपछि अहिले भन्दा डब्बल कमाउन सक्ने क्षमताको विकास गर्न सकिन्छ ।

‘होटल रेष्टुरेन्टमा हामीले रिसर्च गरेका थियौँ । काम पनि गरिरहेका छन् । कतिले पैसा नभएर डिग्री गर्न पाएका छैनन् । तिनका लागि पनि यो कार्यक्रम राम्रो हुन्छ’, श्रेष्ठले भने ।

छात्रवृत्तिको व्यवस्था

पैसा नभएका तर यही कोर्स पढ्न चाहनेका लागि छात्रवृत्तिको व्यवस्था पनि गरिएको छ । पैसा हुनेबाट केही शुल्क लिने र नहुनेलाई निःशुल्क पढाउने गरी कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ ।

डिस्ट्यान्स लर्निङ

प्राक्टिकल धेरै हुने भएकाले जहाँ इन्ड्रस्टी छ, त्यहीँ बसेर पढ्ने व्यवस्था मिलाइएको छ । पढ्नका लागि काठमाडौं आउनैपर्छ भन्ने छैन । जस्तै: पोखरामा इन्ड्रस्टी छ भने त्यहीँ काम गर्दै पढ्न सकिन्छ । थ्यौरीका लागि डिस्ट्यान्स लर्निङ गर्ने केयूले जनाएको छ । माइक्रो लर्निङ कन्सेप्टबाट पढाउने हो । सानो-सानो भिडियो हुन्छ । त्यो भिडियो बसमा यात्रा गर्दा पनि हेर्न र पढ्न सकिन्छ । टेक्नोलोजीको माध्यमबाट पढ्न र सिक्न सकिनेछ ।

नेपालमै केही गर्छु भन्नेलाई प्राथमिकता

केयूले यो कार्यक्रमलाई विश्वस्तरीय बनाउने योजना बनाएको छ । त्यसैले विशेष गरी नेपालमै केही गर्छु भन्नेका लागि प्राथमिकता दिइनेछ । ‘हस्पिटालिटी क्षेत्रमा केही गर्छु । काम गरेर करियर र जिन्दगी बनाउँछु । देशको सेवा गर्छु भन्नेलाई प्राथमिकता दिन्छौँ’, उनले भने, ‘पैसा भएका नभएका सबैले पढ्ने अवसर पाउँछन् ।’

पर्यटनको प्रचुर सम्भावना रहेको ठाउँमा काम गर्छु भनेर आए भने त्यस्ता विद्यार्थीलाई प्राथमिकता दिइनेछ । ‘डोल्पाबाट फोक्सुन्डो तालनजिकै होटल लज चलाउँछु भनेर आए भने त्यस्तालाई प्राथमिता दिन्छौँ । पढेर विदेश जान्छु भन्नेलाई पनि रोक्न सकिन्न’, गेट कलेजका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत खेम लकाइ भन्छन्, ‘सीप सिकेर नेपालमै केही गर्छु भन्नेलाई प्राथमिकतामा राखिएको छ ।’

कहाँ–कहाँ छ अवसर ?

यो कोर्स पढेपछि कहाँ–कहाँ अवसर पाइन्छ भन्ने प्रश्न उठ्नु स्वाभाविक हो । विशेष गरी होटल, रेष्टुरेन्ट, बैंक, इन्स्योरेन्स, इभेन्ट म्यानेजमेन्टमा काम गर्ने अवसर पाइन्छ । लोकसेवा उत्तीर्ण गरेर सरकारी क्षेत्रमा पनि छिर्न सकिन्छ ।

हिलिङ बिजनेस

पर्यटकलाई आतिथ्य सत्कार गर्ने, खुवाउने, बसोबासको बन्दोबस्त मिलाउन सिकाइने शिक्षा हो । पर्यटकलाई मुस्कानसहित सत्कार गरेर रमाइलो वातावरणमा बिदाइ गर्नेसम्म यो कोर्समा सिक्न पाइन्छ । गेट कलेजका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत खेम लकाइ यो हिलिङ बिजनेस भएको बताउँछन् ।

‘बीपीएच पढेकाले होटल, रेष्टुरेन्टमा राम्रो व्यवहार गर्छन् । सामान सजाएर ल्याउँछन् । यो हिलिङ बिजनेस हो’, उनी भन्छन्, ‘नेपाल पर्यटनको गन्तव्य हो । हिमाल, पहाड, तराई, डाँडाकाँडा छ । तर, यसलाई प्रस्तुत गर्ने पेसा छैन । राम्रो जनशक्ति उत्पादन गर्न बीपीएच कार्यक्रमले मद्दत गर्छ ।’ यो कोर्स पढेर पर्यटकलाई सम्मान र राम्रो सर्भिस दिन सक्ने जनशक्ति तयार हुने लकाइले बताए ।

‘मान्छेले मान्छेलाई बुझ्ने । यसमा रेस्पेक्ट र सर्भिस सिकाउने हो । यो सिकेर पर्यटकलाई राम्रो ट्रिट गर्न सकिन्छ । यो वर्ष १० जना पर्यटक आए भने तिनलाई राम्रो ट्रिट गर्दा उनीहरूले आफ्नो देशमा गएर अरुलाई भन्छन् । अनि पर्यटनको विकास हुन्छ’, उनी भन्छन् ।

स्वउद्यमी बन्न

यो कोर्स पढेपछि आफैँ लगानी गरेर उद्यमी बन्छु भने पनि राम्रो अवसर छ । बेरोजगार बस्नु नपर्ने भएकाले होटेल रेष्टुरेन्ट आफैँले खोल्न सकिन्छ ।

७५ हजारभन्दा बढी कमाइ

यो कोर्स पूरा गरेपछि ७५ हजार रुपैयाँभन्दा बढी कमाउन सकिन्छ । ‘नेपालमै ७५ हजारभन्दा बढी कमाउन सकिन्छ’, लकाइले भने, ‘विश्वको जुनसुकै ठाउँमा गएर पनि काम गर्न सकिन्छ ।’

पीएचडी कार्यक्रम पनि ल्याइने

नेपालमै यही विषयमा पीएचडी कार्यक्रम पनि ल्याउने केयूले जनाएको छ । ‘मास्टर्स पनि यही मोडेलमा हुन्छ । विदेश गएर मास्टर्स गर्छु भने पनि मिल्छ’, उनले भने, ‘नपालमै पीएचडीको पनि सुरुवात गर्ने योजना छ ।’