निजी विद्यालयको अडान: गुठीमा नजाने, लगेमा आत्मदाह !

A+ A A-

विद्यालय शिक्षा विधेयकमा निजी विद्यालय सञ्चालकहरूले ३९ बुँदे संशोधन आइतबार संसदको शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सूचना प्रविधि समितिमा राखे । हिसान, प्याब्सन र एनप्याब्सनका प्रतिनिधिले समितिमा कुनै पनि हालतमा गुठीमा नजाने स्पष्ट अडान लिए । यदि गुठीमा लैजाने प्रावधान पारित भएमा सडक संघर्षमा जाने चेतावनी दिए ।

‘यदि हाम्रो कुरा बेवस्ता गरेर गुठीमा लैजाने प्रयत्न गर्नुभयो भने सडकमा आउँछौँ । सडकमा आएपछि बैंकको ऋण तिर्न नसकेर प्रेम आचार्यको जस्तै स्थिति त आउँदैन ?,’ प्याब्सनका निवर्तमान अध्यक्ष टीकाराम पुरीले समितिमा भने । इलामको पञ्चकन्या– ६ का ३६ वर्षीय प्रेमप्रसाद आचार्यले ऋण तिर्न नसकेर गत १० माघमा संसद भवन नयाँ बानेश्वरअगाडि आफ्नै शरीरमा आगो लगाएर आत्मदाह गरेका थिए ।

विधेयकमा सांसदहरूले ५ देखि २० वर्षसम्मको समय दिएर निजीलाई गुठीमा लैजानुपर्ने संशोधन प्रस्ताव दर्ता गरेका छन् । यसमा निजी विद्यालय सञ्चालकहरूले आपत्ति मात्र जनाएनन् सांसददेखि प्रधानमन्त्रीसम्मले पहिले आफ्नो सम्पत्ति राष्ट्रलाई दिन चुनौती दिए । ‘२० वर्ष गर्ने उदारवादी हो भने सुम्पिन तयार छु । तर, प्रधानमनत्रीदेखि माननीयले आफ्नो सम्पत्ति राष्ट्रलाई कहिले दिने ?,’ हिसानका अध्यक्ष रमेश सिलवालले प्रश्न गरे ।

415366346_711410537781788_8085284329254115583_n1704630571.jpg

एनप्याब्सनका अध्यक्ष पाण्डव हमालले निजीको लागानीलाई नजरअन्दज नगर्न सांसदहरूलाई आग्रह गरे । ‘९ हजार निजी विद्यालय छन् । सकरारले लगानी गरेर स्थापना गर्न नसकेको अवस्थामा पनि न्यूनमत शुल्क लिएर निजी विद्यालय सञ्चालन भइरहेको छ । निजीको भूमिकालाई नजरअन्दाज गर्न मिल्दैन । राष्ट्रियकरण गर्ने कुरा । खर्बौंको लगानी छ । यो उमेर र जवानीको मूल्याङ्कन हुनुपर्छ,’ उनले भने, ‘सञ्चालन भइरहेका निजी विद्यालयको नीतिगत अनुगमन गर्नुपर्छ ।'

‘यदि राज्यले आट्ने हो भने राष्ट्रियकण गर्दा हुन्छ । हाम्रो ऋण धनको मूल्याङ्कन होला । सरकारले क्लियर गरिदिए हुन्छ । सरकारले शिक्षा निःशुल्क दिन्छ भने हामीले नो भन्न सक्ने आधार पनि छैन,’ पुरीले भने । तर अर्बौंको लगानी भएकाले गुठीमा लैजाँदा व्यवस्थापन गर्न नसकिने उनीहरूले गुनासो पोखे ।

‘६ खर्बको लगानी छ । ५ देखि २० वर्षको बीचमा ट्रस्टमा जानुपर्छ भने हामी जान सक्ने परिस्थिति छैन । हाम्रो लगानीलाई व्यवस्थापन गर्नुपर्छ । यो प्रावधान ऐनमा राखेपछि बैंकले ताकेता गर्न थाल्छ । हामीलाई व्यवस्थापन गर्न जटिल हुन्छ,’ पूर्वअध्यक्ष पुरीले भने ।

विद्यालय शिक्षा विधेयकमा निजी विद्यालय सञ्चालकहरूको ३९ बुँदे संशोधन प्रस्ताव (बुँदासहित)

गुठीमा लैजाँदैमा निःशुल्क हुने अवस्था नरहेको उनको दाबी छ । ‘गुठीमा लाने भनेको संविधाननको निःशुल्क र अनिवार्य शिक्षा कार्यान्वयन गर्न होला । तर, गुठीमा गएपछि निःशुल्क हुन्छ त ? गुठीमा पनि शुल्क लिनुपर्छ,’ उनले भने, ‘कम्पनीमा राख्न नदिने हो भने सञ्चार पनि मौलिक हक हो । किन प्रालिमा गठन छन् ? कानुन पनि मौलिक हो किन वकिलको फर्म प्रालिमा छ ? ट्रस्ट त मुआब्जा नदिई राष्ट्रियकरणजस्तो भयो । सम्पत्तिको हक त संविधानले पनि दिएको छ ।’

हिसानका अध्यक्ष सिलवाल पनि निजी विद्यालयहरूलाई गुठीमा लैजाने प्रस्तावको विरोध गर्छन् । ‘८८ लाख विद्यार्थीलाई निःशुल्क बनाउन सक्छौँ कि सक्दैनौँ ? पैसा नतिर्नु राम्रो हो । तर, राज्यले सुनिश्चित गर्न सक्छ कि सक्दैन’, उनले भने, ’निजी बन्द गर्न उचित क्षतिपूर्ति मुआब्जा दिनुस् । तर राज्यले गुणस्तरीय शिक्षा दिन सक्छ ?’

सरकारले थेग्न नसकेर निजी विद्यालय जन्मेका उनको तर्क थियो । ‘नाफामुलक नभए निजी चल्दैन । कर समयमा तिर्ने निजी विद्यालय हो । ३ लाखलाई रोजगारी दिएको छ,’ उनले भने । निजी र सरकारीमा दुई खाले शिक्षा रहेको भन्नेमा सत्यता नरहेको उनको दाबी छ । ‘एउटै पाठ्यक्रम हो भने कसरी दुई खाले शिक्षा भयो ?’ उनले सांसदहरूलाई प्रश्न गरे, ‘माननीयको छोराछोरी कहाँ पढ्नुहुन्छ, हेरौँ न । क्रान्तिकारी कुरा गर्नेका छोराछोरी कुन देश पढ्छन् ?’

सांसदहरूलाई निजी विद्यालय सञ्चालकले भने– माननीयको छोराछोरी कहाँ पढ्छन्, हेराैँ न !

निजी सम्पत्ति राष्ट्रियकरण गर्ने व्यवस्था संविधानमा नरहेको उनले बताए । प्यब्सनका अध्यक्ष डीके ढुंगानाले गुठीमा चलिरहेका विद्यालयहरूको अवस्था हेर्न सांसदहरूलाई आग्रह गरे । ‘कम्पनीको पक्षमा किन छौँ भने हाम्रो लगानी छ । गुठीमा चलेका स्कुलको अवस्था कस्तो छ ?,’ उनले भने, ‘पाठ्यक्रम, परीक्षा र अनुगमनबाहेक अरु विषयमा निजीलाई स्वायत्त दिनुपर्छ ।’

निजीले नाफा कमाउदा अपराध गरेजस्तो व्यवहार नगर्न उनले आग्रह गरे । ‘कम्पनीमा रहनु अपराधजन्य कुरा हो ? नाफा कमाउनु अपराध हो भन्दा मुलुक कहाँ जान्छ ? यो भाष्यबाट बाहिर आउनु पर्छ । कानुनलाई टेकेर खोलेका हौँ । हिजो विद्यार्थी नेपालबाट पढ्न दार्जिलिङ र देहरादुन जाने स्थिति थयो । आज रोकिएको छ,’ उनले भने ।

सम्बन्धित समाचार