सात वर्षपछि लगातार लाभांश दिने अवस्थामा प्रभु बैंक (समग्र विश्लेषण)

A+ A A-

कमजोर संस्था मर्ज र प्राप्ति गरे पनि सुधार गर्ने क्षमता
लाभांश क्षमता १९.४९
प्रतिसेयर आम्दानीमा छलाङ
खराब कर्जाको दर क्षेत्रगत आधारमा अझै उच्च

१७ वर्षपहिले वित्त कम्पनी (किस्ट फाइनान्स)का रुपमा सञ्चालनमा आएको प्रभु बैंकले निकै उतारचढाव देख्यो । ७ वर्षमै वाणिज्य बैंकका रुपमा सञ्चालनमा आएको बैंक यसबीचमा समस्यामा पर्‍यो ।

खराब कर्जाको अनुपात २४ प्रतिशतसम्म पुगेको प्रभु त्यसयता मर्जरको प्रक्रियाबाट सुधार गर्दै अघि बढ्यो । किस्ट बैंक, प्रभु विकास बैंक, गौरीशंकर डेभलपमेन्ट बैंक र जेनिथ फाइनान्स मर्जर भएर प्रभु बैंक बनेको हो । त्यपछि पनि खराब अवस्था (३५ प्रतिशत खराब कर्जा)मा पुगेको अर्को ग्रान्ड बैंकलाई यो बैंकले प्राप्ति गर्‍यो ।

बैंक अहिले भने राम्रो अवस्थामा आइसकेको छ । खराब अवस्थामा मर्जर र प्राप्ति गरेर अगाडि बढेको बैंकले यही कारण लामो अवधिसम्म लाभांश दिएन । ७ वर्षपछि अघिल्लो आवमा बैंकले ८ प्रतिशत बोनस सेयर दिएको छ । गत आवमा बैंकले राम्रो कमाइ गरेको छ भने लाभांश पनि राम्रै दरमा दिन सक्ने अवस्था छ । बैंकले अहिलेको वितरण योग्य पुँजीको आधारमा १९.४९ प्रतिशत लाभांश दिन सक्ने भएको हो ।

गत आर्थिक वर्षको चौथो त्रैमासमा बैंकको १ सय १२ प्रतिशतले नाफा बढेको छ । बैंकले २ अर्ब ५ करोड रुपैयाँ कमाएको हो ।

बैंकको पुँजी कोष पर्याप्तता अनुपात ११.५८ प्रतिशत रहेकोले नियमकीय मापदण्ड ११ प्रतिशत नजिक यो अनुपात छ । यसले बैंकबाट लाभांशका रुपमा बोनस सेयरसमेत पाइने सम्भावना छ । बोनसका रुपमा रकम बैंकबाट नबाहिरिने र चुक्ता पुँजी बढ्ने हुन्छ ।

बैंकको सञ्चित कोषमा ३ अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ छ । बैंकले तुलनात्मक रुपमा अघिल्लो वर्षभन्दा सस्तोमा पुँजी पाइरहेको घटेको कोष लागतले देखाउँछ । कोष लागत ६.४१ प्रतिशत रहेको ६.१६ मा आएको छ । यद्यपि, १० अर्ब ९३ करोड ब्याज आम्दानी गरेको बैंकको खुद ब्याज खर्चमा पनि राम्रै लागत परेको छ ।

खुद ब्याज आम्दानी भने ६२ प्रतिशतले वृद्धि भएर ४ अर्ब ५६ करोड पुगेको छ । खराब कर्जाको दर १ प्रतिशत दरमा घटेको बैंकले खराब कर्जाको आधारमा सो कर्जाको १ सय २२ प्रतिशत रकम राखेको छ । बैकले प्रावधान रकम भने ४५ प्रतिशतले घटेर ८ करोड ४४ लाखमा सीमित पारेको छ ।

निक्षेप प्राथमिक पुँजीको आधारमा कर्जा लगानी अनुपात ७४.२५ छ । बैंकसँग थप लगानीका लागि मार्जिन छ । बैंकले हालै मात्र १ अर्ब रुपैयाँको ऋणपत्र जारी गरिरहेकोले यसले कर्जा लगानीका लागि थप स्पेस बनाउनेछ ।

राष्ट्र बैंकले हालै जारी गरेको मौद्रिक नीतिअनुसार बैंकहरुले एक आर्थिक वर्षमा चुक्ता पुँजीको २५ प्रतिशत ऋणपत्र जारी गर्नैपर्ने व्यवस्था गरेको छ । बैंकले यसअनुसार कुल २ अर्ब २२ करोड रुपैयाँबराबरको ऋणपत्र जारी गर्नुपर्ने हुन्छ ।

बैंकको प्रतिसेयर आम्दानी पनि बढेको छ । १२.५८ प्रतिशतबाट बढेर २४.१८ प्रतिशत, मूल्य आम्दानी अनुपात ११ प्रतिशत र प्रतिसेयर नेटवर्थ १ सय ६३ प्रतिशत छ ।

बैंकको अध्यक्षमा देवीप्रकाश भट्टचन र प्रमुख कार्यकारी अधिकृतमा अशोक शेरचन छन् । दुई महिनाअघि बैंकले इक्रा नेपालबाट ऋणपत्रका लागि रेटिङ गरेको छ । इक्रा नेपालका अनुसार बैंकका केही पक्ष यी हुन्:

स्वस्थ निक्षेप (सस्तो लागतको निक्षेप ४४ प्रतिशत र समग्र क्षेत्रको यस्तो औसत निक्षेप ४१ प्रतिशत छ)
१ सय ६९ शाखा रहेको प्रभुको समग्र क्षेत्रमा राम्रो स्थान छ । (निक्षेप र कर्जाको बजार हिस्सा ४ प्रतिशत )
कमजोर संस्था मर्ज र प्राप्ति गरे पनि सुधार गर्ने क्षमता देखिएको
विगतमा जस्तो उच्च राइट ब्याकले नाफादरमा भरथेग नगरे पनि रिर्टन अन नेटवर्थ र रिर्टन अन एसेट दर राम्रो । यो दर क्रमश: १६ र १.८ प्रतिशत ।
खराब कर्जा अनुपात समग्र क्षेत्रको औसतभन्दा अझै पनि उच्च (२.४७ प्रतिशत)
भाका नाघेको ऋण १० प्रतिशत बराबर
उच्च सञ्चालन लागत र पुँजी पर्याप्तता अनुपात समग्र क्षेत्रको (१४.२४) तुलनामा कमजोर ( ११.९२)

सेयरको माग बढ्दै

बैंकको सेयर मूल्य केही साताअघि मात्रै एक वर्षयताकै उच्च मूल्य (२९८ रुपैयाँ) कायम गरेको छ । त्यसयता घटिरहेको सेयर मूल्य धेरै तल भने गएन । २ सय ६० को आसपासमा पुगेर मूल्य बढ्न थालेको छ । हाल मूल्य २ सय ८० छ ।

कारोबारको सन्तुलित क्षेत्रबाट उकालो लागेर अधिक खरिद क्षेत्रमा प्रवेश गर्ने चरणमा आएको १४ दिने आरएसआई सूचकले देखाइरहेको छ । आरएसआईको स्केल ६८.४२ मा आएको छ । आरएसआई स्केल ३० भन्दा मुनि भए सेयर अधिक बिक्री क्षेत्रमा र ३० देखि ७० बीचमा भए सन्तुलित क्षेत्रमार ७० भन्दा माथि भए अधिक खरिद क्षेत्रमा रहेको विश्लेषण गरिन्छ ।

हालै मात्र सम्पिल मुभिङ एभरेज रेखा क्रमओभर भएको देखिएको छ । ७ दिने रेखाले २१ दिने रेखालाई काटेर माथि लागेको छ । मूल्य केही समय बढ्ने संकेत यसले गर्छ । पीभट विश्लेषणले भने अब बजार बढ्ने क्रममा नै रहे एक महिनामा २ सय ८७ मा पहिलो प्रतिरोध र घट्ने क्रममा रहे २ सय ६६ मा पहिलो टेवा पाउने देखाउँछ ।

बैंकको सेयर मूल्यले अन्तिम दुई दिनमा मिटिङ लाइन बियरिस आकृति बनाएको छ । यो मूल्य गत बिहीबारको हो । यी दुवै मनबत्ती बनेको दिनको अन्तिम मूल्य समान छ । यसले मूल्य घट्ने संकेत गर्छ । यद्यपि, यसको संकेतलाई मध्यम मानिन्छ । लगानीकर्ताले बैंकको मूल्यको बेन्चमार्कका रुपमा यसैलाई लिएको हुन सक्ने संकेत यसले गर्छ । यो बलियो संकेत नभएकोले आगामी दिनको करोबार हेरेर निर्णय लिनु सही हुन्छ ।