Shilapatra Media Network Pvt. Ltd.Shilapatra Media Network Pvt. Ltd.Shilapatra Media Network Pvt. Ltd.
MedhaviMedhavi
The NextThe Next
विचार
शिक्षकले सडक संघर्षबाट मागेको शिक्षा ऐन
शिक्षकले सडक संघर्षबाट मागेको शिक्षा ऐनसार्वजनिक विद्यालय बलियो बनाउनु भनेको निजी विद्यालय सुक्दै जानु हो । यसले पार्टी र तिनका नेता कार्यकर्ताको आम्दानी संकुचित हुन्छ ।  
जब मैले राजावादी जुलुसमा २० वर्षका युवा देखेँ
जब मैले राजावादी जुलुसमा २० वर्षका युवा देखेँ  
सार्वजनिक शिक्षाप्रति गैरजिम्मेवार प्रधानमन्त्री
सार्वजनिक शिक्षाप्रति गैरजिम्मेवार प्रधानमन्त्री  
पूर्वराजाले कुनै भूमिका खोज्ने हो भने वर्तमान संविधानअन्तर्गत त्यो ठाउँ छैन
पूर्वराजाले कुनै भूमिका खोज्ने हो भने वर्तमान संविधानअन्तर्गत त्यो ठाउँ छैन  
देश परिवर्तन गर्न अरु कोही आउँदैनन्, ढिला नगरी गराैँ यी चार क्षेत्रकाे रिसेट
देश परिवर्तन गर्न अरु कोही आउँदैनन्, ढिला नगरी गराैँ यी चार क्षेत्रकाे रिसेट  
मातृकाप्रसाद काेइरालाकाे पुनःप्रकाशित लेखः नाग जाति कि सर्प ?
मातृकाप्रसाद काेइरालाकाे पुनःप्रकाशित लेखः नाग जाति कि सर्प ?यहाँ फणा र विषको चर्चा पेटले घस्रिने सर्पका निमित्त लेखिएको होइन, प्रत्युत नागवंशी राजाहरूलाई पराजित गरिएको रूपकात्मक अभिव्यक्ति हो । ऐतिहासिक गुप्तकालका कविहरूले यसरी लेख्न सक्दछन् भने प्राग–ऐतिहासिककालको कथानककाा आधारमा रच्ने कविहरूले सो कुरा किन नगरून् ?  
के महिला पुरुषको प्रगतिको जगेडा हुन् ?
के महिला पुरुषको प्रगतिको जगेडा हुन् ?यसरी हरेक कार्टुनमा पुरुष पात्र बलियो छ, महिला कमजोर छ भन्ने देखेको बालकमा आउने सोच समानताको होला ? अवश्य छैन । सुन्दर परिवार देखाइएको कथामा पनि महिलालाई घरको काममा सीमित गरिएका दुश्यहरु छन् । पुरुषको सहारा विना महिलाले केही गर्न सक्दिनन् भन्ने देखाइएको छ ।  
सबैजना जीडीपी-जीडीपी भन्छन्, तर जीडीपी हेर्दैमा अर्थतन्त्र बुझिन्न
सबैजना जीडीपी-जीडीपी भन्छन्, तर जीडीपी हेर्दैमा अर्थतन्त्र बुझिन्नजीडीपीको तथ्याङ्क संकलन कठिन छ। अर्को वर्ष देशभरिका कुखुराले कति अण्डा पार्छन् भन्ने कसरी थाहा पाउने? कुनै गीतसङ्गीत वा कविता बाट प्राप्त गर्ने मूल्य कति हो? नर्सको सेवाको मूल्य उसको तलब मात्रै हो कि सेवाको गुणस्तर पनि? मोबाइलको प्रविधमा यत्रो सुधार हुँदा पनि मूल्य घटेको छ । यसलाई कसरी जीडीपीले समेट्न सक्छ ?  
कछुवाले अंग खुम्च्याएझैं स्वेच्छाले नियन्त्रण गर्न सकिन्छ हाम्रा इन्द्रियहरूलाई
कछुवाले अंग खुम्च्याएझैं स्वेच्छाले नियन्त्रण गर्न सकिन्छ हाम्रा इन्द्रियहरूलाईकछुवाले बाह्य संकटबाट आफूलाई बचाउनका लागि आफ्ना अंगहरुलाई खुम्च्याएर आफ्नो खबटाभित्र सुरक्षित राखेजस्तै स्थितप्रज्ञ व्यक्तिहरुमा आफूलाई विषयाशक्तिरुपी शत्रुहरुबाट पर राख्नका लागि आवश्यक पर्दा स्वेच्छाले नै इन्द्रियहरुलाई संयमित राख्नसक्ने अभ्यास हुन्छ  
नेपाल-भारत सम्बन्ध : सुध्रिने कुनै संकेत छैन
नेपाल-भारत सम्बन्ध : सुध्रिने कुनै संकेत छैनन गोयल आएर न त  नरवणे आएर नेपाल भारत विवाद समाधान हुन्छ । कर्मचारी र खुफिया संयन्त्र अथवा अथवा सेनाको आडमा नेपाल भारत समस्या  समाधान हुँदैन ।  
ट्रम्प अन्तिम लोकप्रियतावादी हुने छैनन् 
ट्रम्प अन्तिम लोकप्रियतावादी हुने छैनन् अमेरिकालाई ओरालो लगाउने राजनीतिक खराबीहरूबारे हुने कुनै पनि गम्भीर बहसले यी आर्थिक प्रवृत्तिहरूलाई बेवास्ता गर्न सक्दैनन् । किनभने, यिनै प्रवृत्तिले अमेरिकी मध्यम वर्गमा आक्रोश र निराशा जन्माइदिएको छ । यही आक्रोश र निराशाले केही मतदातालाई ट्रम्पप्रति आकर्षित बनाएको हो  
बुद्ध धर्ममा मांसहार भित्रिएको घटना
बुद्ध धर्ममा मांसहार भित्रिएको घटनाबुद्ध धर्म अहिंस्रक धर्म हो । अष्टशीलमध्ये पहिलो नम्बरमा नै प्राणीहरूको हत्या/हिंसा नगर्ने भनिएको छ । भिक्षुहरूलाई भिक्षाटन गरेर दिनमा एक पटक मात्र भोजन गर्न भनिएको छ । भिक्षाटन गर्दा कुनै घरको अगाडि दैलोमा उभिँदा भिक्षापात्रमा गृहस्थले जे दिन्छन्, त्यसैलाई अहोभावले स्वीकार गर्न र आफूलाई त्यस दिनका लागि सम्यक भोजन गर्न पुग्ने भएपछि अर्को घरमा भिक्षाटन नगर्न भनिएको छ  
कपाल : ट्रम्पकाे, बाेरिस जाेन्सनकाे, अनि मेराे
कपाल : ट्रम्पकाे, बाेरिस जाेन्सनकाे, अनि मेराेज्ञानवान् कौवालाई निवेदन गरेँ— ‘सत्य बोल् ब्रिटिश कौवा । बोरिस सरको कपाल निजहजुरको सौन्दर्य चेतको रूप हेर्ने ऐना हो ?’ सदा बाचाल काग अहिले भने मौन रह्यो । कुरुप कपालको विकर्षणले मलाई डोनाल्ड ट्रम्पको कपाल याद दिलायाे  
पाँच पात्रका पाँच पत्र
पाँच पात्रका पाँच पत्रभोलि म पाटनढोका जानेछु । हुलाक–घरभित्र घुस्नेछु र तपाईंलाई यो पत्र पठाइदिनेछु । तपाईंको ठेगाना खोज्दै कुनै दिन यो ‘क्यान्डल लाइट लेटर’ तपाईंको हातमा पर्‍यो भने ठीकै छ । परेन भने यत्रैसित्ती !33 min read
कृपया नेकपा फुटिदेऊ !  
कृपया नेकपा फुटिदेऊ !  बुढा गोरुका काँधमा जुवा राखेर नेकपाका पूर्व एमाले र पूर्व एमाओवादीका दोस्रो, तेस्रो पुस्ताका नेताहरू रमिता हेर्दा छन् । उनीहरूको प्रभावकारी हस्तक्षेप देखिएको छैन । उनीहरूको खबरदारी आफ्नै कोटरीका महामहिम कामरेडहरू देखेपछि नतमस्तक भइजाँदो छ । नेकपा भित्र दोस्रो, तेस्रो पुस्ताले एउटा सशक्त विद्रोह गर्नुपर्छ । बुढा नेताहरूको काँधमा रहेको जुवा खोलेर उनीहरूलाई बिदा गर्नुपर्छ  
भारत यसरी बन्दैछ चीनलाई घेर्ने पश्चिमा रणनीतिको हिस्सा
भारत यसरी बन्दैछ चीनलाई घेर्ने पश्चिमा रणनीतिको हिस्साभारतले चालेका यी कदमबारे भारतमै पनि असन्तुष्टी छ। चीनसँगको सम्बन्ध बिग्रिँदा भारतको अर्थतन्त्र नराम्ररी प्रभावित हुने उनीहरुको चिन्ता छ। यतिमात्रै होइन, अमेरिका-चीनको चुलिँदो शत्रुतामा भारत अनावश्यक रुपमा प्रयोग हुने र युद्धको खतरा निम्तिने चिन्ता समेत उनीहरुको छ  
युद्ध विजय र पराजयको होइन, मृत्युको कथा हो 
युद्ध विजय र पराजयको होइन, मृत्युको कथा हो हरेक ग्रिष्ममा हामी ‘अष्टिन’ कार चढेर खाल्डाखुल्डी बाटो छिचोल्दै प्रथम विश्व युद्धका चर्चित युद्धभूमिहरु सम, यिप्र र भर्डनतिर लाग्थ्यौं । १४ वर्ष पुग्दानपुग्दै म प्रथम विश्व युद्धका ठूला लडाइँहरुको नाम भन्न सक्ने भइसकेको थिएँ ।  
मोक्षभूमिमा खस-आर्य सभ्यताको इतिहास यात्रा
मोक्षभूमिमा खस-आर्य सभ्यताको इतिहास यात्राकुनै पनि पक्षमा वा प्रतिपक्षमा रहेर वादविवाद गर्न बहुत सहज हुन्छ। तर, आफैले पक्ष-प्रतिपक्ष दुईवटैको तर्क प्रस्तुत गर्न भने केही मुस्किल पर्छ। यस किताबमा लेखकले त्यस्तो कठिन कार्य गरेका छन्। सनातन हिन्दु धर्मको बारेमा ‘मोक्षभूमि’ का पात्रहरुको मत फरक हुन्छ । यसमा आर्यदेव लगायत केही अत्यन्तै कट्टर अतिवादी हिन्दुहरु पनि छन्। लगत्तै ब्रम्हानन्द लगायत केही ज्ञानी, तपस्वीहरु  पनि छन् । बौद्ध भिक्षु आनन्द पनि छन्  
अस्ट्रेलियावासी टीभी सम्पादकलाई काठमाडाैंबाट पत्र
अस्ट्रेलियावासी टीभी सम्पादकलाई काठमाडाैंबाट पत्रतपाईंकाे प्रकाशनमा मेरो सानो लेखको पुछारमा घिउकमिले अक्षरमा एउटा विस्मयकर प्रकाशकीय सूचना पढेँ । सूचनामा एक राउण्ड निषेधकारी संहिता छ र एक राउण्ड ध्वाँस छ। यो जङ्गी सूचना भन्छ- ‘यो सामग्री लिखित अनुमति नलिई अन्य कुनै अनलाइन वा पत्रपत्रिकामा प्रकाशित/प्रसारित गर्न पाइने छैन । यसो गरेको पाइएमा कानुनबमोजिम कारबाही अघि बढाइनेछ’  
पत्रकारलाई कसले असुरक्षित बनाउँदै छ ?
पत्रकारलाई कसले असुरक्षित बनाउँदै छ ?जनतालाई सुसूचित गर्ने र लोकतन्त्रलाई जनताको घर दैलोसम्म पुर्‍याउने विषय स्वतन्त्र र निर्भीक प्रेसको उपस्थितिमा मात्र सम्भव छ । असुरक्षित परिवेशमा प्रेसले आफ्नो स्वतन्त्र व्यावसायिक भूमिका निर्वाह गर्न सक्दैन । त्यसको प्रभाव प्रत्यक्षतः प्रेसकर्मीलाई परेको जस्तो देखिए पनि समग्र लोकतन्त्र नै यसबाट प्रभावित हुन पुग्दछ  
फ्ल्याट, गाडी, ड्राइभर लिने, तर तलब नलिएको नाटक गर्ने ?
फ्ल्याट, गाडी, ड्राइभर लिने, तर तलब नलिएको नाटक गर्ने ?बालकोटमा ओलीको करोडौं पर्ने घर छ । आफ्नो त्यति धेरै सम्पत्ति हुँदाहुँदै उनले राज्यकोषबाट जाबो १ करोड २६ लाख किन लिए ? आफ्नो उपचारमा सम्पत्तिको ५ प्रतिशत रकम किन खर्च गरेनन् ? अहिले प्रतिष्ठान बनाएको नाटक किन गरिरहेका छन् ? राज्यकोषबाट उपचारको नाममा झण्डै डेढ करोड बुझ्ने, भएको सम्पत्ति प्रतिष्ठानलाई दिएको छु भन्ने नाटक किन रचिएको छ ? राज्यकोषमा लुट मच्चाउनका लागि नाटक रचिएको हो भन्ने कुरा बुझ्न गाह्रो पर्दैन  
काेराेनाकालमा खोइ राज्यकाे कर्तव्य र नागरिक दायित्व ?
काेराेनाकालमा खोइ राज्यकाे कर्तव्य र नागरिक दायित्व ?अर्काे कुरा, काराेना संक्रमण भएर बिरामी परेकाकाे उपचार पनि सरकारले नि:शुल्क गर्नु अपरिहार्य छ । राज्यले यति गरिदिए निम्न वर्गका मजदुरदेखि गरिब परिवारले समेत राहत महसुस गर्नुका साथै आफू यस राज्यकाे  नागरिक भएकाेमा गर्व महसुस गर्ने थिए  
नागरिकसित डराएको सरकारलाई सीडीओहरूले कहिलेसम्म बचाउने हुन् ? 
नागरिकसित डराएको सरकारलाई सीडीओहरूले कहिलेसम्म बचाउने हुन् ? हामीले त्यस बेला पनि नागरिकको स्वतन्त्रता खोस्न दिने छैनौँ भनी पटक पटक शान्तिपूर्ण तरिकाले त्यो निर्णयको अवज्ञा गरेका थियौँ। पछि सम्मानित सर्वोच्च अदालतले त्यो निर्णय कार्यान्वयन नगर्नु भनी आदेश जारी गर्यो र हामीले निर्वाध रूपले त्यहाँ प्रदर्शन गर्दै आएका थियौँ।   
जाहेरीमा फसेको प्रहरी 
जाहेरीमा फसेको प्रहरी किशोरी निर्मला पन्त बलात्कार र हत्या प्रकरणलाई टुंगो नलगाउँदा नागरिकमा विश्वास गुमाएको प्रहरीले पर्सा प्रकरणलाई व्यवस्थित गर्न नसके झनै अविश्वासको भूमरीमा फस्नेछ । अपराधको राजनीतिलाई बर्दीधारीले आश्रय दिनुजत्तिको घात अरू के होला र ?