दाेलखाकाे वैतेश्वरमा कांग्रेस-एमालेबाट पुराना र माओवादी–एसबाट नयाँ उम्मेदवार, चिन्ता बुथ कब्जाको

दाेलखाकाे वैतेश्वरमा कांग्रेस-एमालेबाट पुराना र माओवादी–एसबाट नयाँ उम्मेदवार, चिन्ता बुथ कब्जाको

A+ A A-

‘नयाँ पुस्ताको लागि बाटो छोडेको हुँ । युवाको सोच गाउँका लागि खाँचो छ’, २०७४ को चुनावमा माओवादी केन्द्रबाट दाेलखाकाे वैतेश्वर गाउँपालिकाको उपाध्यक्षमा विजयी भएका रविचन्द्र आचार्य यो पटक दोहोरिन चाहेनन् । उनले युवाका लागि मैदान खाली गरे । ‘नेतृत्व हस्तान्तरण गरेर युवालाई अवसर दिएको हो,’ उनले भने, ‘गाउँपालिकाले युवा खोजिरहेको छ ।’

तर, उनीसँगै अघिल्लो चुनावमा गठबन्धन गरेर गाउँपालिकाको अध्यक्षमा विजयी भएका नेपाली कांग्रेसका ६२ वर्षीय छवि लामा पुनः अध्यक्षमा र उपाध्यक्षमा कल्पाना उप्रेती चुनावी मैदानमा छन् । लामा ०७४ को चुनावमा ७ हजार १ सय ७९ मत ल्याएर विजयी भएका थिए ।

यसपटक लामाले युवा पुस्तासँग प्रतिस्पर्धा गर्ने भएका छन् । माओवादी केन्द्र र नेकपा एसकाे गठबन्धनले भने युवा उम्मेदवारलाई अगाडि सारेको छ । माओवादीले अध्यक्षमा ४३ वर्षीय लक्ष्मण खड्का र उपाध्यक्षमा नेकपा एसले ३३ वर्षीय कल्याण दाहाललाई उम्मेदवार बनाएको छ । ‘वडाहरूमा ४० वर्षभन्दा कमका उम्मेदवार उठाएका छौँ,’ माओवादीका अध्यक्षका उम्मेदवार खड्का भन्छन्, ‘हाम्रो युवाको टिम छ ।’

नेकपा एमालेले २०५४ सालका गाविस अध्यक्ष ५५ वर्षीय माधव घिमिरेलाई अध्यक्षमा उम्मेदवार बनाएकाे छ । एमालेले आफ्नाे उम्मेदवार फिर्ता गराएर कांग्रेसका बागी ५३ वर्षीय छबिलाल मोक्तानलाई उपाध्यक्षमा समर्थन गरेकाे छ । जसका कारण चुनावी प्रतिस्पर्धा राेचक बनेकाे छ । वैतेश्वरमा त्रिपक्षीय भिडन्त देखिएको छ ।

कांग्रेस र एमालेका अध्यक्षका उम्मेदवार जनप्रतिनिधिका रूपमा परीक्षित उम्मेदवार हुन् । उम्मेदवार आआफ्नो योजना मतदाताको घरदैलोमा प्रस्तुत गरिरहेका छन् । ‘पाँच वर्ष सडक, खानेपानी, शिक्षा स्वास्थ्यमा काम गरेको छु । ७० प्रतिशत काम सम्पन्न भएकाे छ । सबै वडा कार्यालय पनि बनाएको छ । अब अधुरो काम पूरा गर्नेगरी फेरि मैदानमा आएको हुँ,’ निवर्तमान अध्यक्षसमेत रहेका कांग्रेसका उम्मेदवार लामा भन्छन् ।

अघिल्लो चुनावमा माओवादीसँग गठबन्धन गरेका कारण उनको जित सुनिश्चत भएको थियो । तर, यसपटक कांग्रेस एक्लै उभिएको छ । र, पाँच वर्षमा राम्रो काम गर्न नसकेको उनीमाथि आरोप पनि लागेको छ । उनले पाँच वर्षमा ठेक्कापट्टा गरेको र डोजर चलाएर बसेको आरोप विपक्षी उम्मेदवारहरूले लगाएका छन् ।

लामा भने गाउँपालिकाको अध्यक्ष भएपछि डोजर अरुलाई चलाउन दिएको दाबी गर्छन् । ‘पाँच वर्षअघि डोजर थियो । अध्यक्ष भएपछि अर्कैलाई दिएको हुँ । विपक्षीले आरोप लगाएर हुन्छ ? मतदाता मेरो पक्षमा छन,’ उनी भन्छन् ।

माओवदी केन्द्रका अध्यक्षका उम्मेदवार खड्का लामाले पालिकामा अघिल्लो वर्ष १२ करोड बेरुजु राखेको आरोप लगाउँछन् । ‘अघिल्लो वर्ष वैतेश्वरमा १२ करोड बेरुजु भयो । जथाभावी बालुवा गिट्टी उत्खनन् गरेर नदीको वहाव नै परिवर्तन भयो,’ उनी भन्छन्, ‘गत पाँच वर्षमा पालिकामा सुशासन भएन ।’

पूर्वाधार विकास, शिक्षा स्वास्थ्य, पर्यटन, सडक, खानेपानीका योजनासहति युवाको टोली मतदाताको घरदैलोमा गइरहेको खड्का बताउँछन् । ‘१२ कक्षासम्म निःशुल्क शिक्षा, सामान्य अप्रेसन गाउँमै गर्नेगरी अस्पताल निर्माण, कृषिबाट रोजगार सिर्जना लगायतका योजना छन्,’ उनी भन्छन्, ‘पाँच वर्षमा स्थानीय सरकारको मर्मअनुसार काम भएन । हामी काम गर्ने योजनासहित आएका छौँ ।’ अध्यक्ष्यका उम्मेदवार खड्का २२ वर्ष पत्रकारिता गरेर राजनीतिमा आएका हुन् ।

विद्यार्थी राजनीतिबाट उदाएका नेकपा एसका तर्फबाट उपाध्यक्षका ३३ वर्षीया उम्मेदवार कल्याण दाहाल मतदाताले युवाहरूलाई नै चाहेको बताउँछन् । ‘१८ वर्षका युवादेखि ८२ वर्षको ज्येष्ठ नागरिकले समेत हामीलाई आर्शिवाद दिनुभएको छ । गठबन्धको पक्षमा महाैल बनेको छ,’ उनी भन्छन् । माओवादी र एसको गठबन्धन भएका कारण चुनाव जित्ने दाबी दाहालको छ ।

अघिल्लो चुनावमा वैतेश्वरमा एमाले दोस्रो शक्ति बनेको थियो । एमालेले ५ हजार २९ मत ल्याएको थियो । यसपटक एमालेलाई फुटका कारण चुनाैती थपिएकाे छ । एमालेबाट अध्यक्षका उम्मेदावार घिमिरे भने पाँचदलीय गठबन्धन बनेको भए पनि आफूहरूले जित्ने दाबी गर्छन् । ‘प्रतिस्पर्धा कडा हुन्छ । तर, ३ हजार मतको फरकले हामी जित्छौँ,’ उनी भन्छन्, ‘एमाले फुटको असर छैन । शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारका कार्यक्रम ल्याएका छौँ । मतदाताले विश्वास गर्नुहुन्छ ।’

आफू ०५४ सालमा गाविस अध्यक्ष हुँदा गरेका काम अहिले पनि मतदाताले स्मरण गर्ने उनी बताउँछन् । ‘त्यतिबेला विपक्षीले कुटेका थिए । साहसी अध्यक्ष भनेका थिए । मतदाताले मलाई नै मत दिने वचन दिएका छन्,’ उनी भन्छन्, ‘पालिकामा पाँच वर्षमा सुशासन कायम भएन । बेथिति र अनियमितता रोक्नुपर्ने छ ।’

पिरलो बुथ कब्जाको

अघिल्लो चुनावमा कांग्रेसले बुथ कब्जा गरेका कारण चुनाव जितेको घिमिरेकाे आराेप छ । ‘अहिले पनि कांग्रेसले बुथ कब्जा गर्ला भन्ने त्रास छ । स्वतन्त्र मतदान गर्ने मतदाताको अधिकार सुनिश्चित हुनुपर्छ,’ उनी भन्छन् । नेकपा एसमा उपाध्यक्षका उम्मेदवार दाहाल पनि बुथ कब्जाको आशंका गर्छन् । ‘भयरहित वातवरणमा चुनाव हुनुपर्छ । बुथमा केही भयो भने चुनाव कसले जित्छ भन्न सकिन्न । बुथ कब्जा गर्ने स्थिति बन्नु भएन,’ दाहाल भन्छन्, ‘मतदाताले आफ्नो मत स्वतन्त्रपूर्वक हाल्न पाउनुपर्छ ।’ वैतेश्वर गाउँपालिकामा १७ हजार मतदाता छन् ।

तस्वीरमा उम्मेदवारको घरदैलो कार्यक्रम