साँखुमा सार्वजनिक जग्गा अतिक्रमण गर्दै बालुवा उत्खनन

A+ A A-

शंखरापुर नगरपालिकाको साँखुमा वासिङ व्यवसायीले अनधिकृत रूपमा बालुवा उत्खनन गरिरहेका छन् । साँखु, इन्द्रायणीलगायतका ठाउँका स्थानीयसँग दुई रोपनीसम्म जग्गा भाडामा लिएर १० रोपनीभन्दा बढी सार्वजनिक जग्गा अतिक्रमण गर्दै उत्खनन गरिरहेको पाइएको छ ।

अनधिकृत रूपमा बालुवा उत्खननले साँखु, इन्द्रायणी, घुमारीचोकलगायतका ठाउँ कुरुप बन्दै जानुका साथै मरुभूमिमा परिणत हुन लागेकामा स्थानीयले दुखेको पोखेका छन् । नगरपालिकाको वडा न. ७, ८ र ९ मा स्थापना भएको वासिङ उद्योगले सार्वजनिक जग्गा अतिक्रमण गर्दै उत्खनन गर्दा समेत नगरपालिकाले चासो नदिएको भन्दै स्थानीयले गुनासो गरेका छन् ।

वडा न. ७, ८ र ९ मा गरी १२ भन्दा बढी वासिङ स्थापना भएका छन् । वासिङले खानेपानीको मूल बिगार्नेदेखि स्थानीयलाई समेत बाधा पुग्ने गरी अनधिकृत उत्खनन गर्ने गरेकाले यस्ता कार्य तत्काल रोक्नुपर्ने घुमारीचोकका उदय थिङको माग छ ।

थोरै जग्गा भाडामा लिएर व्यापक सार्वजनिक जग्गा अतिक्रमण गर्दै उद्योग सञ्चालन गर्दा समेत नगरपालिका र वडा कार्यालयले कुनै छानबिन तथा अतिक्रमण रोक्न पहल नगर्नुले उनीहरुकै मिलेमतो रहेको प्रस्ट हुने स्थानीय समाजसेवी जयराम पुडासैनीले बताए ।

यसै विषयमा वडा तथा नगरपालिकाको कार्यालयलाई पटक–पटक जानकारी गराउँदा समेत कुनै वास्ता नगरेको पुडासैनीको भनाइ छ । ‘नगरपालिकाभित्र सञ्चालन भएका वासिङमध्ये दुईले मात्र खानी विभागबाट स्वीकृति लिएको हामीले बुझेका छौं,‘ पुडासैनीले भने, ‘बाँकी अवैधानिक रूपमा सञ्चालन भइरहेका छन् ।‘

वडा न. ९ मा पर्ने इन्द्रायणी तथा वडा न. ८ को घुमारीचोकलागयतका क्षेत्रमा मापदण्डविपरीत सञ्चालन भइरहेको अवैधानिक उद्योगले ठूलो क्षति पुग्ने देखिन्छ । नेपाली कांग्रेसबाट स्थानीय चुनावमा मेयरका प्रत्याशी बनेका शंखरापुरका शंकर तिवारीले भने, ‘मापदण्ड र वैधानिक रूपमा चलेका वासिङलाई नियन्त्रण गर्नुपर्छ भन्न खोजेको होइन । सार्वजनिक जग्गा अतिक्रमण गरेर उत्खनन गरिरहेका अवैधानिक उद्योग तत्काल बन्द गर्नुपर्छ भन्ने हाम्रो माग हो ।‘

सडकको नाममा बस्ती नभएको ठाउँमा बाटो लैजाने भन्दै पहाड फुटाएर बालुवा उत्खनन गर्ने क्रम तीव्र छ । यसका लागि नगरपालिका र सम्बन्धित निकायले ध्यान दिन जरुरी देखिन्छ । नगरपालिकाभित्र सार्वजनिक जग्गा अतिक्रमण निकै मौलाउँदो रूपमा देखिन्छ । यसलाई समयमै ध्यान नदिने हो भने पछि यसले विकराल रुप लिन सक्ने तिवारीले बताए ।

बाडोलचौरबाट वासिङ व्यवसायीले ठूलाठूला खाल्डा बनाएर बालुवा र माटो झिक्ने गरेका छन् । चौरको अवस्था कुरुप बनेको छ । बस्ती जोखिममा परेको छ तर जनप्रतिनिधि नियन्त्रण र अवैधानिक कार्य रोक्नतर्फ लागिपरेको देखिँदैन ।

स्काभेटरले उत्खनन गर्दा बाडोलचौर नजिकै रहेको भद्रकालीको मन्दिर जोखिममा परेको छ । सार्वजनिक क्षेत्रबाट अवैध उत्खननले मन्दिर कतिबेला ढल्छ, ठेगान छैन । त्यस्तै, वडा न. ८ मा पनि सार्वजनिक जग्गाको उत्खननले शिवपुरी राष्ट्रिय निकुञ्जसँग जोडिएको अग्लो डाँडा उजाडिएको छ । सांस्कृतिक सम्पदाको जर्गेनाभन्दा पनि विनाश गर्ने कार्य बढिरहेकाले यस्ता कार्य बन्द गराउनुपर्ने स्थानीय बताउँछन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, जेठ १७, २०७६ १७:५७