नागरिकको आक्रोश : सरकार र सेनाले कब्जा गरेको टुँडिखेल हाम्रै हो

A+ A A-

प्रतिगमनविरुद्ध ‘चोरी औँला’ उठाएर खबरदारी गरिरहेको नागरिक समाजले आज टुँडिखेल मार्च गर्‍यो । नागरिकबाट खोसेर शासकले कज्याएको टुँडिखेल फेरि नागरिककै हातमा पुर्‍याउने भन्दै कस्सिएको समाजलाई सुरक्षार्कीले टुँडिखेलभित्र छिर्न दिएनन् ।

महिला हिंसाविरुद्ध महिला मार्च, शैक्षिक प्रतिगमनविरुद्ध ट्यु मार्च गर्दै आन्दोलित बृहत् नागरिक आन्दोलनको आजको मार्च टुँडिखेलमा भएको सरकारी कब्जाविरुद्ध केन्द्रित थियो । टुँडिखेल प्रवेश नपाएपछि नागरिक समाजले महांकाल मन्दिरको आँगनमा विरोधसभा गर्‍यो ।

‘टुँडिखेल हाम्रो हो,’ ‘जनतालाई टुँडिखेल फिर्ता गर,’ जस्ता नारा लगाउँदै बृहत् नागरिक आन्दोलन शंखधर शाख पार्कबाट सुरु भएर टुँडिखेलको एक फन्को लगाएर महांकाल मन्दिर पुगेको थियो ।

राष्ट्रपति महिला भएर पनि महिला हिंसा नरोकिएकोप्रति लक्षित गर्दै लेखक सरिता तिवारीले भनिन्, ‘आज भागरथीहरूको बलात्कार हुँदैगर्दा, राष्ट्रपति यहाँ हामीसँग हुनुपर्थ्यो तर उहाँ कहाँ हुनुहुन्छ ?’ महिला राष्ट्रपति भएर पनि महिलाको न्यायको निम्ति नबोलेको भन्दै उनी आक्रोशित सुनिइन् ।

लेखक खगेन्द्र संग्रौलाले प्रहरी धेरै खटाएर सत्ता नागरिकसँग डराएको संकेत गर्दै भने, ‘नागरिक आन्दोलनमा नागरिकको टाउको गनेर होइन, प्रहरीको टाउको गनेर नागरिक शक्ति थाहा हुन्छ ।’

‘यहाँ प्रहरीको यस्तो बाक्लो उपस्थिति नै नागरिक आन्दोलन झनै शक्तिशाली हुँदै गएको संकेत हो,’ उनले भने, ‘तानाशाह जब डराउछ त्यसले आफ्नो निवासमूनि जङ्गी अड्डा बनाउँछ । यो तानाशाह पनि डराएको छ ।’

लोकतन्त्र आउँदा पनि नेताको छोरा नाति भएकै कारण नेता बन्ने प्रथा चलेकोमा आपत्ति जनाउँदै पत्रकार तथा अभियन्ता नारायण वाग्लेले भने, ‘फलानोको छोरा र नाति जन्मिदै नेता हुने प्रथा किन गएन ? के मान्छे जन्मिदै नेता हुन्छ ? के यहि हो हामीले परिकल्पना गरेको लोकतन्त्र ?’

टुँडिखेल मास्ने शासकले लोकतन्त्र पनि मास्न सक्ने भन्दै उनले भने, ‘टुँडिखेल मास्नेले लोकतन्त्र पनि मास्छ, गणतन्त्र पनि मास्छ । त्यसैले लोकतन्त्र जोगाउन अब देशभरका नागरिकमा यो नागरिक आन्दोलन भर्भराउने छ ।’

विरोधसभामा बोल्ने वक्ताले विगतमा भएका सरकारी धरपकडबारे विभिन्न प्रसङ्गको उठान गर्दै हरेक प्रतिगमनविरुद्ध आफूहरूको आन्दोलन जारी रहने बताए ।

त्रिभुवन मिलिटरी अस्पताल अगाडि रहेको मन्दिरको आँगनमा उर्दु भाषा बोल्दै मोहना अन्सारीले विरोधसभा कार्यक्रम सुरु गरेकी थिइन् । त्यसपछि कार्यक्रममा नेवारी, तामाङ र चेपाङ भाषाका वक्ताहरूले आफ्ना भनाइ राखे ।

‘आजकै दिन यहि टुँडिखेलबाट प्रजातन्त्रको उद्घोष भएकाले टुँडिखेल हाम्रो हो भन्दै हामी यहाँ छौँ,’ अभियन्ता रीता साहले टुँडिखेल मार्चबारे प्रष्ट पार्दै भनिन्, ‘अहिले सरकार र सेनाले कब्जा गरेको टुँडिखेल हाम्रै हो भन्दै हामी छिर्न खोजेका हौँ, तर छिर्न दिएनन् ।’

प्रजातन्त्र दिवसका अवसर पारेर आजै नागरिक आन्दोलनले आफ्नो घोषणापत्र पनि सार्वजनिक गर्‍यो । घोषणापत्र पढेर सुनाउँदै अभियान्ता जेबी विश्वकर्माले भने, ‘यो आन्दोलन समग्र उत्पीडित भाषा, समुदायको मुक्तिको आन्दोलनसँग जोडिएकोले हाम्रो आन्दोलन त्यत्तिकै रोकिँदैन ।’

विरोधसभाका वक्ताहरूले नागरिकमाथि विगतमा भएका दमन र उत्पीडन स्मरण गर्दै प्रतिगमनविरुद्ध आन्दोलन चर्काउने घोषणा गरे ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, फागुन ७, २०७७ १९:५८