कक्षा १ र ११ मा नयाँ पाठ्यपुस्तक, यस्ता छन् विषय

A+ A A-

कक्षा १ को नयाँ पाठ्यपुस्तक तयार

आगामी शैक्षिकसत्रदेखि नयाँ शिक्षा नीतिअनुसार कक्षा १ र ११ को नयाँ पाठ्यक्रम लागू हुँदै छ । नयाँ पाठ्यक्रमअनुसार पाठ्यक्रम विकास केन्द्र सानोठिमीले किताब छपाइको कामसँगै दुर्गम जिल्लामा किताब पठाउन सुरू गरेको छ ।

कर्णाली प्रदेशको दुर्गम जिल्लामा फागुन २ बाट नयाँ शैक्षिकसत्र सुरू हुने भएकाले पाठ्यपुस्तक पठाउन सुरू गरिएको केन्द्रका निर्देशक गणेशप्रसाद भट्टराईले जानकारी दिए ।

‘कर्णालीका लागि पाठ्यपुस्तक नेपालगञ्ज पुगिसकेको छ,’ निर्देशक भट्टराईले भने, ‘ढुवानी समस्याका कारण केही दिन ढिला हुन सक्छ । तर इन्टरनेट भएको ठाउँमा केन्द्रको वेबसाइटबाट डाउनलोड गरेरसमेत पढाउन सकिनेछ ।’

एकीकृत पाठ्यक्रम

कक्षा १ देखि ३ सम्म एकीकृत पाठ्यक्रम तयार पारिएको छ । १ देखि ३ सम्म एउटै विषय छन् । १ देखि ३ सम्म नेपाली, अंग्रेजी, गणित र मेरो सेरोफेरो विषय समावेश गरिएको छ ।

स्थानीय तहले मातृभाषा वा स्थानीय विषयमा आफैँ पाठ्यक्रम बनाएर पढाउन सक्छ । केन्द्रले पनि २५ वटा स्थानीय र मातृभाषामा पाठ्यक्रम बनाएको छ ।

सीपमा जोड

कक्षा १ को पाठ्यक्रम ज्ञानभन्दा पनि सीपमा केन्द्रित छ । बालबालिकाले खेलेर र प्रयोगात्मक विधिबाट सीप सिक्ने गरी पाठ्यक्रम बनाइएको केन्द्रले जनाएको छ ।

स्थानीय पाठ्यक्रम बनाउने स्थानीय तह

काठमाडौंको गोकर्णेश्वर नगरपालिका, शंखरापुरा नगरपालिका, कागेश्वरी नगरपालिकाले स्थानीय पाठ्यक्रम बनाएका छन् । केन्द्रका अनुसार चितवनको भरतपुर महानगरपालिका र रूपन्देहीको बुटवल उपमहानगरपालिकाले स्थानीय पाठ्यक्रम बनाएका छन् ।

११ हजार शिक्षकलाई तालिम

नयाँँ पाठ्यक्रमअनुसार मास्टर ट्रेनिङ सकिएको छ । प्रदेशबाट २/२ जना र सीडीसीबाट २ जानलाई मास्टर ट्रेनिङ दिइएको केन्द्रका निर्देश भट्टराईले बताए ।

अब ४ जनाको टोलीले प्रदेश–प्रदेशमा गएर आगामी १४ फागुनदेखि २१ सम्म प्रदेशमा गएर जिल्लाकालाई तालिम दिनेछन् । त्यसपछि जिल्लाकाले स्कुलका शिक्षकलाई तालिम दिनेछन् । फागुनकाे अन्तिम सातादेखि ११ हजार शिक्षकलाई तालिम दिइनेछ ।

‘३ दिने तालिममा नयाँ पाठ्यक्रमकाे सामग्री कस्तो छ, विद्यार्थीलाई कसरी पढाउने ? लगायतका विषयमा शिक्षकलाई तालिम दिइनेछ,’ निर्देशक भट्टराईले भने । २ वैशाखबाट नयाँ शैक्षिकसत्र लागू हुने भएकाले त्यसअघि नै शिक्षकलाई तयार पारिने उनले बताए ।

कक्षा ९ र १० मा थोरै परिवर्तन

कक्षा ९ र १० का १५ वटा विषयका पाठ्यपुस्तकमा थोरै परिवर्तन हुने भएको छ । कक्षा ९ र १० का किताबमा तथ्यांक वा डाटा अध्यावधिक गर्नुपर्ने भएकाले १५ वटा विषयमा थोरै परिवर्तन गर्न लागिएको हो ।

कक्षा ११ किताब लेखन अन्तिम चरणमा

कक्षा ११ को किताब लेखन अन्तिम चरणमा पुगेको छ । साउनबाट ११ को शैक्षिकसत्र सुरू हुने भएकाले अहिले बिताब लेखनको काम भइरहेको छ । ११ मा तीनवटा अनिवार्य विषय समावेश गरिएको छ ।

‘कक्षा ११ को पनि लेख्ने काम भइरहेको छ,’ निर्देशक भट्टराईले भने,‘लेखिएका विषलाई किताबको रूप दिन बाँकी छ । वैशाखभित्रै ११ को पनि किताब छपाइको काम सक्ने गरी काम भइरहेको छ ।’

११ मा अंग्रेजी, नेपाली, सामाजिक अध्ययन विषय अनिवार्य गरिएको छ । ११ मा चारवटा समूह छन् । तीनवटा समूहबाट एक–एकवटा विषय अनिवार्य लिनुपर्छ । चौथो समूहबाट विद्यार्थीले चाहेका विषय पढ्न सक्छन् ।

कक्षा १२ मा नेपाली, अंग्रेजी र जीवनोपयोगी शिक्षा अनिवार्य गरिएको छ ।

कक्षा ११ र १२ को ऐच्छिकमा १ सय ९ वटा विषय समावेश छन् । ‘८० वटा ऐच्छिक विषयको पाठ्यक्रम बनाइसकिएको छ,’ निर्देशक भट्टराईले भने, ‘३० वटा विषयको अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।’

पाठ्यक्रमअनुसार ऐच्छिक विषयका किताब भने बजारबाट लिइने भएको छ । ‘असल लेखक छन्, उहाँहरूले लेखेको किताब मगाएर मूल्यांकन गरेर त्यसलाई लागू गर्छौं । अनिवार्य विषय भने पाठ्यक्रम विकास केन्द्रले नै लेख्नेछ ।’

गणितमा समस्या छैन

कक्षा ११ र १२ मा गणित विषय नहटाएको केन्द्रले जनाएको छ ।

‘शिक्षकहरूले आफ्नो रोजीरोटी खुस्कने डरले विरोध गरेका हुन् । कलेजहरूले नपढाउने र विद्यार्थीले नपढ्ने हो कि भन्ने चिन्ता शिक्षकहरूको हो । तर आवश्यक पर्ने विषय विद्यार्थीले नपढेर हुन्छ ? गणितलाई चौथो समूहको पहिलो नम्बरमै राखिएको छ,’ एक कर्मचारीले भने ।

११ मा सामाजिक विषय किन ?

नेपाल चिनाउन ११ मा सामाजिक विषय राखिएको निर्देशक भट्टराईले बताए । ‘विदेश चिन्यौँ, देश चिनेनौँ । आमा चिनेनौँ, ममी चिन्यौँ । बर्थ डे चिन्यौँ, जन्मदिन चिनेनाैँ, त्यसैले आफ्नो देश चिनाउन सामाजिक विषय राखेका हौँ । हाम्रो परिवेश रीतिरिवाज, सामाजिक न्याय, पहिचान, समानता सिकाउन सामाजिक विषय आवश्यक छ,’ उनले भने ।

१२ मा जीवनोपयोगी शिक्षा किन ?

जीवन दर्शन, समस्या कसरी समाधान कसरी गर्ने ? निर्णय कसरी गर्ने ? कुलतबाट कसरी बच्ने ? साइबर क्राइमबाट कसरी बच्ने ? सम्बन्ध कसरी बिस्तार गर्ने ? समाजमा कसरी मिलेर बस्ने ? संवेगको व्यवस्थापन कसरी गर्ने ? हामी स्वस्थ कसरी रहने ? जस्ता विषय सिक्न सकिन्छ ।

११ र १२ मा कुन–कुन विषय पढ्ने ?

२ करोड ५० लाख प्रति किताब छाप्नुपर्ने

आगामी शैक्षिकसत्रका लागि २ करोड ५० लाखवटा किताब छाप्नुपर्ने केन्द्रले जनाएको छ । कक्षा १ देखि १२ सम्म ४८ लाख विद्यार्थीका लागि २ करोड ५० लाख वटा किताब छाप्नुपर्ने निर्देशक भट्टराईले जानकारी दिए ।

‘अहिले नै किताब छापिसकिएको छ । दुर्गम जिल्लामा पठाउने काम भइरहेकाले किताबको अभाव हुँदैन । आगामी २ वैशाखबाट भर्ना र १५ वैशाखबाट कक्षा संचालन हुने भएकाले जिल्लामा छिट्टै किताब पुर्‍याउँछौँ,’ भट्टराईले भने ।

सम्बन्धित सामग्री

कक्षा ९ र १० मा गणित हटाएका छैनौँ: पाठ्यक्रम विकास केन्द्र

गणितका डाक्टर, जसले झलनाथदेखि बाबुरामसम्मलाई पढाए

संयोजकलाई थाहै नदिई बनाइयो नयाँ पाठ्यक्रम

भरिया शिक्षकले पाठ्यक्रमलाई हाउगुजी बनाए

कक्षा ११ र १२ मा गणित नपढ्दा के हुन्छ ?

गणितमाथि उपेक्षा किन ?

कक्षा ११ र १२ को नयाँ पाठ्यक्रम विवादमा : विज्ञ भन्छन्, ‘पुरानै ढर्राको’

माध्यमिक शिक्षा : नयाँ पिँढीको नयाँ पाठ्यक्रम

के हो ‘स्टिम’ एजुकेसन ? कसले पढ्ने ?

गैरसंवैधानिक र अपरिपक्व शिक्षा नीति

शिक्षा नीति सार्वजनिक