Shilapatra शिलापत्र - खबरको स्थायी ठेगाना

bern

bern

Prabhu

Prabhu

ब्लग

एउटा गोरुको मायाले कति फरक पार्दछ जिन्दगीमा... (पोडकास्टसहित)

एउटा गोरुको मायाले कति फरक पार्दछ जिन्दगीमा... (पोडकास्टसहित)

बडादसैँले सिकाएकाे आत्मीयता

बडादसैँले सिकाएकाे आत्मीयता

यस्तो हुन्छ हामी शाकाहारीको दसैँ

यस्तो हुन्छ हामी शाकाहारीको दसैँ

बुवा रुनुभएको त्यो दिन

बुवा रुनुभएको त्यो दिन

ती दिन, ती साथी

ती दिन, ती साथी

डिभी र अमेरिकाले दिएकाे दुःख

डिभी र अमेरिकाले दिएकाे दुःख‘कहाँ जाने के गर्ने ? कसरी बाँच्ने ? कसरी भाडा तिर्ने ? के खाने अनि कलिला बच्चीलाई के ख्वाएर पाल्ने ? म ति दिन कसरी भन्न सक्छु र भाई ?’ उसै त अध्यारो अनुहार लगाईरहेका दाईको आँखामा टिलपिल आशु आईसकेका थिए ।

किन हराउँदै छ कविताको क्रेज ?

किन हराउँदै छ कविताको क्रेज ?यसपछि करिब डेढ दशक मदन पुरस्कारमा कविताले चिहाउन सकेन । २०७३ सालको मदन पुरस्कार विजेताको सूचीमा अंकित भए घनश्याम कँडेल । उनको धृतराष्ट्र महाकाव्यले कविताको विरासतलाई थामिदियो ।

मौकामा चौका नहानोस् बलात्कारीले

मौकामा चौका नहानोस् बलात्कारीलेबारम्बार बारा र पर्साका दिदीबहिनीलाई सम्झिरहेको छु । उनीहरूको सुरक्षाको अवस्था कस्तो छ ? समूहमै बस्नुपर्दा महिला, बालिका र किशोरीहरूको सुरक्षालाई अझै बढी गम्भीर रूपमा हेरिनुपर्छ । बालकेन्द्रित सुरक्षा नीति अवलम्बन गरिएकै छैन, बारा र पर्सामा ।

त्यो ‘सुन साइँली’ यो हेर ‘साइँली’

त्यो ‘सुन साइँली’ यो हेर ‘साइँली’यी सबै घटना हाम्रो वातावरणमा नै भएका घटना हुन, जुन हामीले देखेका छौ र सुनेका पनि । सबैले सबै घटना देखेका हुदैनौ र सुनेका पनि, त्यहि घटनालाई यथार्थ जस्तो देखाउने गरि एउटा पर्दामा सबैले थाहा पाउन भन्ने शिक्षा प्रदान गर्ने गरि बनाइएको हुन्छ चलचित्र ।

नागरिकतामा बिभेदः नारीमाथि सन्देह !

नागरिकतामा बिभेदः नारीमाथि सन्देह !अर्थात राष्ट्रवादका नाममा महिलाको भागबाट नागरिकता प्राप्तिको अधिकार कटौती गरिदैँछ । विधेयकमा गरिएको व्यवस्था र केही पुरुष सांसदहरुको बोलीले महिलाहरु अराष्ट्रिय हुन्छन, महिलाले विदेशीका सन्तान जन्माएर राष्ट्र खतरामा पार्छन भन्ने वैचारीकी निर्माण गर्न खोजेको देखिन्छ ।

सार्वजनिक शिक्षाको पक्षमा

सार्वजनिक शिक्षाको पक्षमाराज्यले निर्देशन, संयोजन लगायतका सबै जिम्मेवारी वहन गर्नुपर्छ र त्यसो गर्दा शिक्षाका राष्ट्रिय नीतिहरु ग्रामीण तहसम्म लागू हुन सक्छ भन्ने उनको धारणा थियो ।

बाबुको गल्तीमा आमालाई दोष

बाबुको गल्तीमा आमालाई दोषयो प्राचीन ग्रिक समाजको कुरा होइन जहाँ महिला र दासहरुलाई राजनीतिक अधिकारहरुबाट वञ्चित हुनुलाई सामान्य मानिन्थ्यो । समाज अघि बढिसकेको छ । त्यसको पुष्टि गर्नकै लागि पनि नागरिकतामा लैंगिक विभेद रोकिनु पर्छ ।

ए पुरुष ! एकल होइन, सम्भोगमा विश्वास गर

ए पुरुष ! एकल होइन, सम्भोगमा विश्वास गरसमान श्रम र लगानी भएपछि उपभोग पनि बराबर हुनु पर्ने हो । तर, पुरुष ! हामी नारीले किन समान सहभागिता र उपभोग महसुस गर्न पाएका छैनौं ? किन तिमी समान—भोग अर्थात सम्भोगमा विश्वास नगर्ने भयौं ?

कुम्भमेलामा नेपाली खाल्सा

कुम्भमेलामा नेपाली खाल्सापृथ्वीको ४ स्थान हरिद्वार, प्रयाग, नासिक र उज्जैनमा अमृत कलशबाट अमृत झरेको मान्यता छ । सोही चार स्थानमा कुम्भ मेला लाग्ने गर्छ । यस वर्ष भारतको उत्तर प्रदेशको प्रयागमा कुम्भ मेला लागेको हो ।

मानव भएर बाँच्न पाउनु पर्छ

मानव भएर बाँच्न पाउनु पर्छमहिला दिवस अथवा अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवस मनाइरहदा महिलाका हकहितको पक्षमा आवाज उठाउनु मात्र प्रयाप्त होइन । संविधानमा कानूनमा महिलाको पक्षमा लेखिनु मात्र उपलब्धी मान्न सकिदैन । यसको कार्यन्वयन नै अहिलेको सबै भन्दा ठूलो चुनौति रहेको छ ।

मातृ चटारो भर्सेज बालापन

मातृ चटारो भर्सेज बालापनबिस्तारै बिस्तारै हामी हाम्रै इच्छा र आकांक्षा अनुसारको बनाउछौं उसलाई, उसका सारा मनमर्जी कता हराउँछन् कता । उसका धेरैजसो हक–अधिकार खोसिन्छन् हामीबाटै जान अन्जान बाध्याता र विवशतामा ।

सारीबाट बदलिएका नारी

सारीबाट बदलिएका नारीकिरोशीहरू यौनशिक्षा, किशोरावस्थाको शारीरिक परिवर्तन र त्यसले पार्ने सकारात्मक र नकारात्मक प्रभावहरूका बारेमा खुलेर कुरा गर्न सक्ने भएका छन् ।

‘हार्डवेयर’ विकासको होडवाजी र नेतृत्वको हिरोइजम

‘हार्डवेयर’ विकासको होडवाजी र नेतृत्वको हिरोइजमएउटा सानो संस्थाको व्यवस्थापकलाई दिनभरको कामकाजले फुर्सद नहुँदा, देशकै जिम्मा लिएर बसेका मन्त्रीहरु स–साना काममा रिवन काट्दै हिँड्दा जिम्मेवारीबोध नभएर ‘फुर्सदिलो’ भएको पो हो कि भन्ने प्रश्न उठ्न थाल्छ ।

लेखक हुनु त काठमाडौंको ज्यापू जस्तो

लेखक हुनु त काठमाडौंको ज्यापू जस्तोशब्दले नथेग्ने ठाउँमा हामी रून्छौं । शब्दले नपुगे हाँस्छौं । शब्दले नभ्याए मुड्की बजार्छौ । शब्द खर्च गर्न कन्जुस्याइँ गर्न आँखा च्यात्छौ, जिब्रो बटार्छौ औंला तेर्स्याउँछौ ।

प्रेम हो, निस्वार्थ हुन्छ

प्रेम हो, निस्वार्थ हुन्छसमय बदलिएको छ । फेरिएको छ सन्दर्भ र प्रेम पनि । आजकाल धेरैजस्तो किशोर किशोरीको माया पनि बिक्छ, गुलाबको थुंगासँगै । अनि गुलाबभन्दा छिटो ओइलाउँछन् सम्बन्धहरू ।

सम्बन्धको उत्सव मनाउने दिन ‘प्रेम दिवस’

सम्बन्धको उत्सव मनाउने दिन ‘प्रेम दिवस’हाम्रा आमा बुवाहरुले एक अर्का प्रतिको समर्पण र माया खुलेर व्यक्त गर्न नपाएर नै आफ्नो वैवाहिक जीवन बिताए । प्रेम दिवस हाम्रो समाजमा यस अर्थमा पनि महत्व राख्दैन कि, समाजले प्रेमी–प्रेमिकाबीचको प्रेमलाई अझै पनि सहज रुपले स्वीकार्दैन ।

माओवादी जनयुद्धका २४ बर्ष

माओवादी जनयुद्धका २४ बर्षपुर्व राजा ज्ञानेन्द्रको कदमका विरुद्ध जब तत्कालीन विद्रोही शक्ति माओवादी र संसदीय शक्तिहरु नजिक हुने संकेत देखियो तव संसदीय शक्तिहरु सहित जनयुद्ध लडदै गरेको माओवादी विच ०६२/०६३ सालको वृहत् जनआन्दोलनको वातावरण तयार भयो ।

हाँस्न भूलेकाका लागि

हाँस्न भूलेकाका लागिउनी भन्छन्– कि पहिले पहिले हाँस्दा हाँस्दै दिन कटेको चाल नपाउने मान्छे आजभोली हाँस्न भूलेको दिनौं भइसकेको हुन्छ । आखिर किन भुल्दैछौं त हामी हाँस्न ?