कोमल वली टिकटकमा सीमित हुनुहुन्छ, चुनाव मैले जित्छु: दीपक गिरी (अन्तर्वार्ता)

कोमल वली टिकटकमा सीमित हुनुहुन्छ, चुनाव मैले जित्छु: दीपक गिरी (अन्तर्वार्ता)

A+ A A-

कांग्रेस केन्द्रीय सदस्य दीपक गिरीले पाँचौँ पटक संसदीय निर्वाचन लड्दैछन् । २०५१ सालदेखि लगातार चुनाव लड्दै आएका गिरीले २०७० सालको चुनावमा जित हासिल गरेका थिए । यसपटक गिरी गठबन्धनका तर्फबाट उम्मेदवार छन् भने एमाले एक्लै चुनावमा उत्रिएको छ । एमालेले कोमल वलीलाई नेता गिरीसँग प्रतिस्पर्धामा उतारेको छ ।

यो क्षेत्रमा तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाका १ देखि १५ वडा, दंगीशरण, शान्तिनगर र बबई गाउँपालिका पर्छन् । यो निर्वाचन क्षेत्रमा १ लाख ४८ हजार ४ सय ७५ मतदाता छन् । स्थानीय तहको चुनावमा तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाको मेयर/उपमेयर एमालेले जितेको थियो । तुलसीपुरबाहेक यो क्षेत्रमा पर्ने दंगीशरण, शान्तिनगर र बबई गाउँपालिका भने कांग्रेस एक्लै जितेको थियो । यो क्षेत्रमा सत्ता गठबन्धनका दलहरू कांग्रेस, माओवादी र नेकपा एकीकृत समाजवादीबाट वडाध्यक्षहरूले ल्याएको ४२ हजार ७३ मत छ । एमालेका वडाध्यक्षहरूले भने ३६ हजार ५ सय ९ मत ल्याएका छन् ।

वडाध्यक्षहरूले पाएको मतका आधारमा एमालेभन्दा गठबन्धन ५ हजार ५ सय ६४ मतले अघि छ । २०७४ सालको चुनामा तत्कालीन एमालेका उम्मेदवार हिराचन्द्र केसीले ४० हजार २८७ मत पाएका थिए भने गिरीले ३३ हजार ७३० मत पाएका छन् ।

गिरी २०५१ मा एमालेका शंकर पोखरेल र २०६४ मा माओवादीकी सुष्मा शर्मा घिमिरेसँग पराजित भएका थिए । २०७० सालमा भने गिरीले एमालेका उत्तरकुमार वलीलाई पराजित गरेका थिए । त्यसपछि सिँचाइमन्त्री भएका गिरीले सल्यानको शारदा नदी र प्युठानको माडीको पानी दाङमा झारेर बाह्रै महिना सिँचाइ सुविधा पुर्‍याउने योजना ल्याएका थिए । सो परियोजनाले जिल्लामा यतिखेर सिँचाइ ड्याम, नहर तथा सिँचाइ पक्की कुलोहरू बनाउँदै आएको छ ।

आफ्नो योजना र पहलमा भएका अरु विकासका कामकै कारण आफ्नो प्रभाव बढेको गिरी बताउँछन् । चुनावी माहौलका विषयमा गिरीसँग शिलापत्रकर्मी दिपेन्द्र अधिकारीले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश:

चुनावी माहौल कस्तो छ ?

माहौल एकदमै राम्रो छ । अकल्पनीय छ ।

जनताले तपाईंलाई भोट किन हाल्ने ?

जनताले ? धेरै कारणले हाल्छन् मलाई भोट । जतिबेला सांसद थिएँ, मेरो प्रस्तुति, जनमतको इज्जत मैले राखेको छु । दाङको विकासको सन्दर्भमा योजनाबद्ध विकासका धेरै कुराहरू गरेँ । बाटोको स्तरोन्नति, तुलसीपुर पुरन्धारा सडक कालोपत्रे, रणनीतिक सडकहरू, संसदीय सडक, किसालाई मध्यनजर गरेर बोरिङ, तटबन्ध र जलाशय बनाएँ ।

कति सकेँ होला, कति सकिनँ होला, त्यो आफ्नो ठाउँमा छ । भोलिको दिनमा धेरै गरेर देखाउँछु । जनतालाई कुनै पनि आधारभूत कुराहरूको अभाव हुन दिने छैन । आधारभूत आवश्यकता र पूर्वाधार बनाउन लागिपर्नेछु । जनताको मतको मूल्य अवश्य चुकाउनेछु ।

दाङ बृहत्तर सिँचाइ बनाएँ । जसले ५३ हजार हेक्टर जमिन सिञ्चित गर्छ । बबई र पाल्तुखोलमा पुल बनाएँ । जब ५ वर्षअघि म असफल भएँ, ठ्याक्कै विकास परियोजना आएन । भएका पनि असफल भए । पब्लिकलाई अहिले बोझ भएको छ । हाम्रो काबिल सांसद यही रहेछ भनेर जनताबाट फोन आउँछ । जहाँ जान्छु, त्यहाँ भिड छ । तपाईं जित्नुहुन्छ हाम्रो साथ छ भनेर जनताले भनेका छन् । माहौल मेरो पक्षमा छ । म गठबन्धनको साझा उम्मेदवार हुँ । मैले जे देखेँ, त्यही भनिरहेको छु ।

तुलसीपुर उपमहानगरपालिकामा अन्तर्घात भएर कांग्रेसले प्रमुख हारेको अवस्था छ । फेरि पनि त्यस्तै अवस्था दोहोरिन सक्छ नि ?

स्थानीय चुनावमा मतदाता शिक्षाको ठूलो कमजोरी थियो । हार्ने त ठाउँ नै थिएन । ११ हजार ४०० हाम्रो मत बिग्रियो । मतदाता शिक्षा दिन सकेनौँ । केही पार्टीले कमजोरी गरे होलान् । ११ हजार मत त हाम्रो बदर भएको हो । त्यो प्रतिनिधिसभामा देखिँदैन ।

संसारमा जुन चिह्न लड्दैन, त्यो चिह्न राखिन्छ ? प्रमुखमा रुख थियो, उपप्रमुखमा कलम थियो । प्रमुखमा कलम चिह्न थियो, उम्मेदवार थिएन । अहिले पहिलो मतपत्रमा प्रदेशमा एउटा रुख र अर्को हँसिया हतौडामा हाल्छन् । हामी सजक पनि छौँ ।

कांग्रेसभित्र पनि गिरी परिवारभित्र जुँगाको लडाइँ छ नि । यसले असर गर्दैन ?

यो राजनीतिको पुरानो कुरा गर्नुभयो । हामीसँग कुनै किसिमको द्वन्द्व छैन, स्नेह छ ।

माथि नेतृत्व मिल्नुभएको छ । तर, कार्यकर्ता तहमा मिल्न सक्दैनन् भन्ने बुझाइ फिल्डले देखायो ?

फेरि पनि फिल्डमा जानुहुन्छ होला । अहिले कुनै पनि असन्तुष्टि कार्यकर्तामाझ छैन । हामी प्रजातान्त्रिक पार्टीका व्यक्ति हौँ । शहीदलाई सम्झेर एक भएका छौँ ।

कोमल वलीको पृष्ठभूमि राजनीतिक होइन । तर, सेलेब्रिटी फेस छ । सामाजिक सञ्जालमा बलियो उपस्थिति छ । उहाँको माहौल पनि कम छैन । चुनौती कत्तिको छ ?

पब्लिक फेसले राजनीतिमा काम गर्ने भए सबै राजनीतिमा लाग्थेँ होला । मैले कसैलाई हेप्न खोजेको होइन । राष्ट्रियसभामा कसलाई पठाइन्छ ? राष्ट्रिय योगदान दिएका महत्त्वपूर्ण व्यक्तिलाई पठाइन्छ । उहाँ पहिले कुन पार्टीमा हुनुहुन्थ्यो, थाहा छ ? राप्रपाभन्दा अगाडि वीरेन्द्रवादमा हुनुहुन्थ्यो । पञ्चायतमा पनि उहाँ धीरेन्द्रवादी क्या ! बुझ्नुपर्‍यो नि । मैलो किन भन्नुपर्‍यो भनेर मात्र हो । राप्रपामा जानुभयो । एमालेमा जानुभयो । कहिले कांग्रेसमा थिए भन्नुुहुन्छ । होला, कांग्रेसका केही मान्छेसँग नजिक हुनुहुन्छ । वामपन्थी आन्दोलनमा लागेका साथीहरू पाखा लागेका छन् । दाङमा थारू जातिका किसानहरू थारू जातिकाको शुद्धारी भन्छन् । १३ दिन भयो वा पाँचौँ दिनमा सोमबार भयो भने त्यहाँ गएर महिलाका बीचमा टपरी बनाएजस्तो गरेर टिकटकमा हालेर भयकंर गरेँ भनेर भन्ने हो ? मैले पनि लहडमा ढुंगा बोकेर काम गरेजस्तो गरेर हुन्छ र ? पब्लिकले बुझिसके । उहाँ टिकटकमा सीमित हुनुहुन्छ । त्यसैले सबै कारणले मैले चुनाव जित्दैछु ।

मतान्तर कति होला ?

त्यस्तो अंकगणित त छैन । तर पनि मैले नै जित्छु ।

दाङले जहिले पनि नयाँ प्रयोग गर्छ । मतदाताले के गर्छन् भन्ने पूर्वानुमान गर्न गाह्रो छ नि ?

मेरो क्षेत्रमा हिजो दीपक गिरीले विकास गर्‍यो । धेरै ठूलो परिवर्तन दाङमा ल्यायो । बीचमा म थिइनँ । विकास ठप्प भयो । अहिले दीपकजीलाई दिने हो भन्छन् मतदाता ।

तर, फिल्डमा तपाईंले राजनीति गरेर काम गर्न नसकेको आरोप देखियो नि ?

प्रश्नका लागि प्रश्न गर्नुभयो भने मेरो भन्नु केही छैन । होइन भने कसले गर्‍यो ? राप्ती बबई क्याम्पस १ हजार ५०० क्याम्पसमा ५३ नम्बरमा छ । ५३ हजार हेक्टर जमिन सिँचाइ गर्ने योजना कसले ल्यायो ? तुलसीपुर पुरन्धारा बाटो केही थिएन । कालेपत्रे गरेँ । मैले त गरेँ । नगरेको त अरुलाई भन्नुस् न । म भएको भए जिल्ला अस्पताल, नगर अस्पतालको यस्तो बिजोग हुन्थ्यो ? न कुनै विज्ञ छ । गाइनोकोलोजिस्ट हुनुपर्थ्यो । प्रसूतिविज्ञ हुनुपर्‍यो । दुर्घटना धेरै हुन्छ । आकस्मिक उपचार पनि गतिलो हुन सक्दैन ।

चुनावी अभियानमा मूलधारका पार्टीमा युवा जमात कम देखियो । युवापुस्ता पुराना दलको नाम सुन्दा नरुचाउने पाइन्छ । विकल्पमा उनीहरू छन् नि ।

हामी सबै मैदानमा छौँ । पाँच–सात दिनमा को कस्ता रहेछन्, देखिहाल्नुहुन्छ नि ।

एयरपोर्टबाट सेवा नियमित हुन सकिरहेको रहेनछ । मतदाताको माग रहेछ एयरपोर्टले सेवा दिन सकोस् । सबै दलको एजेन्डामा पर्दा पनि काम हुन किन नसकेको ?

म पाँच वर्ष भइनँ । संसद्‌को लेखा समितिमा रहँदा रुपन्देहीको एयरपोर्ट कसरी भयो भन्ने थाहा छ । गाह्रो कुरा छैन । ए क्लासको डोमेस्टिक एयरपोर्ट बनाउने हो । नारायणपुरमा इन्टरनेसनल एयरपोर्ट बनाउन हामीलाई कुनै आपत्ति छैन । स्वागत छ । यो इतिहास बोकेको एयरपोर्ट हो । मेरो अर्जुनदृष्टि बजेट जुटाउने, एयरपोर्ट र अस्पतालमा हुन्छ ।

मैले त गरेँ । नगरेको त अरुलाई भन्नुस् न । म भएको भए जिल्ला अस्पताल, नगर अस्पतालको यस्तो बिजोग हुन्थ्यो ? न कुनै विज्ञ छ । गाइनोकोलोजिस्ट हुनुपर्थ्यो । प्रसूतिविज्ञ हुनुपर्‍यो । दुर्घटना धेरै हुन्छ । आकस्मिक उपचार पनि गतिलो हुन सक्दैन ।

सांसद भनेपछि विकास निर्माण गर्ने होइन, नीति बनाउने हो । नीति बनाएर कार्यपालिकालाई सहयोग गर्ने हो । मतदाताले तपाईसँग विकास मागिरहेका छन् । तपाईंहरूले बुझाउन नसक्नुभएको होइन ?

यो सबै विकास नभएर हो । विकासै छैन आफ्नो ठाउँको भने कसलाई भन्ने त ? ठूलो नेता यही हो, यसैलाई भन्ने भयो ।

अन्तिम समयमा मत प्रभावित पार्न सक्ने समूह पनि हुन्छन् । त्यो स्थानीय र देशबाहिर रहेका मतदाता पनि छन्, त्यसलाई कसरी हेर्नुभएको छ ?

हाम्रो जिल्लामा यस्तो छैन । प्रभावित पार्ने मत छैन । गरिबीका कारण मत पहिला प्रभावित हुन्थ्यो । तर, त्यस्तो ट्रेन्ड छैन ।

कांग्रेस सत्तामा छ । विपक्षीले सत्ताको दुरुपयोग गर्छ कि भनेर आशंका गरिरहेका रहेछन् । यस्तो हुन्छ ?

उहाँहरूले दुरुपयोग गरिरहेको बानी परेकाले प्रतिपक्षमा गएर नारा लगाइरहेका छन् । उहाँको (एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली) अधिनायकवादी र प्रतिगामी कामले माधव नेपाल र झलनाथ खनालको दुई दशक लामो नेतृत्व अहिले हेर्नुस् त । भीम रावलको बिजोग हेर्नुस् त ।

साबिकको राप्ति अञ्चलमा सांसद बन्न उम्मेवार पाउने तपाईं एक्लो व्यक्ति हुुनुहुन्छ । यसको प्रेसर कत्तिको छ ?

मलाई कुनै प्रेसर छैन । मलाई जित्ने देखेरै टिकट दिइएको हो । जनताको उत्साहलाई मतमा परिणत गरेर जित निकाल्न म लागिपरेको छु ।

अन्य ठाउँमा प्रतिनिधिसभाका उम्मेवार नहुँदा मतदातालाई प्रेसर पर्दैन ?

प्रतिनिधिसभामा छैनन् भने प्रदेशसभामा छन् । हाम्रो गढ हो । कांग्रेस पहिलो पार्टी हो ।

पश्चिमी भेगमा दुर्गम भू–भाग छन् । दाङको कर्णाली भन्ने ठाउँ पनि छ । विकास त्यहाँ पुगेको छैन नि ?

गँगटेमा मोटरबाटो पुर्‍याउने दीपक गिरी हो । एकै पटकमा सबै काम गर्न स्रोत साधनले भ्याउँदैन । भौगोलिक रूपमा विकट ठाउँमा ठूलो बजेटले पनि थोरै काम हुन सक्छ ।

मतदातालाई कसरी आश्वस्त पार्दै हुनुहुन्छ ?

लोकतान्त्रिक अन्दोलनमा लागेको छु । महामानव बीपीबाट प्रेरित भएर आन्दोलनमा लागेँ । सफलता पायौँ । संविधान बनाउने मौका पनि पायौँ । दंगाली जनताको लागि सकेजति प्रयास गरेको छु । कति सकेँ होला, कति सकिनँ होला, त्यो आफ्नो ठाउँमा छ । भोलिको दिनमा धेरै गरेर देखाउँछु । जनतालाई कुनै पनि आधारभूत कुराहरूको अभाव हुन दिने छैन । आधारभूत आवश्यकता र पूर्वाधार बनाउन लागिपर्नेछु । जनताको मतको मूल्य अवश्य चुकाउनेछु ।

यी पनि :

चुनावी मुद्दा मात्र बन्छ दाङको विमानस्थल, प्रायः रद्द हुन्छ नेपाल एयरलाइन्सको उडान

'हाम्राे पार्टीका उम्मेदवारबीच केमेस्ट्री मिलेको छ, चुनाव जित्नेमा ढुक्क छौँ' (अन्तर्वार्ता)

प्रकाशित मिति: आइतबार, कात्तिक २७, २०७९ १४:४५