गगन थापा र राजन भट्टराईको चुनावी क्षेत्रमा जनगुनासो- धुलाे झेलाैँला नेताजी, बाढी राेकिदिनाेस् (भिडियाेसहित)

गगन थापा र राजन भट्टराईको चुनावी क्षेत्रमा जनगुनासो- धुलाे झेलाैँला नेताजी, बाढी राेकिदिनाेस् (भिडियाेसहित)

A+ A A-

खरीबोट धुलाम्य थियो । पल्टिहाल्लान्‌जस्तो गरी गाडीहरू खाल्डो कुल्चिँदै हुइँकिरहेका थिए । चोकैनेरको एक हार्डवेयर पसलमा ग्राहक कुरिरहेका थिए, रामप्रसाद पराजुली । खरीबोटमा उनले पसल चलाउन थालेको १३ वर्ष भइसकेछ । अगाडिको जीर्ण सडकबाट उडिरहेको धुलोले पसलका सामान छपक्कै देखिन्थे ।

‘धुलोले सामान बिगार्दैन ?,’ हामीले कुरा सुरु गर्‍यौँ ।

उनको जवाफ अनौठो थियो, ‘मेरा लागि यो कुनै ठूलो समस्या होइन । र, सायद खरीबोटवासीका लागि पनि ।’

उनको संकेत बर्खायामतिर थियो, जतिबेला डुबानका कारण घण्टौँसम्म पसल बन्द गर्नुपर्ने बाध्यता मात्रै आइलाग्दैन, लाखौँको क्षतिसमेत बेहोर्नुपर्ने हुन्छ ।'

'असार लाग्न हुँदैन, पसलभित्र पानी पसेर सामान बिगारिदिन्छ । बाटाेमै बग्ने खहरे खाेलाले कसैको मोटरसाइकल नै बगाइदिन्छ । घण्टौँसम्म बाटो सागरमा परिणत हुन्छ', उनले सुनाए, 'धुलोले पुरे पनि पुछपाछ गरेर सामान बेच्न त पाइन्छ ।'

खरीबोट, काठमाडौं निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ४ मा पर्छ । यसपालि प्रतिनिधिसभा सदस्यमा दाेहाेरिन कांग्रेस महामन्त्री गगन थापा र पहिलाे प्रवेशका लागि एमालेका डा. राजन भट्टराईसहित ३१ जना यसै क्षेत्रमा भोट मागिरहेका छन् । खरीबोट क्षेत्रचाहिँ बूढानीलकण्ठ नगरपालिकाको ११ र १२ नम्बरमा फैलिएकाे छ । यहाँका बासिन्दाका लागि वर्षौंदेखिको समस्या हो- पानी अनि पानी । कतै, नभएर पानीकाे समस्या छ, कतै धेर भएर पानीकाे समस्या छ ।

‘एकातिर हामीलाई खानेपानीको अभाव छ । अर्कातिर डुबानको समस्या छ’, रामप्रसादकै छिमेकी भीम खरेलले सुनाए । उनका अनुसार डुबानका कारण हरेक वर्ष स्थानीय व्यवसायीले लाखौँको क्षति बेहोर्ने गरेका छन् ।

खरीबोटमै होटल चलाइरहेकी सुनिता ठकुरीका अनुसार गत बर्खामा उनी बसेकै घरबाट नजिकैको अर्को सटरमा सरेका एक कपडा व्यापारी फर्केर पसल खोल्न आएका छैनन् । सरेको तीन दिनमै पसलमा बाढी पसेर लाखाैँकाे खति भएपछि ती व्यापारी पसल बन्द गरेर हिँडेका थिए । ‘सहेर बस्नसक्ने बसेका छौँ, कोहीकोहीको त उठिबासै भएको छ’, ठकुरीले भनिन् ।

कपन क्षेत्रमा बाढी र डुबानको सबैभन्दा बढी क्षति खरीबोटवासीले नै बेहोर्दै आएका छन् । किनकि यहाँ एकसाथ दुइटा खहरे खोला पस्ने गरेका छन् । खरीबोटभन्दा तल्तिर पर्ने मिलनचोक, साततलेसहितका क्षेत्रमा पनि बाढीको वितण्डा सानोतिनो हुँदैन । ‘आनीगुम्बाछेउमा राखिएका ह्युमपाइप खोलिएकाले अर्को वर्षदेखि डुबानको समस्या कम हुने विश्वास छ’, खरीबोटका खरेलले भने, ‘चुनावी समाधानभन्दा पनि दीर्घकालीन हल निकाल्न नेताहरूले ध्यान दिए राम्रो हुन्थ्यो ।’

एमालेप्रति झुकाव राख्नेहरूको भनाइमा १५ वर्षदेखि निरन्तर कांग्रेसले जितेको काठमाडौं- ४ मा सडक, पानी र डुबानको समस्या ज्युँका त्युँ छ । देखावटी मात्रै काम भएको उनीहरूको दाबी छ । २०६४ को संविधानसभा चुनावमा यस क्षेत्रमा कांग्रेसकी सुप्रभा घिमिरेले हालकी राष्ट्रपति विद्या भण्डारीलाई हराएकी थिइन् । २०७० र २०७४ मा कांग्रेसकै गगन थापाले चुनाव जितेका थिए । यसपालि पनि कांग्रेसबाट थापा नै उम्मेदवार छन् ।

तर कांग्रेसप्रति नरमहरू भने काम र पहल नभएको कुरा स्वीकार्दैनन् । उनीहरूका अनुसार, खरीबोटकै सडक केही वर्षअघिसम्म पक्की थियो । डुबानले समस्या बढाएपछि गगन थापाकै पहलमा आनीगुम्बादेखि धोवीखोलासम्म बक्स कल्भर्ट र अन्य मर्मत, पुनर्निर्माणका काम भइरहेका छन् ।

पार्टी समर्थक वा उम्मेदवारले जेजस्तो दाबी गरे पनि यथार्थमा यसअघि समाधानमुखी पहल भएकाे देखिँदैन । किनकि, गत पाँच वर्षमा एमाले र कांग्रेस दुवैले सत्ता सम्हालेका थिए, तत्कालीन नेकपाले दुईतिहाइ बहुमतको सरकार, अनि कांग्रेसले गठबन्धन सरकार । तर, बूढानीलकण्ठ १०, ११, १२ र काठमाडौं महानगरपालिकाको ६ नम्बर वडावासीकाे डुबान समस्या वर्षाैंदेखि उस्तै छ ।

'तपाईंले उहाँहरूको चुनावी घोषणा पत्र हेर्नुभयो भने दोहोरिएका एजेण्डामध्ये डुबान समस्या हल गर्ने वाचा पनि एक छ', खरीबोटका वासुदेव घिमिरेले भने, 'यसपालि उही एजेन्डा र उही उम्मेदवार भोट माग्दै आएका छन् । हामीले उही गुनासो राखेका छौँ ।'

दल वा राजनीतिप्रति जनताको विश्वास कायम राख्न पनि आगामी दिनमा नढाँट्न उम्मेदवारलाई सुझाउँछन् उनी । 'हाम्रो समस्या उहाँहरूले समाधान गर्न नसक्ने हो भने भनिदिनुपर्‍याे, कसले सक्छ । नभए यो केवल मेरो समस्या होइन, यहाँका हजारौँ बासिन्दाको समस्या हो ।'

खरीबोटपछि हामी कपन मिलनचोक पुग्यौँ, जहाँ बर्खामा छुट्याउन मुस्किल पर्छ, खोला कुन हो र बाटो कुन हो । खरीबोट मास्तिरका डाँडाबाट साेहोरिएर झर्ने पानी मिलनचोक, साततले, गोपीकृष्णहुँदै धोवीखोलामा पुगेर मिसिन्छ । त्यहाँसम्म पुग्दा मिलनचोकका धेरै घर र पसल चहारेर बाढीले लाखौँ क्षति गरिसकेको हुन्छ । 'डुबान रोकथामका लागि कामै नभएको भन्न त मिल्दैन तर पूरै समाधान हुनेगरी काम भएको छैन', मिलनचोकका युवा विष्णु खतिवडाले भने ।

मिलनचोकभन्दा झनै बिजोग त साततलेमा हुन्छ । बर्खाको बेला यहाँ घण्टौँसम्म आवतजावत नै रोकिन्छ । साततलेमा बाढीले बिगारेको सडक अहिलेसम्म मर्मत भएको छैन । 'असार, साउन र भदौमा यहाँ डरलाग्दो खोला बग्छ, गत असारमा केही मोटरसाइकल बगायो, बाटाेमा हिँड्नेहरूसमेत जोखिममा पर्ने गरेका छन्', साततलेमा भेटिएका भीम लिम्बूले सुनाए, 'धन्न चुनाव मंसिरमा भयो र नेताहरू सजिलै भोट माग्न कपन छिर्न पाए, नत्र थाहा पाउँथे, हामी कस्तो समस्याबाट गुज्रिरहेका छौँ भनेर ।'

कपन आकाशेधारामा रिसोर्ट चलाइरहेका सुवास कुँवर बाढी र डुबानले वर्षैपिच्छे सडक बिगार्ने गरेकाले व्यवसाय नै चौपट भएको बताउँछन् । 'यो मेरो मात्र होइन, यस क्षेत्रमा व्यवसाय गरिरहेका धेरै व्यापारीको साझा समस्या हो', उनले भने, 'भइहाले पनि यहाँ असारे विकास हुन्छ, दीर्घकालीन योजनामा काम नहुँदा समस्या निदान हुन सकेको छैन ।

आकाशेधाराको भलिबल ग्राउण्डअगाडि केही महिनादेखि सडक अवरुद्ध छ । निर्माण कार्य सुरु हुने र फेरि अवरुद्ध हुने गरेकाले यसको प्रत्यक्ष असर परेको कुँवरले बताए ।

काठमाडौं- ११ का वडाध्यक्ष राजु अधिकारी अबको केही वर्षमा कपनमा डुबानको समस्या हल हुने गरी काम भइरहेको बताउँछन् । यद्यपि, माथिल्लो स्तरबाट छिटोभन्दा छिटो काम सक्न पहलको आवश्यकता रहेको उनी औंल्याउँछन् । ‘आनीगुम्बादेखि मिलनचोकको तरकारी बजारसम्म टेन्डर लागेर काम भइरहेको छ’, उनले भने, ‘सम्झौताअनुसार आगामी असार मसान्तसम्म सकिनुपर्ने हो । त्यसपछि तरकारी बजारबाट साततलेहुँदै धोवीखोलासम्मको समस्या समाधान हुनेछ ।’

कपन तरकारीबजारकाे एक वर्ष पुरानाे तस्वीर/रासस ।

वडाध्यक्ष अधिकारीले भनेझैँ, धोवीखोला कोरिडोरको कपन-बूढानीलकण्ठमा डुबान नियन्त्रण गर्न विभिन्न खण्ड-खण्डमा स्थानीय नगरपालिका, प्रदेश सरकार र प्राधिकरणले समेत काम गरेका थिए, तर एउटै आयोजनामार्फत काम नभएकाले प्रभावकारी हुन नसकेकाे स्थानीयवासीहरू बताउँछन् ।

पाँच वर्षपछि फेरि प्रमुख पार्टीका दुई हस्ती गगन थापा र राजन भट्टराईले आफूलाई चुनाव जिताए खानेपानी, कल्भर्ट, सडक र डुबान समस्या हल गर्ने वाचाका साथ भोट मागिरहेका छन् ।

कुल ६९६५२ मतदाता रहेकाे काठमाडौं निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ४ मा बूढानीलकण्ठ नगरपालिकाको १, २, ८, ९, १०, ११, १२ र १३ वडा तथा काठमाडौं महानगरपालिकाको १, ७, ८ र ३० नम्बर वडा पर्छन् ।

यसपल्ट काठमाडौं- ४ बाट १७ राजनीतिक दलसहित १४ स्वतन्त्र गरी कुल ३१ उम्मेदवारबीच प्रतिस्पर्धा हुँदैछ । यीमध्ये २९ उम्मेदवार पुरुष हुन् भने दुई जना महिला उम्मेदवार छन् । ती सबैका एजेन्डामा सडक र डुबान समस्या हल गर्ने प्रमुख वाचा छन् ।

२०६४ को संविधानसभा चुनावमा कांग्रेस नेतृ सुप्रभा घिमिरेले एमाले उम्मेदवार विद्या भण्डारीलाई ३५ सय मतान्तरले पराजित गरेकी थिइन् । भण्डारी हाल राष्ट्रपति छिन् ।

संविधानसभाको दोस्रो चुनाव (२०७०) मा एमालेका निर्मल कुइँकेललाई १३ हजार र एकीकृत माओवादीका नन्दकिशोर पुन (पासाङ) लाई १६ हजार मतले पछि पार्दै गगनले चुनाव जितेका थिए । २०७४ मा गगनले नै एमालेका राजन भट्टराईलाई ३४१८ मतले पराजित गरेका थिए । ४ मंसिरका लागि तय चुनावमा मूलतः यिनै दुई नेताबीच प्रतिस्पर्धा हुने अनुमान छ ।

हेर्नुहाेस् भिडियाे रिपाेर्टः

सम्बन्धित समाचार