एसईई चैत वा वैशाखमा गर्ने तयारी, नयाँ शैक्षिकसत्र पनि वैशाखमै

A+ A A-

राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले २०७८ सालको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई) भौतिक रूपमा चैत वा वैशाखमा गर्ने तयारी गरेको छ ।

‘अन्य केही कारणले रोकिएन भने र अहिलेकै स्थिति रहेमा परीक्षा समयमै हुन्छ,’ परीक्षा नियन्त्रक रुद्र अधिकारीले शिलापत्रसँग भने, ‘एसईई केन्द्रले नै लिने हो, तयारी गरिरहेका छौँ ।’

कोरोना महामारीका कारण शैक्षिकसत्र ०७६ र ०७७ मा विद्यालयले गरेको मूल्याङ्कनका आधारमा बोर्डले नतिजा सार्वजनिक गरेको थियो । तर, विद्यालयले मूल्याङ्कन गर्दा शिक्षकले जथाभावी नम्बर दिएकाले भौतिक रूपमै परीक्षा गर्ने निष्कर्षमा बोर्ड पुगेको हो । परीक्षाकाे मिति भने बोर्डले तय गरेको छैन । ‘मिति पछि तय गर्छौं । यो ठूलो कुरा होइन । परीक्षा समयमै हुन्छ,’ बोर्डका प्रवक्ता जंगबहादुर अर्यालले भने ।

प्रश्नपत्र छपाइ के हुन्छ ?

परीक्षा चैतमै गर्ने बोर्डको तयारी भए पनि प्रश्नपत्र छपाइको काम अगाडि बढेको छैन । अघिल्ला वर्षहरूमा प्रश्नपत्र छपाइको काम कात्तिकदेखि नै सुरु हुन्थ्यो । अघिल्लो वर्षकै प्रश्नपत्र प्रयोग गर्ने योजना भएकाले यो वर्ष प्रश्नपत्र छपाइमा हतार नगरिएको बोर्डको भनाइ छ ।

‘गत सालकै प्रश्नपत्रहरू पर्याप्त रहेकाले छाप्न हतार नगरिएको हो । पोहोरकै प्रश्नपत्र प्रयोग गर्न सकिने अवस्थामा छ,’ अधिकारीले भने, ‘प्रश्नपत्रको समस्या हुँदैन ।’ गत वर्ष एसईईका लागि २ करोड २८ लाख रुपैयाँ खर्चेर बोर्डले ५१ लाख ७४ हजार सेट प्रश्नपत्र छापिएको थियो ।

नियन्त्रक अधिकारीले एसईईका लागि पाँच लाख विद्यार्थीको आवेदन आएको बताए । ‘आवेदन इन्ट्री गर्ने काम भइरहेको छ । अहिलेसम्म पाँच लाखकको इन्ट्री गरेका छौंँ । इन्ट्रीको काम सकिएपछि मात्र कति विद्यार्थी एसईईमा सहभागी हुन्छन् भन्ने थाहा हुन्छ,’ उनले भने ।

एसईईको प्रश्नपत्र छपाइमा अन्योल : गतसालकै प्रयोग गर्ने कि नयाँ छाप्ने ?

शैक्षिकसत्र वैशाखबाटै

कोरोना महामारीका कारण सरेको शैक्षिकसत्र पनि वैशाखबाट नै सुरु गर्ने तयारी शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयको छ । आगामी २०७९ सालको शैक्षिकसत्र वैशाखमै सुरू गर्ने निचोडमा मन्त्रालय पुगेको हो । ‘शैक्षिकसत्र वैशाखमै सुरु गर्ने योजना छ,’ मन्त्रालयका प्रवक्ता दीपक शर्माले भने, ‘एसईई एउटा कक्षा हो । शैक्षिकसत्र सुरू हुनुअगाडि गर्नुपर्छ भन्ने छैन । एसईई र शैक्षिकसत्र सँगसँगै पनि हुन सक्छ ।’

कोरोना महामारीका कारण चालु शैक्षिकसत्र १ असारदेखि सुरू भएको थियो । वैकल्पिक विधिबाट पठनपाठन गरिए पनि प्रभावकारी नभएपछि गत असोजदेखि मात्र भौतिक रूपमा कक्षा सुरु गरिएको हो । ‘अनलाइनबाट पनि विद्यार्थीको सिकाइ भएको थियो । अहिले भौतिक रूपमा पढाइ धमाधम भइरहेको छ । विद्यार्थीको सिकाइ नरोकिएको जिल्ला-जिल्लाबाट रिपोर्ट आएको छ,’ शिक्षा तथा मानवस्रोत विकास केन्द्रका महानिर्देशक चुडामणि पौडेलले भने, ‘अब शैक्षिकसत्र नियमित समयमै हुन्छ ।’

परीक्षा र शैक्षिकसत्र समयमै गर्नु सकारात्मक

सरोकारवाला निकायहरूले पनि परीक्षा र शैक्षिकसत्र समयमै गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् । विद्यार्थीको सिकाइ पूरा नभए पनि आगामी वर्षदेखि सुधार गर्न नयाँ शैक्षिकसत्र वैशाखमै सुरू गर्नुपर्ने बताउँछन्, प्याब्सनका अध्यक्ष टीकाराम पुरी ।

‘वैशाखमा शैक्षिकसत्र चलाउन हामी तयार छौँ । गत वर्ष नि राम्रो भएन, यो वर्ष पनि त्यस्तै भयो । विद्यार्थीको सिकाइ पूरा गर्न सम्भव छैन,’ उनले भने, ‘अर्को सत्र किन बिगार्ने ?’ एसईई वैशाखमा गर्न उनको सुझाव छ ।

'चैतसम्म पठनपाठन गरेर एसईई वैशाखमा गर्दा सहज हुन्छ,’ उनले भने । विद्यार्थीको सिकाइ नरोकिएकाले समयमै परीक्षा र शैक्षिकसत्र एन प्याब्सन पनि सहमत छ । ‘अघिल्लो वर्षभन्दा यो वर्ष भर्चुअल कक्षा पनि प्रभावकारी भएको छ । विद्यार्थीको सिकाइ नरोकिएकाले समयमै परीक्षा र शैक्षिकसत्र चलाउनु सकारात्मक हो,’ एन प्याब्सनका अध्यक्ष ऋतुराज सापकोटाले भने, ‘पढाइ कम भएको ठाउँमा अतिरक्त कक्षा लिएर पूरा गर्न सकिन्छ । जाडो बिदामा पनि २-३ घण्टा विद्यार्थीको सिकाइलाई सहजीकरण गर्न सकिन्छ ।’

अनलाइनबाट पढाइ नभएका गाउँमा वैशाखबाट नयाँ शैक्षिकसत्र सुरु गर्दा विद्यार्थीको सिकाइ पूरा नहुने मत राख्छन्, अभिभावक महासंघका अध्यक्ष सुप्रभात भण्डारी । ‘भर्चुअल पढ्न पाउनेले पाए । तर भर्चुअल पढ्न नपाएका गाउँमा असोज, कात्तिक, मंसिरबाट विद्यालय खुलेको छ । ती ठाउँमा सिकाइ पूरा भएको छैन । विद्यालय २२० दिन खुल्नुपर्छ । विद्यार्थीले १८० दिन पढ्नुपर्ने हुन्छ । भर्चुअलबाट नपढेका विद्यार्थीमाथि अन्याय हुन्छ । विद्यार्थीले सिक्नुपर्ने समयमा सम्झौता गर्नु हुन्न । कुन ठाउँमा कहिले शैक्षिकसत्र चलाउने भन्ने अधिकार स्थानीय सरकारलाई दिनुपर्छ । केन्द्रले निर्णय गरेर हुँदैन ।’

याे पनि पढ्नुस् :