मेसिन अभावमा टेकु ल्याबमा परीक्षणको पालो कुर्दै ३ हजार स्वाब

A+ A A-

जनस्वास्थ्य विज्ञहरू भन्छन्, 'कोरोना परीक्षण नै भएको छैन । त्यसैले संक्रमितको संख्या थोरै भेटिएको हो । परीक्षणको दायरा बढाउने हो भने काठमाडौंका गल्लीगल्लीमा संक्रमित भेटिन्छन् ।'

नेपालमा कोरोना संक्रमितको संख्या बढ्दै जाँदा परीक्षण उपकरणको अभावमा स्वाब संकलन सुस्ताएको छ भने संकलित स्वाबसमेत ल्याबमै अलपत्र परेका छन् ।

यो पनि पढ्नुहोस

कोरोना उपचारमा जम्मा ३ सय १७ डाक्टर र नर्स !

क्वारेन्टाइनमा १ लाख ५० हजार

सुरूको चरणमा हवाई मार्गबाट आएकालाई क्वारेन्टाइनमा राखिएको थियो । संख्या पनि थोरै थियो । कोरोना भाइरस पनि हवाईमार्गबाट आउने मात्र भेटिएका थिए । तर, पछिल्ला दिनमा संक्रमितको संख्या बढ्दो छ । कारण भारत हुँदै सीमानाकाबाट आउनेमा संक्रमण देखिएको छ ।

उनीहरूलाई क्वारेन्टाइनमा राखिएको छ । १ लाख ५० हजारकाे हाराहारीमा नेपाली नागरिक क्वारेन्टाइनमा छन् । १४ दिन क्वारेन्टाइनमा राखेर उनीहरूमा कोरोना भाइरस छ छैन परीक्षण हुनुपर्ने हो । तर, महिनौँ क्वारेन्टाइनमा बस्दा पनि उनीहरूको परीक्षण हुन सकेको छैन ।

यो पनि पढ्नुहोस

सुरक्षित हाेइन, कोरोनाको स्रोत बन्दै छन् क्वारेन्टाइन

१ महिनासम्म पनि क्वारेन्टाइनमै

क्वारेन्टाइनमा बसेका कपिलवस्तुका एक युवाले २२ दिन बस्दा पनि परीक्षण नभएको बताए । उनले भने, ‘क्वारेन्टाइनमा बसेको २२ दिन भयो । तर, परीक्षण भएको छैन । यहीँ संक्रमण फैलिने डर छ ।’

७५ हजारको परीक्षण

प्रत्येक दिन संक्रमितको संख्या बढिरहेको छ । काठमाडौं उपत्यकासहित देशभर २० ठाउँमा पीसीआर विधिबाट परीक्षण हुन्छ । अहिलेसम्म पीसीआरबाट ७५ हजारको हाराहारीमा परीक्षण भएको छ । आरडीटी विधिबाट परीक्षण गरे पनि त्यो प्रभावकारी भएको छैन ।

स्याम्पल ल्याबमै होल्ड

कोरोना भाइरस परीक्षणका लागि संकलन गरिएको स्याम्पलसमेत ल्याबमै थन्किएका छन् । एकै पटक सबै परीक्षण गर्ने मेसिन नभएकाले स्याम्पल ल्याबमै थन्किएको सरकारी अधिकारी बताउँछन् ।

जसका कारण रिपोर्टका लागि १ हप्तासम्म कुर्नुपरेको छ । परीक्षण गर्ने मेसिनको क्षमताभन्दा बढी स्याम्पल संकलन भएकाले ढिलाइ भएको प्रयोगशालाको दाबी छ ।

दैनिक ३ हजारको परीक्षण

‘देशभर प्रत्येक दिन ३ हजारको परीक्षण भइरहेको छ,’ स्वास्थ्य विभागका महानिर्देशक महेन्द्र श्रेष्ठले भने, ‘स्याम्पल संकलन ४ हजारको हाराहारीमा भइरहेको छ ।’

‘परीक्षण गर्ने मेसिनको क्षमताभन्दा बढी स्याम्पल संकलन भएकाले डम्प भएको हो,’ महानिर्देशक श्रेष्ठले भने, ‘स्याम्पल धेरै भएकाले रिपोर्ट आउन ढिला भएको हो ।’

रिपोर्ट १ सातामा

स्याम्पल संकलन भएको २४ घण्टाभित्र रिपोर्ट आउनुपर्ने हो । तर, डम्प भएकाले रिपोर्ट आउन १ हप्ता कुर्नुपरेको छ ।

‘एउटा मेसिनले १ सयवटा परीक्षण गर्न सक्छ,’ महानिर्देशक श्रेष्ठले भने, ‘३ सय संकलन भयो भने कसरी परीक्षण गर्न सकिन्छ ?’

राष्ट्रिय प्रयोगशालामा मात्र ३ हजार होल्ड

राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा मात्र ३ हजार स्याम्पल होल्ड भएको छ । ‘प्रयोगशालामा प्रत्येक दिन १५ सयभन्दा बढीको परीक्षण भइरहेको छ,’ प्रयोगशालाका प्रवक्ता राजेश गुप्ताले भने, ‘देशभरबाट स्याम्पल आउने भएकाले होल्ड भएको हो । अहिले ३ हजार स्याम्पल होल्डमा छ ।’

इमर्जेन्सीलाई प्राथमिकता

इमर्जेन्सीलाई प्राथमिकता दिएर प्रयोगशालाले परीक्षण गरिरहेको जनाएको छ । ‘क्वारेन्टाइनबाट आएका स्याम्पलको परीक्षण अलि ढिला भएको छ,’ उनले भने, ‘ इमर्जेन्सी केसलाई प्राथमिकतामा राखेका छौँ । इमर्जेन्सीको रिपोर्ट २४ घण्टा र अन्यको ४८ घण्टामा दिने गरेका छौँ ।’

यो पनि पढ्नुहोस

संक्रमितको संख्या बढे अस्पतालले थेग्न सक्छन् ? के छ सरकारी योजना ?

परीक्षण गर्ने मेसिनको अभाव

परीक्षण बढाउन अत्याधुनिक मेसिन ल्याउनुपर्ने र अहिले भएको मेसिनको संख्या पनि बढाउनुपर्ने विभागका महानिर्देशक श्रेष्ठले बताए ।

‘अब अत्याधुनिक मेसिन ल्याउनुपर्छ,’ महानिर्देशक श्रेष्ठले भने, ‘मेसिनको नभएकाले स्याम्पल होल्ड भएको हो ।’

स्याम्पल होल्ड हुँदा संक्रमणको जोखिम

स्याम्पल होल्ड हुँदा संक्रमणको जोखिम बढ्ने चिकित्सकहरू बताउँछन् । ‘५ महिनाको अवधिमा पनि कोरोना परीक्षणको दायरा नबढाउनु सरकारको कमजोरी हो,’ इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका पूर्वनिर्देशक डा. बाबुराम मरासिनीले भने, ‘यो अवधिमा त कोरोना अस्पताल नै बनाउन सकिन्थ्यो ।’

संक्रमितलाई कोरोना पोजिटिभ रहेछ भने रिपोर्टका लागि १ हप्ता कुर्दा अरूलाई सर्ने जोखिम पनि उत्तिकै हुने विज्ञहरू बताउँछन् ।