फलोअप: बञ्चरेडाँडामा भेटिएको मानव कंकाल टिचिङकाे भएको पुष्टि, फोहोर संकलन गर्ने कम्पनी कारबाहीमा

फलोअप: बञ्चरेडाँडामा भेटिएको मानव कंकाल टिचिङकाे भएको पुष्टि, फोहोर संकलन गर्ने कम्पनी कारबाहीमा

A+ A A-

धादिङको धुनिबेँसी नगरपालिका र नुवाकोटको ककनी गाउँपालिकाको सिमानामा पर्ने बञ्चरेडाँडाको ल्यान्डफिल साइटमा भेटिएको मानव कंकाल त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्ज काठमाडौंको भएको पुष्टि भएको छ । ल्यान्डफिल साइटका इन्चार्ज सरकारदीप श्रेष्ठका अनुसार मानव कंकालसहितको फोहोर ल्याउने गाडी पनि पहिचान भएको छ । गाडी प्रशासनले समातेपछि कंकाल टिचिङको भएको पुष्टि भएको हो ।

‘कंकाल टिचिङ अस्पतालको रहेछ । अस्पताल सफा गर्ने क्रममा बाहिर राखेको फोहोर झुक्किएर संकलन भएर आएको रहेछ । गाडी पहिचान गरी फोहोर संकलन गर्ने हिमालयन वातावरण संरक्षण प्रालिलाई कारबाही गरेका छौँ,’ उनले भने । झुक्किएर पुगेको भनिए पनि शिलापत्रले प्राप्त गरेको भिडियोमा कंकाल कार्टुनमा सेतो कपडाले प्याकिङ गरेर पठाएको देखिन्छ ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय नुवाकोटका अनुसार यो घटना २० जेठमा भएको हो । ‘घटना २० जेठको रहेछ । समाचारमा आएपछि थाहा पाएका हौँ । घटना लुकाउने कर्मचारीलाई पनि कारबाही गरिएको छ,’ जिल्ला प्रहरी प्रमुख रमेश पण्डितले भने, ‘थप अनुसन्धानका लागि भोलि त्यसतर्फ जाँदैछु ।’

बञ्चरेडाँडा ल्यान्डफिल साइटमा कहाँबाट पुग्याे मानव कंकालका बाकस ? (भिडियोसहित)

घटना लुकाउने ल्यान्डफिल साइटका दुई जाना कर्मचारीलाई निलम्बन गरिएको छ । तर, उनीहरूको नाम भने सार्वजनिक गरिएको छैन । ल्यान्डफिल साइटका इन्चार्ज सरकारदीप श्रेष्ठका अनुसार हिमालयन वातावरण संरक्षण प्रालिलाई ५० हजार जरिवाना लगाइएको छ ।

फोहोरमैला व्यवस्थापन ऐन- २०६८ ले रासायनिक फोहोरमैला, औद्योगिक फोहोरमैला, स्वास्थ्य संस्थाअन्तर्गतको फोहोरमैला जथाभावी फालेमा सजायको व्यवस्था गरिएको छ । उक्त ऐनको दफा ८ मा स्थानीय तहले ५ हजारदेखि १ लाख रुपैयाँसम्म जरिवाना लगाउन सक्नेछ । र, घटना पुनः दोहोर्‍याएमा दोब्बर जरिवाना र संस्थाको अनुमति रद्दका लागि सम्बन्धित निकायमा लेखी पठाउने भनिएको छ । तर, कंकाल फ्याक्ने टिचिङलाई भने कारबाही गिरिएकाे छैन ।

मानव कंकाल सम्बन्धित अस्पतालमा नै फिर्ता पठाउने तयारी प्रहरीले गरेको छ । ‘फिल्डमा गएर अनुसन्धान गरेपछि मानव कंकाल फिर्ता पठाउँछौँ,’ प्रहरी प्रमुख पण्डितले भने । नुवाकोटको ककनी गाउँपालिका र धादिङको धुनिबेँसी नगरपालिकाले पनि कंकाल फिर्ता पठाउन र दोषीलाई कारबाही गर्न माग गर्दै आएको छ । कंकाल कहिले फिर्ता पठाउने भन्ने प्रश्नमा जिल्ला प्रहरी प्रमुख पण्डितले भने, ‘फिल्डमा गएर सबै पक्षसँग छलफल गरेपछि फिर्ता पठाउँछौँ ।’

प्रहरी प्रमुख पण्डित पनि टिचिङको ल्याबमा विद्यार्थीले अध्ययनमा प्रयोग गर्ने कंकाल हुनसक्ने उनको अनुमान गर्छन् । तर, त्रिवि शिक्षण अस्पाल र क्याम्पस प्रमुखले भने आफूहरूलाई थाहा नभएको बताएका छन् । ‘अस्पतालमा मानव कंकाल हुँदैन । अस्पतालको फोहोर हामीले पठाउने गरेका छैनौँ,’ अस्पतालका निर्देशक डा. दिनेश काफ्लेले भने ।

महाराजगञ्ज क्याम्पस प्रमुख अर्जुन लामिछाने पोस्टमार्टमका लागि शव प्रहरीले ल्याउने र पोस्टमार्टमपछि प्रहरीले नै लैजाने भएकाले क्याम्पसमा कंकाल नहुने बताउँछन् । पहिचान नभएको शव रेकर्ड गरेर राखिएको हुन्छ । अरु प्रहरीले ल्याएर प्रहरीले नै लैजाने गरेको छ,’ उनले भने । यसबारेमा त्रिवि शिक्षण अस्पातलको विधि विज्ञान (फरेन्सिक ल्याब) ले भने जवाफ दिएको छैन । यही ल्याबमा पोस्टमार्टमदेखि विद्यार्थीले अध्ययन अनुसन्धान गर्ने गर्छन् ।

टिचिङका जिम्मेवार विभागले बञ्चरेडाँडामा मानम कंकाल नपठाएको दाबी गरेपछि कसरी पुग्यो भन्ने प्रश्न उठेको छ ।
अस्पतालको फोहोरमैला ल्यान्डफिल साइटमा विसर्जन गर्न नपाइने व्यवस्था छ । फोहोरमैला व्यवस्थापन नियमावली, २०७० को नियम ६ मा स्वास्थ्य संस्थाको फोहोरलाई स्रोतमा नै पृथकीकरण गरी प्रशोधन तथा व्यवस्थापन गर्नुपर्ने हुन्छ । ‘स्वास्थ्य संस्थाले आफूले उत्पादन तथा निष्कासन गरेको स्वास्थ्य संस्थाजन्य फोहोरमैलालाई स्रोतमै पृथकीकरण गरी प्रशोधन तथा व्यवस्थापन गर्नुपर्नेछ,’ नियममा भनिएको छ ।

सम्बन्धित समाचार

प्रकाशित मिति: मंगलबार, असार ५, २०८० १५:२६