बुद्धका पदचाप पछ्याउँदै श्रावस्ती यात्रा

A+ A A-

प्राय: घुमफिर त्यो पनि साइकलमा नै रुचि राख्ने मेरा लागि गत शनिबारको 'साइकलयात्रा' विशेष बन्यो । म बिहानै ४:४५ मा उठेर सम्पूर्ण रूपमा तयारीसहित नेपालगञ्ज पुगेँ ६ किलोमिटर काटेर, त्यसपछि अन्य दुई साइकलयात्री पनि थपिए ।

याे पनि..

आउनुस्, घुमौँ केदारनाथ (भिडियाेसहित)

राप्ती पुल काटेर हामी साइकलेहरूको राप्तीपारिको सदावहार स्टेसन माइलीकान्छीमा रोकियौँ । त्यहाँबाट हामी सामान्य खाजा खाएर लालपुर, झगडिया गाउँ, मटेहियाहुँदै बाँकेको अन्तिम गाउँ सुइया बगौडा पुग्यौँ । त्यति साइकलमा कुदिसक्दा मैले ५१ किलोमिटर र अरु दुई साथीहरूले ४५ किलोमिटरको साइकलयात्रा पूरा गरिसकेका थियौँ । अनि हाम्रो देशको सीमा पनि सकियो । त्यसपछि हामी बोर्डरको गाउँ ताल बगौडाहुँदै झण्डै १८ किलोमिटरको साइकलयात्रापछि श्रावस्तीको एउटा ठूलो बजार भिनगा पुगियो ।

एक ठाउँ रुखको छायामा केही बेर सुस्ताउँदै थम्सअप (चिसो पेय) ब्रेक गरियो । हामीले बिहानको खाना खाएका थिएनौँ । बजारमा खानाका पसल खोजियो, भनेजस्तो नभेटेपछि चियासहितको खाजा खाएर हामी निस्क्यौँ । केही बेरको कुदाइपछि आकाशमा बादल मडारियो, बेजोडको हुरीबतास आयो । बाटोकै एउटा घरमा केही बेर आश्रय लियौँ । हावाहुरी अलि कम भएपछि हामी फेरि यात्रा सुरु गर्‍यौँ । फेरि पानी दर्कियो । कसैले चिया पसल गरेर छोडेको एउटा पुरानो छाप्रो फेला पर्‍यो । त्यहीँ ओत लाग्यौँ । तर, पानी रोकिने छाँटै देखिएन ।

याे पनि..

सूर्योदयको गाउँ 'राजकाडा'

झण्डै डेढ घन्टाभन्दा बढी समयपछि पानी पनि बन्द भयो र हामी पनि आफ्नो गन्तव्यतर्फ अघि बढ्यौँ । बिस्तारैबिस्तारै साइकलको गति बढाउँदै गयौँ । हुरीबतास र पानीले हामीलाई अवरोध गरेकाले हामी केही ढिला भएका थियौँ । श्रावस्तीको मुख्य बजार इकौना प्रवेश गरियो । त्यहाँबाट कटरा श्रावस्ती ८ किलोमिटर मात्रै टाढा थियो । गर्मीको समय, १०१ किलोमिटरको साइकलयात्रा, निकै नै गाह्रो भयो । तर, सफलतापूर्वक हामीले यात्रा पूरा गर्‍यौँ ।

७ वर्षपहिले पनि सन् २०१७ मा साइकलमै आएको थिएँ श्रावस्ती । त्यो बेला उत्तर प्रदेश सरकारकै गेस्ट हाउसमा बसेका थियौँ । पाल्पातिरका थापा दाइ थिए त्यहाँ, उनले हामीलाई आत्मीय स्वागत र आतिथ्यता दिएका थिए । त्यसैले यसपटक पनि त्यहीँ पुगियो जेतबन, अङुलीमार गुफा, कच्ची कुटी घुमफिर गरेर ।

अङुलिमारलाई पनि भगवान् बुद्धले ज्ञान दिनुभएको रहेछ । त्यस क्षेत्रमा म्यानमार, कोरिया, थाइल्यान्ड, जापानलगायत देशका आ–आफ्ना मोन्स्ट्रीहरू रहेछन् । जापानले सन् १९८० मा स्थापना गरेको ३५ टनको घण्ट दक्षिण एसियाकै ठूलो हो भन्ने पनि सुनेको थिएँ ।

मैले थापा दाइलाई सोधेँ, उनी अनिवार्य अवकाश लिएर त्यहाँबाट बिदा भैसकेका रहेछन् । मैले त्यहाँ रहेको स्टाफलाई कोठाको सोधखोज गरेँ । त्यति सहज र पर्यटकमैत्री व्यवहार देखाएनन उनले । सबै कोठाहरू बुकिङ भैसकेको र एउटा मात्रै डिलक्स रुम झण्डै २३०० भारुको मात्रै खाली रहेको उनले बताए ।

अघिल्लोपटक बस्दा अलि सस्तोमा नै बसेजस्तो लागेको थियो । सरकारी गेस्ट हाउस भए पनि हामीले बार्गेनिङ गर्‍यौँ । १५६८ भारुमा उसले रुम दियो तर बिहानै ८ बजे छाड्ने सर्तमा । हामी निकै थाकेका थियौँ । अब कोठा खोज्दै हिँड्ने जाँगर पनि थिएन, त्यसैले त्यहीँ बस्यौँ । अर्डर गरेको डेढ घन्टासम्म पनि उसले खाना खान बोलाएन । रिसाउँदै काउन्टरमा गएर कराएँ । त्यसको आधा घन्टापछि खाना खान बोलाए ।

रोटी, सादा जिरा राइस, फ्राई राइस, कोफ्ता, दाल फ्राई र दही टेबुलमा आइपुग्यो । दिनभरको पेडलिङले थकित, त्यसमा पनि बिहानको खाना मिस गरेका हामीलाई त्यो खाना सक्न धेरै समय लाग्दै लागेन । खानापछि एक/एक रसबरी खाएर हामी कोठातर्फ लाग्यौँ ।

श्रावस्ती विशेष बौद्ध धर्मावलम्बीका लागि अति नै महत्त्वपूर्ण दर्शनीय स्थल मान्दा रहेछन्, हाम्रो (नेपालका) गौतमबुद्धले वर्षायाममा हरेक वर्ष ४ महिना त्यहाँ पुगेर बस्ने, ध्यान गर्ने र असंख्य भिक्षुहरूलाई ज्ञान बाँड्ने गर्नुभएको रहेछ । यसरी उहाँले त्यहाँ २५ वर्ष बिताएको कुरा सुनियो । अङुलिमारलाई पनि भगवान् बुद्धले ज्ञान दिनुभएको रहेछ । त्यस क्षेत्रमा म्यानमार, कोरिया, थाइल्यान्ड, जापानलगायत देशका आ–आफ्ना मोन्स्ट्रीहरू रहेछन् । जापानले सन् १९८० मा स्थापना गरेको ३५ टनको घण्ट दक्षिण एसियाकै ठूलो हो भन्ने पनि सुनेको थिएँ ।

आइतबार बिहान त्यसवरिपरिका सबै ठाउँहरू घुम्यौँ । ओराझार भन्ने ठाउँमा एउटा टिला (पर्वत) छ, अन्तिमको २५औँ वर्षको ४ महिना बिताएर भगवान् बुद्ध आफ्नी आमा भेट्न त्यहीँबाट अन्तर्ध्यान भएको कथा सुनाए, त्यहाँका सुरक्षागार्डले । हामी आइतबार बिहान १० बजेपछि बहाराइच रोड समाएर श्रावस्तीको याद समेट्दै फर्कियौँ आफ्नै गन्तव्यतर्फ, साइकल गुडाउँदै ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, जेठ २०, २०८० ०९:४६