कांग्रेसका बागीले उदयपुरमा जगन्नाथलाई संकट

A+ A A-

नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का उपमहासचिव जगन्नाथ खतिवडाले उदयपुर- २ बाट चुनाव जित्लान् ?

धेरैलाई लाग्न सक्छ, वाम-लोकतान्त्रिक गठबन्धनका साझा उम्मेदवार भएकाले सजिलो छ । किनकि, २०५६ सालमा यसै क्षेत्रबाट खतिवडाले चुनाव जितेका थिए । २०६४ र २०७४ मा माओवादी केन्द्रले जित्यो । २०७० मा कांग्रेस उम्मेदवारले बाजी मारे । यसरी लगातार जित निकालिरहेका पार्टीहरूकाे साथ पाएकाले अप्ठेराे के छ र ?

तर होइन । सशक्त उम्मेदवार भएर पनि खतिवडा अपत्यारिला अवरोधहरूको माझमा छन् ।

माओवादी फ्याक्टर

स्थानीय तह चुनावपछि चिडिएका माओवादीहरू बिस्तारै उनलाई भोट माग्न निस्किन थालेका छन् । कटारी नगरपालिकाको उपमेयरमा माओवादीका जिल्ला अध्यक्ष दिवस कटुवाललाई हराउन भूमिका खेलेयता खतिवडासँग उदयपुरे माओवादीहरू रिसाएका थिए । त्यसैले प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनका लागि उम्मेदवारी दर्ता गराएको १०/१५ दिनसम्म उनको चुनावी अभियानमा माओवादी नेताहरूकाे नाकमुख देखिएन ।

केही दिनयताचाहिँ यही क्षेत्रबाट चुनाव जितेका निवर्तमान सांसद सुरेश राईबाहेक दिवस कटुवालसहितका माओवादी नेताले खतिवडालाई भोट मागिदिन थालेका छन् । तर, हालसालै माओवादीलाई बाइबाइ गरी एमालेमा छिरेका नेता, कार्यकर्ता र कांग्रेसबाट विद्राेह गरेर उठेका बागी उम्मेदवार खतिवडाका लागि तगारो बन्ने देखिएको छ ।

लिम्चुङबुङ गाउँपालिकामा प्रभावशाली मानिएका माओवादी नेता होमबहादुर राईले चुनावकै बेला एमालेको गम्छा ओढे । गत स्थानीय चुनावमा अध्यक्षको टिकट नपाएपछि माओवादी उम्मेदवार मेजर राईविरुद्ध बागी उठेका होमबहादुर राई तेस्रो भएका थिए । उनी अचेल प्रतिनिधिसभातर्फ एमाले उम्मेदवार अम्बरबहादुर रायामाझीलाई भोट माग्दै हिँडेका छन् ।

रामकुमार मुख्य तगाराे

कांग्रेसबाटै बागी उठेका रामकुमार राई जगन्नाथका लागि अर्का तगारो हुन् । सत्तारुढ गठबन्धन र एमाले उम्मेदवारबीच राईलाई बलियो प्रतिस्पर्धीका रूपमा हेरिँदै छ । उनी प्रतिस्पर्धीका रूपमा देखिनु खतिवडाका लागि सुखद होइन । किनकि ५१ वर्षे राईले खतिवडाकै भोट काट्नेछन् ।

कांग्रेसले टिकट नदिएपछि राईले स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएका थिए । कांग्रेसले उनलाई पाँच वर्षका लागि पार्टीबाट निकालिसकेको छ । उनले कटारी नगरपालिकामा जनजाति भोट पाउने अनुमान छ । साथै, जिल्लामा ध्रुवीकृत कांग्रेसको दुईमध्ये एक समूहको केही भोट पनि उनलाई जान सक्छ । यसो भएमा एमालेको तुलनामा बढी घाटा एसका जगन्नाथ खतिवडालाई हुनेछ ।

उदयपुर- २ मा उदयपुरगढी, ताप्ली, रौतामाई र लिम्चुङबुङ गरी चार गाउँपालिका र कटारी नगरपालिका पर्छन् । यो क्षेत्रमा ९३ हजार मतदाता छन् । खतिवडा कटारी नगरपालिका रिस्कुका हुन् । उनका मुख्य प्रतिस्पर्धी मानिएका एमालेका ५३ वर्षे अम्बरबहादुर रायमाझी रौतामाई गाउँपालिका पुवारेका हुन् । स्वतन्त्र उठेका रामकुमार कटारी नगरपालिका- ५, बलाहाका हुन् ।

सम्बन्धित समाचार

नारायण खड्का गठबन्धनले झन् बलियाे

गत स्थानीय चुनावमा वडाध्यक्षका उम्मेदवारले पाएको मतको हिसाब निकाल्दा यो क्षेत्रमा एमाले अगाडि देखिन्छ, जसले १८ हजार ५ सय ७३ मत पाएको छ । दोस्रो नम्बरमा रहेको कांग्रेसको मत ११ हजार ३ सय ४४ छ । ८ हजार २ सय २ मतका साथ माओवादी केन्द्र तेस्रो, ३ हजार ४ सय २७ मतका साथ नेकपा एस चौथो र १ हजार ४ सय ३४ मत पाएको जसपा पाँचौँ स्थानमा छ । उदयपुर- २ मा जसपाले सिद्धान्त राईलाई उम्मेदवार बनाएको छ ।

यसरी हेर्दा सत्ता गठबन्धनसँग २२ हजार ९ सय ७३ मत देखिन्छ, जुन एमालेको भन्दा ४ हजार ४ सय बढी हो । यही मत मात्रै हेर्ने हो भने जगन्नाथको जित सुनिश्चित छ । तर, रामकुमार राईको उम्मेदवारीले खतिवडालाई असर गर्ने पक्का छ । उदयपुरमा कांग्रेस पार्टीपङ्क्ति दुई समूहमा विभाजित छ । शेखर काेइराला समूहको नेतृत्व पूर्वसभापति विदुर बस्नेतले गरेका छन् । आफ्नो सहमतिबेगर संस्थापन पक्षले गरेका निर्णयहरूमा अक्सर उनको असहयोग हुने गरेको छ । त्यसैले बस्नेत प्यानलले के गर्छ, त्यसले पनि खतिवडालाई हुन सक्ने घाटानाफा निर्धारण गर्नेछ ।

चुनावको मुखमा माओवादी छोडेर एमाले छिरेका केही नेता, कार्यकर्ताको दबाब खतिवडामाथि नै पर्नेछ । उदयपुर- २ मा माओवादीका प्रभावशाली नेता सुरेश राई खतिवडाको चुनावी अभियानमा देखिएका छैनन् । उनी उदयपुर- १ (क) बाट उठेका माओवादी नेता राजन किराँतीलाई जिताउन कस्सिएका छन् । यद्यपि, आफ्ना नेता, कार्यकर्तालाई राईले खतिवडाको चुनावी कार्यक्रममा खटाएका उनका सहयाेगी बताउँछन् ।

मतदानस्थलमा भोटरका लागि ब्यालेट बक्स खोलिँदासम्म गठबन्धनभित्रको लफडा नमिले यसको सिधा फाइदा एमालेका रायामाझीलाई पुग्नेछ । त्यसैले पनि नेकपा एसको आन्तरिक समीक्षामै पनि उनी 'रेड जोन'मा रहेकाे विश्लेषण गरिएकाे छ । यो स्थितिमा गठबन्धनसित साढे ४ हजार बढी मत हुँदा पनि खतिवडालाई चुनाव जित्न मुस्किल पर्नेछ । अर्कातिर, चुनाव लड्न मात्रै निर्वाचन क्षेत्र घुम्ने गरेको आरोप पनि उनलाई लाग्ने गरेको छ ।

त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट नेपाली भाषा/साहित्य र राजनीतिशास्त्रमा स्नातकोत्तर खतिवडा उदयपुर- २ बाट प्रतिनिधिसभामा उम्मेदवारी दिएकामध्ये राजनीतिक रूपमा सबैभन्दा उचाइका नेता हुन् । संसद्‌काे सबैभन्दा ठूलो दल नेकपा एमालेका पोलिट्ब्युरो सदस्यसम्म भएका उनी हाल नेकपा एसको उपमहासचिव एवं प्रवक्ता छन् ।

बितेका पाँच वर्षभर माओवादी केन्द्र सत्तामा रह्यो तर उदयपुर- २ का सांसदले मन्त्री हुने अवसर पाएनन् । त्यसअघिका चुनावी विजेता पनि मन्त्री भएनन् । तर, खतिवडाले आफूलाई चुनाव जिताए उदयपुर- २ ले मन्त्री पाउने भन्दै प्रचार गरिरहेका छन् । हुन पनि, नेकपा एस सरकारमा सहभागी हुने अवस्थामा उनी मन्त्री हुने सम्भावना रहेकाे बताइन्छ ।

खतिवडाकाे विगत

यसअघि एमालेबाट दुई संसदीय चुनावमा भाग लिएका खतिवडाले एकमा जित हात पारेका थिए भने एक चुनाव हारेका थिए । २०५६ सालमा उदयपुर- २ बाटै चुनाव जितेका उनी २०७० सालको दोस्रो संविधानसभा चुनावमा कांग्रेसका नारायण कार्कीसँग हारेका थिए । त्यो बेला उदयपुरमा तीनवटा निर्वाचन क्षेत्र थिए । क्षेत्र नम्बर ३ मा उनी हारे । २०६४ मा उदयपुर- २ बाट माओवादीका मोहनबहादुर खत्री चुनिए । २०७४ सालमा वाम गठबन्धन बनेकाले माओवादीका सुरेश राईका लागि खतिवडाले ठाउँ छोड्नुपरेको थियो ।

खतिवडाका प्रतिस्पर्धी एमालेका रायामाझीले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट स्नातक गरेका छन् । निर्माण व्यवसायी पृष्ठभूमिका उनी आफ्नो क्षेत्रमा ठेकेदारका रूपमा चिनिन्छन् । आफ्नो गाउँपालिका रौतामाईमा लोकप्रिय भए पनि अन्य पालिकामा उनले पार्टी संगठनकै भर पर्नुपर्नेछ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, कात्तिक ३०, २०७९ २०:२१