मतदाता शिक्षाको नमुना मतपत्र आयोगमै थन्कियो, ‘कन्सर्ट’मा २८ लाख खर्च

A+ A A-

मतदाता शिक्षाका लागि निर्वाचन आयोगले २२ लाख ४० हजार मतपत्र छाप्यो । तर, करिब ५ लाख नमुना मतपत्र आयोगमै थन्किएको छ । आयोगका अनुसार हालसम्म १७ लाख नमुना मतपत्र जिल्लाजिल्लामा पठाइएको छ । ‘सबै नमुना मतपत्र पठाउन सकिएन,’ आयोगका एक अधिकारीले भने, ‘आवश्यकताअनुसार नमुना मतपत्र पुर्‍याउन सकिएन ।’

सहायक प्रवक्ता सूर्यप्रसाद अर्याल भने आयोगमा करिब डेढ लाख मतपत्र बाँकी रहेको बताउँछन् । ‘पालिकापालिकामा पठाउनुपर्ने पठाइएको छ । नमुना मतपत्र बढी नै छापिन्छ,’ उनले भने, ‘नमुना मतपत्र बढी भएको होइन । निर्वाचन शिक्षा केन्द्रमा चाहिने भएकाले राखिएको हो ।’

आयोगका कर्मचारीहरू अहिलेको चुनावका लागि छापिएको नमुना मतपत्र पछि आवश्यक नपर्ने बताउँछन् । ‘४ गतेपछि कुनै पनि मतपत्र आवश्यक पर्दैन । यो खेर जाने मतपत्र हो,’ आयोगका एक अधिकारीले भने ।

दुर्गममा नमुना मतपत्र पुगेको छैन

मतदानको दिन आउन अब एक साता बाँकी छ । तर, अझै पनि दुर्गम पालिकाहरूमा नमुना मतपत्र पुगेको छैन । ‘हाम्रो पालिकामा नमुना मतपत्र आइपुगेको छैन,’ डोल्पाको डोल्पो बुद्ध गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष पेम्मा धोर्चे गुरुङले भने । आयोगले मतदाता शिक्षाका लागि ७ सय ५३ वटै पालिकामा नमुना मतदान गरिरहेको छ ।

‘नमुना मतदानबारे केही थाहा छैन,’ गाउँपालिका उपाध्यक्ष गुरुङले भने । आयोगका अनुसार शुक्रबारसम्म ३२ वटा पालिकामा नमुना मतदान भएको छ । एउटा मतपत्र छपाइका लागि कति खर्च लाग्यो, आयोगले सार्वजनिक गरेको छैन । जनक शिक्षा सामग्री केन्द्रसँग छपाइएको रेट मागिएको तर जवाफ नआएको आयोगको भनाइ छ ।

कन्सर्टलाई २८ लाख

मतदाता शिक्षाको नमुना मतपत्र थन्क्याएर आयोगले प्रदेशप्रदेशमा ‘निर्वाचन एक्सप्रेस’ भन्दै कन्सर्ट गरिरहेको छ । कर्णालीका कतिपय पालिकामा नमुना मतपत्र नपुगे पनि आयोगले कन्सर्ट भने गरिसकेको छ । कर्णाली प्रदेशको राजधानी सुर्खेतमा २४ कात्तिकमा कन्सर्टको आयोजना गरिएको थियो ।

सुदूरपश्चिम प्रदेशको धनगढी र लम्बिनीको बुटवल र गण्डकीको पोखरामा आयोगले मतदातालाई जागरुक बनाउन कन्सर्ट आयोजना गरिसकेको छ । १ नम्बर प्रदेश, बागमती प्रदेश, मधेस प्रदेशमा ३१ गतेभित्र निर्वाचन एक्सप्रेस कार्यक्रम हुने आयोगले जनाएको छ ।

आयोग स्रोतका अनुसार एउटा कन्सर्टका लागि ४ लाख बजेट छुट्याइएको छ । ‘कन्सर्टमा सातवटा प्रदेशका लागि २८ लाखजति खर्च हुन्छ,’ आयोगका एक अधिकारीले भने । कन्सर्टमा जितु नेपाल, मिलन नेवार, राजनराज शिवाकोटीलगायतका कलाकारहरू सहभागी छन् ।

आयोगको साख गुम्छ : पूर्वआयुक्त

मतदाता शिक्षाको नाममा भएको कन्सर्टलाई लिएर आयोगका कर्मचारीसमेत सन्तुष्ट छैनन् । ‘कन्सर्टमा मतदाता शिक्षासम्बन्धी गीत संगीत समावेश छैन । राष्ट्रिय कलाकारले आफ्नो गीत गाएका छन् । यसले कसरी मतदाता शिक्षित हुन्छन् ? रमाइलोका लागि कन्सर्ट गरेको जस्तो देखियो,’ आयोगका एक अधिकारीले भने ।

पूर्वआयुक्तहरू पनि आयोगले गरेका निर्णय विवादित हुँदा आयोगको साख गुम्ने तर्क गर्छन् । ‘नयाँ मतदाता धेरै भएर रिसर्च गरेर गरेको हो कि के आधारमा गरेको हो, त्यो महत्त्वपूर्ण हुन्छ । यस्तो निर्णयले आयोगको ‘क्रेडिबिलिटी’ घट्छ,’ पूर्वप्रमुख आयुक्त भोजराज पोखरेल भन्छन् । सबै मतदातालाई समेट्न निर्वाचन एक्सप्रेसको आयोेजना गरिएको आयोगको भनाइ छ । ‘कोही पनि नछुटून् र सबै मतदातालाई समेट्न खोजिएको हो,’ सहायक प्रवक्ता अर्याल भन्छन् ।

विवादमा मतदाता शिक्षा सामग्री, एउटा भिडियोलाई २ लाख ५० हजार

आयोगले गत ५ कात्तिकमा सामाजिक सञ्जालमा निर्वाचन शिक्षासम्बन्धी एउटा भिडियो अपलोड गर्‍यो । गायकगायिकाको सुर, ताल, स्वर राम्रो नमिलेको, समावेशी नभएको भन्दै आयोगको आलोचना भयो । उक्त भिडियोमा आयुक्त जानकी तुलाधर, सञ्चारकर्मी हेम सुवेदीले अडियो दिएका थिए । भिडियोबारे सामाजिक सञ्जालमा विरोध भएपछि आयोग उक्त भिडियो क्षमा माग्दै हटाउन बाध्य भएको थियो ।

आज पनि सान्दर्भिक एउटा नीतिकथा: जब शिवजीले तथास्तु भने... #NepalVotes2022 #ECN pic.twitter.com/5m0prIu6PT
— Election Commission Nepal (@ECNOfficial) October 31, 2022

आयोगले बनाएको अर्को भिडियो पनि विवादमा तानियो । ‘आज पनि सान्दर्भिक एउटा नीतिकथाः जब शिवजीले तथास्तु भने...’ चुनावी सामग्री चोरिएको भन्दै आयोगको आलोचना भइरहेको छ । आयोगले एउटा भिडियो सामग्रीका लागि २ लाख ५० हजार खर्च गरेको छ । राम्रो भिडियो बनाउन कालाकारले ५ लाखसम्म मागेपछि कम खर्चमा गर्न खोज्दा कमसल भएको आयोगको भनाइ छ । ‘सुन्दा कर्णप्रिय भएन होला । स्वर मीठो भएन होला । तर, सामग्री गलत गएको छैन,’ अर्याल भन्छन् ।

'Guys, please vote wisely.' #NepalVotes2022 #ECN pic.twitter.com/8bkvLajmcV
— Election Commission Nepal (@ECNOfficial) November 9, 2022

आयोगले बनाएको चुनावी नारा पनि विवादमा तानिएको छ, जसमा लैङ्गिक समानताको विषयमा आयोग संवेदनशील नबनेको टिप्पणी भइरहेको छ । ‘घरको काम धन्दा भोलि गर्दा हुन्छ, चुनावको दिनमा भोट हाल्नैपर्छ’ भन्ने नारा विवादित बनेको छ । गायिका इन्दिरा जोशीको भिडियो पनि विवादमा तानिएको छ । नेपाल टेलिकमका फोन डायल गर्दा चुनावसम्बन्धी बझ्ने टोन पनि शुद्ध नभएपछि विवादित बनेको छ ।

"प्रधेश" र "सोस्तिक"
.
नेपाल टेलिकमका फोन डायल गर्दा 'प्रदेश' लाई "प्रधेश" र 'स्वस्तिक' लाई "सोस्तिक" भनेको सुन्दा सुन्दा कान बिझाइसक्यो।
(अँ, यस्ता कुरामा महिला नै बोल्नुपर्ने कुनै नियम छ ?)

निर्वाचन आयोग @ECNOfficial सुझावहरूप्रति ग्रहणशील देखिएकाले मात्र यो कुरा लेखेको है !
— केदार शर्मा (@kedar_sharmaa) November 9, 2022

निर्वाचन सामग्री आयोगले भन्दा पनि स्थानीय सरकारलाई दिनुपर्ने बताउँछन् पूर्वप्रमुख आयुक्त पोखरेल । ‘मतदाता शिक्षा कार्यक्रम केन्द्रीकृत छ । एउटै पालिकाभित्र अनेक भाषा र बस्ती छन् । केन्द्र आफैँ लाग्नुभन्दा स्थानीय सरकारलाई जिम्मेवारी दिनुपर्छ,’ उनी भन्छन् । आयोगले मतदाता शिक्षाका लागि मात्र ५० करोड बजेट छुट्याएको छ ।

सम्बन्धित समाचार

प्रकाशित मिति: आइतबार, कात्तिक २७, २०७९ १९:०९