अघिल्लो चुनावमा जो हजारभन्दा कम मतले हारे, अहिले पल्टेला खेल ?

A+ A A-

२०७४ को निर्वाचनमा प्रमुख प्रतिद्वन्द्वीलाई जम्मा ४७ मतले पछि पारेर हुम्लाबाट स्वतन्त्र उम्मेदवार छक्कबहादुर लामा प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भए । उनले ८ हजार ४ सय ९१ मत ल्याउँदा कांग्रेसका मंगलबहादुर शाहीले ८ हजार ४ सय ४४ मत पाएका थिए ।

अहिले यो निर्वाचन क्षेत्रमा यी दुवै उम्मेदवार छैनन् । अघिल्लो पटक स्वतन्त्र उम्मेदवारले जितेको यो क्षेत्रमा अहिले कुनै स्वतन्त्र उम्मेदवार छैनन् । यसअघि झिनो मतले पराजित भए पनि अहिले यो क्षेत्रमा कांग्रेसले उम्मेदवार उठाएको छैन । यो क्षेत्रकाे चुनावी प्रतिस्पर्धामा नयाँ उम्मेदवार मैदानमा उत्रिएका छन् ।

यो क्षेत्रमा पाँचदलीय गठबन्धनबाट माओवादी केन्द्रका छिरिङ डिम्बु लामा उम्मेदवार छन् । एमालेले नयाँ अनुहारको रूपमा दल रावललाई उम्मेदवार बनाएको छ । रावल यसअघि प्रदेशमा निर्वाचित भएका थिए । यता अघिल्लो चुनावमा स्वतन्त्रबाट प्रतिनिधिसभा सदस्य बनेका छक्कबहादुर लामा भने एमालेका तर्फबाट प्रदेश 'ख' मा उम्मेदवार बनेका छन् । उनलाई गठबन्धनका तर्फबाट कर्णालीका मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाहीले चुनौती दिएका छन् । मुख्यमन्त्री भइकन प्रदेश सदस्यमा नै उम्मेदवारी दोहोर्‍याउने शाही एक मात्रै उम्मेदवार हुन् ।

सम्बन्धित समाचार

मुख्यमन्त्री बन्‍ने आसमा प्रदेश झरेका यी नेताहरू, कसलाई कति सहज ?

अघिल्लो निर्वाचनमा १३ जना उम्मेदवार जो प्रतिद्वन्द्वीसँग बालबाल जिते । अर्थात् झिनो मतान्तरले मात्रै विजयी बनेका थिए । तीमध्येका एक छक्कबहादुर लामा हुन् ।

त्यसो त अहिले अघिल्लो चुनाव र अहिलेको चुनावको परिदृश्य फरक छ । २०७४ को स्थानीय तहको निर्वाचनबाट नै गठबन्धन संस्कृति जस्तो बनेको छ । २०७४ को प्रदेश र प्रतिनिधिसभाको निर्वाचनमा वाम गठबन्धनको लाभ धेरैलाई भयो ।

अहिले ठीक उल्टो छ । अघिल्लो निर्वाचनमा संसदमा दोस्रो पार्टी र तेस्रो पार्टी रहेका एमाले र माओवादीबीच वाम गठबन्धन भएको थियो । अहिले संसदमा दोस्रो र तेस्रो भएका कांग्रेस र माओवादी केन्द्रसहितका दलहरू मिलेर वाम लोकतान्त्रिक गठबन्धन बनाएका छन् । याेपटक एमालेले निर्वाचन क्षेत्र विशेष तालमेल गरेको छ ।

यसबीच हामीले अघिल्लो निर्वाचनमा एक हजारभन्दा कम मत अन्तरले विजयी भएका उम्मेदावारको चर्चा गरेका छौँ । अधिकांश क्षेत्रमा अहिले पनि उनै प्रतिस्पर्धी रहेका छन् ।

पहिले हेरौँ हजारभन्दा कम मतान्तरले विजयी भएका उम्मेदवारहरू

निर्वाचन क्षेत्र	विजेता	पार्टी	उपविजेता	पार्टी	मतान्तर
हुम्ला	छक्कबहादुर लामा	स्वतन्त्र	मंगलबहादुर शाही	कांग्रेस	४७
मनाङ	पोल्देन छोपाङ गुरुङ	एमाले	टेकबहादुर गुरुङ	कांग्रेस	२४८
कन्चनपुर, ३	दीपकप्रकाश भट्ट	एमाले	रमेश लेखक	कांग्रेस	२५८
सुनसरी, ३	विजयकुमार गच्‍छदार	कांग्रेस	भगवती चौधरी	एमाले	३२१
काठमाडौं,८	जीवनराम श्रेष्‍ठ	एमाले	नविन्द्रराज जोशी	कांग्रेस	४४४
मुस्ताङ	प्रेमप्रसाद तुलाचन	एमाले	रोमी गौचन थकाली	कांग्रेस	४८५
उदयपुर, १	डा. नारायण खड्का	कांग्रेस	मन्जुकुमारी चौधरी	एमाले	५४८
सर्लाही, १	प्रमोद साह	जनता पार्टी	ध्रुबप्रसाद गौतम	एमाले	५७१
धादिङ, २	खेमप्रसाद लोहनी	एमाले	दिलमान पाख्रिन	कांग्रेस	६४०
मोरङ, ६	लालबाबु पंण्डित	एमाले	डा शेखर कोइराला	कांग्रेस	६७५
बर्दिया, १	संजयकुमार गौतम	कांग्रेस	वामदेव गौतम	एमाले	७५३
काठमाडौं, १	प्रकाशमान सिंह	कांग्रेस	रवीन्द्र मिश्र	विवेकशील साझा	८१८
कपिलवस्तु, १	चक्रपाणी खनाल	माओवादी केन्द्र	दीपकुमार उपाध्याय	कांग्रेस	९४६

ब्याटलमा पुरानै उम्मेदवार

अघिल्लो निर्वाचनमा न्यून मतान्तरले पाराजित भएकामध्ये अहिले १० जना उम्मेदवार उनै प्रतिस्पर्धीसँग प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । त्यस्तै तीन निर्वाचन क्षेत्रमा त्यतिबेलाका विजेता, उपविजेता भएका पार्टीका अर्का उम्मेदवारसँग प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । त्यस्तै २ निर्वाचन क्षेत्रमा त्यतिबेलाका उपविजेता, विजेता पार्टीका अर्का उम्मेदवारसँग प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् ।

मनाङमा पाल्देन भर्सेस टेकबहादुर

एउटा मात्रै निर्वाचन क्षेत्र भएको मनाङमा २०७४ को निर्वाचनमा एमालेका पोल्देन छोपाङ गुरुङ २ हजार १ सय ६७ मत ल्याएर विजयी भए । त्यतिबेला दुई जना मात्रै उम्मेदवार रहेकोमा जति मत ल्याए पनि दोस्रो हुने कांग्रेसका टेकबहादुर गुरूङ नै हुने थिए । तर उनीहरूबीचको मतान्तर जम्मा २८३ मत रहेको थियो ।

यहाँ अहिले पनि उनै प्रतिस्पर्धी दोहोरिएका छन् । पार्टी पनि उही, पात्र पनि उही । उम्मेदवार भने एक जना थपिएका छन् । मतदातासंख्या जम्मा ६ हजार ७ सय ७९ रहेको छ । ७० प्रतिशत मत खसकेको अवस्थामा पनि करिब ४ हजार ८ सय मत हुनेछ । यस्तो अवस्थामा करिब २२ सय मत ल्याउने उम्मेदवार विजयी हुने देखिन्छ ।

स्थानीय तहको निर्वाचनमा यो क्षेत्रमा वडाध्यक्षमा २६ सय ६८ मत र ३८ सय सदरमत भएको थियो । कांग्रेस र माओवादीको वडाध्यक्षमा १२/१२ सय र पालिमा अध्यक्षमा कांग्रेस उम्मेदवारले २ हजार मत ल्याएका छन् भने एमाले उम्मेदवारले १८ सय मत प्राप्त गरेका छन् ।

यहाँ गठबन्धन हुनु वा नहुनको ठूलो अर्थ नभए पनि व्यक्तिको प्रभाव बढी हुने गर्छ । टेकबहादुर दोस्रो प्रयासमा जित निकाल्न आतुर छन् पाल्देन लगातर दोस्रो जित निकाल्ने सुरुमा । यद्यपि सत्ताको प्रभाव पर्न सक्ने आशंका पाल्देन स्वयमलाई पनि छ । यहाँ मतदातालाई हेलिकाेप्टरमार्फत काठमाडाैं र पाेखराबाट लग्नुपर्छ ।

फेरि गच्छदार र चौधरी

सुनसरी ३ मा एमालेकी भगवती चौधरीले २०७४ को परिणाम अझै स्वीकारेकी छैनिन् । तर, उनै प्रतिस्पर्धीसँग ५ वर्षपछि प्रतिस्पर्धा गर्दैछिन् ।

२०७४ को निर्वाचनमा कांग्रेसका विजयकुमार गच्छदार र भगवती चौधरीबीचको मतान्तर ३ सय २१ मतको मात्रै रहेको थियो । एकातर्फ वाम गठबन्धन हुँदा पनि गच्छदारले जित निकालेका थिए भने अर्कोतर्फ गच्छदारको जित धाँदलीबाट भएको दाबी चौधरीको थियो ।

अहिले गच्छदारले माओवादीसहितको सर्थन लिएर उम्मेदवारी दिएका छन् । यस हिसावले त उनलाई केही सहज हुनुपर्ने हो । तर, चौधरीको लागि नयाँ एजेण्डा आएको छ । अघिल्लोपटक जितेर पनि उनको पदम निलम्वित भयो । अहिले पनि उस्तै हुने आशंका रहेको छ । चुनाव जिते पनि संसद छिर्छन् वा छिर्दैनन् । बालुवाटारकाे सरकारी जग्गा व्यक्तिका नाममा गरेकाे प्रकरणमा अख्तियार दुरूपयाेग अनुसन्धान आयोगले विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेपछि उनी निलम्वित भएका थिए ।

स्थानीय तहको निर्वाचनकै परिणामलाई हेर्ने हो भने पनि त्यति सहज भने छैन ।

विगतका छवटा चुनावमध्ये ०४८, ०५१, ०५६ र ०७४ मा चारवटा निर्वाचन नेपाली कांग्रेस, ०६४ मा मधेसी जनाधिकार फोरम र ०७० मा मधेसी जनाधिकार फोरम (लोकतान्त्रिक) बाट गच्छदारले चुनाव जितेका थिए । लगातार चुनाव जित्दै आएका गच्छदार योबीचमा बनेका सरकारमा सहभागी नभएको समयसमेत विरलै छ । ०४८ सालदेखि ०७४ सालसम्ममा गच्छदार १८ पटक मन्त्री बने ।

स्थानीय तहको निर्वाचनमा वडाध्यक्षमा आएको मतले पनि गच्छेदारलाई 'फेवर' गरेको छैन । वडाध्यक्षमा यहाँ कांग्रेसले ३३ हजार मत ल्याएको छ भने एमालेले ३५ हजार मत ल्याएको छ । गठबन्धनका अन्य दलको ४ हजार मत रहेको छ ।

उदयपुरमा नारायण खड्कालाई पुरानै प्रतिस्पर्धी

उदयरपुर १ मा निर्वाचन ब्याटलमा पुरानै उम्मेदवार रहेका छन् । कांग्रेसले गठबन्धनको तर्फबाट डा नारायण खड्कालाई उम्मेदवार बनाएको छ भने अघिल्लो निर्वाचनमा जम्मा ५ सय ४८ मतले पारजित भएकी एमालेकी मञ्जुकुमारी चौधरीले याेपटक पनि उम्मेदवार रहेकी छन् ।

अघिल्लो निर्वाचनमा माओवादीसम्मको समर्थनमा उम्मेदवार बनेकी चौधरी झिनो मतले पराजित भएकी थिइन् भने गठबन्धनसँग सिंगल प्रतिस्पर्धा गर्दा झिनो मतले विजयी भएका परराष्ट्रमन्त्रीसमेत रहेका खड्का अहिले माओवादीसमेतको समर्थनमा उम्मेदवारी दिएका छन् ।

स्थानीय तहमा वडाध्यक्षमा आएको मतले पनि खड्कालाई सहयोग पुग्‍ने देखिन्छ । गठबन्धनका दलका वडाध्यक्षको उम्मेदवारको ४४ हजार मत आउँदा एमाले उम्मेदवारको जम्मा २७ हजार मत आएको छ ।

फेरि लालबाबु र शेखर

अहिले पनि रोचक बन्दै छ मोरङ छ को चुनावी प्रतिस्पर्धा । यहाँबाट कांग्रेस सभापतिमा उपविजेता बनेका शेखर कोइराला नै उम्मेदवार छन् भने एमालेबाट उनै लालबाबु पण्डित । उनले अघिल्लो निर्वाचनमा शेखरलाई ६ सय ७५ मतले पराजित गरेका थिए ।

अहिले उनै उम्मेदवारहरू चुनावको तीव्र प्रचारमा रहेका छन् । वाम लाेकतान्त्रिक गठबन्धन भएकाले शेखर कोइरालाले अघिल्लो निर्वाचनभन्दा केही सहज महसुस गरेका छन् ।

फेरिएकाे समीकरण

१ वाम लाेकतान्त्रिक गठबन्धन
२ एमाले विभाजित
३ जसपा र एमालेकाे गठबन्धन

यता स्थानीय तहको निर्वाचनमा पाएकाे मतका हिसावले शेखर अगाडि छन् । तर, कांग्रेसभित्रको अन्तरविरोधको लाभ उठाउन सक्ने बुझाइ पण्डित पक्षको रहेको छ । 'अघिल्लो निर्वाचनमा पनि मलाई कमजोर उम्मेदवारको रूपमा हेरिएको थियो । तर जित मेराे पक्षमा भयाे, अहिले पनि मैले सहज जित देखेको छु' पण्डितको दाबी रहेको छ । उनी एमालेको मत विभाजन नहुने र कांग्रेसभित्रको केही मत आफूले तान्न सक्ने आकलन गरिरहेका छन् ।

प्रकाशमानसँग फेरि जुध्दै रवीन्द्र मिश्र

पत्रकारिता पृष्ठभूमिबाट एकाएक राजनीतिमा आएका रवीन्द्र मिश्रले २०७४ को निर्वाचनमा कांग्रेस पूर्वमहामन्त्री प्रकाशमान सिंहलाई आच्छु-आच्छु पारे । नयाँ पार्टीको रूपमा खोलिएको विवेकशील साझा पार्टीबाट उम्मेदवार बनेर १० हजार १ सय १८ मत ल्याउँदा उनलाई प्रतिस्पर्धीसमेत नगनेका प्रकाशमान जम्मा १० हजार ९ सय ३६ मत प्राप्त गरी विजयी भएका थिए । जबकि वाम गठबन्धनका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका अनिल शर्माले ५ हजार ५ सय मत प्राप्त गरेका थिए ।

अहिले पनि यो निर्वाचन क्षेत्रमा प्रकाशमान र रवीन्द्र दुवै उम्मेदवार छन् । काठमाडौंमा माओवादीको प्रभाव निकै न्यून देखिन्छ । रवीन्द्रले अघिल्लो चुनाव पार्टीको प्रभावभन्दा व्यक्तिको बलमा बढी मत लिएका हुन् । यसको अर्थ अहिले पनि प्रकाशमानका लागि रवीन्द्र मुख्य चुनौती बन्न सक्ने आकलन गरिएको छ ।

यद्यपि अहिले रवीन्द्र राप्रपाबाट उम्मेदवार बनेका छन् भने यो निर्वाचन क्षेत्रमा स्थानीय तहको मतको आधारमा बलियो देखिएको एमालेले किरण पाैडेललाई उम्मेदवार उठाएको छ । याे क्षेत्रमा ३२ जना उम्मेदवार छन् । मुख्य प्रतिस्पर्धा प्रकाशमान, रवीन्द्र र किरणबीच हुने चर्चा छ ।

कञ्चनपुर ३

यो निर्वाचन क्षेत्रमा अघिल्लोपटक जम्मा २ सय ५८ मतको अन्तरले एमालेका दीपप्रकाश भट्ट विजयी भएका थिए । अहिले एमालेले यो निर्वाचनमा उनलाई नउठाएर निरुदेवी पाललाई उम्मेदवार बनाएको छ । तर कांग्रेसबाट भने पुरानै उम्मेदवार रमेश लेखक चुनावी मैदानमा छन् ।

सम्बन्धित समाचार

भुसालनिकट नेताहरू एमालेबाट छानीछानी 'बाइपास'

अघिल्लो निर्वाचनमा माओवादीसँग तालमेलमा हुँदा पनि झिनो मतान्तरले विजयी भएको र अहिले माओवादी वाम लाेकतान्त्रिक गठबन्धनमा रहेकाले एमाले उम्मेदवारलाई चुनाैती थपिएकाे छ। कांग्रेसका लेखकलाई माओवादी केन्द्र र नेकपा एकीकृत समाजवादीको पनि समर्थन रहेको छ ।

स्थानीय तहको निर्वाचनमा वडाध्यक्षमा आएको मतका आधारमा लेखक अगाडि देखिन्छन् । तर माओवादी र समाजवादीको भोट कांग्रेसमा खन्याउने उनलाई चुनाैती छ ।

जसले चुनौती दियो उही पार्टीलाई समर्थन

काठमाडौं ८ मा एमालेका जीवनराम श्रेष्ठ २०७४ सालमा जम्मा ४ सय ४४ मत अन्तरले विजयी भएका थिए । उनलाई चुनौती कांग्रेसका नवीन्द्रराज जोशीले दिएका थिए । यो क्षेत्रमा प्रभाव जमाएका जोशीको निधन भएको छ । कांग्रेसले अहिले उनै श्रेष्ठलाई समर्थन गरेको छ । श्रेष्ठ भने अहिले एकीकृत समाजवादीको तर्फबाट उम्मेदवार रहेका छन् । एमालेले भने शिवसुन्दर राजवैद्यलाई उम्मेदवार बनाएको छ ।

यता कपिलबस्तु १ मा २०७४ सालमा माओवादी केन्द्रका चक्रपाणी खनाललाई कांग्रेसका दीपकुमार उपाध्यायले चुनौती दिएका थिए । उनले उपाध्यायलाई जम्मा ९ सय ४६ मतले पछि पारेका थिए । अहिले भने कांग्रेसको समर्थन उनै चक्रपाणी खनाललाई रहेको छ ।

सर्लाही १ मा पनि अघिल्लोपटक एमाले दोस्रो अर्थात् एमाले उम्मेदवार उपविजेता बनेका थिए । अहिले भने अघिल्लो निर्वाचनमा विजयी भएका प्रमोद साहलाई एमालेले समर्थन गरेको छ ।

यता धादिङ २ मा एमालेका उम्मेदवारले कांग्रेस उम्मेदवारलाई जम्मा ६ सय ४० मतले पछि पारेका थिए । तर, अहिले कांग्रेसले यो निर्वाचन क्षेत्रमा उम्मेदवार परिवतर्न गरेर रामनाथ अधिकारीलाई उतारेको छ भने एमालेका उम्मेदवार उनै खेमप्रसाद लोहनी रहेका छन् ।

यता मुस्ताङ अघिल्लो निर्वाचनमा जम्मा ४ सय ८५ मतले पराजित भएको कांग्रेसले उम्मेदवार परिवर्तन गरेको छ भने एमालेका उनै प्रेमतुलाचन रहेका छन् । कांग्रेसले अघिल्लोपटकका उपविजेता राेमी गाैचनका छोरा योगेश गौचनलाई प्रतिस्पर्धामा उतारेको छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, कात्तिक २२, २०७९ १०:३३