मुख्यमन्त्री बन्‍ने आसमा प्रदेश झरेका यी नेताहरू, कसलाई कति सहज ?

A+ A A-

२०७४ को निर्वाचनमा प्रदेशसभा सांसद बनेका थुप्रै नेताहरू केन्द्रीय सांसद बन्‍न प्रतिनिधिसभाका उम्मेदवार बनेका छन् । केही निवर्तमान संघीय सांसदहरू भने मुख्यमन्त्री बन्ने आसमा प्रदेशसभा सदस्य उम्मेदवार बनेका छन् ।

सात जना निवर्तमान संघीय सांसदहरू अहिले प्रदेशसभा सदस्यका उम्मेदवार बनेका छन् । जसमध्ये तीन जना गण्डकी प्रदेशसभा सदस्यका उम्मेदवार छन् भने तीन जना कर्णाली प्रदेश प्रदेशसभा सदस्य र एक जना बागमती प्रेदशमा छन् ।

गण्डकी प्रदेशमा नेकपा एमालेका तर्फबाट निवर्तमान संघीय सांसद खगराज अधिकारी र राष्ट्रियसभामा कांग्रेस प्रमुख सेचतक रहेका सुरेन्द्रराज पाण्डे तथा नेकपा माओवादी केन्द्रकी निवर्तमान प्रतिनिधिसभा सदस्य अमृता थापामगर अहिले प्रदेशसभा सदस्य उम्मेदवार बनेका छन् । यी सबै आफ्नाे पार्टीकाे सरकार बन्ने अवस्था आए मुख्यमन्त्री बन्ने आशामा छन् ।

यता कर्णाली प्रदेशमा नेकपा एकीकृत समाजवादीका निवर्तमान संघीय सांसद गोपालबहादुर बम, नेकपा माओवादी केन्द्रका दुर्गबहादुर राउत र निवर्तमान संघीय सांसद एमालेका छक्कबहादुर लामाले प्रदेशसभामा उम्मेदवारी दिएका छन् ।

सुरेन्द्र यस कारण प्रदेशमा

नेपाली कांग्रेस राष्ट्रियसभामा संसदीय दलको नेतासमेत रहिसकेका सुरेन्द्रराज पाण्डे गोरखा निर्वाचन क्षेत्र २ 'ख' बाट प्रदेशसभा सदस्यमा उम्मेदवार छन् । उनी वाम-लोकतान्त्रिक गठबन्धनका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका हुन् । यही निर्वाचन क्षेत्रबाट प्रतिनिधिसभामा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड उम्मेदवार छन् । प्रचण्ड सबैभन्दा सहज हुने निर्वाचन क्षेत्रका रूपमा गोरखा पुगेका हुन् । सोही निर्वाचन क्षेत्रकाे ख प्रदेशसभाबाट पाण्डे उम्मेदवार बनेका हुन् ।

विगतका दुईवटा स्थानीय तहको निर्वाचन र चारवटा संविधानसभा तथा प्रतिनिधिसभा निर्वाचनलाई हेर्ने हो भने यहाँ माओवादी केन्द्र, कांग्रेस र तत्कालीन नयाँ शक्ति पार्टीको मत पहिलो, दोस्रो र तेस्रो देखिन्छ । पहिलो, दोस्रो र तेस्रो शक्ति नै एक ठाउँमा हुँदा थप सहज हुने अनुमान गरिएको छ ।

विगतका चुनाव र अहिले स्थानीय तहमा आएको मतलाई पनि हेर्ने हो भने पाण्डेलाई जित निकाल्न गाह्राे नहुनुपर्ने हाे । तर, चुनावमा विगतभन्दा पनि मतदानका दिन मतदाताले कहाँ मतदान गर्छन्, त्यसले नतिजा दिने हाे ।

यो प्रदेश निर्वाचन क्षेत्रभित्र पर्ने तीनवटा स्थानीय तह सिरानचोक, सुलिकोट र अजिरकोट गाउँपालिकामध्ये दुईवटामा माओवादी केन्द्र विजयी भएको थियो भने एउटामा नेपाली कांग्रेस । २१ वटा वडामध्ये २१ वटै वडामा माओवादीका उम्मेदवार विजयी भएका छन् । कांग्रेस र माओवादी केन्द्रका उम्मेदवारले १५ हजार ३ सय ६९ मत ल्याउँदा एमालेका वडा अध्यक्षमा उम्मेदवारले ३ हजार १ सय ४३ मत ल्याएका छन् ।

तर, गोरखामा मुख्यत: कांग्रेस र माओवादीबीच खास मिलन नभएको बताइन्छ । मुख्यत: यी दुई पार्टीबीच प्रतिस्पर्धा भएकाले पनि एकले अर्काको अस्तित्व सहर्ष नस्वीकार्ने प्रवृत्ति भएको बताइन्छ । यद्यपि, अहिले प्रचण्ड नै सोही क्षेत्रबाट चुनाव लडेको अवस्थामा एकले अर्काप्रति अन्तर्घात गर्ने सम्भावना नरहेको माओवादी र कांग्रेसका नेताहरू बताउँछन् ।

पाण्डे गण्डकी प्रदेशका मुख्यमन्त्रीका रूपमा हेरिएका छन् । चुनाव प्रचारप्रसारका क्रममा पूर्वप्रभानमन्त्री नेपाल समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष बाबुराम भट्टराई तथा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्डले पाण्डे भावी मुख्यमन्त्री भएको बताएका छन् ।

पाण्डेले कांग्रेस केन्द्रीय सदस्यहरूमध्ये प्रदेशमा उम्मेदवारी दिने आफू एकल पात्र भएको र पार्टी राष्ट्रियसभा संसदीय दलकाे नेतासमेत भइसकेकाले आफू स्वाभाविक मुख्यमन्त्रीको दाबेदार भएको बताए ।

'माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डजी यहीँ आएर लड्ने भएपछि प्रदेशमा चुनाव लड्नुस्, भोलि प्रदेशमा नेतृत्व आवश्यक पर्छ भनेपछि म प्रदेशमा आएको हुँ । अरु विषय निर्वाचनपछि नै थाहा हुन्छ', उनले भने । उनले आफ्नो एजेन्डा प्रदेशसभा र सरकारलाई सशक्त बनाउने रहेको बताए ।

यस्तै, कांग्रेसका बहादुरसिंह लामा पनि मुख्यमन्त्रीकै आसमा प्रेदशमा झरेका छन् । समानुपातिकबाट प्रतिनिधसभा सदस्य रहेका उनी अहिले नुवाकाेट २ (ख) बाट बागमती प्रदेशसभा सदस्य उम्मेदवार बनेका छन् । उनी सत्ता गठबन्धनकाे समर्थनमा कांग्रेसबाट उम्मेदवार बनेका हुन् । प्रतिनिधिसभामै चुनाव लड्ने अन्तिमसम्म कसरत गरेका उनलाई अन्तिममा प्रेदशकाे उम्मेदवार बनाइएकाे थियाे । उनलाई मुख्यमन्त्रीकाे आस देखाइएकाे उनीनिकट नेताहरू दाबी गर्छन् ।

एमालेमा खगराज खाँचो

एमालेका खगराज अधिकारी २०७४ को निर्वाचनमा विपक्षीलाई अत्यधिक मतले पराजित गर्नेमध्येका एक उम्मेदवार हुन् । त्यतिबेला उनी वाम गठबन्धनको तर्फबाट कास्की १ बाट साझा उम्मेदवार थिए भने कांग्रेसले यज्ञबहादुर थापालाई उम्मेदवार बनाएको थियो ।

अधिकारी ३९ हजार २ सय ४२ मत लिएर विजयी हुँदा कांग्रेसमा थापाले १३ हजार ४ सय १६ मत कम २५ हजार ८२६ मत मात्रै ल्याएका थिए । यहाँ वाम गठबन्धनको मत मात्रै जोडिएको थिएन, खगराजको प्रभाव पनि जोडिएको थियो ।

२०७४ मा एमाले सचिव पृथ्वीसुब्बा गुरुङ प्रदेशमा उठेका थिए । अहिले ठीक उल्टो गुरुङ प्रतिनिधिसभा र अधिकारी प्रदेशमा छन् । अहिले पनि गुरुङ प्रदेशमा नै उठ्न चाहेका थिए र सिफारिस पनि प्रदेशकै लागि गरिएको थियो । तर, गुरुङ लमजुङबाट प्रतिनिधिसभामा खगराज कास्की १ (क) बाट प्रदेशसभा सदस्य उम्मेदवार बनेका छन् ।

एमालेकाे सरकार बन्ने अवस्था बने मुख्यमन्त्री बन्ने लक्ष्यका साथ अधिकारी प्रदेशसभामा उम्मेदवार बनेका हुन् । उनको चुनावी प्रचार पनि भावी मुख्यमन्त्रीकै रूपमा गरिएको छ । अधिकारीले पार्टीको इमानदार कार्यकर्ताको रूपमा जहाँबाट चुनाव लड्ने निर्देशन आयो, त्यही पालना गरेको प्रतिक्रिया दिएका छन् ।

उनी उम्मेदवार रहेकाे क्षेत्रमा एमाले तुलनात्मक रूपमा बलियो मानिए पनि जित सहज भने नहुने देखिएकाे छ । गत स्थानीय चुनावमा पाेखरा महानगरकाे मेयर उम्मेदवार चयन गर्दा एमालेले उम्मेदवार परिवर्तन गरेपछि एमालेमा आन्तरिक विवाद रहेकाे उजागार भएकाे थियाे । जसका कारण मेयरमा एमाले उम्मेदवार पराजित भए । अहिलेसम्म पनि त्याे विवाद पूर्ण रूपमा मिलिनसकेकाे बताइन्छ ।

गत वैशाखमा भएको स्थानीय तहको चुनावमा याे निर्वाचन क्षेत्रमा पर्ने रूपा गाउँपालिका अध्यक्ष र सबै सातवटै वडामा एमाले विजयी भएको थियाे । तर, पोखरा महानगरपालिकाभित्रका सातवटा वडामध्ये एउटामा मात्रै वडा एमालेले जितेको छ । वडा अध्यक्षमा एमालेका उम्मेदवारले पाएको मत २१ हजार छ भने कांग्रेस र माओवादीका वडाध्यक्ष उम्मेदवारले पाएकाे मत २३ हजार ७ सय छ ।

यही प्रदेशमा मुख्यमन्त्री बन्ने आसका साथ नेकपा माओवादी केन्द्रकी निवर्तमान प्रतिनिधिसभा सदस्य अमृता थापामगर पनि प्रदेशसभा सदस्यमा उम्मेदवार बनेकी छिन् । सत्ता गठबन्धनकाे समर्थनमा माओवादी केन्द्रबाट उनले स्याङ्जा १ को प्रदेश निर्वाचन क्षेत्र क बाट उम्मेदवारी दिएकी छन् ।

मुख्यमन्त्री बन्ने आसमा कर्णालीमा ४ उम्मेदवार

यता कर्णाली प्रदेशमा निवर्तमान संघीय सांसद गोपालबहादुर बमले मुगु क बाट उम्मेदवारी दिएका छन् । सत्ता गठबन्धनकाे भागवण्डामा नेकपा एकीकृत समाजवादीकाे भागमा एउटा प्रदेशकाे नेतृत्व पाए उनी यसका प्रमुख दाबेदार हुन् ।चुनाव जित्दा कर्णालीमा दाबी गर्न सक्ने नेताका रूपमा उनलाई हेरिएको छ ।

कर्णालीमा नै कालीकोट क बाट माओवादी केन्द्रले निवर्तमान संघीय सांसद दुर्गबहादुर राउतलाई कालीकोट क बाट उम्मेदवार बनाएको छ । यसबाहेक अघिल्लो निर्वाचनमा प्रतिनिधिसभामा उम्मेदवार बनेका कांग्रेस नेता राजीवविक्रम शाह पनि जाजरकोट प्रदेशसभा ख बाट उम्मेदवार बनेका छन् । कांग्रेसबाट कर्णालीको भावी मुख्यमन्त्रीकाे दाबेदारमा हालका मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाही, राजीवविक्रम शाह र ललितजंग शाहीलगायत छन् ।

अघिल्लो निर्वाचनमा स्वतन्त्रबाट प्रतिनिधिसभामा जित्ने एक मात्रै पात्र छक्कबहादुर लामा पनि अहिले कर्णाली प्रदेशसभाका उम्मेदवार छन् । उनी अहिले एमालेको तर्फबाट हुम्ला ख मा उम्मेदवार रहेका छन् ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, कात्तिक २०, २०७९ १८:४९