धनगढीबाट डडेल्धुरा पुग्दा जे देखियाे

A+ A A-

नेपालकाे खास सुन्दरता मैले किताबका पानामा मात्रै पढेकी थिएँ । तर, याे सुन्दरतालाई नजिकबाट चिहाउने अवसर मैले २०७८ चैतमा पाएँ । म पहिलाेपल्ट पश्चिम नेपालकाे पहाडतिर भ्रमणमा जाँदै थिएँ ।

तराईमा जन्मिएकी म पहिलो पटक पहाड टेक्न पाउने कुराले फुरुङ्ग थिएँ । महिला पत्रकारहरूकाे दुई दिने भेलामा सहभागी हुन गइरहेकी म पहाड कस्तो होला, के-के हुन्छन् होला, त्यहाँको जनजीवन कस्तो हुन्छ होला भन्ने साेचेर उत्साहित थिएँ ।

पहाड जानु अघिल्लो रात अबेरसम्म म निदाएकी थिइनँ । साँच्चै म धनगढीमा जन्मिएर गोदावरीभन्दा माथि उक्लिन पाएकी थिइनँ । मलाई पहाड चढ्दा कस्तो हुन्छ होला भन्ने लागिरहेको थियो । चैत महिनाको ८ र ९ गते गरी २ दिनका लागि हामी धनगढीबाट पहाडी जिल्लातिर जान रमाएका थियाैँ । चैत महिना भएको हुँदा तराइमा गर्मी सुरु भइसकेको थियो ।

चैत ७ गते दिउँसो १ बजेको प्रचण्ड गर्मीमा हामी हिँड्यौ । धनगढीबाट गएका हामी सबै अत्तरियामा भेट भयाैँ । त्यहाँ कैलाली र कञ्चनपुरका पत्रकारहरू जम्मा भइसकेका थिए । व्हीङगरमा कैलालीका विभिन्न सञ्चार माध्यममा काम गर्ने १८ जना पत्रकार महिलाहरू बसेका थियौँ । यताबाट मेरो स्वास्थ्य बिग्रिन्छ, म जान सक्दिनँ भन्दाभन्दै पनि मलाई पहाडसम्म जान हौसला दिने साथी थिइन् रेशु । तिनै रेशु मलाई बाटोमा केही हुन्छ कि भनेर म सँगै सिटमा बसेकी थिइन् । हामी धनगढीबाट अत्तरीयासम्म कारमा गयौँ ।

२ बज्नै लागेकाे थियो । हाम्रो पहाडयात्रा पनि सुरु हुँदै थियो । हामी मध्ये केहीका लागि पहाडको यात्रा बिलकुलै नयाँ थियो भने केहीका लागि नाैलाे थिएन । म सँग बसेकी रेशुको भने यो यात्रा नौलो थिएन किन भने उनी २ पटक अछाम पुगिसकेकी थिइन् ।

रेशु र म पूर्व सहकर्मी पनि हौँ । उनले र मैलै धनगढीमा रहेको एउटा सामुदायिक रेडियोमा काम गरिसकेका थियौँ । यात्रा सुरु हुँदै हामी धनगढीबाट डडेलधुरा गइरहेका थियौँ । मलाई धेरै नै उल्टी हुने र स्वास्थ्य बिग्रिने हुँदा मैलै २ वटा टयावलेट लिएकी थिएँ । तर पनि मेरो स्वास्थ्यको जिम्मा रेशुले नै लिएकी थिइन् । मलाई अलि रिगंटा लागिरहेको थियो उनले हिम्मत दिएपछि म आफूलाई सम्हाल्दै रमाउने कोसिसमा थिएँ । ४ वर्ष पहिले पूर्व नवलपरासी जाँदा निकै स्वतथ्यमा समस्या भएपछि मैले त्यसयता लामो यात्रा गरेकी थिइनँ ।

हामी सबै उत्साहित थियौँ । म पनि निकै खुसी थिएँ । म पनि अब गाडी पहाडका लागि छुटेपछि कराउन सुरु गरेँ । कैलालीबाट पहाड जोड्ने ठाउँ गोदावरी हुँदै पहाडको यात्रा सुरु भयो । गोदावरीभन्दा माथि पहाडैपहाड थियाे । हल्का चिसो हुन सुरु भइसकेको थियो । म पनि गाेदावरीभन्दा माथि गाडी पुगेपछि गाडीको झ्यालबाट थोरै टाउको बाहिर निकालेर खुसीले कराउन थालेँ ।

आहा कस्तो राम्रो पहाड ! ठूला ठूला डाँडामा हरिया रुख, पात, पहाडमा देखिने साना साना जङ्गली फूल अनि उकालो भिरालो सबै देखेर सबैभन्दा बढी म चिच्याउँदै थिएँ ।

साथीहरूले नि मलाई साथ दिँदै थिए । म निकै रमाइरहेकी थिए । मलाई रमाएकाे देखेपछि साथीहरू पनि निकै रमाए । गन्तव्य आउन जति जति नजिक थियो, त्यति नै त्यही हामीलाई चिसो भइरहेको थियो । यहाँ तराइमा निकै गर्मी बढेका बेलामा पहाडमा चिसो मौसम थियो । हरियाली मात्रै थिएन, पहाडमा जताततै लाली गुराँस फुलेर हरियाली, राता पहाड देखिएका थिए । ती दृश्य हेर्दै मन आनन्दित हुँदै थियो । करिब तीन चार घण्टाको यात्रापछि हामीलाई ड्राइभर दाइले चिया नास्ता खाने ठाउँमा राेकिदिनुभयाे ।

हामी पहाड उक्लिसकेका थियाैँ । चिसो चिसो मौसममा हामीले तातो चिया र चाउ चाउको सुप पियौँ । अलि बेरपछि फेरि हाम्रो यात्रा सुरु नै भइहाल्यो । झिसमिस मौसम थियो । त्यसैमा चिसो बढ्यो र अलि अलि लालीगुराँस देखिरहेका थिए । शान्त मौसममा केही रमाइलो गर्ने भन्दै हाम्रा साथीहरूले दोहोरी खेल्ने योजना बनाए ।

साथीहरूले दोहोरी सुरु गरी हाले । दिनेश एफएममा कार्यरत साथी रक्षा भट्ट र पश्चिम टुडेका कार्यरत रेशु बराइलीको करिब २ घण्टा लामो दोहोरी चल्यो । पहाडको यात्रा दोहोरीपछि अझै रमाइलो भइरहेको थियो हाम्रा लागि । दोहोरीमा हामी पनि पछि-पछि गाउँदै साथ दिइरहेका थियौँ । दुवै जना एकभन्दा अर्को कम थिएनन् । निकै प्रतिस्पर्धात्मक र रमाइलो दोहोरी थियो ।

यसरी रमाइलो गर्दा गर्दै हामीले गन्तव्यमा पुगेको थाहा नै पाएनौँ । ड्राइभर दाईले हामीले अब डडेल्धुरा बजार पुग्यौँ है भन्नुभयो । रमाइलो गर्दै पुगेका हामी बजार आएपछि अलि शान्त भयौँ ।

तुफान डाँडाबाट देखिएकाे डडेल्धुरा ।

हामी बजारमा पुगेपछि आफूले जानुपर्ने होटेल खोज्दै थियौँ । डडेल्धुराको तुफान डाँडानजिकै रहेका तीन होटेल पत्रकार महिलाका लागि बुकिङ गरिएका थिए ।

कार्यक्रमका लागि सुदूरपश्चिमका ९ जिल्लाबाट करिब एक सय जना पत्रकार महिला पुगेका थियौँ । म बस्ने होटेलमा धनगढीबाट गएकी रेशु, म र पहुँरामा काम गर्ने साथी अनिता थियौँ । रेशुसँग अलि बढी नै मिल्ने हुँदा हामीले एउटै रुम छान्यौँ । त्यसरात थकित भएको हुँदा खाना खाएर सुत्यौँ ।

पहिलाे दिन चैत ८ गते कार्यक्रम थियो । दिनभरिको कार्यक्रम सकेर हामी साँझ अमरगढी किल्ला घुम्न गयौँ । किल्लामा पुराना इतिहास बोकेको राजाको दरबार छन् । बडाकाजी अमरसिंह थापाको मूर्ति सँगै त्यहाँ पुराना दरवारहरू एकदमै हेर्न लायक छन् । हामीलाई साँझको समयमा डाँडा पाखा हिँड्न एकदमै रमाइलो भइरहेको थियो ।

हामीले धेरै तस्वीहरू आफ्नो मोबाइलमा कैद गर्याैं । किल्लाबाट तुफान डाँडा हुँदै हामी बसेको होटेलसम्म फर्कियौँ । कार्यक्रमको दोस्रो दिन हामी बिहानै उठेर उग्र तारा मन्दिरको दर्शन गर्न निस्कीयौँ । पहिलो पटक उग्रतारा मन्दीरको दर्शन पनि गरेँ मैले । ट्याम्पोमा उग्र तारा मन्दिर पुगेका हामी दर्शन गरेर फर्कियौँ , त्यहाँ पनि निकै रमाइलो भयो ।

हामी निश्चित समयका लागि मात्रै गएको हुँदा धेरै ठाउँ घुम्न नपाए पनि डाँडा पाखा, अमरगढी किल्ला र उग्रतारा मन्दीरको दर्शन पाउँदा खुशी थियौँ । कार्यक्रम सकेर १० गते हामी त्यहाँबाट दिउँसो खाना खाएर फर्कियौँ ।

डडेल्धुराबाट धनगढी हिँडेको गाडी एक घण्टा गुड्न नपाउँदै बीच बाटोमा सुक्खा पहिरा झर्‍यो । तराइको बाढी देखेको भए पनि तर पहाडको पहिरो मैले कहिल्यै देखेकी थिइनँ । प्रत्येक वर्ष पहाडमा पहिरोले क्षति गर्छ भन्ने सुन्दै आएका हामीले त्यस दिन ठूला ठूला पहाडका चट्टान खसेका देख्यौँ ।

याे पनि..

आफ्नै मोबाइलबाट कसरी खिच्ने दामीदामी फोटो ? पढ्नुहोस्, फोटोग्राफरका टिप्स

त्यहाँ २ वडा डोजर, मेसिन र प्रहरी मिलेर बाटोको ढुङ्गा पन्छ्याउने काम गरिरहेका थिए । बाटो बन्द भएपछि दुवै तर्फका सयौँ गाडी बाटोमै अलपत्र थिए । १ बजे खसेको पहिरो झन्डै ४ बजे मात्रै एक तिरबाट हिँड्न मिल्ने गरी खुल्यो तर केही गाडी मात्रै के पार भएका थिए । हाम्रो गाडीको पालो आउन नपाउँदै फेरि त्यसैमा पहिरो थपियो । अब थोरै खुलेको बाटो पनि बन्द भयो । हामीलाई त्यही वरपर पहिरोमा फसेर दिक्क लागि सकेको थियो ।

बाटोमा गाडीका लाम थियाे । यसपछि हाम्रो पैदल यात्रा सुरु भयो । हामी फर्किने धेरै भए पनि पैदल आउनेचाहिँ ८/९ जना मात्रै थियौँ । हामी बाटोमा भएका लालीगुराँस टिप्दै रमाउँदै आइरहेका थियाैँ ।

हामी पहिरोलाई पार गर्दै निकै पर पुगिसकेका थियौँ । पहाडको उकालो ओरालो नहिँडेकी म गोडा दुखेर हुरूक्कै भइसकेकी थिएँ । लामो लामो श्वास फेर्दै म स्याँ स्याँ गर्दै थिएँ । पहाडको चिसोसँगै लालीगुराँस भिर पाखासँग रमाउँदै हिँडेका हामीलाई एक/दुई घण्टाको हिँडाइले निकै थकाइसकेको थियो । सबै थाेक पनि हाम्रो यात्रा भने निरन्तर जारी थियो ।

यात्रा निकै उत्साहित थियो हाम्रा लागि । हिँड्दै जाँदा निकै लालीगुराँस हामीले टिपी सकेका थियौँ । त्यसरी फुलहरू धेरै टिप्न नहुने भए पनि हामीलाई ती लालीगुराँसको रङले आफूतिर तानिरहेको थियो ।

त्यसैले पनि हामीले निकै फूल आफ्ना हातमा जम्मा पार्दै घर पुर्‍याउने निधो गरेका थियौँ । घर र कार्यालयका साथीहरूले मलाई के ल्याउँछौ पहाडको कोसेली भन्दा मैले उनीहरू लालीगुराँस नै भनेकी थिएँ । सिम्रिक रङमा मिसिएर रमाउँदै पाइला अघि बढाइरहेकी मलाई त्यहाँको वातावरणले निकै मोहित गराइरहेको थियो ।

मेरो शरीर भोक र थकानले फतक्क गलेको भए पनि तर त्यहाँको अनुपम मौसमले मेरा थकानलाई दूर गरिरहेको थियो । वसन्त ऋतुमा सिरसिर हावा पहाडको चिसोले निकै शरीर चिसिएको थियो । बाटोमा कुनै पसल देखिएका थिएन । तराइको जस्तो पाइलैपिच्छे पसल हुने त कुरै भएन त्यो ठाउँमा । धेरै हिँडिसकेपछि हामी एउटा सानो चिया, नास्ता पसलसम्म पुग्यौँ । धेरै चिसिएका हामीलाई चियाको चुस्कीले थोरै तातो महसुस गरायो ।

चियाको चुस्की लिए पनि तर भोक भने त्यसले मेट्न सकेको थिएन । सबैले चाउचाउ खाने निधो गर्‍याैँ। त्यसपछि त्यहाँ पसलमा भएकी दिदीले चाउचाउ पकाउनुभयो । हामीले चिया र चाउचाउ खाएपछि त्यहाँ आराम गर्ने भयाैँ ।

त्यहाँ रहनु भएकी पसलकी दिदीले हाम्रो कुरा सुनेपछि हामीलाई बस्नलाई एउटा गुन्द्री बिछ्याइदिनुभयाे । सबै त्यसमा नअटेपछि केही त्यहाँभित्र भएका काठका मुडा त कोही खाटमा बस्यौँ । साँझ झमक्क परिसकेको थियो । गाडी आउने अत्तो पत्तो थिएन । त्यही डडेलधुरा जान आएका २ जना यात्रु पनि रोकिएका थिए ।

उनीहरूले हामीसङै भएका सहकर्मीसँग परिचय गरे । उनीहरू संस्थामा काम गर्ने कर्मचारी रहेछन् । उनीहरूले पनि आफू निकै लामो समयदेखि यहाँ फसेको बताउँदै अब केही रमाइलो गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने इच्छा व्यक्त गरे । हाम्रा साथीहरू सबै धनगढीका भए पनि सुदूर पहाडका कुनै न कुनै जिल्लासँग सम्बन्धित थिए ।

सबैले डेउडा गाउनुपर्छ भनेपछि त्यहाँ देउडा सुरु भयो । पहिला त्यहाँ पसलकी दिदीले देउडा सुरु गर्नुभएको थियो । निकै मिल्ने खालकी दिदीले हामीलाई आफ्नैजस्तै गरी बोलिरहनु भएको देख्दा म मनमनै निकै खुसी थिएँ । हाम्रा गीतहरू सुरु भएका थिए । सबै गाइरहेका थिए । साँझ परिसकेको हुँदा म त्यो पसलबाट बाहिर आउँदै घरीघरी हाम्रो गाडी हेरिरहेकी थिएँ । झन्डै ५/६ घण्टा लामो पहिरामा पसेका हामीलाई घर कसरी पुग्ने होला भन्ने चिन्ताले सताइरहेको थियो । गाडी आउने संकेत नै थिएन । साँझको ७ बज्नै लागेको थियो । बाटोमै नजर अड्याएर बसेकी मैले एक दुई गाडी आउन थालेकाे देखेँ । सात घण्टादेखि बाटैमा फसेका हामीलाई बाटो खुलेपछि घर त पुगिन्छ भन्ने कुराले खुसी बनायो ।
गाडीमै बसेका साथीहरूलाई फोन गर्दा भर्खरै बाटो खुलेको खबर दिएँ । रात परिसकेको हुँदा कहाँ बस्ने चिन्ता थियो धन्न बाटो खुलेपछि राति नै भए पनि घर पुगिन्छ झैँ लाग्यो । यसरी बाटो हेर्दै गएपछि हाम्रो गाडी पनि हामी भएकै ठाउँनेर रोकियो ।

धनगढी आउने हाम्राे यात्राले निरन्तरता पायाे । यसरी यात्रा पुनः सुरु भएपछि रातको बेला यात्रा गर्नुपर्ने भएर हामी अलि डराएका थियौँ । पहाडको बाटो त्यही माथि निकै कष्टकर थियाे । रात पनि परिसकेकाे थियाे । यो सबैका कारण मनमा कताकता चिन्ता थियो । रातको करिब ११ बजे हामी खानी डाँडा पुगेर खाना खायौँ । धनगढी पुग्न ६० किलोमिटर मात्रै बाँकी थियो । अबकाे करिब २ घण्टामा हामी धनगढी पुग्छौँ भनेर ड्राइभर दाइले भनिरहनु भएको थियो । यो सुनेर मेरो मनको डर अलि कम भयो । तर स्वास्थ्य अवस्था भने त्यति ठीक थिएन । मम्मीले मलाई पहाडको यात्रा गर्न सक्दिनौँ भनेको कुरा मैले सम्झिएँ । मोबाइलमा २ प्रतिशत मात्रै चार्ज थियो । घरबाट घरी घरी छोरी कहाँ आइपुग्यौ भनेर फोन आइरहेको थियो ।

साँझ आठ बजेतिर धनगढी पुग्नुपर्ने हामी पहिरोका कारण १ बजे मात्रै धनगढी पुग्न सफल भयौँ । मलाई धनगढी चौराहामा भाइ लिन आएकाे थियाे । म बिहानकाे राति १ बजे घर पुगेँ, घरमा मेरा बाटो हेर्दै बस्नु भएका मम्मी र ड्याडीको पनि चिन्ता कम भयो । मसँग भएका ती लालीगुराँस मम्मीको हातमा दिँदै, मैले भोलि साथीहरूलाई लालीगुराँस दिनु छ है मम्मी भन्दै म सुतेँ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, भदौ ११, २०७९ ११:३३