ज्यामी काम गर्दै पढेका थिए चिरीबाबु, डिग्री पढ्न हरिकृष्ण बैंकमा जागिर गर्थे

ज्यामी काम गर्दै पढेका थिए चिरीबाबु, डिग्री पढ्न हरिकृष्ण बैंकमा जागिर गर्थे

A+ A A-

नेपाली कांग्रेसका चिरीबाबु महर्जन र एमालेका हरिकृष्ण व्यञ्जनकारले ललितपुर महानगरपालिकाको मेयरमा उम्मेदवारी दिएसँगै चुनावी भिडन्त रोचक हुने देखिएको छ । विगतको चुनावी गणितअनुसार ललितपुरमा कांग्रेस र एमालेबीच नै प्रतिस्पर्धा हुने देखिन्छ ।

२०७४ मा चिरीबाबुले ३ सय २६ मतकाे अन्तरले चुनाव जितेका थिए । तर, हरिकृष्णले हार स्वीकारेकै छैनन् । उच्च हुँदै सर्वोच्च अदालत पुगे पनि सुनुवाइ ढिला हुँदा हरिकृष्णले फेरि चिरीबाबुलाई नै प्रतिस्पर्धीका रूपमा पाएका छन् । यसै सन्दर्भमा महानगर हाँक्ने दौडमा निस्केका चिरीबाबु र हरिकृष्ण कस्ता पात्र हुन्, यसबारे जानौँ ।

ज्यामी काम गर्दै पढेका थिए चिरीबाबु

चिरीबाबु ललितपुर महानगरपालिकाका निवर्तमान मेयर हुन् । पाँच वर्षकाे कार्यकाल पूरा गरेर फेरि उम्मेदवार बन्न गत शुक्रबार मात्र उनले राजीनामा दिएका छन् । कांग्रेसको टिकट वितरण संसदीय समितिले आज उनलाई मेयरको टिकट दिएको छ ।

मेयरमा दाेहाेरिने दाउमा रहेका चिरीबाबुकाे विगत निकै संघर्षपूर्ण थियाे । आर्थिक रूपमा विपन्न परिवारमा जन्मेका थिए उनी । उनीहरूकाे आफ्नै खेतबारी थिएन । बाउबाजेकै पालादेखि परिवारले ललितपुर पुल्चोक र धोवीघाट क्षेत्रमा अरूकै खेत कमाउँथे । त्यसमाथि चार वर्षको हुँदा चिरीबाबुले बुबा गुमाए । ३ दाजुभाइ, ३ दिदीबहिनी र आमा थिए परिवारमा । सक्नेले अरूकाे खेतबारीमा गएर काम गर्थे ।

अन्नकाे जाेहाे भए पनि पैसाकाे सधैँ अभाव हुन्थ्याे । तर, उनकी आमाले अन्न बेचेर भए पनि पढ्न पठाइन् । यसबाहेक चिरीबाबु आफैँले पनि ज्यामी काम गरे । चिरीबाबुका अनुसार, स्कुलमा महिनैपिच्छे २ रुपैयाँ ३९ पैसा बुझाउनुपर्थ्याे । ५ कक्षासम्म त आमाले धानिन् तर ६ कक्षाबाट आफैँले ज्यामी काम गरेर पढ्न थालेकाे चिरीबाबु बताउँछन् ।

उनका अनुसार, ज्ञानोदय बालबाटिकाका संस्थापक इन्दिरा याक्थुम्बाको घर बनाउने काममा उनी निकै मिहिनेतपूर्वक खटिएका थिए । उनले काम गरिरहेकाे इन्दिराले देखिन् । पढ्नकै लागि अर्काकाे काम गरिरहेकाे थाहा पाएपछि इन्दिराले १० कक्षासम्म पढाइ खर्च दिने वचन दिइन् । यसपछि चिरीबाबुकाे परिवारलाई केही सहज भयाे ।

पढ्नमा उनी निकै तेज थिए । १० कक्षासम्म पढेपछि थप अध्ययनकाे खर्च जाेहाे गर्न उनले राष्ट्रिय शिक्षा समितिमा खरिदारकाे जागिर थाले । पछि उनी त्रिभुवन विमानस्थल बन्दा क्यानाडेली प्राेजेक्टकाे म्यानेजर पनि भएका थिए ।

२०३७/०३८ सालदेखि चिरीबाबु राजनीतिमा हाेमिए । सुधारिएकाे पञ्चायत आएपछि आफू वडा नम्बर ३ काे वडाध्यक्षमा उठेकाे उनी सम्झन्छन् । याे वडामा तीनपल्ट उनले चुनाव जितेका थिए । २०४६ सालमा बहुदललाई सघाउन भन्दै उनले वडाध्यक्ष पद त्यागेका थिए ।

चिरीबाबुजस्तै ललितपुरमा अर्का लाेकप्रिय नेता हुन् नरसिंह व्यञ्जनकार, जसले वडा नम्बर १० मा कहिल्यै हार्नुपरेकाे छैन । अहिले नरसिंह ८१ वर्षका भए । उनैले चिरीबाबुलाई कांग्रेसमा प्रवेश गराएका हुन् । २०४९ सालमा कांग्रेसले टिकट दिएका चिरीबाबुले ललितपुर वडा नम्बर २ मा चुनाव जितेका थिए । तर, ०४९ पछि कांग्रेस छाेडेका नरसिंह अहिलेसम्म स्वतन्त्र छन् । हिजाे मात्र उनले ललितपुर १० बाट स्वतन्त्र उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् ।

चिरीबाबुकै अगुवाइमा २०५९ सालमा ज्यापू समाज खाेलिएकाे थियाे । समाजकाे नेतृत्व उनले चार वर्ष गरे । २०७४ सालकाे चुनावमा उनले एमालेका हरिकृष्ण व्यञ्जनकारलाई ३ सय २६ मतले हराएका थिए ।

हरिकृष्ण व्यञ्जनकार

सत्ता गठबन्धनबाट उम्मेदवार बनेका चिरीबाबुविरुद्ध एमालेका तर्फबाट हरिकृष्ण व्यञ्जनकार तयार छन् । उनकाे पारिवारिक पृष्ठभूमि चिरीबाबुकाे तुलनामा केही सहज थियाे । तर, संघर्ष भने कम थिएन । हरिकृष्णले पनि जागिर खाँदै पढेका हुन् । उनी नेपाल बैंकका पूर्वकार्यालय सहायक हुन् । उनी बैंककाे जागिर छाेडेर राजनीतिमा हाेमिएका थिए । २०३३ सालदेखि ०४३ सम्म नेपाल बैंककाे जागिर खाएका उनले तत्कालीन ललितपुर नगरपालिका– ९ काे अध्यक्ष लड्न पदबाट राजीनामा दिएका थिए । जागिरअवधिमै उनले राजनीति थालेका हुन् । आफूले २०३५ सालबाट विद्यार्थी राजनीति सुरु गरेकाे उनी बताउँछन् ।

व्यञ्जनकार व्यवस्थापन संकायमा स्नातकाेत्तर हुन् । २०३३ सालतिर उनले म्यानेजमेन्ट पढ्न कीर्तिपुरस्थित क्याम्पसमा प्रवेश परीक्षा दिए । तर, वैकल्पिकमा नाम निस्क्याे । नेपाल बैंककाे जागिरबाट उनकाे सरुवा विराटनगर भयाे । व्यञ्जनकार महेन्द्र माेरङ क्याम्पसमै डिग्री पढ्ने याेजना बनाएर विराटनगर गए । त्यहाँ रहँदा तत्कालीन मालेका नेताहरूसँग उनकाे सम्पर्क बढ्याे । व्यञ्जनकार भन्छन्, 'म सानैदेखि वामपन्थी विचार बाेक्थेँ । विराटनगरमा मेराे धनकुटाका गाेपाल गुरागाईंदेखि यता प्रमेश हमालसम्मका कम्युनिस्टहरूसित संगत भयाे ।'

उनी ललितपुरकाे च्यासलमा २०१२ सालमा जन्मेका हुन् । विराटनगरमा डिग्री सकेर ०३८ सालमा काठमाडाैं फर्केका उनले ०४३ सालमा वडाअध्यक्ष लड्न जागिर छाेडेका थिए । र, त्याे बेला सर्वाधिक मतसहित विजयी पनि भए ।

२०४६ सालकाे पञ्चायतविराेधी आन्दोलनमा उनकाे पनि सक्रिय सहभागिता थियाे । २०४९ सालमा उनी एमाले ललितपुर नगर कमिटी सचिव भए । त्यसपछि उनले जिल्ला कमिटी सदस्यकाे जिम्मेवारी पाए । २०६६ सालमा ललितपुर जिल्ला उपाध्यक्ष भए । २०७० सालमा एमाले हाइकमाण्डले हरिकृष्णलाई ललितपुरकाे पार्टी अध्यक्ष बनायाे । २०७८ मा पार्टीकाे केन्द्रीय सदस्य बनेका हरिकृष्ण एक्ला व्यक्ति हुन्, जाे ललितपुर अध्यक्षबाट सिधै केन्द्रीय समितिमा पुगे । २८ माघ ०७८ मा उनले जिल्ला अध्यक्ष छोडेका थिए ।

२०७४ सालकाे स्थानीय चुनावमा उनी ललितपुर महानगरपालिकाको मेयर उठेका थिए । तर, अन्तिम नतिजामा मत कांग्रेसका चिरीबाबु महर्जनभन्दा ३ सय २६ कम आयाे । उनी हारे । त्यसपछि षड्यन्त्रपूर्वक आफूलाई हराइएकाे भन्दै मतगणनाका लागि उनी उच्चहुँदै सर्वाेच्च अदालतसम्म पुगे । तर, अदालतले याे मुद्दालाई प्राथमिकतामा राखेन । साे मुद्दा अझै विचाराधीन अवस्थामै छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, वैशाख १२, २०७९ १३:२५