किन पटक-पटक सर्छ त्रिवि सेवा आयोगको परीक्षा ?

A+ A A-

त्रिभुवन विश्वविद्यालय सेवा आयोगले लिने गरेको प्राध्यापक/उपप्राध्यापकको परीक्षा पटक-पटक सर्दै आएको छ । परीक्षाको मिति तोकिने र परीक्षा नजिकिएपछि विभिन्न बहानामा स्थगित हुँदै आएको छ । फागुन २२ देखि चैत ७ सम्म हुने भनिएको उपप्राध्यापकको परीक्षा फेरि सारिएको छ । चैत ८ देखि २३ गतेसम्मको परीक्षा तालिका भने यथावत राखिएको छ ।

यसरी परीक्षाको मिति सर्ने र स्थगित हुने त्रिविको पुरानै रोग हो । गत वर्ष मात्र फागुन ९ गते खुला प्रतियोगिताको माध्यमबाट प्राध्यापक, सहप्राध्यापक तथा उपप्राध्यापकको पदपूर्तिका लागि विज्ञापन खुलाएको थियो । तर, परीक्षा अहिलेसम्म हुन सकेको छैन ।

त्यसपछि ९ फागुनमा गरेको खुला प्रतियोगितासम्बन्धी विज्ञापनलाई आयोगले गएको १८ साउनमा सूचना जारी गर्दै १५ भदौबाट लिखित परीक्षा लिने भनिएको थियो । त्यतिबेला पनि सेवा आयोगले समयमा परीक्षा गराउन सकेन । यसरी पटक-पटक स्थगित भएको परीक्षा लिनू भनेर सर्वोच्चले आदेश नै दिनुपरेको थियो । गएको पुस १९ मा सर्वोच्चका न्यायाधीश अनिल कुमार सिन्हाको एकल इजलासले प्राध्यापकहरूको पदपूर्तिको विज्ञापनसम्बन्धी प्रक्रिया अघि बढाउन आदेश दिएको थियो ।

‘त्रिभुवन विश्वविद्यालय सभाको निर्णय नम्बर ५ ले त्रिवि सेवामा संलग्न रहेका शिक्षक कर्मचारीहरूलाई सम्बोधन हुनेगरी त्रिवि शिक्षक कर्मचारी सेवासम्बन्धी नियम २०५० को नियम ६ को संशोधनमा अघि नै विज्ञापन भइसकेको खुला प्रतियोगितासम्बन्धी विज्ञापनलाई असर गर्ने व्यहोरा उल्लेख नभएको हुँदा त्रिवि सेवा आयोगबाट मिति २०७७/११/०९ मा जारी सूचना बमोजिमको कारबाहीलाई लामो समययसम्म स्थगित नगरी सो विज्ञापनसम्बन्धी आवश्यक प्रक्रिया तत्काल अगाडि बढाउनू,’ आदेशमा उल्लेख छ ।

सम्बन्धित समाचार

त्रिवि सेवा आयोगको पदपूर्तिसम्बन्धी विज्ञापनको प्रक्रिया अघि बढाउन सर्वोच्चको आदेश

त्रिवि सभाको निर्णयविरुद्ध परीक्षार्थीहरू रमेश विष्ट र मसनता खड्कीले दायर गरेको रिटमाथि सुनुवाइ गर्दै सर्वोच्चले यस्तो आदेश दिएको थियो । मंसिर १४ मा बसेको त्रिवि सभाले सेवारत आंशिक कर्मचारीलाई आन्तरिक प्रतिस्पर्धाबाट नियुक्त गर्ने निर्णय गरेको थियो । त्यसविरुद्ध उनीहरू सर्वोच्च पुगेका थिए ।

त्यस्तै, सेवा आयोगले बिनाकारण स्थगन गरेको परीक्षाले हजारौँ विद्यार्थीलाई परीक्षामा सहभागी हुने अधिकारबाट बञ्चित गरेकाले परीक्षा सञ्चालन गरिनुपर्ने पनि माग उनीहरूको थियो । उनीहरूको रिटमाथि सुनुवाइ गर्दै सर्वोच्चले प्राध्यापकको विज्ञावन खुलाउन त्रिविलाई आदेश दिएको थियो । त्यसपछि त्रिविले उपप्राध्यापकको पदपूर्तिका लागि पुन: विज्ञापन खुलायो तर परीक्षा हुनेमा भने आशंका कायमै छ ।

आंशिक शिक्षकको लफडा

त्रिवि सेवा आयोगले परीक्षा मिति तोकेदेखि आंशिक शिक्षकहरू आन्दोलित बनेका छन् । परीक्षाको प्रश्नपत्र बाहिरिएकोबारे छानबिन गर्नुपर्ने र पाठ्यक्रम परिमार्जन गर्नुपर्ने भन्दै उनीहरू आन्दोलनमा उत्रिएका हुन् । माघ २१ गतेदेखि त्रिवि सेवा आयोगमा ताला लगाइएको छ ।

आंशिक प्राध्यापक केन्द्रीय संघर्ष समितिका अध्यक्ष गोकुल लिम्बुले प्रश्नपत्र बाहिरिएको पाइएकाले तत्काल त्यसको छानबिन गर्नुपर्ने माग अघि सारिएको बताए । ‘प्रश्नपत्र बाहिरिएको पाइएको छ । यदि हो भने नयाँ प्रश्नपत्र बनाएर मात्र परीक्षा लिनुपर्छ,’ उनले भने ।

त्रिवि सेवा आयोगले जबर्जस्ती परीक्षा लिन खोजेको भन्दै आशिंक शिक्षकले तालाबन्दी गरेका हुन् । यसअघि उनीहरूले दुई दिन त्रिविको गोप्य शाखामा ताला लगाएका थिए । तर, सेवा आयोगले आफूहरूका माग सुनुवाइ नै नगरी परीक्षा तालिका सार्वजनिक गरेपछि आयोगमै गएर धर्ना दिन थालिएको लिम्बुले बताए ।

तर, त्रिवि सेवा आयोग भने आंशिक शिक्षकको मागमा सहमत छैन । परीक्षा हुन नदिन यसरी तालाबन्दी हुने गरेका बताउँछन्, आयोगका प्रमुख केदार ढकाल । तालाबन्दीका कारण आयोगले आफ्नो कामसमेत अघि बढाउन नसकेको उनले बताए ।

नियतमै खोट

त्रिवि सेवा आयोगका प्रमुख ढकालकाअनुसार परीक्षा हुने समयमा आंशिक शिक्षकहरूले सधैँ लफडा गर्ने गरेका छन् । अहिले पनि उनीहरूले पाठ्यक्रम परिमार्जन र प्रश्नपत्र बाहिरिएको भन्नेजस्ता माग राखेर आन्दोलन गरिरहेका छन् । यसलाई उनीहरूको नियत नै गलत रहेको ठान्छन्, ढकाल । आशिंक शिक्षकहरूले सम्भव नै नरहेको र निराधार माग राखेर आन्दोलन गरिरहेको उनी बताउँछन् ।

‘पाठ्यक्रम परिमार्जन अहिलेको अवस्थामा सम्भव नै छैन । हामीले विज्ञापन गर्नुअघि नै पाठ्यक्रम तयार गरेको हुनुपर्छ,’ उनी भन्छन्, ‘त्योभन्दा अगाडि नै बेवसाइटमा पाठ्यक्रम राखेर विज्ञापन गर्छौं । त्यही पाठ्यक्रम हेरेर नै परीक्षार्थीले आवेदन दिन्छन् । त्यसैले परिमार्जन अब सम्भव छैन ।’

ढकालका अनुसार, परीक्षाको अघिल्लो दिन मात्र प्रश्नपत्र ‘टाइप’ गरिने भएकाले बाहिरिने सम्भावना छैन । १०–१२ जना प्राध्यापकले एउटा प्रश्नपत्र बनाउँछन् । एक जना प्राध्यापकलाई एउटा प्रश्नपत्रको १० देखि २० प्रतिशत मात्र बनाउन दिइन्छ ।

यसरी कम्तिमा पाँचवटा सेट तयार हुन्छ र परीक्षा हुनुअघि तिनीहरूलाई मिलाएर दुई-तीनवटा सेट बनाइन्छ । त्यसपछि सिलबन्दी गरेर परीक्षा केन्द्रमा मात्र प्रश्नपत्र खोलिन्छ । ‘हामीले हेर्दा प्रश्नपत्र बाहिरिने ठाउँ नै छैन । उहाँहरूलाई प्रश्नपत्र बाहिरिएको आधार देखाउनु भन्दा पनि सक्नुहुन्न । यो सबै परीक्षा हुन नदिने षड्यन्त्र हो,’ ढकालले शिलापत्रसँग भने ।

यो पनि पढ्नुस् :