कर्मचारीलाई घूस खुवाएर सीमाबाट पर्यटक भित्र्याउँदै व्यवसायी

फाइल तस्वीर

A+ A A-

कोरोना संक्रमण नियन्त्रणका लागि सरकारले बनाएको स्वास्थ्य मापदण्ड विभेदपूर्ण रहेकाे गुनासाे पर्यटन व्यवसायीले बारम्बार गर्दै आएका छन् ।

हवाईमार्ग र सीमानाकाबाट नेपाल आउने पर्यटककाे हकमा छुट्टाछुट्टै मापदण्ड लागू गरिएकाे र यसकाे मारमा आफूहरू परेकाे व्यवसायीकाे दुखेसाे छ । र, विभेदका कारण पर्यटन व्यवसायीले सीमानाकाका प्रहरी र कर्मचारीलाई घूस खुवाएरै भए पनि पर्यटक भित्र्याउन थालेका छन् ।

व्यवसायीहरूले भनेकाे विभेद कस्ताे हाे ?

नेपाल एसोसिएसन अफ टुर एण्ड ट्राभल्स एजेन्ट्स (नाट्टा) का अध्यक्ष अच्युत गुरागाईंका अनुसार सरकारले हिमाल आरोहण तथा ट्रेकिङका लागि विदेशीलाई केही सर्तसहित नेपाल प्रवेश दिएकाे छ । यसरी आउनेले १० दिन अनिवार्य क्वारेन्टाइनमा बस्नुपर्ने नियम छ ।

यद्यपि, यो नियम भारतबाट हवाईमार्गबाट आउने पर्यटककाे हकमा लागू छैन । आरोहण तथा ट्रेकिङबाहेकका भारतीय पर्यटक पनि नेपाल आउन सक्छन् । तर, अन्य देशकाे हकमा भने धार्मिक तथा पर्यटकीयस्थल घुम्न आउने पर्यटकलाई नेपाल प्रवेश अनुमति दिइएकाे छैन ।

अध्यागमन विभागका सूचना अधिकारी टेकनारायण पौडेलका अनुसार यसरी नेपाल आउनेहरूसँग काेराेना परीक्षणकाे नेगेटिभ रिजल्ट साथमा अनिवार्य हुनुपर्छ ।

(नाट्टा) का अध्यक्ष गुरागाईं भारतबाट हवाइमार्गमार्फत सजिलै प्रवेश दिइए पनि सीमा क्षेत्र हुँदै नेपाल आउने पर्यटकलाई राेकिएकाे बताउँछन् । 'व्यापारीहरू सीमा क्षेत्रबाट आउजाउ गरिरहेका छन्, चिल्ला कारमा आउनेहरूलाई सीमामा कुनै राेकताेक छैन', गुरागाईं भन्छन्, 'ठूलाे झाेला बाेकेका र क्यामेरा भिरेकालाई देख्नासाथ राेकिन्छ । अर्थात् मात्र पर्यटकलाई राेकिएकाे छ ।'

अध्यागमन विभागका अनुसार नेपाल घुम्न हवाईमार्गबाट आउने भारतीय पर्यटककाे संख्या २० प्रतिशत मात्रै छ । जबकि, ८० प्रतिशत पर्यटक भू-मार्गबाटै आउँछन् ।

एक पर्यटक भित्र्याउन १ हजार घूस !

(नाट्टा) का अध्यक्ष गुरागाईं सरकारकाे विभेदपूर्ण नियमका कारण सीमामा कर्मचारीले पर्यटक र व्यवसायीलाई दुःख दिने गरेकाे बताउँछन् । उनका अनुसार सीमानाकाका प्रहरी र कर्मचारीले एक पर्यटकबराबर गैरकानुनी रूपमा १ हजार रुपैयाँ लिने गरेका छन् ।

‘म आफैँ बोर्डरमा गएर बसेँ । त्यहाँ भारतबाट नेपाल आउने व्यक्तिको अवस्था हेरेर नेपाल छिर्न दिइँदाे रहेछ । क्यामेरा र ठूलाे व्याग भिरेकालाई पस्न नदिने रहेछन् । प्रतिव्यक्ति १ हजार रुपैयाँ थमाइदियो भने मात्र छिर्न दिने रहेछन् ।’

सीमानाकामा कर्मचारीले झमेला गर्छन् भनेर व्यवसायीहरू पर्यटक लिन सीमासम्मै पुग्ने गरेकाे उनले बताए । यसरी अवैधानिक रूपमा पर्यटक भित्र्याउनु व्यवसायीको बाध्यता रहेकाे गुरागाईंकाे भनाइ छ । 'सरकारले पर्यटक आगमनलाई सहज नबनाउँदा सबै नियम पालना गरी नेपाल घुम्न चाहने पर्यटकसमेत आउन पाएका छैनन्', उनले भने, 'अब त काेराेना खाेप आइसकेकाे छ । सरकारले पहल गर्नुपर्ने हाे । तर, व्यवसायीले जाेखिम माेलेर पर्यटक ल्याउनुपरेकाे छ ।'

पर्यटन बोर्डका प्रवक्ता कबेन्द्र भट्टले भने सीमा नाका खोल्न पहल सुरु गरे पनि पर्यटन मन्त्रालयले प्रक्रिया अघि नबढउँदा पर्यटक भित्र्याउने काम रोकिएको बताए । उनले पर्यटक भित्र्याएर कसरी व्यवसायलाई चलायमान बनाउन सकिन्छ भन्ने सुझाव समेत मन्त्रालयमा पेस गरिसकेको बताए । तर, व्यवसायीले सीमा नाकाका प्रहरी र कर्मचारीलाई पैसा खुवाएर पर्यटक भित्र्याएको कुरा भने थाहा नभएको उनले बताए ।

पर्यटन व्यवसायीले पर्यटक आगमनलाई सहज बनाउन आग्रह गर्दै केही दिनअघि सरकारलाई पत्र बुझाए पनि पर्यटककाे हकमा सीमानाका तत्काल खुलाउन सरकार तयार छैन ।

होटल व्यवसायी महासंघका प्रथम उपाध्यक्ष विनायक साह आफूहरूले संक्रमणको जोखिम मोलेर सरकारलाई साथ दिँदै होटललाई आइसोलेसन बनाए पनि सरकारले त्यो गुन तिर्न नसकेको बताउँछन् ।

वातावरण सहज बनिसक्दा पनि पर्यटनक्षेत्रको स्रोत नै बन्द गरेर सरकारले आफूहरूलाई बेवास्ता गरेको उनको गुनासो छ । उनी भन्छन्, ‘व्यावसायिक वातावरणका लागि सहजीकरण गर्नुभन्दा केही समय थमथमाउन सरकारले कर्जा अवधि थप गर्‍याे । भोकाएको मानिसलाई खाना दिनुभन्दा कसरी खाना बनाउने त्यो सिकाउनुपर्छ । आज दिए भोलि पनि आस गर्ने बनाउनु त भएन नि !’

पर्यटन व्यवसायीको प्रश्न : आन्दोलन गर्दा जोखिम नहुने, पर्यटकलाई चाहिँ कोरोना सर्छ भनेर आउन नदिने ?

पर्यटन बाेर्डका सीईओ रेग्मी भन्छन्, 'पर्यटनक्षेत्र उकास्न नीति नै परिवर्तन गर्नुपर्छ'

प्रकाशित मिति: सोमबार, फागुन १७, २०७७ १५:३६