विकासका नाममा वन विनाश : घाँस काट्न अनुमति, ठेकेदारकाे मनलाग्दी

A+ A A-

डडेल्धुराको पोखरा-बेलापुर कालोपत्रे सडक निर्माण भइरहेको छ । सडक निर्माणको मौका छोपेर काठ तस्करले नवदुर्गा गाउँपालिका-१ को पलेथ्थर र सल्लेरी सामुदायिक वनभित्र सल्लाका रुख सखाप पारेका छन् ।

वन फडानी भएको सूचनाका आधारमा स्थलगत अनुगमनमा पुगेको डिभिजन वन कार्यालय डडेल्धुराको टोलीले पलेथ्थर सामुदायिक वनमा ३१ र सल्लेरी सामुदायिक वनमा १६ रुख काटेको पाइएको जनाएको छ । वन फडानी गरेर राखेको अवस्थामा करिब ३५ सय घनफिट काठ काटिएको पाइएको वन कार्यालयले जनाएको छ ।

रुख कटानको लागि डिभिजन कार्यालयले इजाजत भने दिएको थिएन । सामुदायिक वनले स्थानीयको प्रयोजनका लागि रुख काट्न अनुमति दिएको डिभिजन वन कार्यालयका रेन्जर केशव पौडेलले जानकारी दिए । उनले ठूलो संख्यामा रुख काट्न डिभिजन वनलाई जानकारी गराउनुपर्नेमा सामुदायिक वनले जानकारी नदिएको बताए ।

उपभोक्ताको मागअनुसार नै रुख कटान गरिएको पलेथ्थर सामुदायिक वनका अध्यक्ष खडकबहादुर बुढाऐरले जानकारी दिए ।

‘कालोपत्रे सडक रोके मात्र रुख बाँच्छन् । १० मिटर सडक पिच गर्दा धेरै रुख काटिन्छन् । तर, हामीले तीन मिटरभित्रका रुख मात्रै काटेका छौँ,’ उनले भने, ‘प्रदेश सरकारको आयोजनाअन्तर्गतका सडक भएकोले स्थानीयलाई घाँस, दाउरा र काठ प्रयोजनका लागि पुर्जी दिएर रुख काट्न दिएका हौँ ।’

स्थानीयवासीले भने उपभोक्ता समितिका केही पदाधिकारी, आवादी क्षेत्रका रुख काट्न अनुमति लिने व्यक्ति र ठेकेदारको मिलेमतोमा सामुदायिक वनका रुख सखाप पारिएको आरोप लगाएका छन् । स्रोतका अनुसार स्थानीयको नाममा पुर्जी काटेर ठेकेदारले बिक्री गर्न खोजेका छन् ।

‘अगाडि-अगाडि रुख कटान भइरहेका छन् । पछाडिबाट सडक निर्माण भइरहेको छ,’ स्रोतले भन्यो, ‘ठेकेदारले काठ बिक्रीका लागि गाडीको खोजीसमेत गरेका थिए । सरोकारवाला सबैको मिलेमतो रहेको छ । पुर्जीका नाममा सोझा जनता फसाउन खोजिँदै छ ।’

नवदुर्गा गवद्र्गाउँपालिका-१ का वडाअध्यक्ष भीमबहादुर बोहराले रुख कटानको बारेमा जानकारी नपाएको बताउनुले झन आशंका उब्जिएको छ ।

पोखरा-बेलापुर बैतडीको ढुङ्गाड र बझाङको देउरासम्म निर्माण हुन लागेको यो सडक खण्डमा सैयौँ सल्लाका रुख वातावरण परीक्षण तथा प्रभाव मूल्यांकनविना नै कटान गर्ने कार्यमा जनप्रतिनिधिको समेत संग्लनता रहेको स्थानीयले आशंका गरेका छन् ।

यो सडक निर्माणका लागि आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा नै ठेक्का सम्झौता भइसकेको छ भने ढुङ्गाडसम्मको ट्रयाक खोल्ने कार्य आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मै सम्पन्न भएको हो । केएस कन्ट्रक्सन निर्माण कम्पनीले यो सडकखण्डमा काम समेत गरिरहेको छ ।

सडक निर्माण कार्य अहिले ठप्प रहेको र केही दिनमा पुनः सञ्चालन गरिने भौतिकपूर्वाधार विकास मन्त्रालय अन्तर्गतको पूर्वाधार कार्यालय डडेल्धुराले जनाएको छ । सडक निर्माणमा आफूहरूले नभई सामुदायिक वनले रुख काटेको पूर्वाधार कार्यालय डडेल्धुराका प्रमुख इञ्जिनियर रामचन्द्र खत्रीले जानकारी दिए ।

बरामद काठ किन लगाइयो सामुदायिक वनलाई जिम्मा ?

प्रदेश सरकारको बजेटमा निर्माण भइरहेको सडकमा वन फडानी गरेर राखेको अवस्थामा करिब ३५ सय घनफिट काठ भेटिएको डिभिजन वन कार्यालय डडेल्धुराका प्रमुख विष्णुप्रसाद आचार्यले जानकारी दिए । उनले काठको नाप लिने काम सकिएको र बरामद गरिएको काठ सामुदायिक वनका अध्यक्षलाई जिम्मा लगाइएको जानकारी दिए ।

बरामद गरिएको काठ सामुदायिक वनका अध्यक्षलाई जिम्मा लगाउनु नियमविपरीत भएको सरोकारवालाको भनाइ छ । तर, डिभिजन वन कार्यालय प्रमुख आचार्यले नीतिनियम, ऐनअनुसार जिम्मा लगाइएको बताए ।

‘सामुदायिक वनका अध्यक्ष भागेर जाने कुरा हुँदैन । सिङ्गो समिति हुन्छ । अधिकांश ठाउँमा हामीहरूले सामुदायिक वनका अध्यक्षलाई नै जिम्मा लगाउँछौँ,’ उनले भने, ‘ढुवानी गरेर ल्याउन समस्या हुने भएकोले त्यही जिम्मा लगाउँछौँ । अदालतमा मुद्दा चलिसकेपछि लिलाम हुँदा त्यही ठाउँबाट उठाउँछौँ ।

सम्बन्धित समाचार