अमेरिकाले साथ दिँदैनौँ भन्दाभन्दै गाजाको राफा कब्जा गर्न किन ढिपी गर्दै छ इजरायल ?

अमेरिकाले साथ दिँदैनौँ भन्दाभन्दै गाजाको राफा कब्जा गर्न किन ढिपी गर्दै छ इजरायल ?

A+ A A-

संयुक्त राष्ट्र संघ सुरक्षा परिषद्ले युद्धग्रस्त गाजा शहरमा युद्धविराम गर्ने प्रस्ताव पारित गरे पनि इजरायलले गाजामाथिको आक्रमण रोकेको छैन । बरु इजरायली सेना गाजामा बस्ने प्यालेस्टाइनीको एक मात्र आशाको केन्द्र राफा नाकातिर अघि बढेको छ । सोमबार राति इजरायली सेनाले रफाको एउटा घरमा बम हान्दा ९ बच्चासहित १८ जना मारिएको खबर छ ।

विभिन्न देशका नेताले गाजामा युद्धविरामका लागि संयुक्त राष्ट्र संघको प्रस्तावलाई स्वागत गरेका थिए । संयुक्त राष्ट्र संघका प्रमुख एन्टोनियाे गुटेरेसले पनि युद्धविरामको पारित प्रस्ताव लागू हुनुपर्ने बताएका थिए । तर, इजरायलले रोकिने छाँटकाँट देखाएको छैन । राफामाथि इजरायलको धावालाई लिएर अमेरिकासहित संसारका धेरै देशले चिन्ता जनाएका छन् ।

इजरायलको निकट सहयोगी मानिने अमेरिकाले राफामाथि आक्रमण नगर्न आग्रह गरिरहेको छ । उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसले राफामा आक्रमणको परिणाम राम्रो नहुने चेतावनीसमेत दिएकी छन् । विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिंकनले पनि राफामा जमिनी आक्रमणको विरोध गरेका छन् । फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोँले राफामा आक्रमण नगर्न इजरायललाई भनेका छन् ।

तर, इजरायल यी सबै सुझाव र चेतावनीलाई बेवास्ता गर्दै राफातिर अघि बढेको छ । इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहुले भनेका छन्, ‘इजरायलले अमेरिकाको समर्थनमा वा ऊबिनै पनि राफामा आक्रमण गर्ने छ ।’

उनले यसमा अमेरिकी नेतृत्वले दबाब दिन सक्ने ठानेर इजरायली प्रतिनिधिमण्डलको अमेरिका भ्रमणसमेत रद्द गरिदिएका छन् ।

राफातिर किन अघि बढ्यो इजरायल ?

गाजा क्षेत्रको दक्षिणमा पर्ने महत्त्वपूर्ण नाका हो राफा, जुन इजरायली क्षेत्रसँग जोडिएको छैन ।

गाजामा अन्य दुई नाका पनि छन् । उत्तरमा रहेको इरेज नाकाको प्रयोग इजरायलीले पनि गर्छन् । दक्षिणस्थित केरेम शालोम खासगरी व्यापारिक वस्तुका लागि मात्र प्रयोगमा छ । ७ अक्टुबरमा हमासले आक्रमण गरेर इरेज नाकामा नराम्रोसित क्षति पुर्‍याएको छ । आक्रमणपछि इजरायलले इरेज र केरेम शालोमलाई बन्द गरेको थियो ।

दुवै बोर्डर क्रसिङ बन्द रहेकाले राफा नाका यतिबेला गाजामा रहेका लाखौँ प्यालेस्टाइनीका लागि लाइफलाइन हो । किनभने गाजाबाट बाहिरिनका लागि यो एक मात्र बाटो हो । गाजामा मानवीय सहायता पुर्‍याउने अन्तर्राष्ट्रिय एजेन्सीहरूले पनि यही नाकामार्फत सहयोग पुर्‍याउनुपर्ने हुन्छ ।

राफा नाका पहिले हमास र इजिप्टको कब्जामा थियो । नाकामा आउजाउ गर्न दिने, नदिने तय इजिप्ट र हमासले नै गर्थे । तर, इजरायली आक्रमणपछि राफा नाकामा कामकाज बन्द छ ।

गएको १२ अक्टोबरमा इजिप्ट सरकारले गाजामा रहेका युद्धपीडितलाई राहत पुर्‍याउन इजरायलले राफा नाकाआसपास आक्रमण रोक्न भनेको थियो । सँगै उसले आफ्ना कर्मचारीको सुरक्षा सुनिश्चित नभएसम्म यो नाका नखोल्ने पनि बताएको थियो । युद्धविरामपछि केही समयका लागि यो नाका खुल्ने खबर सुनेर हजारौँ मानिसहरू राफा नाकामा पुगेका थिए । तर, नाका खुलेन । इजरायलले गाजामा जमिनी आक्रमण थालेपछि अन्य क्षेत्रबाट लाखौँ मानिस राफा नाकामा जम्मा भएका छन् ।

उसो त, सामान्य अवस्थामा पनि प्यालेस्टाइनीका लागि राफा नाकामार्फत बाहिर निस्कन सजिलो छैन । यसका लागि उनीहरूले दुईदेखि चार हप्ताअगाडि नै स्थानीय प्यालेस्टाइनी संस्थामा आवेदन दिएर पञ्जीकरण गराउनुपर्ने हुन्छ । तर, यसखालको आवेदन प्यालेस्टाइन वा इजिप्टका अधिकारीका तर्फबाट सामान्य चेतावनी वा स्पष्टीकरणका साथ रद्द हुन सक्छ । संयुक्त राष्ट्र संघका अनुसार, सन् २०२३ मा इजिप्टले गाजाबाट १९ हजार ६ सय ८ मानिसलाई बाहिर जान अनुमति दिएको थियो । तर, ३ सय १४ मानिसलाई बाहिर जानबाट रोकियो ।

सम्बन्धित समाचार

चिहानजस्तै बनिसकेको गाजा, अस्पतालमै कब्जापछि स्थिति झनै चिन्ताजनक

यही नाकातिर इजरायल अघि बढेपछि विभिन्न देश उसलाई यसो नगर्न भनिरहेका छन् । इजरायलको कारबाहीबाट १० लाखभन्दा बढी मानिस प्रभावित हुन सक्छन् ।

अन्य देशबाट युद्धविरामको दबाब परिरहँदा इजरायलले बच्चा, महिलाको हत्या गरिरहेको, घरमा परिवारसहित आगो लगाइदिएको खबर आइरहेका छन् ।

यसैबीच, इजरायलको उत्तरमा पर्ने मेरोन क्षेत्रस्थित सेनाको इकाइलाई लक्षित गरेर लेबनानबाट हिजबुल्लाले केही रकेट हानेको छ । यद्यपि, त्यहाँ कुनै मानवीय क्षति नभएको इजरायली डिफेन्स फोर्स (आईडीएफ)लाई उद्धृत गर्दै जेरुसलेम पोस्टले लेखेको छ ।

लेबनानी समाचार संस्था अल-मायादीले हिजबुल्लाले दक्षिणी लेबनानमा इजरायलको सैन्य गतिविधिको जवाफमा अभिभीमा दुई घरलाई निशाना बनाएको बताएको छ । इजरायली सेनाले प्रयोग गरिरहेका भवन, संरचनालाई हिजबुल्लाले निसाना बनाएको समाचारमा उल्लेख छ ।

७ अक्टुबरमा हमासका लडाकुले जमिन, आकाश र जलमार्फत इजरायल छिरेर आक्रमण थालेपछि इजरायलले हमास सिध्याउने कसम खाँदै युद्धको घोषणा गरेको थियो । दुवैतर्फ गरी ३०औँ हजार मानिस मारिइसकेका छन् । कतारको मध्यस्थतामा युद्धविराम भए पनि त्यो सकिएलगत्तै फेरि हानाहान भइरहेको छ । हमासले पनि सकेसम्म इजरायलतर्फ रकेटहरू हानिरहेको छ । इजरायल हमासलाई सखाप पार्ने संकल्पका साथ मैदानमा छ । सन् २००७ देखि हमास गाजाको सत्तामा छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, चैत १३, २०८० १९:०६