विवाद छाडेर बीपीका उपकुलपति कार्की भागेपछि मेयर हर्कको हस्तक्षेप

A+ A A-

आपत्कालीन उपचारबाहेक अन्य सेवा ठप्प पारेर धरानस्थित बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानका चिकित्सक तथा कर्मचारीले सुरु गरेको आन्दोलन पेचिलो बन्दै गएको छ ।

लामो समयदेखि नियमित बढुवा नभएको भन्दै चिकित्सक तथा कर्मचारीहरू प्रतिष्ठानका सम्पूर्ण काम आइतबारदेखि ठप्प बनाएका छन् । आन्दोलनकै कारण अहिले प्रतिष्ठानले सञ्चालन गरेको चिकित्सकीय तथा पढाइसम्बन्धी कामहरू ठप्पप्राय: छन् ।

ठप्प बीपी प्रतिष्ठान: १६ वर्षदेखि बढुवा रोकिँदा आन्दोलित कर्मचारी

अस्पतालमा कार्यरत चिकित्सक तथा कर्मचारीहरूले 'वारपार'को आन्दोलन गरिरहेकै बेला प्रतिष्ठानको नेतृत्व गर्ने कायममुकायम उपकुलपति रहेका प्रह्लाद कार्की भने बिदामा बसेमा छन् । बढुवा विवाद सुल्झाउन गत २५ पुसमा उपकुलपति आफैँले प्रतिष्ठानको कार्यकारिणी बैठक बोलाएका थिए । बैठकमा शिक्षक कर्मचारीहरूको बढुवाका लागि अन्तर्वार्ता मिति तोक्ने विषयको कार्यसूची थियो । तर, आफैँ बैठक बोलाएकै दिन उपकुलपति कार्कीले रेक्टर प्रा.डा. सञ्जीव शर्मालाई निमित्त दिएर बिदामा बसे । जबकि दोस्रो वरीयतामा रहेका प्रतिष्ठानका रजिस्ट्रारलाई भने बाइपास गरेका थिए ।

निमित्त दिएको विषय त गौण बन्यो । मुख्यतः आफैँले बोलाएको बैठक कामु उपकुलपति कार्कीले छलेपछि आन्दोलनरत चिकित्सक तथा कर्मचारी थप रुष्ट बनेका थिए । विवाद सुल्झाउन लागेका धरान उपमहानगरका मेयर हर्क साम्पाङले कामु उपकुलपति कार्कीलाई 'भगौडा'को संज्ञासमेत दिन भ्याए । विवाद सुल्झाउन प्रतिष्ठान आएका साम्पाङले आन्दोलनरत चिकित्सक तथा कर्मचारीहरूसँग समस्या समाधानका लागि आफूले स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई ताकेता गर्दै आएको बताएका थिए ।

मन्त्रालयलाई ताकेता गर्दै आएका साम्पाङ आफैँ प्रतिष्ठान पुगेर कामु उपकुलपतिको कार्यकक्षमा ताला लगाएका छन् । बीपी प्रतिष्ठानमा बढ्दै गएको समस्या र शिक्षक कर्मचारी चिकित्सकका माग सम्बोधन गर्न उपकुलपतिले नसकेको भन्दै मेयर साम्पाङ सोमबार एक्लै मोटरसाइकल चढेर प्रतिष्ठानमा पुगेर ताला लगाइदिएका थिए ।

कार्की बिदामा बसेपछि प्रतिष्ठानभित्रको विवाद थप चुलिँदै गएको थियो । बढुवा प्रक्रिया तत्काल सुरु गर्ने अल्टिमेटमलाई बेवास्ता गर्दै कामु उपकुलपति कार्की बिदामा बसेका थिए ।

बिदामा बसेका कामु उपकुलपति कार्कीले चिकित्सक कर्मचारीहरूको आन्दोलनको मागलाई 'नैतिक समर्थन' गर्ने प्रतिष्ठानका पदाधिकारीहरूलाई भने धमाधम जिम्मेवारी खोस्दै आएका छन् । कार्यकारिणीको बैठक बोलाएर २५ पुसदेखि बिदामा बसेका कार्कीले २९ पुसमा एक पत्र पठाउँदै प्रतिष्ठानका रजिस्ट्रार प्रा.डा. सूर्यप्रसाद सङ्ग्रौलालाई हस्तान्तरित जिम्मेवारी कटौती गरेका थिए ।

बिदामा भएकै बेला उपकुलपतिकै हैसियतमा प्रतिष्ठानको लेटरप्याडमा कार्कीले रजिस्ट्रार सङ्ग्रौलालाई पठाएको पत्रमा भनिएको छ, 'तपाईंलाई कामु उपकुलपतिबाट मिति २०८०/०३/१७ गते मेरो कामु उपकुलपतिको नियुक्तिपश्चात् प्रतिष्ठानको ऐन र नियमावलीअनुसार मैले दिएको अख्तियारी आजैका मितिदेखि फिर्ता गरिएको जानकारी गराउँदछु ।'

उपकुलपतिले रजिस्ट्रारको अधिकार खोसेपछि आर्थिकसहित प्रशासनिक अधिकारसमेत आफैँ प्रयोग गर्नेछन् । पत्रमा भनिएको छ, 'आजका मितिदेखि तपाईंले सुचारु गर्ने सम्पूर्ण आर्थिक एवं प्रशासनिक क्रियाकलापहरू (आन्तरिक तथा बाह्य पत्राचार र मुद्दा मामिलासम्बन्धी कार्यहरूसमेत) कामु उपकुलपतिबाट स्वीकृत गराएर मात्र सम्पन्न गर्नुहुन अनुरोध छ ।'

विवादको चुरो : बढुवा प्रक्रिया

रजिस्ट्रार कार्की प्रतिष्ठानमा जारी चिकित्सक तथा कर्मचारीको विवाद तत्काल सुल्झाउने पक्षमा थिए । रजिस्ट्रार सङ्ग्रौलाले केही दिनअघि धरानमा क्रियाशील राजनीतिक दलहरूको बैठकमा उपकुलपतिको कमजोरीका कारण चिकित्सक तथा कर्मचारीहरूको बढुवा प्रक्रिया रोकिएको बताएका थिए । आफ्नाविरुद्ध लागेर आन्दोलनरत पक्षलाई सहयोग गरेको भन्दै कामु उपकुलपति कार्कीले रजिस्ट्रारको जिम्मेवारी खोसेको प्रतिष्ठानमा ओपन सेक्रेट नै छ ।

रजिस्ट्रारको अधिकार खोसेर उपकुलपतिले आन्दोलन थप चर्काएको बुझाइ आन्दोलनरत पक्षको छ । 'रजिस्ट्रार सर हाम्रो पक्षमा हुनुहुन्थ्यो, त्यसैको परिणाम हो यो,' आन्दोलनमा संलग्न एक चिकित्सक भन्छन्, 'यसले आन्दोलन कमजोर हुन्छ भन्नेमा उपकुलपति हुनुहुन्छ होला तर, अब त आन्दोलन थप चर्किन्छ ।'

शिलापत्रको सम्पर्कमा आएका प्रतिष्ठानका रजिस्ट्रार सङ्ग्रौला प्रतिष्ठानभित्रको आन्दोलन सम्बोधन गर्नुपर्ने पक्षमा आफू रहेको बताए । 'उपकुलपति (कामु) ज्यु आफैँले निर्देशन दिएपछि मैले विवाद समाधान गर्नुपर्दछ भनेर २५ गते (पुस) कार्यकारिणीको बैठक बोलाएको हो,' सङ्ग्रौलाले भने, 'तर, उहाँ (कामु उपकुलपति) निमित्त दिएर बिदामा बस्नुभयो । अब प्रतिष्ठानको उपकुलपतिबिना त बढुवासम्बन्धी विवादको टुङ्गो लाग्ने कुरा नै भएन नि ।'

आन्दोलनरत चिकित्सक तथा कर्मचारीको मागमा नैतिक समर्थन गरेका रजिस्ट्रार सङ्ग्रौलाको व्यवहार चित्त नबुझेपछि शक्ति केन्द्रीकरणको ध्याउन्नमा कामु उपकुलपति कार्की लागेको आन्दोलनरत कर्मचारीहरूको बुझाइ छ । 'रजिस्ट्रारको जिम्मेवारी खोसेपछि अब, डिपार्टमेन्ट हेड परिवर्तन हुने सम्भावना छ,' आन्दोलनमै रहेका एक विभागीय प्रमुखले शिलापत्रसँग भने, 'त्यो पनि आजै हुन सक्छ ।'

बढुवा विवाद चर्किंदै गर्दा बिदामा बसेका कामु उपकुलपतिको विषयमा धरानमा क्रियाशील रहेका राजनीतिक दलहरूले समेत प्रश्न तेर्स्याएका छन् । धरानमा क्रियाशील प्रमुख पाँच राजनीतिक दलका स्थानीय नेतृत्वहरूले संयुक्त वक्तव्य जारी गर्दै प्रतिष्ठानमा भइरहेको क्रियाकलाप नियालिरहेको जनाउ दिएका छन् ।

दलहरूले आफूहरूको समेत उपस्थितिमा भएको बढुवासम्बन्धी सम्झौता कार्यान्वयन गर्न गराउन आग्रहसमेत गरेका छन् । विज्ञप्तिमा भनिएको छ, 'राजनीतिक दलहरूसमेतको रोहबरमा भएको सहमति कार्यान्वयन नगरी प्रतिष्ठान व्यवस्थापन गैरजिम्मेवार भएको हाम्रो ठहर छ । वक्तव्यमा सहमति तत्काल कार्यान्वयन गर्न नसक्ने प्रतिष्ठानका प्रमुख नेतृत्वले मार्गप्रशस्त गर्न सुझाव दिँदै पदाधिकारीहरूलाई जिम्मेवारी र पदीय मर्यादा कायम राख्नसमेत सचेत गराइएको छ ।'

उपकुलपतिलाई घुमाउरो तरिकाले राजीनामा दिन माग गरेका राजनीतिक दलहरूले आन्दोलनरत पक्षको माग पूरा गर्न आफूहरूसमेत लागिरहेको जनाएका छन् । 'प्रतिष्ठानमा लामो समयदेखि शिक्षक तथा कर्मचारीहरूको रोकिएको बढुवाको माग राखी आन्दोलन गरिरहेको कुरामा राजनीतिक दलहरूले समस्या समाधान गर्न पदाधिकारी तथा आन्दोलनकारी शिक्षक, कर्मचारीहरूसँग संवाद गर्ने, माथिल्लो तहका नेतृत्व नेपाल सरकारसँग लबिङ गर्ने कार्य निरन्तर भइरहेको छ ।'

दलहरूले वक्तव्य जारी गर्दै आन्दोलनको कारण दैनिक स्वास्थ्यलगायतको सेवा अवरुद्ध नगर्न चेतावनीसमेत दिएका छन् । ‘आन्दोलनका कारणले अस्पतालको शैक्षिक तथा स्वास्थ्योपचारजस्ता संवेदनशील विषयहरू प्रभावित भए राजनीतिक दलहरू प्रतिष्ठानको प्रशासनमा हस्तक्षेप बढाउन बाध्य हुनेछन् ।'

वक्तव्यमा नेपाली कांग्रेस धरान नगर सभापति श्याम पोख्रेल, नेकपा एमाले नगर अध्यक्ष मनोज भट्टराई, नेकपा माओवादी केन्द्रका नगर अध्यक्ष ताजुब लिम्बू र एकीकृत समाजवादी पाटीका अध्यक्ष रेवती रमण राईले हस्ताक्षर गरेका छन् ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, माघ १, २०८० २०:४०