झुपडीमा हुर्केका मेयर देवकुमार कसरी बने अर्बपति ?

A+ A A-

बचत अपचलन गरेर बागलुङको ढोरपाटन नगरपालिकाका मेयर एवं इमेज बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाका अध्यक्ष देवकुमार नेपाली ६ महिनादेखि फरार छन् ।

गत जेठदेखि सम्पर्कविहीन उनले ५ मंसिरमा सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा लाइभ आएर आफू भाग्नुको कारण र अब बचतकर्ताको पैसा कसरी फिर्ता गर्ने भन्ने योजना सुनाएका छन् । आफूलाई धम्की आएपछि भागेको र आफ्नो सम्पत्ति बेचेर बचतकर्ताको पैसा फिर्ता गर्ने नेपालीले आश्वासन दिएका छन् । उनले आफैँले बागलुङ, कास्की, काठमाडौंमा गरेर १८ घर रहेको र ती घर र जग्गा बेच्ने वातावरण बनाइदिन आग्रह गरेका छन् ।

देवकुमारको अभिव्यक्तिले घरजग्गा कसरी जोडे र यत्तिको सम्पत्ति हुँदाहुँदै बचत फिर्ता नगरी किन भागे भन्ने प्रश्न उठेको छ । देवकुमार भाग्नुको मुख्य कारण भएको सम्पत्ति बिक्री नहुनु र बचतकर्ताको दैनिकको टर्चर मुख्य हो । सहकारी रजिष्ट्रारको कार्यालय गण्डकीले गरेको अध्ययनअनुसार इमेज सहकारी बागलुङको १ अर्ब ९० करोड रूपैयाँको हिसाब मिलान देखिएको छैन । त्यसबाहेक पोखराको शाखाको ६६ करोड आसपासको हिसाब गोलमटोल छ । तर, देवकुमारको सम्पत्ति दायित्वभन्दा दोब्बर बढी रहेको अवस्थामा उनी भागेका छन् । बागलुङका एक जना एमाले नेताले शिलापत्रलाई सुनाए, ‘उनलाई तपाईं नआत्तिनुस्, हामी मिलाउँछौँ भन्ने मान्छे नै भएनन् ।’

२०८० को पहिलो महिना वैशाखभर देवकुमारको घर, बागलुङ र पोखरास्थित इमेज सहकारीदेखि नगरपालिकाको कार्यालयसम्म बचतकर्ताको नियमित बाक्लो घुइँचो रह्यो । त्यतिबेलै उनले ६ महिनाभित्र आफूले व्यक्तिगत सम्पत्ति तिरेरै भए पनि बचत फिर्ता गर्ने प्रतिबद्धता जाहेर गरेका थिए । तर, बचतकर्ताले नियमित पछ्याएपछि कारोबार मिलाउन सकेनन् । सहकारीका प्रबन्धकसहित कर्मचारी पनि आर्थिक अपचलनमा सक्रिय देखेपछि उनलाई झनै तनाव पर्‍यो । त्यसपछि उनी फरार भए । देवकुमारको परिवारसहित सहकारीसम्बद्ध १० जना अझै फरार छन् ।

हेलिकोप्टरमा देवकुमार ।

कसरी जोडे अर्बौंको सम्पत्ति ?

देवकुमार निकै गरिब परिवारमा जन्मिएका हुन् । उनका बुवा लालबहादुर दमाईं बुर्तिबाङमा कपडा सिलाउँथे । २०३२ सालमा जन्मिएका देवकुमार बुर्तिबाङ बजारनजिकै ओडारमा खरले छाएको घरमा हुर्किएका हुन् ।

सानैबाट निकै टाठो देवकुमारले उत्तरगंगा नमुना माविमा कक्षा १० सम्म पढे । पढाइमा लाग्दालाग्दै १४ वर्षकै उमेरमा बुर्तिबाङमा किराना पसल खोलेका थिए । उनी त्यतिबेला सामन लिन गुल्मी, तम्घास पुग्थे । व्यवसायबाट बिस्तारै फेरिन थालेको उनको आर्थिक हैसियत अहिले हेलिकोप्टर बुक गरेर हिँड्ने अवस्थामा पुगेको छ ।

देवकुमारको भनाइलाई आधार मान्ने हो भने उनको घर–जग्गा मात्र ३ अर्बको छ । श्रीमती छेला नेपाली र आफ्नो नाममा गरेर बुर्तिबाङमा ७, काठमाडौंमा ६, पोखरामा ३ र बागलुङमा २ गरेर १८ वटा घर रहेको उनले हालसालैको वक्तव्यमा खुलाएका छन् । महँगा शहरका आकर्षक ठाउँमा भएका घर र त्यसबाहेकका जग्गा–जमिनको साधारण हिसाब गर्दा पनि उनीसँग ३ अर्बको सम्पत्ति रहेको कुरा पनि पत्यारलाग्दो नै देखिन्छ ।

पोखरा, काठमाडौं र बागलुङमा देवकुमार परिवारको ४४ कित्ता जग्गा छ । त्यसमध्ये ३४ वटा देवकुमार र बाँकी १० श्रीमती छेलाको नाममा छ । सुकुम्बासी बस्तीमा अभावै–अभावमा हुर्किएका देवकुमारले यत्रो सम्पत्ति कसरी जोडे ? यसको मुख्य कारण सहकारीकै आर्थिक अपचलन भएको देवकुमारलाई चिन्नेहरू बताउँछन् ।

देवकुमार र छेला नेपाली ।

देवकुमार २०४६ सालदेखि मसालको राजनीतिक गतिविधिमा सक्रिय थिए । उनी भलिबलका उम्दा खेलाडी थिए । भलिबल खेल्न गाउँगाउँ पुग्दा नै उनको जनसम्पर्क बढेको थियो । खेल्दाखेल्दै उनको मन राजनीतितिर बग्न थाल्यो ।

त्यतिबेला बागलुङमा जनमोर्चा शक्तिशाली थियो । उनी जनमोर्चासँग जोडिए । जनमोर्चाकै टिम बनाएर भलिबल खेल्न हिँड्न थाले । मसालबाटै स्थानीय तहको २०५४ सालको चुनाव जितेर लीलाबहादुर थापा जिल्ला विकास समिति सभापति बने । लीलाकै जोडबलमा उनले बागलुङमा सुरक्षा संयन्त्रको रासनको ठेक्का हात पारेका थिए । यिनताका उनी बुर्तिबाङमा किराना र फेन्सी पसल चलाउँथे । वर्ष दिनमै त्यो पसल छोडे ।

खेलकुदमा लाग्दालाग्दै चिनजान भएकी रणसिंह किटेनी गाउँकी एक जना मगर युवतीसँग विवाह गरे । केही वर्षमै श्रीमतीसँग सम्बन्धविच्छेद भयो । पछि उनले तिब्बती शरणार्थी ढोरपाटन क्षेत्र आइपुगेकी छेलोसँग विवाह गरे । छेलोसँग विवाह गर्नु देवकुमारको जीवनको ठूलो ‘टर्निङ पोइन्ट’मध्ये एक हो । देवकुमारलाई ससुराली पक्षले सजिलै स्वीका‍र्‍यो, तिब्बतबाट भागेर आउँदा ल्याएका सुनचाँदी थमाइदियो । यसले उनको आर्थिक हैसियत फेरिन थाल्यो ।

छेलोसँग विवाह गरेपछि देवकुमार व्यवसाय गर्न पोखरा झरे । यहाँ उनी साइकल पसल चलाउँथे । पोखराकै सूर्यदर्शन सहकारीमा जोडिए । सहकारीको उपाध्यक्ष पनि भए । सहकारीको उपाध्यक्ष भएपछि उनले सहकारीको पैसा कसरी प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने बुझिसकेका थिए । अध्यक्ष भएर सहकारीलाई आफूअनुकूल प्रयोग गर्ने उनको इच्छा भने पूरा भएन । उनले केही कर्मचारीलाई साथमा लिएर सूर्यदर्शन छोडे ।

त्यसपछि बागलुङ फर्किएर २०६९ सालमा इमेज सहकारी खोले । बागलुङ बजार, बुर्तिबाङ, गलकोट र पोखरामा अहिले सहकारीका शाखान् छ । यी सहकारीका बचतकर्ता तिब्बती शरणार्थी पनि छन् जो देवकुमारको ससुरालीको सहयोगमा जुटेका हुन् ।

देवकुमारको आर्थिक अवस्था बलियो बन्नुको कारण सहकारी मुख्य हो । उनको जीवनशैली अस्वाभाविक रूपमा फेरिएको २०७० सालपछि हो । देवकुमार पोखराबाट बुर्तिबाङ आउजाउ गर्न पनि हेलिकोप्टर प्रयोग गर्थे । उनको बुर्तिबाङस्थित होटल दरबारमा हेलिप्याड नै छ ।

देवकुमारकी श्रीमती छेलो पनि फरार छिन् । सहकारी सञ्चालक चित्रबहादुर भण्डारी, प्रबन्धक शक्ति किसान, कर्मचारी लालमती रोकालाई जिल्ला अदालत बागलुङले गत साउनमा पुर्पक्षका लागि थुनामा पठाएको थियो ।

dev kumar nepali1701176089.jpg

बागलुङको १ अर्ब ९० करोडबाहेक पोखरास्थित शाखाको पनि ६६ करोड रूपैयाँ हिसाब नमिलेको देखिएको छ । यो रकम नेपालीले कर्मचारीसँग मिलेर घरजग्गा खरिद, व्यक्तिगत प्रयोजनमा लगानी गरेका छन् । प्रभु हेलिकोप्टरमा देवकुमारको अदृश्य लगानी रहेको स्रोत बताउँछ । सहकारीको हिसाब मिलान गरेको अवस्थामा देवकुमारको अहिले देखिएको आर्थिक हैसियत र रवाफ निकै खस्किएर जानेछ ।

देवकुमारले सहकारीलाई प्रयोग गरेर अर्थोपार्जन गरे पनि त्यसलाई समाजमा खर्चिंदै आएका छन् । उनी यति मनकारी छन् कि सहयोग माग्नेलाई खाली हात पठाउँदैनन् । ढोरपाटनको कुनै कुनाकाप्चामा केही समस्या परे आफैँ पुग्छन् ।

उनको यस्तै सक्रियता देखेका बागलुङका एमाले नेताले उनलाई २०७४ सालको चुनावको मुखैमा एमालेमा ल्याए । ५ वर्षे कार्यकाल हेरेपछि अरूले जित्ने नदेखेपछि देवकुमारले फेरि टिकट पाएका थिए । ‘त्यहाँ उनीबाहेक अरुले जित्थेन । फर्किएर आए भने पनि उनको पछाडि मान्छे हुन्छन्,’ बागलुङका एक जना एमाले नेताले भने ।

देवकुमार भारततिर वा भारतहुँदै अन्य देश गएको हुन सक्ने सामान्य आकलन भए पनि प्रहरीले समात्न सकेको छैन । हालसालै उनको भिडियो सार्वजनिक भएपछि नेपाल प्रहरीको साइबर ब्युरोले लोकेसन पत्ता लगाउने प्रयास गरिरहेको छ ।

बागलुङ प्रहरीका सूचना अधिकारी डीएसपी मदन केसीले भिडियो सार्वजनिक भएपछि मेयर नेपालीको लोकेसन पत्ता लगाउने प्रयास साइबर ब्युरोले गरिरहे पनि तत्कालै पत्ता लगाउन सम्भव नहुने बताए । उनका अनुसार मेटासँग समन्वय गरेर उनको लोकेसन पत्ता लगाउन २० दिनसम्म लाग्छ ।

सम्बन्धित समाचार