भूकम्पपीडित जनप्रतिनिधिको चिन्ता: सग्ला छैनन् विद्यालय भवन, विद्यार्थी कहाँ पढाउने ?

भूकम्पपीडित जनप्रतिनिधिको चिन्ता: सग्ला छैनन् विद्यालय भवन, विद्यार्थी कहाँ पढाउने ?

A+ A A-

‘बारेकोटको प्राण गयो । विद्यालयमा कक्षा कोठा छैन । बालबालिका त्रसित छन् । कहाँ राखेर पढाउने ?,’ जाजरकोट बारेकोट गाउँपालिकाका अध्यक्ष वीरबहादुर गिरीले शिलापत्रसित भने । गाउँपालिकाका शिक्षा शाखा प्रमुख रामबहादुर मल्लका अनुसार बालविकाससहित १२ कक्षासम्म ५३ वटा विद्यालय छन् ।

प्रारम्भिक रिपोर्टअनुसार २२ वटा भवनको पूर्ण रूपमा क्षति भएको छ । थप अन्य विद्यालयको स्थितिबारे संकलन गर्ने काम भइरहेको छ । ‘आज दिनभरमा विद्यालयमा भएको क्षति संकलन गरिसक्छौँ,’ मल्लले भने, ‘भवन भत्किएको छ । ल्याबको सामग्रीमा समेत क्षति पुगेको छ ।’ एकातर्फ मानिस बस्ने घर छैन । अर्कोतर्फ बालबालिकादेखि ज्येष्ठ नागरिकसम्म भूकम्पमा परेर ढलेका छन् ।

उद्धार र राहतसँगै विद्यार्थीलाई कहाँ राखेर पढाउने भन्ने चिन्ता थपिएको बताउँछन्, पालिका प्रमुख गिरी । ‘दसैँतिहारका लागि विद्यालय बन्द छन् । तिहारलगत्तै विद्यालय खुलाउनुपर्ने भवन भत्कियो,’ उनी भन्छन् ।

jajarkot bhukampa school (7)1699264740.jpg

उता रुकुम पश्चिमको सानीभेरी गाउँपालिकाका विद्यालयको स्थिति पनि उस्तै छ । ‘तिहारपछि विद्यायल खुल्छ । तर, पढाउन विद्यालय छैन । बर्बाद भएको छ । के गर्ने तनावमा छौँ,’ सानीभेरीका अध्यक्ष विर्खबहादुर विष्टले भने । सानीभेरीमा ४८ वटा विद्यालय रहेकोमा हालसम्म १२ वटा पूर्ण रूपमा क्षति भएको विवरण आएको छ । अरु विद्यालयबारे विवरण माग्ने काम भइरहेको उनले बताए । ‘दुईकोठे र चारकोठे भवन थिए, सबै ढले । अरु विद्यालयको विवरण संकलन गरिरहेका छौँ,’ उनले भने ।

जाजरकोट नलगाड नगरपालिकाका पनि अधिकांश विद्यालयमा क्षति पुगेको छ । ‘कच्ची भवन सबै भत्किएका छन् । विवरण संकलन गरिरहेका छौँ,’ पालिका अध्यक्ष डम्बरबहादुर रावतले भने । उनका अनुसार नलगाडमा ७१ वटा विद्यालय रहेकोमा अधिकांश भत्किएका छन् । जिल्ला प्रहरी कार्यालय जाजरकोट र रुकुम पश्चिमले पनि विद्यालयमा भएको क्षतिको प्रारम्भिक रिपोर्ट सार्वजनिक गरेको छ ।

jajarkot bhukampa school (6)1699264750.jpg

जाजरकोटमा २१३ विद्यालयमा क्षति, रुकुममा संकलन हुँदै

भूकम्पले जाजरकोटमा २१३ वटा विद्यालयमा क्षति पुगेको छ । प्रहरीका अनुसार जाजरकोटमा ९१ विद्यालय पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएका छन् । १२२ विद्यालयमा आंशिक क्षति पुगेको छ भने ३६६ कक्षा कोठा पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएका छन् ।

४७६ कक्षा कोठामा आंशिक क्षति, ४३ वटा शौचालय, ११ वटा आईसीटी ल्याब, एक पुस्तकालय, सात विद्यालयका घेरबार र चारवटा सोलार सिस्टम पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएको प्रहरीको तथ्यांक छ । रुकुम पश्चिममा भने हालसम्म दुईवटा विद्यालयका भवनमा क्षति पुगेको विवरण आएको छ । यद्यपि, क्षतिको विवरण संकलनको काम जारी रहेको प्रहरीले जनाएको छ ।

jajarkot bhukampa school (4)1699264764.jpg

भूकम्पमा परे विद्यार्थी

जाजरकोटको रामीडाँडा केन्द्रविन्दु भएर शुक्रबार राति गएको ६ दशमलव ४ म्याग्निच्युडको भूकम्पमा परी ८२ जना बालबालिकाले ज्यान गुमाएका छन् । प्रहरीले उपलब्ध गराएको तथ्याङ्कअनुसार जाजरकोट भूकम्पमा परी मृत्यु भएका १५३ मध्ये ८२ जना बालबालिका रहेका छन् । जसमा जाजरकोटमा ५० र रुकुम पश्चिममा ३२ जना बालबालिकाले ज्यान गुमाएका छन् ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय जाजरकोटका प्रहरी प्रमुख प्रहरी नायब उपरीक्षक सन्तोष रोकाका अनुसार जाजरकोटमा मृत्यु भएका १०१ मध्ये ५० बालबालिका रहेका छन् । जसमा २२ बालिका र २९ बालक छन् । यस्तै, रुकुम पश्चिममा ५२ जनाले ज्यान गुमाएकोमा ३२ जना बालबालिका रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुकुमले जनाएको छ । जसमा १७ बालिका र १५ बालक रहेका छन् ।

jajarkot bhukampa school (3)1699264804.jpg

शिक्षा मन्त्रालयले के गर्दै छ ?

शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले प्रदेशस्थित सामाजिक विकास मन्त्रालयसँग समन्वय गरेर विद्यालय, विद्यार्थी र शिक्षकको क्षतिको विवरण संकलन गरिरहेको छ । जिल्ला-जिल्लामा रहेका शिक्षाका सरोकारवाला संघसंस्था सम्मिलित कमिटीले पनि काम गरिरहेको बताउँछन्, शिक्षा तथा मानव स्रोत विकास केन्द्रका महानिर्देशक दीपक शर्मा ।

‘प्रदेशको सामाजिक विकास मन्त्रालय, जिल्ला शिक्षा समन्वय इकाइसँग समन्वय गरेर काम गरिरहेका छौँ,’ उनले भने, ‘क्षतिको विवरण आउने क्रम जारी छ । ७० वटा विद्यालय पूर्ण क्षति भएको छ भने २४ जना विद्यार्थी र एक शिक्षकको मृत्यु भएको प्रारम्भिक रिपोर्ट आएको छ ।’

jajarkot bhukampa school (2)1699264779.jpg