बारम्बार हुने पाठेघरको संक्रमणले निम्त्याउन सक्छ बाँझोपन (भिडियो)

A+ A A-

बाँझोपन भन्नेबित्तिकै धेरैको मनमा एक खालको डर पैदा हुने गर्छ । मातृत्वको अनुभूति गर्न सक्दिनँ कि भन्ने चिन्ता हुन्छ ।

महिलाहरूमा बाँझोपन हुनुमा विभिन्न कारणहरू रहेको विज्ञहरू बताउँछन् । प्रजनन् तथा स्त्री रोग विशेषज्ञ डा. आकृति भारतीका अनुसार बाँझोपन एक अवस्था हो । सबै कुरा सामान्य हुँदाहुँदै पनि बाँझोपन हुन्छ । पाठेघरको बनावट अथवा कुनै संक्रमणको कारणले गर्दा पनि बाँझोपन हुन्छ ।

संक्रमणका कारण बाँझोपन

डा. भारती भन्छिन्, ‘क्रमाइडिया ट्रमाटिकोस र निजेरिया गोनिरिया नामक दुई किटाणु हुन्छन् । यी दुई किटाणु यौन सम्पर्क गर्दा लाग्ने रोगसम्बन्धी समस्या हुन् । असुरक्षित यौन सम्पर्क, धेरै व्यक्तिहरूसँगको यौन सम्पर्कका कारण महिलाको पाठेघरमा यी किटाणुहरू सर्छन् । जसले गर्दा पाठेघरको भित्री नली, गर्भ नलीका ट्युबलाई बन्द गर्ने, पाठेघरका भित्ताहरू एकअर्कामा टाँसिने समस्या बढ्छ र बाँझोपन आउँछ ।'

विकसित देशहरूमा क्षयरोगलाई एकदमै सामान्य मानिन्छ । क्षयरोग मानिसको शरीरमा नङ र कपालबाहेक सबै ठाउँमा हुन सक्छ । त्यस्तै, पेट वा पाठेघरको क्षयरोग भएको अवस्थामा पनि बाँझोपन हुन सक्ने सम्भावना बढी हुने डा. भारती बताउँछिन् ।

महिनावारीका बेला धेरैजसोले सेनेटरी प्याड प्रयोग गरिरहेका हुन्छन् । अझ पछिल्लो समय योनीमा प्रयोग गर्ने ‘ट्याम्पोन्स’को प्रयोग बढ्दो देखिने गरेको छ । महिनावारीका बेला प्रयोग गरिने ट्याम्पोन्सहरू समयमा परिर्वतन नगर्दा संक्रमण हुन सक्ने उनी बताउँछिन् ।

डा. भारती भन्छिन्, ‘संक्रमण जे कारणले पनि हुन सक्छ । तर, सामान्यतया संक्रमण हुन सक्ने भनेको असुरक्षित यौन सम्पर्क र सरसफाइ नहुँदा नै हो । पटकपटक संक्रमण भइरहँदा बाँझोपन हुन सक्छ ।’

संक्रमणका लक्षण

डा. भारतीका अनुसार सामान्य अवस्थामा पनि योनीबाट पानी बग्ने हुन्छ । तर, संक्रमण भएको अवस्थामा भने गन्ध आउने पानी बग्छ । जुन वरिपरि बसिरहेका मानिसहरूलाई नै थाहा हुनेसम्म पनि हुन सक्छ ।

योनीबाट पानी बग्दा दिनमा दुई/तीनवटा प्याड परिर्वतन गर्नुपर्ने हुन्छ । पानीको रङ हरियो, पहेँलोमा परिर्वतन हुन्छ । त्यसो त सामान्य अवस्थामा पानी बग्दा योनी चिलाउने हुँदैन भने संक्रमण भएको अवस्थामा चिलाउने समस्या हुन्छ । त्यस्तै, यौन सम्पर्क गर्दा सुक्खा हुने, पोल्ने समस्याहरू भइरहेका हुन्छन् ।

संक्रमणको उपचार

डा. भारतीका अनुसार महिलामा संक्रमण हुनुको मुख्य कारण पुरुष हो । तर, लक्षण धेरै महिलामा देखिन्छ र पुरुषमा कम देखिन्छ । संक्रमण भएको अवस्थामा ढिलो मात्रै पुरुषहरूमा लक्षण देखिन थाल्ने उनी बताउँछिन् ।

उनले भनिन्, ‘संक्रमणका कारण पानी बगिरहेको छ भने सरल रूपमा एन्टिबायोटिक दिएर उपचार गर्न सकिन्छ । यसमा श्रीमान्–श्रीमती दुवैलाई उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ । तर, संक्रमणकै कारण ट्युब बन्द भएको अवस्थामा इनभिट्रो फर्टिलाइजेसन (आईभीएफ) प्रविधिबाट गर्भाधारण गराउन सकिन्छ ।’

कतिपयको ट्युब बन्द हुँदा ट्युब खोल्नका लागि शल्यक्रिया गर्ने कुरामा अल्झिने गरेको पाइन्छ । तर, शल्यक्रियाबाट यो समस्याको समाधान हुँदैन । त्यस कारण त्यस्ता महिलाले आईभीएफ नै गर्नुपर्ने हुन्छ ।

जोगिन के गर्ने ?

संक्रमणबाट जोगिनका लागि ‘सिङ्गल पाटर्नर’ सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण हुने उनी बताउँछिन् । पाठेघरको संक्रमण भएको कुनै लक्षण देखिनेबित्तिकै समयमै उपचार गर्नु आवश्यक हुन्छ । उपचारका क्रममा महिला र पुरुष दुवैलाई सँगै उपचार गर्न अत्यन्तै जरुरी हुन्छ ।

उनी भन्छिन्, ‘महिलाले बारम्बार औषधि सेवन गरिरहेका हुन्छन् । तर, श्रीमान्‌सँग यौन सम्पर्क गरेपछि फेरि संक्रमण भएर उपचारका लागि अस्पताल पुग्ने गरेका हुन्छन् । त्यस कारण श्रीमान् र श्रीमती दुवैलाई सँगै राखेर उपचार गर्नुपर्ने हुन्छ ।’

प्रकाशित मिति: मंगलबार, असार २६, २०८० १९:००