खाँणका वकिलले राज्य नै लाग्यो भनेपछि न्यायाधीशको प्रश्न- राज्यविरुद्धको मुद्दामा राज्य लाग्दैन त ?

खाँणका वकिलले राज्य नै लाग्यो भनेपछि न्यायाधीशको प्रश्न- राज्यविरुद्धको मुद्दामा राज्य लाग्दैन त ?

A+ A A-

नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा जिल्ला अदालत काठमाडौंमा थुनछेक बहस चलिरहेको छ । गत मंगलबार सरकारी वकिलको बहस सकिएपछि बुधबारदेखि प्रतिवादीका अधिवक्ताहरूको बहस सुरु भएको थियो ।

न्यायाधीश प्रेमप्रसाद न्यौपानेको इजलासमा सुनुवाइ भइरहेको यो मुद्दामा मंगलबार शुक्रबार प्रतिवादी बालकृष्ण खाँणका अधिवक्ताहरूले बहस गरे । खाँणको तर्फबाट वरिष्ठ अधिवक्ता शेरबहादुर केसी र अधिवक्ता पंकज कर्णले ले बहस गरे ।

खाँणको तर्फबाट बहस गर्दै कर्णले जाहेरवालाले खाँणको नाम उल्लेख नगरेको भन्दै आफ्नै परिचय कीर्ते गर्नेलाई कसरी न्याय दिने भनेर प्रश्न गरे । 'गजेन्द्रको जाहेरीमा मेरो पक्षको नाम कहीँ छैन । अनुसन्धानको प्रारम्भिक अनुसन्धान प्रतिवेदनमा पनि मेरो पक्षको नाम छैन,' कर्णले भने, 'जाहेरवालाले आफैँलाई किन्न पैसा उठाएका छन् । पेस गरेको प्रमाण योग्य छैन ।'

मन्त्रिपरिषद्‌मा प्रस्ताव लैजाँदैमा आपराधिक क्रियाकलाप नहुने कर्णले जिकिर गरे । 'अनुसन्धान अधिकारीले उहाँको संलग्नताको प्रमाण दिएका छैनन्,' कर्णले भने । उनले यस विषयमा नबोलेको पनि तर्क गरे कर्णले । 'दुई विषयमा बयान लिएर पाँच अभियोग लगाइएको छ,' कर्णले तर्क गरे, 'खाँणको नाम कसरी राख्न सकिन्छ भनेर जबर्जस्ती हेरिएको छ ।' पाँच वटै अभियोगमा प्रमाण नपुग्ने उनको जिकिर छ ।

यही प्रकरणका अर्का अभियुक्त पूर्वगृहसचिव टेकनारायण पाण्डेको चिठीले बालकृष्णलाई अपराधी हो भनेर नभन्ने कर्णले जिकिर गरे । त्यसपछि कर्णले अलिकति कल्पनाको कुरा गरे । सोही क्रममा न्यायाधीश न्यौपानेले उनलाई प्रतिप्रश्न पनि गरे ।

'भन्दिएर हुन्छ भने म यहीँबाट अमेरिकाको राष्ट्रपति बनाइदिन्छु भन्छु । भन्दिएर हुन्छ ?' कर्णले भने, 'भनेको भरमा हुँदैन ।'

कर्णले यस्तो तर्क गरेपछि न्यायाधीश न्यौपानेले उनलाई प्रश्न गरे- कहाँ जोड्न खोजुनुभएको ?

जवाफमा कर्णले खाँण मन्त्री बन्नुभन्दा अघिदेखि नै यो प्रक्रिया चलिरहेको बताए । कर्णले भने, 'यसमा मालाजस्तै सच्याउन जिम्मेवारहरू एक ठाउँमा छन् । यसमा बालकृष्ण संलग्न छैनन् ।'

त्यसपछि न्यायाधीश न्यौपानेले उनलाई पुन प्रश्न गरे- तथ्यगत र बस्तुनिष्ठ प्रमाण भन्ने तपाईं नै कल्पनाको कुरा गर्ने ?

जवाफमा कर्णले भने- कहिलेकाहीँ कल्पना पनि गर्नुपर्ने रहेछ श्रीमान् ।

कर्णको बहसपछि खाँणकै तर्फबाट बहस गर्न पुगे वरिष्ठ अधिवक्ता शेरबहादुर केसी । आफ्नो बहसका क्रममा केसीले अभियोगपत्र पढ्ने, सबैको नाम पढ्नेलगायत गर्न थाले । उनलाई न्यायाधीश न्यौपानेले पटक-पटक मुद्दामा केन्द्रित हुन सचेत गराउनुपरेको थियो ।

२२४ पृष्ठको अभियोगपत्रमा कुनै पनि ठाउँमा किटेर आफ्नो पक्ष (खाँण) ले यसो गर्‍यो, गल्ती गर्‍यो भनेर भन्न नसकेको तर्क गरे केसीले । फर्म्याटअनुसार अभियोग नलगाइएको र अन्य व्यक्ति पक्राउ परेपछि खाँणलाई पक्राउ गर्न टार्गेट गरेर जाहेरी हालिएको केसीले दाबी गरे ।

बहसकै क्रममा केसीले खाँणविरुद्ध मिडियादेखि राज्य नै लागेको जिकिर गरे । 'उहाँको विरुद्धमा मिडियादेखि राज्य नै लागेको छ,' उनले भने ।

केसीले यस्तो भनेपछि न्यायाधीश न्यौपानेले प्रश्न गरे- राज्यविरुद्धको मुद्दा छ, राज्य नलागेर हुन्छ त ?

केसीले जसले फाइल राखेको हो उ जिम्मेवार हुनुपर्ने तर्क गरे । सरकारी वकिल कार्यालयमा लिनुपर्ने टेकनारायण पाण्डेको बयान किन अन्तै लिइएको भनी केसीले प्रश्न गरे । त्यसपछि उनले खाँण निर्दोश रहेको भन्दै अन्य व्यक्तिहरूको नाम लिन थाले । बहसका क्रममा केसीले सागरमणि पाठक, फणिन्द्र पोखरेललगायतको नाम लिए ।

त्यसपछि उनलाई रोक्दै न्यायाधीश न्यौपानेले भने- आफ्नो पक्षको क्लियर गरौँ ।

त्यसपछि केसीले नाम र अभियोगपत्र बाचन गर्न थाले । न्यायाधीशले पटक-पटक विषयमा आउन सचेत गराएका थिए । 'हातै जोडेँ । टाइमफ्रेममा ध्यान दिनुस् । नाम मात्रै लिनुभयो भने मेरो ध्यान मिसिलमा छिरिहाल्छ । त्यसैले हजुरलाई करेक्सन गरिरहेको छु,' न्यायाधीश न्यौपानेले केसीलाई भने ।

त्यसपछि केसी र न्यौपानेबीच सवालजवाफ चल्यो ।

केसीः यो के लेखेको अभियोगपत्रमा ?

न्यायाधीशः मैले तयार गर्ने हो र ? हजुरको भनाइले त मैले तयार पारेको जस्तो गर्नुभयो ।

केसीः सहयोग गर्ने उद्देश्य हो ।

न्यायाधीशः उद्देश्यमा खोट छैन । बहकिएको हो कि भन्ने हो ।

अनि केसीले फेरि अभियोगपत्र बाचन गर्न थाले । खाँण अहिले पनि नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय सदस्य रहेको भन्दै केसीले कारबाही गर्ने भए पार्टीले गरिसक्नेथियो भन्ने तर्क गरे । 'निवर्तमान गृहमन्त्री हो । चुनाव जितेको भए फेरि पनि मन्त्री बन्न सक्नुहुन्थ्यो,' केसीले भने, 'उहाँलाई राज्यविरुद्धको अपराध ?'

यससम्बन्धी अरु पनिः