पृथ्वीको सबैभन्दा रहस्यमय ठाउँ

हामीलाई थाहै छ, अन्टार्कटिका पृथ्वीको सबैभन्दा चिसो ठाउँ हो । तर, यहाँको तापक्रम कति हुन्छ, यहाँ कोही बस्छन् कि बस्दैनन्, बस्छन् भने त्यत्रो ठण्डीमा कसरी टिक्छन् भन्ने कुरा तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ ?

पृथ्वीको दक्षिणतम महाद्वीप अन्टार्कटिकाको तापमान माइनस ९८ डिग्री सेल्सियससम्म पुग्छ । वैज्ञानिकहरूका अनुसार, यति धेरै तापमानका कारण यहाँकाे हावा असाध्यै सुक्खा छ । अर्थात् यहाँको हावा पूर्णतः रुखो हुन्छ । यसै कारण अन्टार्कटिकामा कुनै शहर, गाउँ, उद्योग वा घर छैन । तैपनि करिब ४ हजार मानिस यहाँ बस्छन् ।

अन्टार्कटिकामा बस्ने धेरैजसो मानिस वैज्ञानिक, अनुसन्धानकर्ता वा पर्यटक हुन्छन् । उनीहरू वैज्ञानिक अनुसन्धान स्टेसनमा बस्छन् तर धेरै समयका लागि होइन । खराब मौसमले गर्दा वर्षमा वा १५ महिनामा एकपल्ट पानीजहाजहरू मानिसहरू छोड्न र लिन आउनेजाने गर्छन् ।

धेरैजसो त अँध्यारो हुन्छ

यहाँ संसारभरका वैज्ञानिक आउँछन् । त्यसैले यसको नाम ‘द इन्टरनेसनल कन्टिनेन्ट’ पनि राखिएको छ । एक बेलायती अनुसन्धान केन्द्रमा अढाइ वर्ष बिताएका मौसम वैज्ञानिक एलेक्स ग्याफिकिनले रोयटर्सलाई भनेका छन्, 'अन्टार्कटिकामा जाडोका बेला लगातार अँध्यारो हुन्छ । यस्तो हुनु निकै कठिन र जादुमय लाग्छ ।'

उनले भनेका छन्, ‘जादुमय किन भने हामीले यस्तो चीज देख्छौँ, जुन संसारमा कतै छैन । जस्तो, विशाल समुद्री जीव, पेङ्ग्विन कोलोनी र अद्भुत ग्लेसियर ।'

प्याकेटको खाना

उनका अनुसार, खराब मौसमका कारण अन्टार्कटिकामा खानाको समस्या हुन्छ । ‘हामीसँग सीमित खाना मात्रै आइपुग्छ । बारम्बार ल्याउन सकिँदैन', उनी भन्छन् ।

बेसमा काम गर्ने शेफ एलन शेरवुडका अनुसार, यहाँ फ्रोजन वा प्याकेट खाना नै खानुपर्छ । किनकि, खुला खाना- जस्तो कि सब्जी बिग्रिहाल्छ । धेरै वर्षअघि वैज्ञानिकहरू खानका लागि जनावरको सिकार गर्थे । यहाँ संसारको ९० प्रतिशत बरफ छ तर पानीको आपूर्ति सीमित हुन्छ । बरफलाई पगाल्नुपर्ने हुन्छ । यसपछि पाइपको मद्दतले यसको प्रयोग गरिन्छ ।

याे पनि..

१०० वर्षे बाको जीवन अनुभव : सन्तोकी मान्छे धेरै बाँच्छन् (भिडियाेसहित)

इन्साइडरको रिपोर्टअनुसार, वैज्ञानिक र अनुसन्धानकर्ता अन्टार्कटिकामा नयाँ जीवको खोजसँगै पृथ्वीको जलवायु इतिहाससँग जोडिएको डेटा, बदलिँदो पर्यावरणको संकेत र इकोसिस्टमलाई बुझ्ने कोसिस गर्छन् । यहाँ उद्योग वा शहर नभएकाले प्रदूषण हुँदैन । यही कारण आकाश सफा हुन्छ । यसबाट वैज्ञानिक र अनुसन्धानकर्तालाई स्पेससँग जोडिएको जानकारी खोज्न पनि सहयोग पुग्छ ।

यो वर्ष कति टुरिस्ट ?

कन्भर्सेसनको रिपोर्टअनुसार, याे वर्ष गर्मीको मौसममा १ लाखभन्दा बढी पर्यटक अन्टार्कटिका जानेछन् । ५० सिप पर्यटक बोकेर त्यहाँ पुग्नेछन् । सन् २०२०–२१ मा कोरोनाका कारण १५ जना मात्रै पर्यटक अन्टार्कटिका पुगेका थिए । अहिलेसम्म सबैभन्दा बढी ५५ हजार ४ सय ८९ पर्यटक सन् २०१८–१९ मा पुगेका छन् । २००७–०८ मा ४७ हजार २ सय २५ पर्यटक अन्टार्कटिका घुमेका थिए ।

अन्टार्कटिकमामा भूकम्प

जीएफजेट जर्मन रिसर्च सेन्टर फर जियोसाइन्सले आफ्नो एक रिसर्चमा के खुलासा गरेको छ भने, अन्टार्कटिकामा सन् २०२० मा ४ महिनाको अन्तरालमा करिब ८५ हजारपटक भूकम्प गएको थियो । यो भूकम्प ओर्का सिमाउन्ट ज्वालामुखीको नजिकै क्षेत्रमा गएको हो । यो ज्वालामुखी ब्रेन्सफिल्ड जलसन्धिको समुद्र तलदेखि ९ सय मिटरको उचाइमा छ, जुन अन्टार्कटिकाको उत्तर पश्चिमी क्षेत्रमा पर्छ ।

पोलर साइन्स जर्नलमा सन् २०१८ मा प्रकाशित एक प्रतिवेदनअनुसार, अन्टार्कटिका महाद्वीपको टोक्टोनिक प्लेटमुनि फिनिक्स टोक्टोनिक प्लेट तैरिरहेको छ । यो चल्दा त्यस क्षेत्रमा फल्ट जोन्स बनिरहेको छ ।

रुसको याकुत्सक शहर संसारको सबैभन्दा चिसो शहर हो । १८ जनवरी २०२३ मा यहाँको तापमान माइनस ६२ दशमलव २ डिग्री सेल्सियस थियो । खासमा यो शहर आर्कटिक सर्कलभन्दा ४ सय ५० किलोमिटर टाढा छ । यहाँको जनसंख्या २ लाख ७० हजारको हाराहारीमा छ । यहाँ मानिसको जीवन निकै कठिन छ । मानिसहरू तातोका लागि कैयौँ कपडाको लेयर लगाउँछन् । (एजेन्सीकाे सहयाेगमा)

याे पनि..