सुदूरपश्चिममा सरकार बनाउन हुन सक्ने पाँच समीकरण

A+ A A-

सुदूरपश्चिम प्रदेशमा सरकार गठनका लागि कुनै पनि दलसँग स्पष्ट बहुमत छैन । सरकार बनाउन एकापसमा समीकरण बनाउनुको विकल्प छैन । त्यही विकल्प नहुँदा प्रदेशमा अहिलेसम्म प्रदेश सरकारको नेतृत्व कसको हातमा जाँदैछ भन्ने निश्चित भइसकेको छैन । दलहरूबीच जस्तोसुकै समीकरण पनि बन्न सक्ने हुँदा कुनै निश्चित दलको नेतृत्वमा सरकार बन्छ भनेर आकलन गर्न सक्ने स्थिति छैन ।

केन्द्रमा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्री बनाउन समर्थन गरेका दलहरूबीचको गठबन्धन प्रदेशमा नरहन पनि सक्छ । पछिल्ला घटनाक्रमले यही कुराको संकेत पनि गरेको छ । केन्द्रमा प्रचण्ड नेतृत्वको सरकारलाई समर्थन गरेको नागरिक उन्मुक्ति पार्टी अझै पर्ख र हेरको अवस्थामा छ । आफ्ना माग सम्बोधन भएको अवस्थामा मात्रै सरकारमा रहने, नभए बाहिरिने संकेत गरेको नागरिक उन्मुक्तिले सुदूरपश्चिममा मुख्यमन्त्रीको दाबी गरिरहेको छ ।

अहिले सत्ता गठबन्धनभन्दा बाहिर रहेको नेकपा एकीकृत समाजवादी पनि पर्ख र हेरकै अवस्थामा छ । नेकपा एस यता प्रदेशमा पनि सोही अवस्थामा छ । केन्द्रमा सरकारको नेतृत्व गुमाएको कांग्रेसले प्रदेशमा भने सरकार गठनका लागि कसरत गरिरहेको छ । बुधबार मात्रै संसदीय दलको नेतामा निर्वाचित भएका कमल शाहले सरकार गठनका लागि सबै दलसँग वार्ताको ढोका खुला राखेको बताएका छन् । यसले केन्द्रीय गठबन्धन विपरीत पनि प्रदेशमा सरकार बन्न सक्ने संकेत गरेको छ ।

५३ सदस्यीय सुदूरपश्चिम प्रदेशमा कांग्रेसका १९, एमालेका १०, नेकपा माओवादी केन्द्रका ११, नागरिक उन्मुक्तिका सात, नेकपा एसका चार, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी र स्वतन्त्र सांसद १-१ छन् । सरकार गठनका लागि समीकरण एक मात्रै विकल्प भएको अवस्थामा यहाँ दलहरू त्यसको कसरतमा छन् । ५३ सदस्यीय प्रदेशसभामा सरकार बनाउन बहुमतका लागि २७ प्रदेशसभा सदस्य आवश्यकता रहन्छ । यसका लागि विभिन्न पाँचवटा समीकरण बनाउन सकिन्छ ।

यसरी बन्न सक्छन् पाँच समीकरण

वर्तमान सत्ता गठबन्धनः एमाले, माओवादी, नागरिक उन्मुक्ति र राप्रपा

सुदूरपश्चिम प्रदेशमा केन्द्रीय सत्ता समीकरणअनुसार सुदूरपश्चिममा पनि सरकार गठन गर्न सकिन्छ । यसरी केन्द्रीय समझदारीअनुसार प्रदेशमा सहजै सरकार बनाउन सकिने स्थिति छ । यसका लागि दलहरूबीच सरकारको नेतृत्वदेखि सभामुख, उपसभामुखलगायतका पदहरू भगवण्डा हुनेछन् । एमालेका १०, माओवादी केन्द्रका ११, नागरिक उन्मुक्तिका ७ र राप्रपाका १ गरी २९ जना सांसद पुग्छन्, जुन सरकार बनाउन बहुमत हो ।

पूर्वगठबन्धनः कांग्रेस, माओवादी र नेकपा एस

प्रदेशसभा र प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा गठबन्धन गरेका कांग्रेस, माओवादी केन्द्र र नेकपा एसले पनि सरकार बनाउन सक्छन् । मुख्यमन्त्री माओवादी केन्द्रलाई दिएर, सभामुख र उपसभामुख अन्य दललाई दिने गरी सत्ता समीकरणको सम्भावना पनि छ । कांग्रेसका १९, नेकपा माओवादी केन्द्र ११ र एसका चार गरी ३४ सांसद पुग्छन् ।

सम्भावित अन्य समीकरण

एमाले, माओवादी, एस, राप्रपा र स्वतन्त्र

यो समीकरणमा मुख्यमन्त्री एमाले वा माओवादी केन्द्रमध्ये एक दलले लिँदै अन्य पद पनि भागवण्डा गरेर पनि सरकार गठन गर्न सकिन्छ । त्यसका लागि स्वतन्त्र सांसदको भने साथ जरुरी पर्छ । एमालेका १०, माओवादी केन्द्रका ११, एकीकृत समाजवादी पार्टीका ४, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पाटी र स्वतन्त्र सदस्य १-१ गरी २७ सांसद हुन्छन् ।

कांग्रेस, नागरिक उन्मुक्ति र स्वतन्त्र समीकरण

कांग्रेस वा नागरिक उन्मुक्तिमध्ये एक दलले मुख्यमन्त्री लिने गरेर पनि नयाँ समीकरण बन्न सक्छ । प्रदेशमा कांग्रेसका १९, नागरिक उन्मुक्तिका ७ र स्वतन्त्र १ गरी २७ सांसद हुन्छन् ।

कांग्रेस, उन्मुक्ति र एस समीकरण

कांग्रेस वा नागरिक उन्मुक्तिमध्ये एक दलले मुख्यमन्त्री लिने गरी नेकवा एससँग मिलेर पनि सरकार बनाउन सकिन्छ । यसरी सरकार गठन गर्दा अन्य पद सहमतिमा बाँडफाँट गर्न सकिन्छ । कांग्रेसका १९, नागरिक उन्मुक्तिका ७ र एसका चार गरी ३० सांसद पुग्छन् । केन्द्र सरकारमा नेकपा एस सामेल नभएकाले यो समीकरणका आधारमा पनि सरकार गठन हुने सम्भावना छ ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, पुस २२, २०७९ १३:३३