काठमाडाैं–१ मा रवीन्द्र मिश्र हार्नुका तीन कारण

A+ A A-

पाँच वर्षअघि ८ सय २२ मतले पराजित रवीन्द्र मिश्र अहिले १ सय २५ मतले कांग्रेसका प्रकाशनमान सिंहसँग पराजित भए । अघिल्लोको तुलनामा मतान्तर घटाए पनि संसद छिर्ने मिश्रको प्रयासलाई सिंहले दोस्रोपटक पनि ब्रेक लगाइदिएका छन् ।

आक्रामक प्रचारशैलीमा रहेका मिश्रले दोस्रो प्रयासमा जित निकाल्न तीनवटा जुक्ति लगाएका थिए । पहिलो कदम थियो, वैकल्पिक राजनीतिको परित्याग । दोस्रो प्रयास चाहिँ एमालेको साथ लिन खोजेका थिए । तेस्रो, सामाजिक सञ्जालमार्फत युवा पुस्तासम्म पुग्ने प्रयास गरेका थिए ।

वैकल्पिक राजनीतिको धार समातेर आएका मिश्रले पाँच वर्ष पनि त्यो धार समात्न सकेनन् । मिश्रले पुरानो धारमात्र छोडेनन्, राजतन्त्रको पक्षमा खुले अनि पूर्वपञ्चहरूको पार्टी राप्रपामा प्रवेश गरे । मिश्रको त्यो हेराफेरी अनपेक्षित नै चाहिँ थिएन । तर, वैकल्पिक राजनीतिको धारलाई बिटुलो मिश्रको त्यही निर्णयले गरिदियो, जुन दिन विचारभन्दा माथि देश भनेर उनले राप्रपाको साथ खोज्न थाले ।

राप्रपा प्रवेशसँगै मिश्रलाई प्रतिनिधिसभामा प्रवेश गर्न गाह्रो हुन्छ भन्ने विश्लेषण भइरहेको थियो । सम्भवत त्यही बुझेर मिश्रले एमालेको साथ लिन खोजेका थिए । राप्रपामा प्रवेश गर्नुअघि मिश्रले एमाले अध्यक्ष केपी ओलीसँग झन्डै साढे २ घण्टा संवाद गरेका थिए । बालकोट पुगेर त्यति लामो संवादपछि ओलीले सिक्कासहित स्वागत गरेका थिए । त्यतिबेला राप्रपासँगको तालमेलमा मिश्रलाई एमालेले काठमाडौं १ मा सहयोग गर्ने विश्लेषण भइरहेको थियो । त्यही भएका कारण पनि एमालेले दोस्रो पुस्ताका किरण पौडेललाई उठाएको चर्चा पनि थियो ।

अन्तिमसम्म एमालेले मिश्रलाई सहयोग गर्नसक्छ भनेर पनि चर्चा भइरहेको थियो । त्यही चर्चा चिर्न मौनअवधिको अघिल्लो दिन पौडेल पत्रकार सम्मेलन गर्न बाध्य भए । ओलीको व्यक्तिगत रुझानका कारण मिश्रलाई साथ नदिएको आकलन भइरहेको छ । त्यसबाहेक मिश्रले सामाजिक सञ्जाल (जहाँ युवा पुस्ताको बाक्लो उपस्थिति छ र मिश्रको लोकप्रियता पनि छ)लाई चुनावी अभियानका लागि भरपुर उपयोग गरेका थिए । यद्यपि, उनले विचारभन्दा माथि देश भन्ने मत राख्न थालेपछि सामाजिक सञ्जालको एउटा पंक्ति भने आलोचकको रूपमा उत्रिएको थियो ।

काठमाडौं १ ले केन्द्रीय राजनीतिलाई प्रभावित बनाइरहेको हुन्छ । जस्तो, ०५१ को चुनावमा कांग्रेसका कृष्णपसाद भट्टराइले काठमाडौं १ मा हारे । कांग्रेसको अन्तरर्घातका कारण भट्टराई पराजित भएपछि कांग्रेसभित्र त्यही मुद्दाले किचलो सुरु भएको मानिन्छ । त्यसो त, यही क्षेत्रबाट मदन भण्डारीदेखि विद्या भण्डारीसम्म निर्वाचित भएका थिए ।

त्यसैले, पनि काठमाडौं १ लाई वैचारिक मतदाता भएको क्षेत्रको रूपमा विश्लेषण गरिन्छ । अहिले प्रकाशमान सिंह र रवीन्द्र मिश्रको सन्दर्भमा पनि प्रभाव परेको मानिन्छ । अर्थात, यो क्षेत्रका मतदाता राजतन्त्रभन्दा पनि लोकतन्त्रप्रति बढ्ता रुझान बोक्छन् ।

मिश्रको हारमा तीनवटा कारण विश्लेषण भइरहेको छ । मिश्रको अस्थिर राजनीतिक धारलाई एउटा कारणका रूपमा मानिएको छ । मिश्रको नागरिकसँग सहज घुलमिल नहुने शैलीलाई दोस्रो कारणका रूपमा मानिएका छन् । तेस्रो कारण भने काठमाडौं १ मा खस्ने वैचारिक मत पनि मानिन्छ । अर्थात, निरन्तर परिवर्तनको एजेन्डा बोक्ने यो क्षेत्रले मिश्रको विचारलाई अस्वीकार गरेको विश्लेषण भइरहेको छ ।वैकल्पिक राजनीतिमा लागेका पुकार बम, सुशासन पार्टीका रमेश खरेलको उम्मेदवारी पनि मिश्रको हारको कारण मानिएको छ । मिश्रलाई आउने भोट नै उनीहरुले काटेका थिए ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, मंसिर ६, २०७९ ०९:२६