आशा र आक्रोशको मत घण्टीमा

A+ A A-

पुराना दलप्रतिको ‘आक्रोश’ले स्थानीय चुनावमै नबजाएकाे हाेइन ‘घण्टी’ । त्यो बेला जनआक्रोश ‘लौरो’ का रूपमा थियाे । दलका नेताले त्यो ‘असन्तुष्टि’ लाई पूरै बेवास्ता गरिदिए ।

स्थानीय चुनावले विकल्पको मार्केट देखाएपछि गत असारमा मात्रै टीभी छोडेर रवि लामिछानेले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी जन्माए । राजनीति गर्न टीभीमा चिच्याएजस्तो हुँदैन भन्दै दलकै कतिपय नेता र तिनका समर्थकले उसैगरी हियाए ।

तर आज भएको मतदानका क्रममा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीलाई लिएर जनताकाे उत्साह देख्दा लाग्छ, यसले संसद्मा ठूलै आवाजमा ‘घण्टी’ बजाउने छ । र, सत्तालाई भाँडाकुटी खेलेजस्तो बनाउने खेलाडीहरूलाई अप्ठेराे पार्ने छ ।

८ महिनाअघि धरान र काठमाडौंले देखाएको ‘असन्तुष्टि’ देशव्यापी बन्दै छ । लामिछानेले रातारात विस्तार गरेको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले ल्याउने सिट हेरेर त्यो असन्तुष्टिको आकार यकिन गर्न सकिन्छ । तर दिनभर मतदान केन्द्रमा बसेर रिपोर्टिङ गरेका हाम्रा संवाददाता, हामीले सुनेका जनआवाज, पुराना दलका कतिपय नेताको सुस्केरा देख्दा लाग्छ, घण्टी राम्रैसँग बज्नेवाला छ... ।

चितवन- २ मा रवि लामिछानेले ‘मीठो’ जित निकाल्ने सम्भावना प्रबल छ । एमालेले महाधिवेशनमा शक्ति प्रदर्शन गरेकाे नारायणी किनारमा रवि लामिछानेको अन्तिम चुनावी सभामा सर्वसाधारण जसरी उर्लिए, त्यसैले पनि उनले जित्छन् भन्नलाई अब औपचारिक नतिजा कुर्ने मात्रै हाे ।

यसबाहेक अन्तिम मतगणना नआएसम्म अन्य निर्वाचन क्षेत्रमा यसै होला भन्न सकिँदैन । तर केही निर्वाचन क्षेत्र छन्, जहाँ राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका उम्मेदवारले जित्न सक्छन्, नजिते दोस्रो वा तेस्रोसम्म बन्न सक्छन् । वर्षौंदेखि दाहोरिरहेका, तेहेरिरहेका दलका उम्मेदवारलाई यो चुनौती पनि चानचुने हुने छैन ।

चितवन- १ मा पूर्वअर्थमन्त्री एमालेका सुरेन्द्र पाण्डे र कांग्रेसका विश्व पौडेललाई राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका हरि ढकालले हराइदिन्छन् भन्ने चर्चा छ । काठमाडौं- २ मा सोविता गौतमले विजयी झण्डा गाड्न सक्छिन् भनिँदैछ । काठमाडौं- ६ मा शिशिर खनाललाई ‘घण्टी’ले संसद् छिराउने सम्भावना देखिएको छ । ललितपुर- ३ मा बहालवाला ऊर्जामन्त्री पम्फा भुसाललाई हराएर डा. तोसिमा कार्कीले संसदमा सिट सुरक्षित गर्न सक्छिन् । काठमाडौं- ८ मा विराजभक्त श्रेष्ठले सता गठबन्धनबाट एकीकृत समाजवादीका जीवनराम श्रेष्ठ, एमालेबाट शिवसुन्दर राजवैद्यलाई आछुआछु पार्ने सम्भावना छ ।

एमाले सचिव पद्मा अर्याल र कांग्रेस उपसभापति धनराज गुरुङलाई स्याङ्जा- २ मा घण्टीका टिकराज गुरुङले कडा टक्कर दिनेछन् । सुर्खेत-२ मा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका टेकबहादुर चुनाराले हारजितमा राम्रै भूमिका खेल्न सक्छन् । मकवानपुर- २ मा भरत पराजुलीकाे सम्भावना नकार्न सकिँदैन । दाङ- २, दाङ- ३, रुपन्देही- २, नुवाकाेट- २, बाँके- २ लगायतका क्षेत्रमा घण्टीवालाहरूले नजित्लान् तर दाेस्राे वा तेस्राे हुनसक्ने देखिन्छ । देशका अन्य कतिपय क्षेत्रमा रविका उम्मेदवारले चुनावै नजिते पनि दोहोरिरहने दलका उम्मेदवारलाई कडा टक्कर दिनेछन् ।

घण्टीको सबैभन्दा ठूलो आवाज समानुपातिक मतको अन्तिम परिणाम आएपछि सुनिने सम्भावना छ । किनकि काठमाडौंलगायतका मुख्य शहरदेखि दूरदराजका गाउँबस्तीका मतदाताले समानुपातिकमा यसपालि नयाँ विकल्प पाएका छन् । आफूलाई वैकल्पिक शक्ति भन्दै आएका केही दलको क्षयीकरण र भइरहेका पुराना दलको मनपरीबाट वाक्कदिक्क भएका जनताले युवा पुस्तालाई परीक्षण गर्ने अवसर पाए र सदुपयाेग गर्ने अनुमान गरिएकाे छ ।

सुरुमा रवि लामिछानेको पार्टीले ‘राष्ट्रिय दल’को हैसियत बनाऊला भन्नेमै धेरैलाई पत्यार लागेको थिएन । तर एकाएक धेरैले भन्न थालेका छन्, संसदमा चौथो वा पाँचौ शक्तिका रूपमा उदाउन सक्छ, त्यो पनि समानुपातिकमा पाएको मतकै बलमा । प्रवक्ता मुकुल ढकालको दाबीअनुसार राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी संसद्को तेस्रो शक्ति हुनेछ । उनको भनाइमा पार्टीले समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीतर्फ सबैभन्दा धेरै मत पाउने छ ।

ढकालले जस्ताे दाबी गरे पनि अहिलेसम्मको अनुमानअनुसार पहिलो पार्टी कांग्रेस, दोस्रो एमाले र तेस्रो माओवादी हुनेछन् । कांग्रेससँग गठबन्धन नगरेको भए माओवादीलाई पनि निकै अप्ठेरो थियो । चौथोमा नेकपा एस, राप्रपा र रास्वपाको प्रतिस्पर्धा हुनसक्ने आकलन गरिएको छ ।

रविको पार्टीले प्रत्यक्षमा तीन सिट र समानुपातिकमा १५-२० सिटसम्म ल्याउन सक्ने अनुमान छ । यो त्यति असम्भव आकलन होइन । २०७० सालमा राप्रपा समानुपातिकबाटै २४ सिट ल्याएर संसदको चौथो ठूलो शक्ति बनेको थियो ।

जे होस्, यसपालि जनताको असन्तुष्टि ‘घण्टी’को आवाजमा सुनिएकाे छ । यसलाई नेताहरूले सुने, सुनेनन् भन्नलाई आगामी दिनमा तिनका क्रियाकलापले बताउने नै छ । किनकि रवि लामिछानेको पार्टीले राम्रै मत ल्याए पनि सत्ता बनाउने तागत पुराना दलकै हातमा हुने छ । पुराना दल जनताको भावना र चाहनाविपरीत चलेमा अर्को चुनावसम्म यो आवाजले हुण्डरीको रूप लिने छ अनि यसका अगाडि पुरानाहरू कसिङ्गर बन्नेछन्, जसलाई हुण्डरीले एक निमेषमै उडाएर लैजाने छ ।

यसपल्ट संसदमा शानदार उदय गर्न लागेका रविका अगाडि पनि चुनौती कम छैनन् । यसअघि आफूलाई वैकल्पिक देखाउँदै आएका दल केही वर्षमै अस्तित्व जोगाउन हम्मेहम्मे पर्ने अवस्थामा पुगे । तिनले गरेका गल्तीबाट पाठ सिकेर रविले आगामी राजनीतिक यात्रा तय गर्नुपर्ने छ । उनी आफैँ पुराना नेता र तिनका प्रवृत्तिलाई गाली गरेर, दुत्कारेर जनतासँग नजिकिएका हुन् । आगामी दिनमा उनले पुराना दल र तिनकाजस्तै गतिविधिबाट जोगिएर अगाडि बढ्नुपर्ने छ । नत्र असन्तुष्टिको हुण्डरीले उनैलाई नउडाऊला भन्न सकिँदैन ।

अहिलेलाई आशाकै कुरा गरौँ । कुनै गाडीको पछाडि लेखिएको थियो, हर-हर रवि, घर-घर रवि । दलहरू नसुध्रिए अर्को चुनावमा यस्तै नहोला भन्न सकिन्न । यी रवि नभए अर्को रवि जन्मिने नै छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, मंसिर ४, २०७९ २१:२९