ठूला दलविरुद्ध घण्टी बजाइरहेका रविका उम्मेदवारहरू

A+ A A-

रवि लामिछाने नेतृत्वको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) पहिलो प्रयासमै राष्ट्रिय दलको रूपमा उदाउने सम्भावना छ । पुराना दलप्रति बढ्दो वितृष्णा र लामिछानेको लोकप्रियता नै रास्वपाका लागि इतिहास रच्ने अवसर बन्न सक्छ ।

प्रदेशसभा चुनाव बहिष्कार गरेको रास्वपाले प्रतिनिधिसभाको १ सय ६५ मध्ये १ सय ३१ सिटमा उम्मेदवारी दिएको छ । सबैभन्दा धेरै एमालेले १ सय ४१ र दोस्रोमा रहेको राप्रपाका १ सय ४० उम्मेदवार छन् ।

प्रत्यक्षमा ५ सिट ल्याउने रास्वपाको प्रक्षेपण छ । समानुपातिकमा भने उसले अप्रत्यासित मत पाउने अनुमान गरिएको छ । राजनीतिक पृष्ठभूमिबिनाको नेतृत्व र नयाँ दल भएकाले तथ्यमा रास्वपाले पाउन सक्ने मतको हिसाबकिताब निकाल्न मुस्किल छ । तर, चुनाव चिह्न घण्टीप्रति देखिएको आकर्षणले रास्वपाको संसद् यात्रालाई खासै कठिन देखाउँदैन । सुरुकै प्रयासमा राष्ट्रिय दलको हैसियत पाउनु रास्वपाका लागि ठूलो उपलब्धि हुनेछ ।

राष्ट्रिय दल बन्न प्रत्यक्षमा कम्तिमा १ सिट र समानुपातिकतर्फ ३ प्रतिशत मत ल्याउनैपर्छ । अर्थात १ सय ३१ जना उम्मेदवारमध्ये रास्वपाले प्रत्यक्षमा एक सिट त जित्नैपर्छ । अनि देशभर खसेको कुल सदर मतको ३ प्रतिशत समानुपातिकमा मत ल्याउनुपर्छ । देशैभरि १ करोड मत खस्यो भने कम्तिमा तीन लाख मत समानुपातिकमा पाउनुपर्छ । दुवै थ्रेसहोल्ड पार गर्ने दलहरूले संसद्मा राष्ट्रिय दलको हैसियत प्राप्त गर्नेछन् । नभए चुनिएकाहरू पनि स्वतन्त्र सांसदका रूपमा बस्नुपर्ने हुन्छ । जस्तो कि, २०७४ मा राप्रपा नेपालले प्रत्यक्षमा १ सिट जिते पनि समानुपातिकमा तीन लाख मत पाउन नसकेपछि राष्ट्रिय दल बन्न सकेको थिएन ।

खासगरी ७ वटा निर्वाचन क्षेत्रमा रास्वपाका उम्मेदवारहरूले प्रमुख दलका उम्मेदवारको कानमा घण्टी बजाइरहेका छन् । चितवन- १, चितवन- २, काठमाडौं- २, काठमाडाैं ६, ललितपुर- ३, नुवाकोट- २ र बाँके- २ मा रास्वपाका उम्मेदवार मुख्य प्रतिस्पर्धी बन्न सक्ने अड्कल गरिएको छ । यीमध्ये पनि रास्वपालाई राष्ट्रिय दलको मान्यता दिलाउने सम्भावित क्षेत्र चितवन- २ लाई मानिएको छ । अन्य क्षेत्रमा रास्वपाका उम्मेदवार मुख्य प्रतिस्पर्धीका रूपमा देखिन सक्छन् ।

चितवन- २ मा रवि लामिछाने

पार्टी सभापतिसमेत रहेका रवि लामिछानेले चितवन- २ बाट निर्वाचित हुने सम्भावना प्रबल छ । सञ्चारकर्ममा रहँदाको लोकप्रियता नै रविको जितमा मुख्य आधार हुने छ । हालै उनी नागरिकता विवादमा फसेका छन् । यसले मतदानको दिनसम्म मतदाताको मनोविज्ञानमा कस्ताे असर गर्छ त्यसले पनि नतिजामा फरक पार्न सक्छ । अहिलेसम्म चाहिँ उनी चुनाव जित्ने उम्मेदवारका रूपमा देखिएका छन् । एमालेबाट निवर्तमान सांसद कृष्णभक्त पोखरेल र सत्ता गठबन्धनबाट कांग्रेसका उमेश श्रेष्ठ रविका बलिया प्रतिस्पर्धी हुन् । यसपालिको चुनावमा पुराना दल र दोहोरिने उम्मेदवारप्रति मतदाताको आकर्षण खासै देखिँदैन । रवि आफैँमा लोकप्रिय छन् । त्यसैले पुरानालाई छोडेर यसपालि मतदाताले नयाँलाई रोज्ने हुन् कि भन्ने पिर कांग्रेस-एमालेलाई पनि परेको छ ।

चितवन- १ मा हरि ढकाल

प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनका लागि चितवन- १ मा एमालेबाट पूर्वअर्थमन्त्री सुरेन्द्र पाण्डे र कांग्रेसबाट अर्थशास्त्री विश्व पौडेल उम्मेदवार छन् । ठूला पार्टीका यी दुवै उम्मेदवारलाई राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका युवा हरि ढकालले चुनौती दिइरहेका छन् । युवा पुस्तामाझ लोकप्रिय ढकाललाई पनि सशक्त उम्मेदवारका रूपमा हेरिएको छ । चितवन रत्ननगर-१५ माधवपुरका उनी अनेरास्ववियु चितवनका पूर्वसचिव पनि हुन् । चितवन- १ एमालेको परम्परागत पकड रहेको क्षेत्र हो । तर दुईपल्ट चुनाव जितिसकेका पाण्डेलाई छोडेर यसपालि मतदाताले नयाँलाई रोज्नसक्ने चिन्ता एमालेजनलाई छ । कांग्रेसका विश्व पौडेलको पनि जनाधार राम्रो छैन । उनको हकमा कांग्रेसभित्रको आन्तरिक विवादले पनि असर गर्न सक्छ । त्यसैले यसपालि हरि ढकाल सशक्त उम्मेदवारका रूपमा देखा परेका छन् । व्यापारसँगै राजनीति र सामाजिक काममा सक्रिय ढकालले चुनाव जित्ने दाबी गर्दै आएका छन् ।

काठमाडौं- २ मा सोविता गाैतम

काठमाडौं- २ मा रास्वपाकी सोविता गौतमको आकर्षण चानचुने छैन । उनले एमाले, कांग्रेस र राप्रपाका उम्मेदवारलाई कडा टक्कर दिन सक्छिन् । धेरैले उनलाई चुनाव जित्नसक्ने उम्मेदवारका रूपमा हेरेका छन् । परम्परागत रूपमा काठमाडौं- २ मा एमाले बलियो छ, उसले मणिराम फुयाँललाई उम्मेदवार बनाएको छ । त्यसैले मूलतः फुयाँल र गौतमबीच नै प्रतिस्पर्धा हुने अनुमान छ । यसबाहेक राप्रपाबाट कुन्ती पोखरेल र वाम-लोकतान्त्रिक गठबन्धनबाट माओवादी केन्द्रकी ओनसरी घर्ती पनि उम्मेदवार छन् । तर मूल प्रतिस्पर्धा साेविता र मणिरामबीच नै हुने अनुमान गरिएकाे छ ।

ललितपुर- ३ मा तोसिमा कार्की

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीकी डा. तोसिमा कार्कीलाई ललितपुर- ३ मा बलियो प्रतिस्पर्धीका रूपमा हेरिएको छ । यो क्षेत्रबाट चुनाव जितेर बारम्बार मन्त्री भएकी माओवादी नेतृ पम्फा भुसाल र एमालेका अमृत खड्का ठूला दलका उम्मेदवार हुन् । उम्मेदवारीसम्बन्धी विवादले थप चर्चित बनेकी कार्कीले ठूला दलका दुवै उम्मेदवारको कानमा घण्टी बजाइरहेकी छन् । उनलाई अझ पम्फा भुसालको प्रतिस्पर्धीका रूपमा हेर्न थालिएको छ । बजारक्षेत्र, युवापुस्ता र महिला भोट तान्न सक्ने उम्मेदवार मानिएकी तोसिमाले चुनावै जित्न भने गुठीहरूको भोट पाउँछिन् वा पाउँदिनन् भन्ने कुरा महत्त्वपूर्ण हुने छ । यो क्षेत्रमा गुठीहरूको भोटलाई निर्णायक मानिएको छ ।

काठमाडौं- ६ मा शिशिर खनाल

सुरुमा धेरैलाई लागेको थियो, यो क्षेत्रमा कांग्रेसका भीमसेनदास प्रधान र एमालेका सर्वेन्द्र खनालबीच नै मुख्य प्रतिस्पर्धा हुने छ । तर रास्वपाका शिशिर खनाल पनि बलियो प्रतिस्पर्धीका रूपमा देखा परेका छन् । तीव्र चुनावी अभियानमा होमिएका उनलाई धेरै मतदाताले भोट हाल्ने आश्वासन दिएका छन् । अमेरिकाको युनिभर्सिटी अफ विस्कन्सनबाट सार्वजनिक नीतिमा स्नातकोत्तर गरेका ४३ वर्षे खनाल टोखा-१०, गोंगबुका बासिन्दा हुन् । उनले लामो समय शिक्षा र स्वास्थ्य क्षेत्रमा रहेर काम गरेका छन् । दाङको तुलसीपुर उपमहानगरको शिक्षा सल्लाहकारसमेत भइसकेका खनालले आफूले चुनाव जित्ने दाबी गरे । उनले चुनाव जित्लान् नजित्लान् मंसिर ४ पछि थाहा हुने नै छ तर ठूला दलका उम्मेदवारलाई कडा टक्कर दिने पक्कापक्की छ । यो क्षेत्रमा पनि गुठीको मत निर्णायक हुने छ ।

नुवाकाेट–२ सुमन पाण्डे

नुवाकोट- २ मा पर्यटन व्यवसायी एवं छाया सेन्टरका मालिक सुमन पाण्डे स्वतन्त्र पार्टीका तर्फबाट उम्मेदवार छन् । कांग्रेसका अर्जुननरसिंह केसीसँग असन्तुष्ट मतदाताको भोट उनले तान्न सक्छन् । एमालेका उम्मेदवार नारायण खतिवडासँग एमालेभित्रै असन्तुष्टि रहेकाे छ । खतिवडा एमालेमा १० बुँदे सहमति पक्षधर मानिन्छन् । जिल्ला अध्यक्ष बद्री मैनालीसहितकाे टीमले अर्काे उम्म्देवार नपाएका कारण मात्रै खतिवडालाई टिकट दिन बाध्य भएका हुन । त्यसैले एमालेमा खतिवडालाई जिताउनै पर्छ भन्ने मत कमजाेर रहेकाे छ ।

दुवैतिरका असन्तुष्ट मतलाई तान्ने रणनीतिमा रहेका पाण्डे पछिल्ला दिनमा बलियाे बन्दै गएका छन् । का‌ग्रेसका उम्मेदवार केसी पञ्चायतदेखि नुवाकाेटमा उम्मेदवार रहेका छन् । त्यसमा पनि अघिल्लाे चुनावमा अन्तिम पटक भनेर भाेट मागेका थिए । अहिले अरुलाई छाेड्नुकाे सट्टा दाेहाेरिएपछि का‌ग्रेसकाे ठूलाे प‌क्ति रुष्ट छ जसकाे फाइदा पाण्डेलाई हुनेछ । रामशरण महत र केसी परिवारकाे नुवाकाेटमा दुईवटा गुट रहेका छन् । त्याे गुटकाे प्रभाव पनि केसीमा पर्ने स‌केत देखिएकाे छ । सुरुमा का‌ग्रेसका प्रकाशशरण महत नुवाकाेट जाने तयारीमा थिए केसीहरुकै कारण राेकिएकाे पनि विश्लेषण रहेकाे छ । त्यसले पनि प्रभाव पार्नेछ । त्यसमा पाण्डेले खेल्न सक्दा जित निकाल्न सक्छन् ।

यसैगरी, बाँके- २ बाट प्रतिनिधिसभातर्फ राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका विनोद अग्रहरी उम्मेदवार छन् । उनी केवुल व्यवसायी हुन् । निकै अगाडिदेखि चुनावको तयारी गरिरहेका उनी यसपालि प्रमुख दलका लागि तगारो बन्न सक्छन् । उनले पुराना पार्टी र पुरानो सोच भएकाहरूबाट परिवर्तन सम्भव नहुने भन्दै मतदातासँग भोट मागिरहेका छन् ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, मंसिर १, २०७९ १४:२५