सुर्खेत २: दशकौँ पुराना एजेण्डा लिएर मतदाता फकाउँदै उम्मेदवार

A+ A A-

सुर्खेत क्षेत्र नम्बर ३ बाट २०४८ मा कांग्रेसबाट प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित हुँदा शिवराज जोशीका मुख्य चुनावी एजेण्डा थिए सडक र बिजुली । २०५१ को मध्यावधि र २०५६ को प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा त्यही नारा दोहोर्‍याएर पुनः निर्वाचित भएका थिए जोशी । उनी यातायात राज्यमन्त्री र सञ्चार मन्त्रीसमेत बने ।

जोशीकै पालामा बड्डीचौर-बाबियाचौर सडकखण्डको सुरुवात भएको थियो । २०६४ को पहिलो संविधानसभा निर्वाचनमा नेकपा माओवादी केन्द्रका नरबहादुर विष्टले पनि सोही एजेण्डा दोहोर्‍याए निर्वाचित भए । २०७० मा सम्पन्न दोस्रो संविधानसभा सदस्य निर्वाचनमा कांग्रेसका तप्तबहादुर विष्टले सोही एजेण्डा बोकेर चुनाव जिते । विष्ट पनि सञ्चार राज्यमन्त्री बने । २०७२ असोज ३ मा नयाँ संविधान जारी भएसँगै ३ निर्वाचन क्षेत्र रहेको सुर्खेतलाई २ निर्वाचन क्षेत्र सीमित पारियो ।

२०७४ को प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनमा वाम गठबन्धनबाट विजयी भएका नवराज रावत र विन्दमान विष्टले समेत पाँच वर्षभित्र साविक क्षेत्र नम्बर ३ हाल सुर्खेत क्षेत्र नम्बर २ प्रदेशसभा (ख) मा सडक कालोपत्रे तथा उज्यालो पश्चिमको चुनावी एजेण्डा बनाएका थिए । रावत केन्द्र सरकारको स्वास्थ्य राज्यमन्त्री बने भने विष्ट प्रदेश सरकारको आर्थिक मामिला तथा योजनामन्त्री बने । कर्णाली प्रदेश सरकारका सामाजिक विकास मन्त्रीसमेत रहेका यज्ञबहादुर बुढाक्षेत्री पनि यसै क्षेत्रका हुन् । जोशीपछि पश्चिमबाट नेतृत्वमा आएका कसैले पनि सडक र बिजुलीको विकासका लागि काम गर्न सकेनन् ।

आसन्न मंसिर ४ मा हुने प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा कांग्रेस, माओवादी केन्द्रसहितको सत्ता गठबन्धनबाट यो क्षेत्रमा हृदयराम थानी उम्मेदवार बनेका छन् । अघिल्लो निर्वाचनमा एमालेका नवराज रावतसँग पराजित भएका थानी यो पटक चुनाव जित्ने रणनीतिमा छन् । प्रदेशसभातर्फ गठबन्धनका तर्फबाट माओवादीका विन्दमान विष्ट पुनः प्रदेशमा दोहोरिने दाउमा छन् ।

कांग्रेस र माओवादी केन्द्रले मात्र नभई एमाले र नेकपा एकीकृत समाजवादीका उम्मेदवारले पनि यिनै नारालाई मुख्य एजेण्डा बनाएका छन् । प्रतिनिधिसभातर्फ एमालेका अमृत बीसी र प्रदेशसभामा ताराकेशर गौतम र नेकपा एकीकृत समाजवादीका मोहनसिंह बडुवाल उम्मेदवार छन् । दलहरूले ३० वर्षको अवधिमा बारम्बार अगाडि सारेका यिनै एजेण्डा चुनाव जित्ने अस्त्र बनाउनेबाहेक अरु केही गर्न सकेनन् । सुर्खेत क्षेत्र नम्बर २ को अधिकांश भू-भाग पश्चिम सुर्खेतमा पर्छ । अहिलेसम्म पश्चिमका मतदाताले भोट दिएर पठाएका नेताहरूले प्रदेशदेखि संघीय सरकारसम्म सत्ता र शक्तिमा सहज पहुँच बनाए पनि पश्चिमको मुहार भने फेरिएको छैन ।

पश्चिमका मतदाताले आश्वासनबाहेक विकास नपाएको गुनासो गर्दै आएका छन् । पञ्चपुरी नगरपालिका-५ का जीवन ढुंगाना नेताहरूमा क्षमता नहुँदा पश्चिम सुर्खेत विकासमा पछाडि परेको बताउँछन् । ‘२०४८ सालमा शिवराज जोशी निर्वाचित हुँदा पश्चिममा विकासका ढोका खुला भए, उहाँको पालामा जति हुनुपर्ने थियो त्यो बेलाको बजेटले विकास निर्माणका काम भए,’ उनी भन्छन्, ‘२०५६ पछि निर्वाचित भएका नेताहरूमा क्षमता नहुनु नै प्रमुख कारण हो ।’ विकास, समृद्धि र रोजगारीसँग प्रत्यक्ष जोडिएका सडक, बिजुलीजस्ता मुख्य पूर्वाधार अभावका कारण पश्चिम सुर्खेतमा उद्योग, कलकारखाना स्थापना हुन नसकेको उनी बताउँछन् ।

‘स्वार्थ सिद्धिमा लागेका नेताहरूले टिकट पाएर जितेर त गए । तर, विकास माग्ने ठाउँमा डिल गर्न सक्ने क्षमता नै देखाउन नसक्दा पश्चिम अँध्यारोमा बस्न बाध्य भयो,’ उनले भने । बराहताल गाउँपालिका-८ का गणेश हमाल दलहरूले पुरानै नारा लिएर आउँदा उदेक लाग्ने गरेको बताउँछन् ।

आफूले भोट हाल्न थालेदेखिका मुद्दा बारम्बार दोहोरिनु तर विकास नहुनुले अब पनि ति मुद्दा पुरा हुनेमा आशंका रहेको हमाल बताउँछन् । प्रदेशकै सुगम जिल्ला मानिएको प्रदेश राजधानी सुर्खेतका तीन स्थानीय तह बराहताल, पञ्चपुरी र चौकुने गाउँपालिका अझै विद्युत्‌को राष्ट्रिय प्रसारण लाइनको पहुँचमा पुग्न नसक्दा यहाँका नागरिक अँध्यारोमा बस्न बाध्य छन् भने सडकको अवस्था पनि उस्तै छ ।

२०५१ सालमा निर्माण भएको बड्डीचौर–बाबियाचौर जोड्ने सडकको अहिलेसम्म पनि स्तरोन्नति हुन सकेको छैन । गतिलो सडक नहुँदा पश्चिमको समग्र विकासमै बाधा छ । भएका सडकमा पनि नियमित यातायातका साधन सञ्चालन हुँदैनन् । ती सडक बर्खामा मात्र नभई हिउँदमै हिलाम्मे हुन्छन् ।

चुनावको मिति नजिकिएसँगै घरदैलो अभियानलाई तीव्रता दिएका थानीले यसपालि पनि पुरानै नारा लिएर मतदाता माझ पुगेका छन् । थानी भन्छन्, ‘वर्षौंदेखि विकासमा पछाडि परेको पश्चिम सुर्खेतवासीका साझा समस्यालाई मनन गर्दै अबको ५ वर्षभित्र परिणाममुखी काम गरेर मतदातासँग गरेका बाचा निर्वाचित भएको भोलिपल्टबाटै सम्बोधन हुन्छन् ।’

नेकपा एकीकृत समाजवादीका जिल्ला अध्यक्षसमेत रहेका मोहनसिंह बडुवाल पहिलो पटक उम्मेदवार बनेका छन् । कांग्रेस, माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीले सुर्खेतमा गठबन्धन गरेर गएको भए पनि गठबन्धनसँग मित्रवत् प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका बडुवाल आफू पार्टीको भन्दा पनि पश्चिमी जनताको साझा उम्मेदवार भएको दाबी गरे ।बडुवालका पनि सडक र बिजुली नै मुख्य एजेण्डा बनेका छन् ।

‘पश्चिम दशकौँदेखि अँध्यारोमा छ । विगतमा कसले के गरे त्यतातिर म जान चाहन्न, म जे बोल्छु त्यो गर्छु र गर्न नसक्ने कुरा म गर्दिनँ । विगतका जनप्रतिनिधिले गर्न नसकेका कामहरू गर्न म आएको हुँ, ’ बडुवाल भन्छन्, ‘मेरो पहिलो प्राथमिकता सडक हो, बड्डीचौर-बेनीघाट सडकको नाम त फेरियो तर अवस्था फेरिएन । अबको ५ वर्षमा पश्चिमको विकास, समृद्धि र रोजगारीका लागि अन्तर प्रदेश जोड्ने मदन भण्डारी राजमार्गको स्तरोन्नति नै मेरो मुख्य प्राथमिकतामा रहने छ ।’

शिक्षा, स्वास्थ्य तथा रोजगारीका लागि चौकुने सिमेन्ट कारखाना तथा लखरपाटा सिमेन्ट कारखाना सञ्चालनमा ल्याई रोजगारी सिर्जना गर्ने उनको प्रतिबद्धता छ । ‘बाङ्गेसिमलदेखि पश्चिम अँध्यारोमा बस्न बाध्य छ । तल्लो तटीय क्षेत्रमा १ वर्षभित्र र अन्य बाँकी क्षेत्रमा २ वर्षभित्र बिजुली बाल्ने मेरो दोस्रो प्राथमिकता हो,’ बडुवालले भने ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, कात्तिक १६, २०७९ १३:५१