एमालेको घोषणापत्रमा श्रम-रोजगारः वैदेशिक रोजगारी तत्कालको आवश्यकता, न्यूनतम पारिश्रमिक २५ हजार

एमालेको घोषणापत्रमा श्रम-रोजगारः वैदेशिक रोजगारी तत्कालको आवश्यकता, न्यूनतम पारिश्रमिक २५ हजार

A+ A A-

नेकपा एमालेले आफ्नो चुनावी घोषणापत्रमा श्रमको सम्मान, मर्यादित काम, न्यायोचित ज्याला, सामाजिक सुरक्षा तथा असल औद्योगिक श्रम सम्बन्ध पार्टीको श्रम नीतिका आधारभूत मान्यता भएको उल्लेख गरेको छ । यी मान्यताहरूको कार्यान्वयन गरी श्रमिकको हक, हित र कल्याण अभिवद्धिका लागि प्रयोग गरिने घोषणापत्रमा उल्लेख छ ।

काम नगर्ने प्रवत्ति निरुत्साहित गर्दै नेपाललाई आफ्नो काम आफैँ गर्ने र काम सिर्जना गर्ने स्वावलम्बी, आत्मनिर्भर र उद्यमशील नागरिकको देशमा रूपान्तरण गरिने एमालेले उल्लेख गरेको छ । तीव्र गतिको विकाससँगै उत्पादन, उद्योग र सेवा क्षेत्रमा अधिकाधिक रोजगारीका अवसरहरू सिर्जना गरिने घोषणापत्रमा उल्लेख छ ।

श्रमिकहरूको क्षमता विकासका लागि सिपमलकू तालिम र प्रशिक्षणहरू सञ्चालन गर्ने, कृषि तथा वन, उद्योग, पर्यटन, ऊर्जा, यातायात तथा सूचना प्रविधि र भौतिक पूर्वाधारलाई रोजगारीको प्रमुखको स्रोतका रूपमा विकास गर्ने एमालेले जनाएको छ ।

हरेक कामलाई मर्यादित बनाउने, बँधुवा श्रम, बलपूर्वक लगाइने श्रम र बालश्रमलाई निर्मूल गर्ने, कार्यथलोमा हुने सबै प्रकारका विभेदलाई अन्त्य गर्दै समान कामको समान पारिश्रमिकको प्रतिबद्धता लागू गर्ने, अनौपचारिक क्षेत्रका श्रमिकहरूलाई दर्ता प्रक्रियामा लगिने समेत घोषणापत्रमा बताइएको छ ।

यस्तै, रोजगार सूचना केन्द्रलाई थप प्रभावकारी बनाउँदै बेरोजगारको तथ्याङ्क सङ्कलन र सचूना प्रणाली विकास गर्ने, श्रम गर्न सक्नेलाई प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रममा आबद्ध गरी न्यूनतम ६ महिनाको रोजगारी उपलब्ध गराउने, स्वरोजगार बन्न चाहनेलाई सहुलियत ऋण वा अनदुान सहयोग उपलब्ध गराउने, विपन्नलाई उत्पादनका साधन तथा सिपमुलक तालिम उपलब्ध गराई काम, रोजगारी र आय आर्जनको अवसर दिलाउने, श्रम कानुनहरूको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्दै अनौपचारिक श्रम सम्बन्धलाई औपचारिक बनाउने पनि एमालेले घोषणापत्रमा समेटेको छ । त्यस्तै श्रम अडिटका माध्यमबाट श्रमिकहरूको हक सुनिश्चित गर्ने र श्रम कानुनमा व्यवस्था भए बमोजिम सामाजिक सम्वादमार्फत् हित रक्षा गरिने घोषणापत्रमा छ ।

विधानअनरूपको नयाँ श्रम सम्बन्ध व्यवस्थापन गर्न विषयगत सम्वाद र नीतिगत छलफलका लागि संसदमा सामाजिक–आर्थिक बहु पक्षीय सम्वाद संयन्त्र स्थापनाको पहल गर्ने, आफ्नो नियन्त्रण वा परिस्थितका कारणले बेरोजगार हुनुपरेका व्यक्तिलाई साविकको रोजगारीको निरन्तरता वा अर्को रोजगारी नहुँदासम्म तत्कालिक राहतका लागि रोजगारी उपलब्ध गराउने, असंगठित रूपमा व्यापार व्यवसाय गर्ने व्यक्तिको व्यवसायलाई व्यवस्थित गर्ने, अधिकांश श्रमिक तथा कर्मचारीलाई सामाजिक सुरक्षाको दायरामा ल्याइने, औपचारिक क्षेत्रका सबै र अनौपचारिक क्षेत्रका ७५ प्रतिशत श्रमिकहरूलाई योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषको दायरामा समेटिने, स्वदेश तथा विदेशमा, ज्याला रोजगारी तथा स्वरोजगारीमा रहेका सबैलाई योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषको सुविधा उपलब्ध गराउने घोषणापत्रमा जनाइएको छ ।

श्रमिकहरूको न्यूनतम ज्याला मासिक २५ हजार पुर्‍याइने पनि एमालेले जनाएको छ । वैदेशिक रोजगारीलाई बाध्यता होइन तत्काल मुलुकको लाभको वैकल्पिक अवसरका रूपमा विकास गर्ने, वैदेशिक रोजगारीमा गएकाहरूको व्यवस्थित अभिलेख राख्ने, वैदेशिक रोजगारीलाई सुरक्षित मर्यादित र व्यवस्थित गरिने पनि एमालेले जनाएको छ ।

देशलाई आवश्यक पर्ने जनशक्तिको व्यवस्थापन गर्दै रोजगारदाता देशसँग श्रम सम्झौता गरी सरकारी माध्यमबाट श्रमिक पठाउने व्यवस्था गर्ने, रोजगारीमा जानेका लागि न्यून्यतम एउटा सिपमुलक तालिम दिने र विदेशबाट फर्केका व्यक्तिहरूको ज्ञान, सिप र पुँजीको सदुपोग गर्नेसम्बन्धी कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने पनि एमालेले जनाएको छ ।

विप्रेषणलाई राष्ट्रिय उत्पादनमा लगाइने, युवाहरूलाई तालिम र प्रशिक्षणद्वारा दक्ष तथा अर्धदक्ष श्रमिकका रूपमा विकास गरिने र केन्द्र, प्रदेश र स्थानीय तहहरूमा दक्ष श्रमशक्ति आपूर्ति केन्द्र स्थापना गरिने एमालेको घोषणापत्रमा उल्लेख छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, कात्तिक १५, २०७९ १५:५७