घर ठूलो कि परिवार ?

A+ A A-

परिवार भएपछि मानिसले घर खोज्छ । घर भएपछि परिवार खोज्छ । यी समानान्तर रहर हुन् ।

जति नै दाबी गरोस्, मानिस जीवनभर एक्लै रमाउन सक्दैन । एक्लै त दुःखी हुन पनि सक्दैन । हो, केही समय एक्लै घुम्न सक्छ, एक्लै आफ्ना रहर पूरा गर्न सक्छ । पैसा भए केही दिन होटेलमा बस्न सक्ला, पैसा नभए पाटीमा वा आश्रममा बस्न सक्ला । तर, जब घर हुन्छ, उसले परिवार खोज्छ, खोज्छ ।

संसारमा धेरै मानिस छन्, जसलाई ‘होमलेस’ भनिन्छ । उनीहरू घर नभएर होमलेस भएका होइनन्, परिवार नभएर होमलेस भएका हुन् ! अझ यसो भनौं, परिवार नभएर पनि होमलेस भएका होइनन्, परिवार परिवार जस्तो नभएर होमलेस भएका हुन् । यसर्थ होम भनेको परिवारसहितको घर रहेछ । घर मात्र चाहिँ हाउस रहेछ सायद । होमलेसहरूलाई हाउसलेस भनिएको सुनिँदैन !

मानिस सपना देख्ने प्राणी हो । उसले जीवनभर जागेर एउटा घरको सपना देख्छ । हामी आफैं कल्पना गरौं त, हाम्रो सपनाको घर कस्तो छ ? आफ्नो मनलाई सोधौं त, हाम्रो सपनाको घर कहिले तयार हुन्छ ?

मनले जवाफ दिन्छ– ए, मानिस तैंले खोजेको भनेको घर होम हो, हाउस होइन ! तैंले खोजेको परिवार हो, भवन होइन । र, परिवार दुई वा दुई मानिसभन्दा बढीले बन्छ ! नाता के, त्यो गौण हो ! परिवार बन्न दुई वा दुईभन्दा बढ़ी मानिस एकसाथ हुनैपर्छ, रहनैपर्छ । ए, मानिस ! नडरा... । तेरो ईष्र्या गर्ने पनि मानिसले नै हो, तँलाई तँ को अर्थ दिलाउने पनि मानिसले नै हो !

प्रिय मानिस,

अचेल सहरका घरभित्र मानिस मोबाइलबाट कुरा गर्छन् । आमाले मेसेज गरेर सन्तानलाई खाना खान बोलाउँछिन् । बाबासँग सन्तानले स्कुलको फी र कपड़ा किन्ने पैसा मेसेज गरेर माग्छन् । मानिसहरू प्रायः आफ्ना खोपीमा घोप्टिएका र मौन देखिन्छन् !

ए मानिस,

हुन त ती पनि घर नै हुन् । तैंले त्यस्तो घर नबना । तैंले यस्तो घर बना, जहाँ परिवार भेटिन्छ । मसानमा जस्तो सन्नाटा होइन, मन्दिरमा जस्तो गुनगुन भेटिने घर बना ।

प्रिय मानिस,

चाहन्छस् भने एक्लै बना तर बनाएपछि त्यहाँ परिवार बसा ! नाता के, नसोच ! तर, मानिसलाई नै बसा ! दुई वा सोभन्दा बढ़ी मानिस एकसाथ बसे मात्र कुनै संरचना घर कहलिन्छ !

प्रकाशित मिति: शनिबार, साउन १८, २०७६ १८:०२