जग्गा बिक्री गरेर नयाँ प्रविधि भित्र्याउने हेटौँडा सिमेन्टको योजनामा लाग्यो ‘ब्रेक’

जग्गा बिक्री गरेर नयाँ प्रविधि भित्र्याउने हेटौँडा सिमेन्टको योजनामा लाग्यो ‘ब्रेक’

A+ A A-

४० वर्ष पुरानो प्रविधिका कारण क्षमताअनुसार उत्पादन गर्न नसकेको र लागत बढी परेको भन्दै नयाँ प्लान्ट जडान गर्ने हेटौँडा सिमन्टेको योजनामा तत्कालका लागि ‘ब्रेक’ लागेको छ ।

सरकारी स्वामित्वको उद्योगले नयाँ प्रविधियुक्त प्लान्ट ल्याउन आफ्नो नाममा रहेको जग्गा बिक्री गर्ने योजना बनाएको थियो । जग्गा बेच्ने उद्योगको प्रयास तत्कालका लागि रोकिएको छ । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयमै फाइल अड्किएपछि जग्गा बिक्री गर्ने योजनाबाट पछि हटेको उद्योगका महाप्रबन्धक बसन्तकुमार पाण्डेले शिलापत्रलाई जानकारी दिए ।

मन्त्रालयले नै जग्गा बिक्रीको अनुमति दिने सम्बन्धको फाइल अगाडि नबढाएको स्रोतको दाबी छ । उद्योग मन्त्रालयले जग्गा बिक्री गर्ने सम्बन्धमा रोक लगाएपछि हेटौैँडा सिमेन्टले उक्त योजनालाई तत्काल स्थगित गरेको पाण्डेले स्वीकारे । पाण्डेले जग्गा बिक्री गर्ने योजना स्थगित भएको बताउँदै सिमेन्ट उद्योग सञ्चालक समितिको निर्णय आगामी साधारणसभामा लैजाने भएर स्थगित हुन पुगेको दाबी गरे ।

तर, स्रोतकाअनुसार उद्योग मन्त्रालय नै जग्गा बिक्री गर्न इच्छुक नदेखिएकाले तत्काल उक्त योजनामा ‘ब्रेक’ लागेको हो । मन्त्रालयमै फाइल थन्किनु र प्रक्रिया अगाडि बढाउन मन्त्रालयकै पदाधिकारी सहमत नहुनुबारे महाप्रबन्धक पाण्डेले जवाफ दिएनन् । उनले यस विषयमा आफू नबोल्ने बताए । ‘म यस विषयमा बोल्दिनँ, म पनि सरकारी मान्छे हुँ, सरकारी कमर्चारीको विषयमा बोल्न गाह्रो छ । पछि कुरा गरौँला,’ पाण्डेले शिलापत्रसँग भने । उद्योगको रातोमाटेस्थित करिब १२ बिघा जग्गा खरिद गर्न राष्ट्र बैंक इच्छुक रहेको महाप्रबन्धक पाण्डेले बताए ।

जग्गा बिक्रीबापत आएको रकमबाट उद्योगमा नयाँ प्लान्ट जडान गरी निजी क्षेत्रका उद्योगसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने क्षमताको बनाउन खोजेको पाण्डेले बताए । पछिल्लो ४ वर्ष लगातार घाटामा चलिरहेको हेटौँडा उपमहानगरपालिका–९, लामसुरेस्थित उद्योगले आफ्नो खाली जग्गा बेच्ने तयारी गरेको थियो । हेटौँडा सिमेन्ट यतिबेला निजी क्षेत्रको उद्योगसँग प्रतिस्पर्धा गर्न नसकेर ‘नुन खाएको कुखुरा’ जस्तै झोक्राएको अवस्थामा पुगेको छ ।

उद्योगको गोदाममा २ अर्बभन्दा बढी मूल्यको सिमेन्ट थन्किएर बसेको छ । निजी क्षेत्रका उद्योगले अत्याधुनिक प्लान्ट जडान गरी उत्पादन लागत घटाएर सस्तोमा सिमेन्ट बिक्री गर्न थालेपछि हेटौँडा सिमेन्ट प्रतिस्पर्धामै छैन । हेटौँडा सिमेन्ट प्रतिबोरा ९ सय हाराहारीमा पर्छ भने निजी क्षेत्रका उद्योगले साढे ७ सय रुपैयाँ बोरामा बिक्री गर्दै आएको छ । पुराना प्लान्टका कारण उत्पादन लागत बढी भए पनि उद्योगले निजी सिमेन्ट उद्योगसँग बजार मूल्यमा प्रतिस्पर्धा गर्न नसकेको पाण्डे बताउँछन् ।

हेटौँडा सिमेन्टको गुडविलले मात्रै थोरै बजार धानेको छ । विगतमा भन्दा बजार माग घटेको अवस्थामा हेटौँडा सिमेन्टले निजी उद्योगसँग प्रतिस्पर्धा गर्न जग्गा बेचेर भए पनि नयाँ प्लान्ट जडानको योजना बनाएको पाण्डे दाबी गर्छन् । यद्यपि, जग्गा बिक्री गरेर नयाँ प्लान्ट जडान गर्ने योजना दुई वर्षअघिकै थियो । दुई वर्षअघि नै हेटौँडा सिमेन्ट सञ्चालक समितिले निर्णय गरेर उद्योग मन्त्रालयमा जग्गा बिक्रीका लागि अनुमति मागेको थियो ।

उक्त सिफारिस मन्त्रालयमै थन्किएको अवस्थामा महाप्रबन्धक भएर करिब चार महिनाअघि आएका पाण्डेले जग्गा बिक्रीलाई टुंगोमा पुर्‍याउन खोजेका थिए । तर, उद्योगको योजना एकाएक स्थगित भएको छ । नयाँ मेसिन जडान गर्न उद्योगको केही खाली जग्गा सरकारी कार्यालयलाई बेच्न सकिनेबारे मन्त्रिपरिषद्लाई जानकारी गराइएको महाप्रबन्धक पाण्डे बताउँछन् ।

‘हामीसँग प्रयोग नभएको जमिन विघौबिघा छ । प्रदेशको राजधानी हेटौँडा भएपछि यहाँ राष्ट्र बैंकले जग्गा खोजी गरिरहेको छ,’ उनले भने, ‘हाम्रो प्रयोग नभएको करिब १२ बिघा जति जमिन अर्को सरकारी निकायलाई बेच्न सक्यौं भने केही अर्ब रकम आउँछ र केही सरकारले सहयोग गर्दा नयाँ प्लान्ट जडान गर्न सकिन्छ भन्ने थियो । हाल उद्योग नियमित सञ्चालनका लागि ८० करोडदेखि १ अर्ब खर्च लाग्ने अनुमान पाण्डेको छ । उद्योगमा नयाँ प्लान्ट जडान गर्न ५ देखि ८ अर्ब खर्च लाग्ने उनको भनाइ छ ।

हेटौँडा सिमेन्टलाई सिमेन्ट उत्पादन गर्ने देशभरका उद्योगमध्ये सबैभन्दा बढी गुणस्तरीय र विश्वासिलो मानिन्छ । गुडविलले मात्रै टिकेको हेटौँडा सिमेन्ट बन्द हुने अवस्थामा पुगिसकेको छ । उद्योग निरन्तर चल्ने र बन्द भइरहने अवस्थाबाट गुज्रिएको छ । ‘उद्योगमा नयाँ मेसिन नल्याएसम्म समस्या हट्दैन । एउटा बनाएर चलायो अर्को बिग्रिहाल्छ, कति बनाउनु जति बनाए पनि नियमित चल्न सकेन । नयाँ उपकरण ल्याएर उत्पादन थाल्नुपर्ने भएकाले सरकारसँग पहल गरिरहेको छु,’ पाण्डेले भने । उद्योगले विगत चार वर्षमा करिब ८० करोड घाटा व्यहोरेको छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, असोज ११, २०७९ ११:३१