हेटौँडा सिमेन्ट उद्योग तीन हप्तादेखि बन्द, एक वर्षमै करिब २३ करोड घाटा

A+ A A-

सरकारी स्वामित्वको हेटौँटा सिमेन्ट उद्योग विगत दिन हप्तादेखि बन्द अवस्थामा छ । किल्न मेसिन मर्मत र कच्चा पदार्थको अभावमा उद्योग बन्द भएको हो ।

उद्योगले कोइला आयात गर्न नसक्दा उत्पादन बन्द गर्नु परेको छ । ढुंगा धुलो पकाउने मेसिन (किल्न) बिग्रिएर सिमेन्ट उत्पादन बन्द भएको उद्योगका महाप्रबन्धक बसन्त पाण्डेले जानकारी दिए । उनका अनुसार उद्योग निरन्तर चल्ने र बन्द भइरहने अवस्थाबाट गुज्रिएको छ । वर्षौंदेखि घाटामा सञ्चालन हुँदै आएको हेटौँडा सिमेन्ट धरासायी बनेको हो ।

सिमेन्ट उत्पादन गर्ने मेसिन धेरै जीर्ण भइसकेकाले पटक-पटक बिग्रिने र पूर्ण क्षमतामा उत्पादन गर्न नसकेकै कारण समस्या आइरहेको महाप्रबन्धक पाण्डे बताउँछन् । सरकारले पाण्डेलाई साढे तीन महिनाअघि मात्रै उद्योगको महाप्रबन्धक बनाएको थियो । उनले तीन महिनाअघि मात्रै महाप्रबन्धक भएर आएको बताउँदै आफू आएदेखि नै उद्योग पटक-पटक बन्द भइरहेको बताए ।

‘म आएपछि पनि नियमित सञ्चालन हुन सकेको छैन । एउटा बनाएर चलायो अर्को बिग्रिहाल्छ । कति बनाउनु जति बनाए पनि नियमित चल्न सकेन,’ पाण्डेले भने । वर्षौं पुरानो टेक्नोलोजी र पुराना मेसिनका कारण उद्योग बन्द भइरहने र पूर्ण क्षमतामा सिमेन्ट उत्पादन गर्न नसकिएको उनले बताए । उनका अनुसार उद्योगको ६ सय ५५ कर्मचारी दरबन्दीमध्ये हाल २ सय २२ जना मात्रै कार्यरत छन् ।

पर्याप्त जनशक्ति नहुँदा पनि उद्योग चलाउन कठिनाइ भएको पाण्डेले गुनासो गरे । सिमेन्ट उत्पादन गर्ने देशभरका उद्योगमध्ये सबैभन्दा बढी गुणस्तरीय र विश्वासिलो हेटौँडा सिमेन्टलाई मानिन्छ । गुडबिलले मात्रै टिकेको हेटौँडा सिमेन्ट बन्द हुने अवस्थामा पुगिसकेको छ ।

उद्योगमा करिब तीन लाख बोरा तयारी सिमेन्ट गोदाममै थन्किएको छ । निजी सिमेन्टसँग प्रतिस्पर्धा गर्न नसक्दा सरकारी स्वामित्वको हेटौँडा सिमेन्टले आफ्नो उत्पादनलाई ढोका थुनेर राख्न बाध्य भएको हो । उद्योगले गत आर्थिक वर्ष २०७८-७९ मा १६ लाख बेरा सिमेन्ट मात्रै बिक्री गर्न सकेको हो । जसमध्ये उत्पादित तीन लाख बोरा अझै गोदाममा रहेको हो । पाण्डेले उत्पादन भइसकेको तीन लाख बोरा सिमेन्ट बजारमा बिक्री नभएको बताए ।

उद्योगको दैनिक उत्पादन क्षमता ७ सय ५० मेट्रिकटन हो । वर्षमा २७ लाख बोरा सिमेन्ट उत्पादन गर्ने क्षमता भए पनि उद्योगले मुस्किलले २० लाख बोरा सिमेन्ट उत्पादन गरिरहेको छ । त्यो पनि पूर्ण रूपमा बिक्री हुन सकेको छैन । उद्योगको उत्पादनमा समेत निरन्तर गिरावट आएको छ । आर्थिक वर्ष २०७४-७५ मा १ लाख ९ हजार मेट्रिकटन सिमेन्ट उत्पादन भएको थियो । आर्थिक ०७५-७६ मा १ लाख ९ हजार, ०७६-७७ मा ८१ हजार ९ सय, ०७७-७८ मा ८९ हजार दुई सय र गत आर्थिक वर्षमा ०७८-७९ मा ८५ हजार दुई सय मेट्रिकटन सिमेन्ट उत्पादन भएको थियो । हेटौँडामै रहेका दुई ठूला सिमेन्ट उद्योग शिवम् र रिद्धिसिद्धिसँग प्रतिस्पर्धा गर्न नसक्दा उद्योगले घाटा व्यहोर्न बाध्य भएको छ ।

पाण्डेले निजी उद्योगहरूले प्रतिबोरा सिमेन्टको मूल्य घटाएपछि हेटौँडा सिमेन्ट बिक्री हुन नसकेको बताए । उद्योगले हाल प्रतिबोरा सिमेन्ट ७ सय ४६ रुपैयाँ ९३ पैसामा बिक्री गर्दै आइरहेको छ । तर, उद्योगलाई एक बोरा सिमेन्ट उत्पादन गर्न करिब ९ सय रुपैयाँ लागत पर्दै आएको पाण्डेले जानकारी दिए । ‘सिमेन्ट हामीले घाटा खाएर बिक्री गर्दै आएका छौँ । हाम्रो लागत नै बिक्रीभन्दा प्रतिबोरामा डेढ सय बढी छ । निजी उद्योगहरूले बोरामा मूल्य घटाएर बजारमा सिमेन्ट पठाए । त्यसपछि हाम्रो उत्पादन बिक्री नै भएन,’ महाप्रबन्धक पाण्डेले भने ।

एक वर्षमै करिब २३ करोड घाटा

उद्योगको उत्पादन क्षमता र बिक्री घट्दा हेटौँडा सिमेन्ट उद्योग वार्षिक घाटामा सञ्चालन भइरहेको छ । उद्योग विगत चार वर्षदेखि करिब ८० करोड घाटामा छ । घाटासँगै उद्योग करिब २० करोड ऋणमा पनि छ । उद्योगले अझै विभिन्न निकायमा २० करोड रुपैयाँ तिर्न बाँकी छ । गत आर्थिक वर्ष २०७८-७९ मा मात्रै उद्योगले करिब २३ करोड घाटा व्यहोर्नु परेको महाप्रबन्धक पाण्डे बताउँछन् । गत आर्थिक वर्षमा एक अर्ब २२ करोड आम्दानी गरेको उद्योगले एक अर्ब ३९ करोड खर्च गरेको छ  ।

उद्योगले आर्थिक वर्ष २०७४-७५ मा १६ करोड ३६ लाख नाफा कमाएको थियो । त्यसयता उद्योग निरन्तर घाटामा छ । आर्थिक वर्ष २०७५-७६ मा उद्योगले एक करोड पाँच लाख घाटा व्यहोरेको थियो । आर्थिक २०७६-७७ मा २३ करोड ८२ लाख घाटा भएको उद्योगले आर्थिक वर्ष २०७७-७८ मा थप १७ करोड चार लाख नोक्सान व्यहोर्नु पर्‍यो ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, साउन १९, २०७९ १७:४५