छुट्टिने बेला ट्यामीले भनेकी थिई- हालत खराब छ, बाँचे भेटौँला

A+ A A-

ट्यामी, प्रायः पहिलो ग्राहक हुन् । स्टोर खोल्नुअगावै कुरेर बस्ने ग्राहक पनि ।

पचास ‘एमएल’को ‘पिच भोड्का’ उनको पहिलो रोजाइ हो । ‘पिच भोड्का’ नभएको खण्डमा ‘ग्रीन पाइनापल’, त्यो पनि नभए ‘मार्लबोरो रेड किङ सिग्रेट’ उनको तेस्रो रोजाइ हुन्थ्यो । अपवादबाहेक प्रायः उनी आउँथिन् । उनी नआएको र आँखाले नदेखेको दिन न्यास्रो र अनौठोजस्तै लाग्थ्यो । अब त आउँछिन् कि भनेर आँखाले बाटो कुरिरहन्थेँ ।

प्रायः बोहनी ट्यामीबाटै हुने भएकाले होला, सायद यस्तो भएको । उनको बोहनीले व्यापार राम्रो भएझैँ लाग्थ्यो या भनौँ हुन्थ्यो पनि ।

ट्यामी एकदमै सुन्दरी पनि होइनन्, न त उनमा अलौकिक चमक नै छ । न त ट्यामीमा त्यस्तो केही विशेष छ । तैपनि उनी नआएको दिन यी आँखाले उनलाई कुरिनै रहन्थे । उनी नआएको दिन व्यापार राम्रै भए पनि मन खिन्न भएझैँ लाग्थ्यो । अझ साँच्चिकै कुरा गर्ने हो भने ट्यामीलाई नदेखेको दिन मन न्यास्रो हुन्थ्यो । अलिक अबेरसम्म ट्यामी नआए मनमा कौतुहलता हुन्थ्यो, खैलाबैला मच्चिन्थ्यो । आज ट्यामी कहाँ गइन् होला ? ट्यामी आजबाट आउँदिनन् कि ? ट्यामीलाई केही भयो कि जस्ता प्रश्नका चाङ हुन्थे मनभरि ।

‘हाँसकुमारी’ ! ट्यामीको नेपाली नाम, मैले राखिदिएको । त्यसो त ट्यामीलाई हाँसकुमारीको अर्थ थाहा थियो । मैले नै उनलाई हाँसकुमारीको अर्थ बताएको थिएँ, भर्खर चिनजान भएको बेला । ट्यामीको पहिलो अग्र विशेषता भनेकै हाँसो हो । जतिखेर हाँसिरहने उनको बानी हो । अझ भन्ने हो भने ट्यामीसँग जे छ सब थोक हाँसोमै छ । हुन त ट्यामीले पचास वर्ष काटिसकिन् । तर उनको हाँसो अझै तेजस्वी छ । दुब्लो शरीर । हाफ-पाइन्ट र सेतो टी-सर्ट प्रायः उनको पहिरन हो ।

एक दिन होइन, दुई दिन होइन, धेरै दिन भयो, ट्यामी अचानक हराइन् । सोझो अर्थमा भन्ने हो भने पहिलो ग्राहक ट्यामी आउन छोडिन्, हराइन्, बेपत्ता भइन् । महिना दिन बित्दासम्म पनि उनी देखा परिनन् । पहिलेजस्तै फेरि आइन् भने ट्यामीलाई सोध्ने प्रश्न अनगिन्ती थिए मनमा । तैपनि ट्यामी किन हो आउँदै आइनन् । ‘आज त ट्यामीसँग पक्कै भेट हुन्छ’, भन्दै म सधैँ स्टोरसम्म पुग्थेँ । केही छिन् पर्खन्थेँ पनि । अहँ ! ट्यामी देखा परिनन् । आउँछिन् कि भन्ने आस मर्दै गयो । भेट भयो भने ट्यामीलाई सोधूँला भनेर थुपारेर राखेका अनेकन प्रश्नहरू मनमा थुप्रिइनै रहे । घटेनन् बरू बढिरहे ।

त्यो दिन, दुई/तीन जना कफीका लागि आएका ग्राहक थिए । ट्यामीजस्तै देखिने एक जना अनुहार फुल्लिएकी ग्राहक ढोकानजिकै देखापरिन् । केही बोलिनन् । हातमा पानीको बोत्तल थियो । स्टोरको ढोकानजिकै आएर कुरिन् । मैले अलि घोरिएर हेरेँ । अहो ! उनी साँच्चिकै ट्यामी नै रहिछन् । त्यस दिन ग्राहक अलि धेरै नै भएकाले म व्यस्त भएँ भन्नुपर्छ । ट्यामी भने ढोकानजिकै उभिएर कुरिरहिन् । ग्राहक सकिएपछि:

- गुडमर्निङ हाँसकुमारी ।
- गुडमर्निङ, खिम ।

एकदमै औपचारिक रूपमा कुरा गर्दै थिइन् उनी ।

‘कता हराएको यतिका समयसम्म ?’ यो प्रश्नको जवाफ ट्यामीले मौनतामै दिइन् । उनको चेहरामा मलिनता थियो । सायद उनले मसँग आँखा जुधाएर कुरा गर्न चाहन्थिन् तर बोली फुटेन । मलाई भने ट्यामीको आँखा देखेरै डर लाग्यो । आँखा पहेँलो बेसारजस्तै भएका थिए । ट्यामीलाई भेटेपछि सोधूँला भनेर थुपारेका प्रश्नका जवाफ सायद उनको आँखाले नै दिए ।

ट्यामी नबोलेपछि मलाई अप्ठेरो महसुस भयो । मैले ट्यामीलाई गरेको प्रश्नले ट्यामीलाई गाह्रो, अप्ठेरो बनाएझैँ महसुस भयो । यस्तो लाग्यो कि ट्यामीका मौन आँखाले उल्टै मलाई नै प्रश्न गरिरहेका छन् । हुन त मैले ट्यामीलाई नराम्रो प्रश्न गरेको होइन । मैले ट्यामीसँगको भेटमा प्रायः सोध्ने प्रश्न भनेकै त्यही नै हो । ट्यामी नबोलेरै बसिरहिन्, ममा अरू केही बोल्ने आँट नै आएन, उनको मौनताले ।

स्टोरमा फेरि ग्राहक थपिए । ग्राहकको लामो लाइन लाग्यो । ट्यामीतिर हेर्दै ग्राहकका अर्डर लिएँ । सधैँ हतारमा हुने ट्यामी, यसपटक भने मौन बसेर मलाई नै कुरिरहिन्, सायद । ट्यामीको अनुहारमा धीरता झल्किन्थ्यो । मैले काम गर्ने स्टोर अलि बढी नै व्यस्त हुन्छ । ट्यामी आएको दिन अरु दिनभन्दा अलि बढी नै व्यस्त भयो । मैले मनमनै सोचेँ, ‘साँच्चिकै हाँसकुमारी, तिमीमा के जाँदु छ कुन्नि, तिमी आए त व्यापार ह्वात्तै बढ्छ भन्या ।’

‘बाँचे भेटौँला’, यो वाक्यले मलाई निकै भारी महसुस गरायो । पहाडले थिचेझैँ भयो । म आफैँ रोडामा बजारिएझैँ भएँ । अझ ट्यामीले त यो भारी भोग्दै पो छिन् त । उनलाई कति भारी होला अन्दाज पनि गर्न सक्दिनँ । सायद, उनले त्यो भारी बिसाउन मसम्म आइपुगेकी थिइन् ।

बिहानको ७ बज्नै लाग्दा पनि ग्राहकका लाइन घट्ने नामोनिसान थिएन, बरू थपिइनै रहे । यतिका बेरसम्म पनि ट्यामी स्टोरको छेउमै बसेर कुरिरहेकी थिइन् । उनले केही पनि किनिनन्, मलाई हेर्दै कुरिरहिन् । मसँग केही कुरा बताउन चाहन्छिन्‌जस्तो लाग्यो । ग्राहकको लाइन बिस्तारै घट्दै गयो । आधा घण्टाभन्दा बढी ट्यामी कुरेर बसिन् । ग्राहकको घुइँचो पूरै सकिएपछि:

- सरी, ट्यामी । मलाई माफी देऊ ।
- नो, खिम । तिमी ठीक छौ ।

अहिले पनि ट्यामीले औपचारिक कुराकानी नै गरिरहेकी थिइन् । हुन त कुराकानी पनि के औपचारिक के अनौपचारिक, तैपनि मलाई त्यस्तो लाग्यो । यति कुराकानीले मनलाई भने केही राहत मिल्यो तर ट्यामीको मौन जवाफले भने मलाई पछुतो महसुस गराइरह्यो । किन सोधेँ हुँला वाहियात् प्रश्न ‘यतिका समयसम्म कता हराएको ?’ भनेर । ट्यामी त्यो स्टोरको एउटा ग्राहक मात्र त थिइन्, सामान किन्थिन् र जान्थिन् । म स्टोरको क्यासियर मात्र त हुँ, मलाई सामान बेचे पुग्थ्यो ।

कुनै सम्बन्ध अलौकिक हुन्छन् । नाम दिन नसकिने सम्बन्ध । सम्बन्ध भएको पनि पत्तै नपाइने सम्बन्ध अनि सम्बन्ध, नाता क्यै नलाग्ने सम्बन्ध । सायद त्यस्तै सम्बन्ध गाँसिएको थियो, ट्यामीसँग । त्यही भएर होला, सायद मैले ट्यामीलाई त्यो प्रश्न सोधेको । महिनाअघिको ट्यामी र महिनापछिको ट्यामीमा धेरै फरक थियो । ट्यामीको त्यही फरकपनले मभित्र त्यो प्रश्न उब्जिएको हुनुपर्छ, सायद । उनको शरीर फुल्लिएको थियो । सधैँ भोड्का समात्ने ट्यामीको हातले यसपटक पानीको बोत्तल समाइरहेको थियो । सधैँ हाँस्ने ट्यामी मलिन थिइन् । सधैँ बोल्ने ट्यामी मौन थिइन् । हतारमा स्टोरभित्र छिरेर ‘भोड्का’, ‘ग्रीन पाइनापल’ र ‘मार्लबोरो रेड किङ सिग्रेट’ खोज्ने ट्यामी एक ठाउँमै अभिइरहेकी थिइन् । उनका आँखा पढ्न धेरै गाह्रो भयो, मलाई । उनको हाउभाउ बुझ्न पनि उस्तै कठिन ।

मलाई यसरी हेर्दै थिइन् कि यो नै मसँगको अन्तिम भेट हो, उनको । रसिला ट्यामीका आँखाले मलाई अन्तिम बिदाइ गरेझैँ महसुस गराउँदै थियो । तप्प ! आँसु झारिन्, पनि । सायद ट्यामीको त्यो आँसु बेदनाले भरिएको अनि कुण्ठाको भारी थियो । केही भन्न खोज्दै थिइन् । बोली फुटेन । बोलीको काम ट्यामीका रसाएका आँखाले गर्दै थिए । ट्यामी धेरै बेर बोल्न चाहन्थिन् सायद तर मसँग त्यत्रो आँट थिएन । ‘अलि राम्रो मुडमा आऊ ल अनि कुरा गरौँला’, भनेर बिदा दिन खोजेँ, ट्यामीलाई । ट्यामीले निन्याउरो स्वरमा भन्दै थिइन्, ‘मेरो ७५ प्रतिशत कलेजाे काम नलाग्ने भएको छ, बाँचे भेटौँला ।’ यत्ति भनेर स्टोरबाट बाहिरिइन् ।

‘बाँचे भेटौँला’, यो वाक्यले मलाई निकै भारी महसुस गरायो । पहाडले थिचेझैँ भयो । म आफैँ रोडामा बजारिएझैँ भएँ । अझ ट्यामीले त यो भारी भोग्दै पो छिन् त । उनलाई कति भारी होला अन्दाज पनि गर्न सक्दिनँ । सायद, उनले त्यो भारी बिसाउन मसम्म आइपुगेकी थिइन् । खोइ ! ट्यामीको भारी हल्का भयो कि भएन कुन्नि ! तर, ट्यामीसँग छुट्टिएपछि मलाई काम गर्ने मुड नै भएन । ‘बाँचे भेटौँला’, यही वाक्य मनमा खेलाउँदै निरर्थक काम गरिरहेँ । सायद ‘रिप्लेस’ गर्ने अर्को कुनै वाक्य नै थिएन, मसँग ।

ट्यामीका आँखा सम्झेँ । ती आँखाभित्र लुकेका सपना सम्झेँ । कति सपना पूरा भए होलान्, कति अझै थुप्रिएका होलान् । आँखा झिम्क्याउँदै, हाँस्दै बात मारेका क्षण सम्झेँ । कुनै दिन त भोड्का, ग्रीन पाइनापलले पनि विद्रोह गरे होलान्, ट्यामीसँग । भने होलान्, ‘अब धेरै नपिउनू, होइन भने तँलाई पिउनेछौँ, जिन्दगी रित्याइदिनेछौँ ।’ सिग्रेटले पनि उस्तै बिद्रोह गर्‍यो होला र उसैगरी भन्यो होला, ‘मलाई अब धेरै नसल्काउनू, होइन भने अब म तँलाई तान्नेछु र जिन्दगी धुवाँधुवाँ बनाइदिनेछु ।’ यस्तै यस्तै कुरा मनमा खेलिरहे । मलाई उकुसमुकुस भइरह्यो ।

ट्यामीको सधैँ हाँसिरहने मुहार सम्झेँ । उनको हाँसोले धेरैलाई हाँस्ने हौसला दिन्थ्यो । कहिलेकाहीँ म रिसाएर बोले पनि उनी हाँसेर सम्झाउने गर्थिन् । उनको त्यो धेरै बलियो पक्ष हो । समयको अगाडि सबै कुरा निर्वल हुँदोरहेछ । कसैको केही लाग्दैन रहेछ । कुनै दिन मैले ट्यामीलाई भनेको थिएँ, ‘अब धेरै मध्यपान र धूमपान नगर, अलि बढी नै भयो, कम गर ।’

ट्यामीले आँखा झिमिक्क पार्दै हाँस्दै भनेकी थिइन्, ‘आई एम स्ट्रङ लेडी ।’ मलाई केही हुन्न पनि भन्थिन्, बेलाबखत । बिस्तारै पिएका अल्कोहलले आखिरीमा ढलाउँदो रहेछ अनि गलाउँदोरहेछ । सधैँभरि धुवाँ बनाएर फुक्ने सिग्रेटले जिन्दगी धुवाँजस्तै उडाइदिने रहेछ । उमेरमा सबैलाई यस्तै लाग्दो हो कि !

म बलियो छु । मलाई कहिल्यै केही हुँदैन । यो सबै भ्रम हो रहेछ । हुन त एक दिन सबै सकिनुपर्छ नै । जति उज्यालो भए पनि एक दिन निभ्नुपर्छ नै । ट्यामी ! तिमी बाँच्नुपर्छ । तिम्रा चम्किला आँखाले देखेका अधुरा सपना पूरा गर्नुपर्छ । ट्यामी ! तिमी छिट्टै निको हुनुपर्छ । तिमी निको भएर ‘भोड्का’, ‘ग्रीन पाइनापल’ र ‘मार्लबोरो रेड किङ सिग्रेट’ नभएर अब भिटामिन वाटर किन्न आउनुपर्छ है । ट्यामी ! ‘गेट वेल सून !’

प्रकाशित मिति: शनिबार, भदौ २५, २०७९ १४:०५