कुलमानको असन्तुष्टिः सरकारले नै जलविद्युत् आयोजना महँगो बनायो, यस्तै भए गाह्रो पर्छ

कुलमानको असन्तुष्टिः सरकारले नै जलविद्युत् आयोजना महँगो बनायो, यस्तै भए गाह्रो पर्छ

A+ A A-

नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले नेपालको जलविद्युत् महँगो भए भारत र बंगलादेशमा निर्यात नहुने बताएका छन् ।

बुधबार प्रतिनिधिसभाअन्तर्गतको कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक श्रोत समितिले तनहुँ जलविद्युत् आयोजना र रहुगंगा जलविद्युत् आयोजनाका सम्बन्धमा भएको छलफलमा घिसिङले सस्तो विद्युत् उत्पादन गर्न सके मात्रै निर्यात हुने उल्लेख गरे ।

घिसिङले पछिल्लो समय जलविद्युत् आयोजना बनाउने क्रममा सरकारको नीति नियमका कारण परियोजना महँगो हुँदै गएको टिप्पणी गरे । जलविद्युत् आयोजना निर्माण गर्दा प्राकृतिक स्रोत प्रयोग गर्न नपाउने, वनको जग्गा प्राप्तिमा अर्बौं रुपैयाँ आयोजनाले खर्च गर्नुपर्ने भएकाले आयोजनाको लागत बढेर विद्युत् महँगो हुने घिसिङले बताए ।

‘तनहुँ जलविद्युत् ५० अर्बको परियोजना हो । जसमा करिब ३ अर्ब वन र सरकारी जग्गालाई तिर्नुपर्‍यो । त्यस्तै निजी जग्गाको अर्को ३ अर्ब गरी ६ अर्ब र सरकारकै जग्गाको लागि आयोजनाको ६ प्रतिशत लागत बढ्नु भनेको राम्रो होइन । यो आयोजना महँगो छ । रिर्टन भनेको ५ प्रतिशत पनि छैन,’ घिसिङले भने, ‘यसरी नै हामीले आयोजनाहरू मँहगो बनाउँदै जाने हो भने हाम्रो जलविद्युत् जनतालाई पनि महँगो पर्छ । नेपालको विद्युत् निर्यात हुन पनि गाह्रो पर्छ ।’

जलविद्युत् सस्तो वा महँगो बनाउने सरकारको गतिविधिले निर्धारण गर्ने उनको भनाइ थियो । जलविद्युत् महँगो हुँदा जनतालाई समेत महँगो पर्ने उनको भनाइ थियो । जति सस्तो बनाउन सकियो त्यति नै भारत र बंगलादेशमा निर्यात हुने उनको तर्क थियो ।

‘जलविद्युत्‌लाई नेपालले कति सस्तो बनाउने भन्नेकुरा नेपाल सरकारकै गतिविधिले गर्छ । जलविद्युत् सस्तो भयो भने जनताले सस्तोमा पाउँछ । जलविद्युत् सस्तो भयो भने भारत र बंगलादेशमा निर्यात हुन्छ,’ उनले भने, ‘भारतको भन्दा नेपालको जलविद्युत् महँगो भयो भने निर्यात हुँदैन ।’

बंलादेशमा विद्युत् निर्यात गर्न भारतको भन्दा सस्तोमा दिन सक्नुपर्ने बताए । ५० अर्बको तनहुँ जलविद्युत्‌मा करिब ३ अर्ब वन र सरकारी जग्गा र निजी जग्गामा ३ अर्ब गरी ६ अर्ब रुपैयाँ मुआब्जामा नै खर्च भएको जानकारी दिए । सरकारकै जग्गाको लागि आयोजनाको ६ प्रतिशत लागत बढ्दा विद्युत् महँगो हुने उनको भनाइ थियो ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, भदौ ८, २०७९ १६:२५