व्यवस्थापनमा स्नातकोत्तर गरेका विनोद सात वर्षदेखि सैलुनमा जम्दै

A+ A A-

विगत सात वर्षदेखि कैँची र काइँयोमा रमिरहेका छन्, विनोद न्यौपाने । कपालको कलात्मक कटाइ र डिजाइनलाई नै उनले दैनिकी बनाएका छन् । सातदोबाटो र झम्सिखेलस्थित ब्युटी प्रोफेसनल सैलुनलाई नै उनले कर्मथलो बनाएका छन् ।

व्यवस्थापनमा स्नातकोत्तर गरेका ४३ वर्षीय न्यौपानेले सैलुनमा कपाल काटेर उद्यम गर्छु भन्ने कहिल्यै सोचेका थिएनन् । न त प्राध्यापन गर्ने उनका बुबाले नै साेचेका थिए ।

तर, स्याङ्जामा ‘प्लस टु’ सकेर काठमाडौं छिरेका न्यौपानेले स्नातक पढ्दाताका नै उद्यमको बिउ रोपेका थिए । आफूसँगै अरुलाई पनि रोजगारी दिन्छु भन्ने मनमनै अठोट बुनेका थिए । जसका कारण उनले स्नातक पढ्दा नै लेडिज एण्ड जेन्ट्स जुत्ता पसल चलाए । व्यवसाय गर्दा पैसा जोहो गर्नुपर्छ भन्ने उनलाई व्यापारले बुझाएको थियो । त्यसयता विनोदमा उद्यमको सपनाले उडान भरेको हो ।

दिल्लीको अनुभव, काठमाडौंमा काम

उद्यमको सपनाले उडान भरे पनि उनले पढाइलाई भने कहिल्यै प्राथमिकतामा राख्न छाडेनन् । सन् २००३ मा व्यवस्थापनमा स्नातकोत्तर गर्न उनी भारतको बेङ्लोर गए । बेङ्लोरमा अध्ययन सकेपछि अन द जब ट्रेनिङका लागि उनी २००६ मा दिल्ली गए । दिल्लीको ट्रेनिङपछि उनले कर्पाेरेट सेक्टर इन्टरनेसनल एयर ट्रान्सपोर्टेसन एसोसिएसनमा जब गरे ।

करिब पाँच वर्ष दिल्लीमा काम गर्दाको अनुभवले उनलाई नेपाल र भारतमा काम गर्ने शैली र कामलाई हेर्ने दृष्टिकोण हामीबीच कति फरक रहेछ भन्ने कुरा मन्थन गर्न सघायो । ‘मैले दिल्लीमा काम गर्दा नेपाल र दिल्लीको काम गर्ने शैलीमै भिन्नता पाएँ’, विनोद भन्छन्, ‘नेपालमा मानिसहरूलाई काम गर्ने समय १०–५ भन्ने मात्रै हुने रहेछ । तर, त्योबीचको समयमा उसले अफिसमा बसेर थप ऊर्जा दिन सक्थ्यो, यससम्बन्धी छलफल नहुने रहेछ ।’

दिल्लीमा अधिकांश कार्यालय समय र उब्रेको समयमा पनि कसरी संस्थागत विकास गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा छलफल हुने गरेको उनले देखे ।

संस्थागत र व्यक्तिगत लाभका लागि कसरी खटिएर काम गर्न र लगाउन सकिन्छ भन्ने ज्ञान दिल्लीको बसाइले दिएको विनोद बताउँछन् । दिल्लीको उही काम गर्ने शैलीले गर्दा नै आफूले नेपाल फर्किएर व्यवसाय गर्न सहज भएको उनले बताए ।

उनी भन्छन्, ‘आर्थिक रूपमा खासै राम्रो पृष्ठभूमि भएको मान्छे म होइन । तर, काम गर्ने संस्कृति बुझेपछि व्यवसाय गर्न गाह्रो नहुँदो रहेछ ।’ त्यसैले सन् २०११ मा दिल्लीबाट नेपाल फर्किएका विनोदले नेपालमै व्यवसाय गर्ने सोच बनाए । त्यसलगत्तै उनले काठमाडौंमा ‘एजुकेसन कन्सल्टेन्सी’ खोले । तर, उनको पहिलो प्रयास सफल भएन ।

एक दिनको कुरा हो । जब उनी दरबारमार्गको एक सैलुन पसलबाट कपाल काटेर निस्कँदै थिए, उनी झसङ्ग भए । गोजीबाट १५ सय रुपैयाँ तिर्दै गर्दा उनले उद्यमको आफ्नो अधुरो सपना भेट्टाए । एकाध घन्टा कपाल काटेकै भरमा हजार/१५ सय आम्दानी हुने सैलुन व्यवसायमै उनले भविष्य देखे ।

यही सेवासुविधा कम मूल्यमा दिँदा ग्राहक पनि बढ्ने र कमाइ पनि हुने बुझेर उनले तालिम र रोजगार दुवै उद्देश्य राखेर सात वर्षअघि सातदोबाटोस्थित बेरी ब्युटी प्रोफेसनल सैलुन खोले ।

सैलुनप्रति समाजले हेर्ने दृष्टिकोण फेर्ने चाहना

एकातिर सैलुनलाई उद्यमको रूपमा विकास गर्ने विनोदको हुटहुटी, अर्कोतिर घरपरिवारको विरोध । ऋृणधनको सहयोग त परको कुरा, कसैले समर्थनसम्म पनि गरेनन् ।

घरपरिवारमा काममा साथ दिने श्रीमती मात्रै एक्लो पात्र थिइन् । जसकै आँट भरोसाले विनोदले सैलुन उद्यम खोले । लगानीका लागि पैसा नभएपछि साथीहरूसँग ऋण लिएर ४० लाख रुपैयाँको लगानीमा सैलुन सुरुवात गरेको विनोद बताउँछन् ।

तर, विनोदको सैलुन उद्यम यति फस्टायो कि तीन वर्षअघि उनले अर्को ब्रान्च पनि खोले, झम्सिखेलमा । हाल सातदोबाटो र झम्सिखेल गरेर दुईवटा बेरी ब्युटिक प्रोफेसनल सैलुन चलाइरहेका छन् उनले । यी दुवै प्रिमियम सैलुन हुन् । सुरुवाती दिनमा सातदोबाटोकै सैलुनबाट उनी हेयर कटिङ र तालिम पनि दिन्थे । हिजोआज भने उनले कपाल काट्न सातदोबाटो र कपालको तालिम दिनचाहिँ झम्सिखेललाई तोकिदिएका छन् ।

नेपालमा हेयर स्टाइलिङको राम्रो ट्रेनिङ सेन्टर नभएको भन्दै उनले झम्सिखेलको सैलुनलाई तालिमका लागि छुट्याएको बताउँछन् । एक सिफ्टमा तीनदेखि चार जना विद्यार्थीले ट्रेनिङ लिने गरेको उनले बताए । विद्यार्थीलाई थ्यौरीसँगसँगै प्राक्टिकल गराएर कपालको कलात्मक कटाइ, हेयर स्टाइलाइङ, केमिकल युजबारे सिकाउँदै आएको उनको भनाइ छ ।

यति छोटो अवधिमा नै आफ्नो उद्यमले धेरै ग्राहक कमाउनुको एउटै श्रेय उनी ‘कस्टमर केयर’लाई दिन्छन् । ग्राहकले उसले तिरेको रकमको उच्चतम मूल्य पाउनुपर्छ भन्ने लाग्छ, विनोदलाई । त्यसैले त अन्य प्रिमियम सैलुनको मेनुको तुलनामा विनोदको सैलुनमा २५ देखि ५० प्रतिशत कम मूल्यमा सेवा पाइने उनी दाबी गर्छन् ।

‘शहरी क्षेत्रमा पसलको भाडा अचाक्ली महँगो भएका कारण हेयर स्टाइल धेरै महँगो भएको हो । यति हुँदाहुँदै पनि हामीले सकेसम्म सस्तोमै सेवा दिइरहेका छौँ ।’

हाल दुवैतिरको सैलुनमा गरेर विनोदले १४ जनालाई रोजगारी दिइरहेका छन् । सयभन्दा बढी विद्यार्थीले त सिकेर अन्य ठाउँमा सैलुन सञ्चालनमा पनि ल्याइसकेका छन् ।

नेपालमा अझै पनि कपाल काट्ने कामलाई हेयको दृष्टिले हेर्ने गरिन्छ । तर, स्नातकोत्तर पढेर पनि सैलुन व्यवसाय गरेका विनोद भने त्यो दृष्टिकोणलाई परिवर्तन गर्न चाहन्छन् ।

सैलुन भन्नेबित्तिकै अशिक्षित मानिसले गर्ने पेसा भनेर बुझ्ने गरेको विनोदले बताए । ‘कुनै पनि काम सानो वा ठूलो भन्ने हुँदैन । पढेका मानिसले पनि सैलुन व्यवसाय गर्न सकिन्छ है भन्ने सकारात्मक सन्देश समाजमा जान्छ भनेर नै म यो व्यवसायमा कस्सिएर लागेको हुँ’, उनले भने ।

यद्यपि नेपालमा हेयर स्टाइलसम्बन्धी सोचमा सुधार आएको विनोदले यदाकदा अनुभव गर्न थालेका छन् । पहिलेपहिले मानिसहरू लामो भएपछि बाध्यताले मात्रै कपाल काट्थे । तर, हिजोआज छोटो कपालमा नै विभिन्न स्टाइल निकाल्न थालेको उनले बुझेका छन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, साउन २०, २०७९ ०६:१५