पुबुदुले नेपाल छाड्नुको अर्थ

A+ A A-

विख्यात भारतीय क्रिकेटर विराट कोहलीले एक प्रसंगमा भनेका छन्, ‘संसारमा कुनै पनि टिम एक वा दुई जना खेलाडीमाथि निर्भर हुन्न, जित्न त सधैँ टिम नै खेल्नुपर्छ ।’

सफलताको शिखरउन्मुख हुनुपर्ने नेपाली क्रिकेटको कदम केही वर्षयता ओरालो देख्दा कतै न कतै कोहलीको भनाइ मेल खान्छ । पछिल्लो समय क्रिकेट मैदानमा नेपालका खेलाडीचाहिँ खेल्छन्, टिम खेल्दैन । क्यान कार्यसमिति बन्छ, तर टिमवर्क हुन सक्दैन । सायद नेपाली क्रिकेटसम्बन्धी समाचारहरूले त्यही संकेत गर्छन् । नतिजाले पनि त्यही भन्छ । गन्तव्य २०२२ टी २० विश्वकप रहेको नेपालका लागि त्यसको ढोका बन्द भइसकेको छ । अब ओडीआई मान्यताको झिनो आशा छ । टिम एक ढिक्का भएर अघि नबढ्नुको उपज हो यो ।

प्रशिक्षणको कमान्ड दोस्रोपटक सम्हाल्नुअघि पुबुदु दासनायकेका अगाडि नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टिमभित्र भावनात्मक एकता राख्नु नै प्रमुख चुनौती थियो । सिनियर खेलाडी एकातिर थिए, अन्य अरुतिर । गुट उपगुट बनिसकेको अवस्थामा चुनौतीका चाङ पुबुदुका अगाडि पक्कै थिए । सर्वाधिक सफल कप्तान एवं क्रिकेटर पारस खड्काले सन्न्यास लिइसकेका थिए । उनै पारसका महत्त्वपूर्ण सारथि ज्ञानेन्द्र मल्लको कप्तानी पद खोसिनुका साथै सिनियर चार खेलाडीमाथि क्यानले डन्डा चलाएको थियो । यसर्थ टिम छिन्नभिन्न भइसकेको थियो ।

भनिन्छ नि, जहाँ चुनौती, त्यहाँ अवसर । चुनौतीसँग जुझ्दै सफलता निकाल्ने सपना पुबुदुले देखेरै दोस्रोपटक नेपाल आउने निर्णय गरेका थिए । नेपाल रोजाइको उद्देश्य पनि सायद यही थियो, ‘खेलाडी त सधैँ खेल्छन्, तर टिमभावना नभई सफलता हासिल गर्न सकिन्न । अब टिम खेल्नुपर्छ, टिम भावनाको विकास नगरी सफलता हासिल गर्न मुस्किल हुन्छ ।’

कागजी प्रक्रियामा एक वर्षका लागि नेपाल आएका पुबुदु सात महिनामै घर फर्किएका छन् । यसअघि चार वर्ष नेपालमा रमाएका श्रीलंकन मूलका क्यानेडियन प्रशिक्षक पुबुदुले सम्झौता अवधि पूरा नगरी घर किन फर्के ? आमनेपाली क्रिकेट समर्थकमाझ जिज्ञासा पलाएको छ । सबैले आ–आफ्ना अनुमान गरेका छन् ।

तर, यस विषयमा नेपाली क्रिकेट टिमका पूर्वकप्तान एलबी क्षेत्री भन्छन्, ‘पुबुदु व्यावसायिक प्रशिक्षक हुन् । क्रिकेटभित्रको फोहोरी राजनीतिबाट अत्तालिए । अपजसको भारी बोक्न उनले चाहेनन् । अनि नेपाल छाड्ने निर्णय गरे ।’

पुबुदुले राजीनामा सार्वजनिक गरेकै दिन क्यानडाको मुख्य प्रशिक्षक भएको खबर पनि सनसनी भइसकेको थियो । यो संयोग हो या नियोजित हो, समयले बताऊला । यद्यपि यति ठूलो निर्णय रातारात पक्कै भएको हैन । यस विषयमा अभिभावक संस्था क्यानले सूचना लुकाएको कप्तान (१९९८) क्षेत्री आरोप लगाउँछन् ।

अमेरिका भ्रमणकै क्रममा पुबुदुले राजीनामा पठाएको चर्चा छ । यस विषयमा सूचना लुकाउनुको रहस्य भविष्यमा थाहा होला । क्यान यति महत्त्वपूर्ण विषयमा गैरजिम्मेवार भएकै हो । उसले बरु सेभेन थ्री स्पोर्ट्ससँगको सम्झौतालाई हतारहतार सार्वजनिक गर्‍यो । आईसीसीको वार्षिक सभामा जानुअघि ३३ करोड रुपैयाँ आउने ‘गुड न्युज’ आमनेपालीमाझ पुर्‍याउन चाह्यो । ६ टिम तय हुनुपर्नेमा चारवटै टिम फाइनल हुनेबित्तिकै पत्रकार सम्मेलन गर्नु पनि क्यानको कार्यशैलीमाथि शंका गर्ने ठाउँ पक्कै छ ।

हिजो अड्डाअदालत धाउने बेलाका सारथिहरू स्वयम्‌ सेभेन थ्री स्पोर्ट्ससँगको सम्झौताविरुद्ध उत्रिएका छन् । त्यसअघि नै सचिव अशोकनाथ प्याकुरेल र उपाध्यक्ष राजुबाबु श्रेष्ठको राजीनामा तथा अहिले सेभेन थ्री स्पोर्ट्‌ससँगको सम्झौताविरुद्ध ६ भाइको विमतिले गर्दा स्वयम्‌ क्यान एक ढिक्का बन्न नसकेको देखिन्छ । क्यानभित्र पनि आन्तरिक राजनीति छ । सबैका मन विभाजित छन् । क्यानसँग स्पष्ट मार्गचित्र अझै छैन ।

पहिलो कप्तान उत्तम कर्माचार्यदेखि एलबी क्षेत्री, पवन अग्रवाल, राजु बस्नेत, पारस खड्का, ज्ञानेन्द्र मल्ललगायत कप्तानी गरिसकेका क्रिकेटरहरू क्यानको योजनाभन्दा बाहिर छन् । राष्ट्रिय टिममा योगदान गरिसकेका कैयन् क्रिकेटरहरू भूमिकाविहीन अवस्थामा छन् । यस विषयमा क्यानलाई रत्तिभर चासो छैन । समस्याको जड यहीँनेर छ ।

खैर, अध्यक्ष चतुरबहादुर चन्दले आईसीसी वार्षिक सभामा लामो समयदेखि क्रिकेट विकासमा योगदान गरेबापत लङ सर्भिस अवार्ड प्राप्त गरेका छन् । लामो समय खर्चिनुको अर्थ हुन्छ– नेतृत्वमा परिपक्वता, निडरता, स्पष्टता । त्योभन्दा पनि टिमवर्कका लागि समस्या पहिचान र समाधानको उपाय । त्यो चन्दमा अझै देखिएको छैन । उनी एक्लै हिँड्न खोजेको देखिन्छ । क्रिकेटका दिग्गजहरू उनको सामिप्यमा देखिन छाडेका छन् ।

पहिलो कप्तान उत्तम कर्माचार्यदेखि एलबी क्षेत्री, पवन अग्रवाल, राजु बस्नेत, पारस खड्का, ज्ञानेन्द्र मल्ललगायत कप्तानी गरिसकेका क्रिकेटरहरू क्यानको योजनाभन्दा बाहिर छन् । राष्ट्रिय टिममा योगदान गरिसकेका कैयन् क्रिकेटरहरू भूमिकाविहीन अवस्थामा छन् । यस विषयमा क्यानलाई रत्तिभर चासो छैन । समस्याको जड यहीँनेर छ ।

उता क्यान प्रतिबन्धमा रहेका बेला क्रिकेटलाई चलायमान गराउने एभरेस्ट प्रिमियर लिग (ईपीएल), धनगढी प्रिमियर लिग (डीपीएल) र पोखरा प्रिमियर लिग (पीपीएल)का नेतृत्वकर्ताहरूप्रति क्यान नेतृत्व सकारात्मक छैन । नेपाली क्रिकेटलाई तरंगित बनाइदिएका यी इभेन्टहरूलाई पूर्ण रूपमा बेवास्ता गरिनु पनि क्यानको अकर्मण्यता नै हो । अझ ईपीएल चौथो सिजनको मुखमा अदालत पुगेको छ ।

भनिन्छ, क्रिकेट भलाद्‌मीको खेल हो । तर, नेपाली क्रिकेटमा लामो समयदेखि भाँडभैलो छ । अख्तियारदेखि सर्वोच्च अदालतसम्म मुद्दाका चाङमाथि क्रिकेट स्टम्प खडा गराउन नेतृत्व लागेको छ । कीर्तिपुर मैदानमा हैन, रामशाहपथमा ब्याटिङ कसले पहिले गर्ने भन्ने देखिने अवस्था छ । खेलाडीको आफ्ना गुनासा छन् । जिल्ला र प्रदेशका आ–आफ्नै समस्या छन् । क्रिकेटमा समर्पितको जमात एकातिर छ । अभिभावक संस्था मनपरी ढंगले अघि बढेको आरोप क्यानले खेप्नुपरेको छ ।

प्रकृतिको नियमलाई मान्ने हो भने हरेकले सहअस्तित्वलाई स्वीकार गर्नैपर्छ । तर, क्यान नेतृत्व यो मान्दैन । क्रिकेटको क्रेज जोगाउन वा बढाउन गरिएको योगदानको कदर गर्नुको साटो उल्टो उनीहरूको अस्तित्व नामेट पार्ने ध्याउन्नमा क्यान देखिन्छ । ईपीएलसँगको व्यवहारले त्यसलाई झल्काउँछ ।

भारतीय कम्पनी सेभेन थ्री स्पोर्ट्सलाई नेपाल टी २० लिगको सबै अधिकार दिइएकोमा ईपीएल र सम्बद्ध व्यावसायिक घराना असन्तुष्ट छन् । यस कारण यो टिम क्यानविरुद्ध सर्वोच्च अदालत पुगेको हो । ईपीएल प्रमुख अमिर अख्तर नेपाल टी २० लिगको सर्वाधिकार भारतीय कम्पनीलाई दिनु भनेको सार्वभौम राष्ट्रविरुद्ध गरिएको सम्झौताका रूपमा चित्रण गर्छन् । कुनै समस्या देखिएमा भारतीय कानुनअनुसार निरुपण गरिने बुँदाबाट आफूहरू झस्किएको अमिरले बताए ।

क्रिकेट नियामक निकाय क्यानले ३३ करोडका लागि टी २० सहित आईसीसीबाट मान्यताप्राप्त सबै प्रकारका प्रतियोगिता ग्लोबल बिडिङ नगरी भारतीय कम्पनीलाई दिनु भनेको राष्ट्रिय अस्मितामाथि नै खेलवाड भएको अमिरको आरोप छ । उनी पनि एक समय नेपाली राष्ट्रिय टिमका सदस्य हुन् ।

क्यानको यो निर्णयका सवालमा एमाले सांसद गोकुल बाँस्कोटाले सदनमै बोलेका थिए । उता पूर्वकप्तान क्षेत्री पनि यति ठूलो निर्णय लिँदा क्यान कसैसँग परामर्श नगरी एकलौटी हिँडेर समस्याहरू देखिएको बताउँछन् । अझ रोचक कुरो, नेपाल टी २० लिगका कुनै पनि जिम्मेवारीमा पूर्वकप्तानहरू वा पूर्वराष्ट्रिय खेलाडीहरू अटाएका छैनन् । त्यसमा पूर्ण रूपले सेभेन थ्री स्पोर्ट्स हाबी भएकोमा क्षेत्रीलगायत पूर्वखेलाडीको समेत आशंका बढेर गएको छ । त्यही सेभेन थ्री स्पोर्ट्‌सको आशीर्वादमा समग्र नेपाली क्रिकेट चलाउन खोजेको जस्तो देखिन्छ । किनकि क्यान नेतृत्वको एउटै रटान छ, ‘यसबापत ३३ करोड आउँछ ।’

क्यानमा नयाँ नेतृत्व आएको तीन वर्ष भइसक्यो । यसबीचमा कुनै कार्यक्रम भएका छैनन् । घरेलु क्रिकेट शून्य छ । उमेर समूहका प्रतियोगिताहरू नभएको वर्षौं भइसक्यो । महिला टिमले गतिलो प्रायोजक भेटाएको छैन । नेतृत्व चयन भएको सुरुको दुई वर्ष कोभिड गतिलो बहाना भइदियो । त्यसपछिको समय पनि क्यानले राम्रोसँग सदुपयोग गर्न सकेको छैन । कार्यकाल एक वर्ष बाँकी रहँदा आठ वर्षका लागि भारतीय कम्पनीको स्वामित्वमा नेपालको क्रिकेट सुम्पिन लागेको देख्दा आमक्रिकेटप्रेमीलाई शंकाको लाभ दिएको छ ।

यी तमाम समस्याका चाङमा पुबुदुले पक्कै असहज महसुस गरे । अनि सुरक्षित अवतरण खोजे । प्रतिफल, रातारात घर फर्किए ।

कार्यकाल पूरा नहुँदै बीचैमा टिम छाड्नुका पछाडि देखिने केही कारण अवश्य छन् । अस्ट्रेलियामा हुने टी २० विश्वकपमा पुग्न नेपाल असफल भई विश्वकप लिग २ त्रिकोणात्मक ओडीआई सिरिजमा लगातार खराब प्रदर्शनपछि उनको राजीनामा आएको छ । यसअघि उनै पुबुदु मुख्य प्रशिक्षक हुँदा नेपालले सन् २०१४ मा टी २० विश्वकप खेल्दै इतिहास रच्न सफल भएको थियो । सन् २०११ देखि २०१५ सम्म डिभिजन ४ देखि डिभिजन २ सम्म यात्रा गर्न नेपाल सफल भयो । यस हिसाबले उनको मूल्यांकन गर्दा उनी नेपाली क्रिकेटका सर्वाधिक सफल प्रशिक्षक हुन् । २०१५ को अन्त्यतिर उनी फर्किएयता नेपाली टिम एसियाली छनोटमै अल्झिरहेको छ ।

पुबुदु दोस्रोपटक आएयता नेपालको विश्वकप सपना फेरि ब्युँतिएको थियो । विश्वकप पुर्‍याउने चुनौतीको भारी बोकेर उनी दोस्रोपटक नेपाल आएका थिए गत पुसमा । यो सात महिना बसाइमा जे अपेक्षा गरेका थिए, त्यो सायद पाएनन् । उनले राजीनामाको कारण व्यक्तिगत बताएका छन् । लामो समय परिवारबाट टाढा रहेका कारण अबको समय परिवारसँग बिताउन मन लागेको उनको भनाइ आएको छ ।

तसर्थ घरपायक जागिर सायद पहिलो कारण हो । आफू आएपछि अपेक्षित नतिजा आउनुको साटो सात महिनासम्म क्रमिक सुधार हुने संकेत पनि नपाएपछि उनले दबाब महसुस गरिसकेका थिए । जतिसक्दो टिम छाड्न सक्यो, उनको सफल अवतरण त्यही हुन सक्थ्यो । किनकि उनी व्यावसायिक प्रशिक्षक हुन् । विश्व क्रिकेटमा उनको अलग छवि बनेको छ । करिअर दाउमा राख्न, रिस्क लिन चाहेनन् । तसर्थ राजीनामा गरे ।

यता क्यानले पुबुदुलाई भित्र्याउनुको खास उद्देश्य नेपाली टिमको लयलाई निरन्तरता दिनु नै थियो । नेपालको गन्तव्य यसै वर्ष अस्ट्रेलियामा हुने टी २० विश्वकप नै थियो । मतलब २०२२ को टी २० विश्वकप मिस नहोस् भन्ने चाहन्थ्यो । अस्ट्रेलिया यात्रा नहुने करिब निश्चित भएपछि पुबुदुले निकै दबाब महसुस गरिसकेको हुनुपर्छ । सायद यसको भारी बोक्न उनले रुचाएनन् । अर्कोतर्फ ओडीआई मान्यता पनि संकटमा छ । यो सबै अपजसको भारी बोकिनुपर्ने डरले उनले आफ्नो अनुकूल समयमै राजीनामा दिए ।

यी त प्राविधिक पक्ष थिए । त्योभन्दा बढ्ता टिममा एकता गराउनु नै उनलाई ल्याउनुको प्रमुख उद्देश्य थियो क्यानको । क्रिकेट टिम गेम हो । टिममा आपसी तालमेल र समन्वय मिल्न सकेन भने सुखद नतिजा अपेक्षा गर्न सकिन्न । नेपाली खेलाडीप्रति उनको ठूलो आशा र भरोसा पनि थियो । आफैँले प्रेरित गरेका खेलाडीको साथ पाउने उनलाई ठूलो आशा थियो । तर, जब पुबुदु नै क्यानको पक्षमा रहेको खेलाडीलाई आभाष भयो, खेलाडी स्वयम्‌ टाढिन थाले । यसले गर्दा उनलाई टिम एकता गराउन मुस्किल हुँदै गयो । नेपाली क्रिकेटकै सर्वाधिक सफल जोडी पारस र ज्ञानेन्द्रको होल्डमा रहेका सिनियर खेलाडीबिना नतिजा निकाल्न गाह्रै थियो । यसका लागि सार्थक पहल हुन नसकेकोमा उनलाई पश्चात्ताप लागेकै हो । र, राजीनामा मात्र उनले विकल्प ठाने । अनि राजीनामा दिए ।

यी सब कारण हुँदाहुँदै पनि पुबुदु क्यानको कार्यशैलीबाट पनि सायद सहमत हुने अवस्था रहेन । किनकि क्यानसँग कुनै स्पष्ट क्यालेन्डर उनले देखेनन् । घरेलु क्रिकेट शून्य अवस्थामा छ । खेलाडी उत्पादन गर्ने घरेलु क्रिकेटले नै हो । नेपाली राष्ट्रिय टोली पछिल्लो एक वर्ष टी २० विश्वकप छनोट, विश्वकप लिग २ त्रिकोणात्मक सिरिज, अभ्यास खेललगायत विदेश भ्रमणमा व्यस्त रह्यो । क्यानले यसैलाई बहाना बनाउँदै अघि बढ्यो । राष्ट्रिय टोलीको व्यस्त तालिकाकै कारण घरेलु प्रतियोगिता गर्न नसकेको क्यानका लागि ठूलो बहाना भइदियो । जबकि अन्तर्राष्ट्रिय खेलका कारण घरेलु प्रतियोगिता संसारमा कहीँ रोकिँदैन । बरु क्यान क्रियाशील नहुँदा घरेलु प्रतियोगिता भइरहेका थिए । अझ तीनवटा फ्रेन्चाइज मोडलका प्रतियोगिता नै निरन्तर भए । यसले खेलाडीलाई खेल्ने अवसर दियो, साथै आर्थिक पक्षमा पनि साथ दियो ।

नेपाली क्रिकेटमा लामो समयदेखि भाँडभैलो छ । अख्तियारदेखि सर्वोच्च अदालतसम्म मुद्दाका चाङमाथि क्रिकेट स्टम्प खडा गराउन नेतृत्व लागेको छ । कीर्तिपुर मैदानमा हैन, रामशाहपथमा ब्याटिङ कसले पहिले गर्ने भन्ने देखिने अवस्था छ ।

घरेलु प्रतियोगिता नहुँदा युवा खेलाडी मारमा परेका छन् । उमेर समूहका प्रतियोगिता नभएको वर्षौं भइसक्यो । क्यानको नयाँ नेतृत्व आएको पनि तीन वर्ष भइसक्यो । सुरुवाती दुई वर्ष कोरोना एक राम्रो बहाना भयो । आईसीसीले पूर्ण फुकुवा नदिनु अर्को बहाना भइदियो । तर, पछिल्लो एक वर्ष पनि क्यानले यत्तिकै समय बिताएको छ । घरेलु क्रिकेटमार्फत खेलाडीले जति धेरै मौका पाउँछन्, नयाँ प्रतिभा त्यति नै निस्कने हुन् । नेपाली क्रिकेटले फेरि जग बलियो बनाउन लाग्नुपर्ने देखिन्छ । त्यसका लागि ग्रासरुट र घरेलु प्रतियोगिता नै हो । घरेलु प्रतियोगिता र प्रतिभा पहिचान कार्यक्रमको कुनै सुरसार नदेखेपछि पनि पुबुदु विरक्तिएका हुन सक्छन् ।

विश्व क्रिकेटमा अलग छवि बनाउन सफल भएका पुबुदुलाई यो असफलताको डरले पछ्याइरह्यो । र, उनी राजीनामा दिएर क्यानडा अवतरण गर्न तयार भए ।

सायद पुबुदुले पनि दोस्रो कार्यकाल खेलाडी र क्यानबीचको चर्को विवादलाई मत्थर पार्न आफ्नो महत्त्वपूर्ण समय र ऊर्जा खर्चिए । झण्डै एक दशक नेपाली क्रिकेट टिमको स्टेरिङ हातमा लिएका श्रीलंकन कोच रोय लुक डायसलाई स्थानान्तरण गर्दै पुबुदु २०११ म पहिलोपटक नेपाल आएका थिए । रोयले तयार गरिदिएको युवा टिम हेर्ने अवसर पुबुदुलाई मिलेको थियो । उनी यस्तो बेला नेपाल आएका थिए, जतिबेला नेपाल अन्तर्राष्ट्रिय उपलब्धिका लागि संघर्षरत थियो, उमेर समूहमा चाहिँ राम्रै गरिरहेको थियो । टिममा कुनै समस्या थिएन । उनले चार वर्ष नेपाली टिम हेरिरहँदा खेलाडीको एउटै टोली थियो । सबै जित्नमै धेरै केन्द्रित थिए । खेल जित्नका लागि मैदानमा डटेका हुन्थे ।

यो स्वयम्‌ पुबुदुले स्वीकारेका छन् । दोस्रो कार्यकालका लागि उनी जे सोचेर आएका थिए, त्यसमा भने उनी सफल हुन सकेनन् । उनले नै सञ्चारमाध्यमसँग भनेका छन्, ‘यसपालि धेरै साना समूह उपसमूह देखेँ । सोच फरक, क्रिकेट खेल्नमा ध्यान थिएन । वरिपरि धेरै समस्या मात्र देखेँ ।’

सायद यी समस्या निराकरणमा उनले धेरै समय खर्चिए । उनले थप आशा गर्ने भनेको क्यानबाट हो, क्यान नेतृत्वबाट हो । नेतृत्व भनेको निडर, निष्पक्ष, प्रस्ट, दूरदर्शी, विषयवस्तुको जानकार हुनुपर्छ । सायद क्यान नेतृत्व तहमा उनले त्यो पाएनन् । क्यानका प्राय: निर्णय विवादास्पद देखिनु पनि नेतृत्व क्षमतामाथि प्रश्न नै हो ।

२०७७ को असोज ६ गते चितवनमा बसेको साधारणसभामार्फत महिला तथा पुरुष राष्ट्रिय खेलाडीको वर्गीकरण सार्वजनिक गरिएको थियो । त्यसको दश दिनपछि नै त्यसमा राजनीति छिरिसकेको थियो । त्यतिखेरदेखि खेलाडीहरूले वर्गीकरणको विरोध गर्दै आएका थिए ।

पुबुदुले भनेका छन्, ‘जब म (२०११ देखि २०१५ सम्म) नेपालमा थिएँ, टिममा कुनै समस्या थिएन । खेलाडीहरू एउटै टोली थिए र जित्नमा धेरै केन्द्रित थिए, खेल जित्नका लागि आफ्नो २०० प्रतिशत दिएर खेल्थे । यसपालि मैले धेरै साना समूहहरू देखेँ । सोच विल्कुलै फरक थियो ।’

यी तमाम समस्याको पहिचान वास्तवमा पुबुदुभन्दा बढ्ता क्यान नेतृत्वले गर्न सक्नुपर्थ्यो, समाधानको उपाय पनि । नेपाली क्रिकेटका सर्वाधिक सफल कप्तान पारसले सक्रिय खेलाडी जीवनबाट सन्न्यास लिए पनि ज्ञानेन्द्रलाई केही समय जिम्मेवारीमा राख्नुपर्थ्यो । नेपाली क्रिकेटको सफलतामा पारस जति प्रशंसित छन्, ज्ञानेन्द्र पनि उत्तिकै हकदार हुन्, एउटा बोइङको चालक र सहचालकजत्तिकै । टिम निर्माणमा पारसको कला कौशलता र निपूणता निकै तारिफयोग्य छ । सायद ज्ञानेन्द्रले पनि यी सबै सीप र कला सिकेका छन् । यिनबाट नेपाली क्रिकेटले धेरै लाभ उठाउन सक्थ्यो, उठाउनुपर्थ्यो, तर क्यान यहीँनेर चुक्यो ।

क्रिकेटको पृष्ठभूमि खासै नभएका बैतडी निवासी चतुरबहादुर चन्दको बृहत् महत्त्वाकांक्षाका कारण नेपाली क्रिकेट यो मोडमा आइपुगेको हो । यद्यपि लामो समय क्षेत्र नं. ५ को उपनिवेश जसरी अगाडि बढेको सुदूरपश्चिमको क्रिकेटलाई राष्ट्रिय एरिनामा स्थापित गर्ने श्रेय फेरि उनै चन्दलाई जान्छ । क्रिकेटको समृद्ध राष्ट्र भारत छिमेकमै रहनुको पर्याप्त लाभ बैतडीले उठाउन सफल भएकै हो, समग्रमा सुदूरपश्चिमले । त्यसका मियो चतुर नै हुन् ।

क्रिकेटमा अनवरत दुई दशक भन्दा बढ्ता समय लागेकै प्रतिफल चतुरले नेपाली क्रिकेटको बागडोर सम्हाल्ने स्तरमा आफूलाई पुर्‍याउन सफल भएका हुन् । अन्यथा उनी एउटा सामान्य जिल्लास्तरका कांग्रेसी नेता हुन् । क्रिकेटको ठूलो विरासत उनीसँग छैन । क्रिकेटको विरासत बोकेका व्यक्तिहरूलाई साथमै लिएर हिँड्न सके सफलताको श्रेय उनकै पोल्टामा पर्ने हो ।

क्रिकेटलाई नजिकबाट बुझेका उनकै अदालती सारथिहरू ऋशोकनाथ प्याकुरेल अहिले साथमा छैनन् । हिजो सँगै अदालतमा उभिएका साथीहरू सेभेन स्पोर्ट्ससँगको सम्झौताको विपक्षमा छन् । यी सबै कारणले चतुरलाई सफल नेतृत्वका रूपमा स्थापित गर्न निकै चुनौती छ । यसका लागि आगामी बाटो तय गर्ने उनी आफैँले हो । अन्यथा नेपाली क्रिकेट भिरमा जाने अवस्थामा छ । यत्तिकै भनिएको हैन कि एउटा पागलको हातमा क्रिकेट ब्याट हुनुभन्दा बन्दुक पनि खासै खतरनाक हैन ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, साउन १२, २०७९ ०६:३४